Fréttablaðið - 14.09.2011, Side 1
veðrið í dag
MEST LESNA
DAGBLAÐ Á ÍSLANDI
Sími: 512 5000
MEST LESNA
DAGBLAÐ Á ÍSLANDI*
*Samkvæmt prentmiðlakönnun Capacent Gallup apríl - júní 2011
RISAlagersala Forlagsins
er á Fiskislóð 39
90%
afslát
tur
allt a
ð
Yfir
1000
titlar
ÓDÝRT FYRIR ALLA!
Kauptu ÞRJÁR eins vörur og fáðu þá þriðju
á HÁLFVIRÐI!
Miðvikudagur
skoðun 12
2 SÉRBLÖÐ
í Fréttablaðinu
Allt
Ljós & lampar
veðrið í dag
14. september 2011
214. tölublað 11. árgangur
LJÓS&LAMPARMIÐVIKUDAGUR 14. SEPTEMBER 2011 Kynningarblað Ljósahönnun, ljósaperur, díóður, halogen, lampar, skermar, loftljós, áralöng reynsla .
Haustið er rómantískur tími, þegar daginn fer að stytta og hugguleg útiljós kallast á við tilkomumikið sólsetrið. Hjá Prodomo, sýningarsal S. Guðjónsson í Auðbrekku, fást íslensk útiljós í ætt við eldgos.
Þ egar hausta tekur og dag-inn fer að stytta huga hús-eigendur gjarnan að úti-lýsingu. Margir hafa notað sum-arið til pallasmíða og vantar nú falleg garðljós til að fullkomna verkið og lýsa upp pallinn og nán-asta umhverfi hans,“ segir Skarp-héðinn Smith, framkvæmdastjóri S. Guðjónsson sem sérhæfir sig í sölu og þjónustu á lýsingarbúnaði í sýningarsal sínum í Kópavogi.Skarphéðinn bendir á að oft sé farið af stað með uppsetningu úti-ljósa án þess að aðgæta hvort ljós-in passi í raun umhverfi sínu. „Lýsingu þarf því að ígrunda vel og gott að leita til fagfólks áður en hafist er handa. Hjá okkur tekur lýsingarhönnuður á móti fólki og hjálpar því að leysa málið á besta veg,“ segir Skarphéðinn og leggur áherslu á að margt þurfi að hafa hugfast svo útkoman verði góð.„Fyrir fólk utan af götunni er erfitt að vita um bestu úrræð-in þegar skapa á fallega útilýs-ingu. Að mörgu er að huga, eins og gróðri í görðum, sem gegnir veigamiklu hlutverki þegar kemur að samspili lýsingar og umhverf-is. Þannig eiga við mismunandi lausnir eftir því hvort lýsa eigi upp göngustíga og beð með lágum gróðri, grjót, hellur eða göngustíga með hærri gróðri til hliðanna,“ segir Skarphéðinn og bendir á að lýsing á sólpöllum sé æði misjöfn líka.
„Á einum stað getur dauf, óbein lýsing hentað best, en annars staðar er þörf á góðri lýsingu, eins
og við grill og útiborð þar sem fólk þarf að sjá vel til,“ útskýrir Skarp-héðinn. „Þegar kemur að lýsingu í þakskeggjum er líka úr vöndu að ráða og þarf meðal annars að gæta að því að staðsetja lampa og skær útiljós fjarri svefnherbergisglugg-um til að losna við við óæskilega birtu sem truflar nætursvefn.“
Perurnar skipta máliVið íslenskar aðstæður þarf að vanda vel val á ljósgjafa í útiljós.„Það segir sig sjálft að 230 volta halógenperur henta ekki því end-ingartími þeirra við kjöraðstæður er aðeins 1.500 til 2.000 klukku-stundir. Hérlendis skiptast á frostog þíða
pera mun minni. Ákjósanlegast er því að nota sparperur með allt að tífaldri endingu halógenpera, en sá galli fylgir sparperum að stærð þeirra passar ekki í hvaða ljós sem er, ásamt því að birta þeirra er flat-ari en fólk á að venjast,“ upplýs-ir Skarphéðinn og minnir á nýj-asta kostinn í peruhillum lands-ins, sem eru ljóstvistar eða LED (díóður).
„Ljóstvistur er enn fremur dýr valkostur, en sparneytni og góð lýsing hans er ótvíræð, ásamt end-ingu í allt að 50 þúsund klukku-stundir.“
Minna er betra
Íslensk byggðarlög eru langflest við sjó og því mikil selta í lofti. Skarphéðinn segir það vega þungt þegar valin eru útiljós. „Hérlendis bresta á veður sem þekkjast ekki annars staðar og mikilvægt að kaupa vandaðan ljósabúnað. Útiljós með álumgjörð eru vinsæl, en þá stendur valið á milli ódýrra eða dýrari ljósa. Velji menn fyrri kostinn blasir við við-hald og sprautun á nokkurra ára fresti, sem þarf ekki að vera slæm-ur valkostur. Hágæða álljós eru dýr, en munurinn felst í sérblönd-uðu áli sem laust er við kopar sem er í ódýrari áli. Þá eru vand-aðri álljós sérmeðhöndluð, yfir-borð þeirra sýru- og efnaþrifið, og lökkun þess óhefðbundin með rafmögnun epoxy-efna og húðun bakaðri við háan hita,“ útskýrir Skarphéðinn sem býður þjónustu reynslumikils starfsfólk.„Gamla, góða viðmiðið „minna er betra“ er í fullu gildi og fátt verra en yfirlýstir garðar. Skuggar þurfa að leika um garðinn til að fá í hann karakter og fallegasta lýsing-in er sú þar sem næst rétt samspil ljóss og skugga.“
Prodomo/S. Guðjónhú
Lýsingu þarf því að ígrunda vel og gott að leita til fagfólks áður en hafist er handa. Hjá okkur tekur lýsingarhönnuður á móti fólki og hjálpar því að leysa málið á besta veg
Rómantísk, íslensk haustbirta
Hugguleg díóðu-útilýsing frá S.Guðjónsson við Hótel Loftleiðir.
MYND/ÁRNI TORFASON
Skarphéðinn Smith, framkvæmdastjóri S.
Guðjónsson.
MYND/PJETUR
Sölufulltrúar: Jóna María Hafsteinsdóttir jmh@365.is 512 5473 Brynja Dan Gunnarsdóttir brynjadan@365.is 512 5465 Snorri Snorrason snorris@365.is 512 5457
Vertu vinur
Sími 551 2070
Opið mán.-fös. 10-18.
Opið á laugard. 10-14.
Flottir dömuskór
úr leðri í úrvali
Teg: 37248 • Stærðir: 36 - 40
Litir: rautt, grátt og svart
Verð: 16.485.-
Góð þjónusta - fagleg ráðgjöf.
www.mistyskor.is
DALVEGI 16c · 201 KÓPAVOGI
SÍMI 568 6411 · WWW.RAFVORUR.IS
Taka 12 Kg · Hljóðlát
Stórt op > auðvelt að hlaða
Sparneytin amerísk tæki.
<Þvottvélin tekur
heitt og kalt vatn Afkastamikill
þurrkari >
Þvottavél Þurrkari12 kg
Amerísk
gæðavara Amerísk
gæðavara
Heildsöludreifing • Skemmuvegur 10 • Sími 567 1330 • www.hringas.is
• Vörn gegn frosti og tæringu
• Hentugt fyrir alla málma
• Eykur endingartíma
• Kemur í veg fyrir gerlamengun
• Vörn allt niður að -30°C
• Engin eiturefni – umhverfisvænt
• Léttir dælingu
fyrir hita og kælikerfi
frostlögur
Umhverfisvænn
Ferðamálastofa auglýsir eftir tilnefningu til umhverfisverðlauna árið 2011. Verðlaunin hafa verið veitt frá árinu 1995 og er tilgangur þeirra að beina athyglinni að þeim ferðamannastöð-um eða fyrirtækjum í ferðaþjónustu sem sinna umhverfismálum í starfi sínu og framtíðarskipu-lagi. Sjá nánar á ferdamalastofa.is.
Hjálmtýr Daregård er fyrstur Íslendinga til að taka þátt í Robinson sem er sæ skur Survivor.
Valinn úr
níu þúsundu
É g vissi að þetta ævintýri yrði svakalega erfitt, krefj-andi og skemmtilegt,“ segir hinn 22 ára Hjá mtýr Daregård, um þátttöku sína í raunveruleikaþættinum Robinson, sem er sænskur Survivor-þáttur. Hann var einn af tuttugu sem valdir voru úr 9000 manna hópi. Efnið var tekið upp á Filippseyjum, nú í vor. Hjálmtýr segir hungrið hafa verið hvað erfiðast enda léttist hann um tíu kíló á þremur og hálfri viku. „Þegar ég sá mig í spegli á eftir þekkti ég varla sjálfan mig,“ segir Hjálmtýr sem einnig þ rfti að leysa ýmsar magnaðar þrautir innan um eitraða snáka, sporðdreka, banvænar marglyttur, moskító-flugur, skriðdýr og fleira kvikt.
2
Á rétta hillu í lífinu
Mótorsmiðja stofnuð í
Vogum á Vatnsleysuströnd.
tímamót 14
Stór áform
Kári Sturluson vill halda
stórtónleika á Klambratúni
næsta sumar.
fólk 30
FÓLK Eva Maria Daniels, kvik-
myndaframleiðandi í Bandaríkj-
unum, hefur ráðið leikarann og
ríkisstjórann fyrrverandi Arnold
Schwarzenegger til að leika aðal-
hlutverkið í nýrri mynd sinni,
Captive.
„Ég var ekki neitt svakalega
spennt þegar nafnið hans kom
fyrst upp,“ segir Eva Maria.
Myndin er sú fyrsta sem Eva
Maria þróar sjálf frá grunni,
en það þýðir að hún finnur
fjármagn, leikara og tökulið í
myndina.
„Kvikmyndaheimurinn er lítill
og þegar gott handrit er í boði
vita allir af því. Arnold hefur
verið mjög umdeildur hérna og
skapar ekki endilega jákvæða
umræðu um myndina, en Banda-
ríkjamenn elska endurkomur og
þetta verður vonandi endurkoma
hans á hvíta tjaldinu og áhorf-
endur fá að sjá hann í nýju ljósi,“
segir Eva Maria.
Hún bætir við að vöðvatröll-
ið og ríkisstjórinn fyrrverandi í
Kaliforníu hafi komið mjög vel út
í prufunum. - áp / sjá síðu 30
Íslenski framleiðandinn Eva Maria Daniels landar stórlaxi í næstu mynd sína:
Schwarzenegger í bíómynd Evu
SAMFÉLAGSMÁL Tíu börn undir
átján ára aldri hafa á undanförn-
um fimm árum verið sett í fangelsi
með fullorðnum afbrotamönnum.
Það er bannað samkvæmt Barna-
sáttmála Sameinuðu þjóðanna.
Umboðsmaður barna, Margrét
María Sigurðardóttir, telur að sext-
án og sautján ára afbrotamenn eigi
ekki að fá að velja hvort þeir afpláni
dóm sinn í fangelsum eða á með-
ferðarheimilum á vegum Barna-
verndarstofu, þótt kveðið sé á um
slíkt val í lögum.
„Börn eiga ekki heima í fang-
elsi,“ segir Margrét María. „Þessir
fáu sem þó fara inn fá að velja sér
það úrræði. En eru börn fær um
að velja það?“
Bragi Guðbrandsson, forstjóri
Barnaverndarstofu, fundaði um
málið í velferðarráðuneytinu fyrir
skemmstu, þar sem lagðar voru
fram tvær tillögur til úrbóta. Ann-
ars vegar að koma á laggirnar nýju
meðferðarheimili á höfuðborgar-
svæðinu fyrir unga afbrotamenn
og hins vegar að efla starfsemi
meðferðarheimilisins Stuðla.
Bragi vísar í ákvæði Barnasátt-
málans um að ekki sé leyfilegt
að hafa fullorðna og börn saman
í fangelsi. „Það er engin leið fær
önnur en að gera stofnunum okkar
kleift að sinna þessu hlutverki,“
segir hann og bætir við að megin-
inntakið yrði að veita vímuefna-
meðferð og sinna þeim sem hafi
hlotið óskilorðs bundna dóma og
þurfi að loka inni. Einnig þeim ung-
lingum sem séu í miklum vanda og
þurfi því að vista gegn eigin vilja.
Guðbjartur Hannesson velferð-
arráðherra segir koma til greina
að efla starfsemi Stuðla með auknu
fé, fleira starfsfólki og hugsanlega
aðskildum deildum. Sú aðferð sé lík-
legri en að ráðist verði í stofnun nýs
heimilis á næstunni.
„Ég sé ekki að við munum ráða
við [nýja stofnun] á næsta ári.
Við munum þó taka það til skoð-
unar í fjárlagavinnunni,“ segir
Guðbjartur. „Fyrsta skrefið yrði
tekið með því að efla Stuðla. Við
verðum að finna lausnir fyrir þessa
einstaklinga. En umræðurnar eru
ekki fullmótaðar.“ - sv
Tugur barna í steininn með
fullorðnum brotamönnum
Umboðsmaður barna telur að sakhæf börn eigi ekki að sitja með fullorðnum í fangelsum. Forstjóri Barna-
verndarstofu vill stofna meðferðarheimili fyrir unga afbrotamenn. Málið er á borði velferðarráðuneytis.
Fjöldi barna á aldrinum 16 til 17 ára
sem hófu afplánun í fangelsi.
2006 1
2007 1
2008 5
2009 2
2010 1
Heimild: Fangelsismálastofnun
Börn í fangelsum
HÆGVIÐRI OG VÍÐA BJART Í
dag verður að mestu hæg suðlæg
eða breytileg átt en við SV-strönd-
ina má búast við 8-12 m/s. Víða
bjartviðri en þykknar heldur upp
S- og V-til er líður á daginn.
VEÐUR 4
11
9
10
9
9
VIÐHALD Í VEÐURBLÍÐUNNI Haustsólin hefur ekki verið feimin við höfuðborgarbúa að
undanförnu. Málarinn á Kárastíg 1 nýtti veðurblíðuna og dyttaði að húsinu með fagurgulum og -grænum litum.
FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
HAAG, AP Samtök fórnarlamba
kynferðisofbeldis af völdum
presta innan kaþólsku kirkjunn-
ar segja að
leiðtogar innan
Vatíkansins,
þar á meðal
Benedikt XVI
páfi, þaggi
niður kynferðis-
brot gegn börn-
um sem hafa átt
sér stað innan
kirkjunnar.
Lögmað-
ur samtakanna kærði málið til
Alþjóðaglæpadómstólsins í Haag
í gær, þar sem farið var fram
á heildarrannsókn á viðbrögð-
um kaþólsku kirkjunnar þegar
ásakanirnar komu fyrst fram.
Forsvarsmenn kirkjunnar verða
mögulega sakaðir um glæpi gegn
mannkyninu. Lögmaður Vatík-
ansins kallar málið „fáránlega
auglýsingabrellu“. - sv
Segja páfa þegja yfir brotum:
Fórnarlömb
vilja rannsókn
BENEDIKT XVI PÁFI
Klúður hjá Barcelona
Barcelona missti unninn
leik gegn AC Milan niður í
jafntefli undir lokin.
sport 26