Íslendingur - 18.01.1946, Blaðsíða 5

Föstudaginn 18. janúar 1946
ÍSLENDINGUR
5
Ávarp
Við þökkum öllum þeim, sem sl.
sunnudag lögðu lið málefnum berkla
sjúkliijga og heilbrigðismálum þjóð-
arinnar í heild, með því að kaupa
happdrættismiða S.Í.B.S. Við þökk-
um einnig sölustúlkunum okkar, sem
sýndu bæði dugnað og skyldurækni.
Þær liafa lagt frarn sinn skerf til
framdráttar mannúðarstarfsemi S. í.
B. S.
Tala þeirra happdrættismiða í
Happdrætti Vinnuheimilissjóðs Sam
bands íslenzkra berklasjúklinga, sem
selzffhafa hér á Akureyri, er fjórum
sinnum lægri en íbúatala bæjarins.
Ef við svo búið stendur, verður hér
lélegri sala — hlulfallslega -—- en í
nokkrum öðrum kaupstað á landinu.
Þá er metnaði Akureyringa, stórhug
. þeirra og framsýni illa brugðið, taki
þeir svo dauflega þessari málaleitun
S.Í.B.S., sem nú er útlit fyrir.
Akureyringar! Aðeins fjórði hver
maður hefir fengið sér miða í S.Í.B.
S.-happdrættinu, svo. mörg eruð þér,
sem ekki hafið keypt yður neinn enn-
þá, yðar hönd vantar á plóginn.
En við heitum á yður, að þér lát-
ið ekki yðar hlut eftir liggja, heldur
leggið eitthvað af mörkum til sluðn-
ings því mikla menningarmáli, sem
S.Í.B.S. er að hrinda í framkvæmd,
hinu myndarlega vinnuheimili berkla
sjúklinga að Reykjalundi. Þjóðin
hefir fengið S.Í.B.S. mikið fé í hend
ur, en það fé er þegar farið að bera
ávöxt til gæfu fyrir alla þjóðina, því
að 40 menn og konur bafa fengið
vist að Reykjalundi, en betur má, ef
allir, sem þess þurfa, eiga að fá þar
vist.
Akureyringar! Við skulum gera
alll, sem í okkar valdi stendur, til að
snúa við straumnum, sem liggur til
herklahælanna vegna illrar aðbúðar,
að fyrstu hælisvisl lokinni.
Við skulum kaupa happdrætlis-
miða S.Í.B.S. Nú er aðeins hálfur
mánuður til stefnu, því að dregið
ver'ður 1. febr. n. k. Kaupið því miða
strax í dag, og minnið vini yðar og
kunningja á. að gjöra slíkt hið
sama. Skapið sjálfum yður tækifæri
til að eignast mikil verðmæti, um
leið og þér styrkið gott málefni og
þarft.
tíerhlavörn, Akureyri.
Breytt verður um mót,
sem smámyntin ís-
J
lenzka verður álegin í.
Bretar geta slegið smámynt
fyrir okkur fljótlega.
Ákvörðun hefir verið tekin um, að
sú smámynt, sem framvegis verður
slegin, verði öðru vísi en sú, sem
hér hefir verið í umferð áður —
önnur mót verði notuð hér eftir.
Liggja nú hjá fjármálaráðuneyt-
inu teikningar eftir nokkra lista-
menn, sem gert liafa tillögur um út-
lit peninganna.
Matthías Þórðarson þjóðminja-
vörður og Tryggvi Magnússon list-
málari hafa verið ráðuneytinu til
aðstoðar í máli þessu, en þeir voru
ráðunautar í fyrra, þegar skjaldar-
merki lýðveldisins var valið.
EKLA Á SMÁMYNT.
Það er kunnara en frá þurfi að
segja, liver hörgull hefir verið á
skiptimynt hér á landi síðustu árin.
Þegar herliðið kom til landsins,
dreifðist auðvitað sú smámynt, sem
til var, á fleiri hendur, og kom þá
minna í hvers hlut en áður.
Þess vegna hefði mátt gera ráð
fyrir því, að þelta lagaðist nokkuð,
þegar herliðinu fækkaði hér á landi,
því að herstjórnin bannaði hermönn
um að fara með íslenzka peninga úr
landi. En engin breyting varð sjáan-
leg, og það dregur sig saman, jsótt
liver hermaður hafi ekki nema einn
eyri á brott með sér í trássi við gefn-
ar skipanir.
Þá hafa gullsmiðir notað talsvert
af koparpeningum í armbönd og
slikt skraut, og loks munu ýmis fyr-
irtæki hafa safnað að, sér smámynt
til þess að verða ekki uppiskroppa.
SMÁMYNT FRÁ DANMÖRKU.
Fyrir stríð var smámynt okkar
slegin í Danmörku, én svo lokaðist
sú leið. 3á var ein sending tilbúin
ytra,og beið hún erlendis fram á mitt
sl. ár. Reyndu Danir að fá málminn
keyptan aftur vegna eigin þarfa, en
vegna eklunnar hér var ómögulegt
að hliðra svo til. Smámynt þessi var
látin í umferð, þegar hún kom, en
þörfin var þá svo mikil, að enginn
bati sásl þrátt fyrir það.
FRÁ BRETUM.
RITSAFN
ÞORGILS GJALLANDA
1.-4..,
í skinnbandi á kr. 250,00
Snilli Þorgils gjallanda er þjóðkunn,
°g getur enginn bókavinur án hennar
yerið.
Bókaverzl.
Gunnl. Tr. Jónssonar
Er Danmörk lokaðist, var leitað til
Breta, en þeir áttu æ erfiðara með að
slá mynt fyrir okkur, unz svo var
komið, að þeir kváðust aðeins geta
látið zink-peninga, og munu menn
kannast við þá.
í sumar voru syo góðar vonir um
það, að hægt mundi að fá smámynt
í Bretlandi seint á þessu ári, en nú er
nýlega komið hréf þaðan, sem skýr-
ir frá því, að ekki sé hægt að efna
það loforð, en hægt verði að slá
mynt fyrir okkur á fyrsta ársfjórð-
ungi þessa árs. En verðtilboð er ó-
Vankunnátta um meðjerð jánans. —
Hnoðaðir peningaseðlar.
ERFITT reynist mönnum að læra
virðulega meðferð. fánans. Sumir
gleyma að taka hann niður að
kvöldi, svo að lögreglan verður að
taka ómakið af þeim einhvern tíma
að nóllunni. Mjög algengt er að sjá
fána blakta í hálfa stöng löngu eftir
að aldimmt er orðið. Á lögboðnum
fánadögum eru fánar víða ekki
dregnir upp fyrri en undir eða um
hádegi, en blakla svo fram á kvöld.
Sumir hirða ekki um að taka af sér
höfuðfatið, meðan þeir draga fán-
ann að hún, og aðrir kunna alls ekki
að draga hann í hálfa stöng. Um
notkun fánans eru til viðurkenndar
reglur, sem nauðsynlegt er fyrir
fánaeigendur að kynna sér. Það er
betra að eiga enga fánastöng og eng-
an fána, en að misnota hann eða
sýna hirðuleysi um meðferð lians.
*
EN hirðuleysi manna kemur víðar
fram. Sérstaklega gildir það um með
ferð peningaseðla. Nú er ekki lengur
lálið nægja að brjóta þá um rniðju,
eins og margir gerðu áður, sem ekki
höfðu seðlaveski, er seðlarnir gátu
legið í óbrotnir. Nú er orðin venja
að hnoða þeim einhvernveginn sam-
an og troða þeim í buxna- eða jakka-
vasa. Eg hef fengið í hendur seðla,
sem vafðir hafa verið upp eins og
hlutaveltumiðar í kassa. Mér finnst
slík meðferð á peningaseðlum viður-
slyggdeg og ómerkileg. Þeir eru þó
alltaf ávísun á verðmæti, sem allir
þarfnast, og fáum nmn finnast þeir
eiga of mikið af þeim. Ef einhverj-
um finnst liann vera í vandræðum
með þá, ætti hann að kaupa sér seðla
veski. Seðlunum kann að fækka eitt-
livað við það, en þeir sem eftir eru,
ættu þá a. m. k. að geta hlítt betri
meðferð á eftir.
*
ÞAÐ er margt fleira, sem ég hefði
kosið að rahba við ykkur um nú, en
þar sein þið munuð vera með allan
hugann við kosningarnar, býst ég
við að þið nennið ekki að lesa pistl-
ana mína, ef þeir verða mjög langir.
En e. t. Vs spjalla ég við ykkur eftir
komið, svo að ekki er hægt að full-
yrða, hvort tilboði Breta verður íek-
ið. Æskilegast væri að geta greitt
myntina með pundum, en reynist
verðið mjög óhagstætt, verður reynt
að finna aðrar leiðir.
Hjartans þakkir til allra, er á einn eða
annan hátt heiðruðu minningii
frú Ingibjargar Björnsson,
Akureyri,
við andlát hennar og jarðaríör. Sömuleiðis
til þeirra, er við það tækifæri sýndu okkur
hluttekningu.
Börn hinnar framliðnu.
Það tilkynnist vinum og ættingjum, að maðurinn minn og
faðir ok! iarv
Sigurbjörn Friðriksson,
sém andnðist 14. þ. m., verður jarðaður mánudagimí*21. þ. m.
Athöfnin fer fram frá Akureyrarkirkju og hefst kl. 1 e. h.
Lilja Friðjinnsdóttir. Kristín Sigurbjörnsdóttir.
tíaldvin Sigurbjörnsson. Egill Sigurbjörnsson.
kosningarnar aftur, þó að ég sé nú
farinn að eldast og orðinn sjónlítill,
einkum ef ég skrifa við ljós.
Kommimistar á biðils-
bilximum
Síðasti Verkamaður er að heita
má óslitið bónorðsbréf til Framsókn-
arflokksins. Á Marteinn Sigurðsson
að vera einskonar tengiliður milli
Kommanna og KEA, en bæjarfó-
getinn fær að fljóta með í samtökun-
um.
Bæjarbúar munu nú spyrja, hvað
þessi þökkalega þrenning geti komið
sér saman um. Því er flj ótsvarað,
ekki munu kaupfélagsmennirnir af-
sala sér skattfrelsinu og fríðindun-
um. Því verður fyrsti liður stefnu-
skrárinnar:
Skaltfrelsi og jríðindi handa KEA.
Kommar vilja halda áfram grjót-
keyrslu í Glerárósa með 100 króna
taxta fyrir bílhlassið. Þcirra hluti
verður:
Kleppsvinna við Glerárósa.
Hlutur almennings verður hins
vegar sívaxandi skattanauð, fmr til
búið er að rýja verkajólk öllum
kjarabótum, sem jengizt haja á und-
anjörnum árum. Þeir, sem haja dreg-
ið saman nokkra aura á stríðsárun-
um, geta skemmt sér við að horja á
þá renna út í sandinn við Glerá.
Z.
tíarnastúkan „Sakleysið“ heldur
fund í Skjaldborg sunnudaginn 20.
þ. m., kl. 10 fyrir hádegi. — Nýr
gæzlumaður verður tekinn í stúkuna.
" ‘ Til skemmtunar: Sagðar sögur,
upplestur og leikur. — Fjölmennið
og mætið stundvíslega.
FYRIRLESTUR: „Á ég að gœta
bróður míns?“ flytur Arthur Gook
sunnud. kl. 5 á Sjónarhæð.
Allir velkomnir.
Húsnæðisekla í New
York
Aðalræðism. íslands í New York hef-
beðið þess getið, að mjög erfitt eða
jafnvel ómögulegt sé að panta hótel-
herbergi fyrirfram í New York,
vegna hótelvandræða. Er því þýð-
ingarlaust að síma aðalræðismanni
eða skrifa beiðnir af þessu tæi, og
er yfirleitt ekki hægt að gera neitt,
fyrr en ferðafólkið er til borgarinn-
ar komið, því að herbergi fást eigi
leigð, fyrr en um leið og flutt er út
úr þeim, eða síðari hluta dags.
(Fréttatilkynning frá ríkisstjórn-
inni).
UNGU MENN.
TAKIÐ EFTIR !
Mig vantar iðnnema í múrsmíði
Þeir, sem hafa í huga að læra
múrsmíði, tali við undirritaðan.
Heima eftir kl. 5 síðdegis.
Jón B. Jónsson
múrarameistari. Eyrarveg 6, Ak.
BIBLÍUR
á kr. 20,00 og kr. 8,50 — og
nýjatestamf.nti
á kr. 11,00 — í
Bókaverzl.
Gnnnl. Tr. Jónssonar
Skem mtiklúbbuj'inn
ALLIR EITT
heldur DANSLEIK að Hótel KEA
laugardaginn 19. þ. m. — Þess er
fastlega vænzt, að félagar fjölmenni
og tryggi sér miða fyrir klúbbana.
Miðarnir verða afgreiddir að Hótel
KEA föstudagskvöld frá kl. 8—10.
Stjórnin.