Íslendingur - 15.03.1946, Blaðsíða 2

2
ÍSLENDINGUR
Föstudaginn 15. marz 1946
Hver er hinn
uofji maður?
SpámaSurinn, er skrifar í blað
Sósíalista hjer, Verkamanninn, laug-
ardaginn 2. febr. 1946, hefir sannar-
lega valiS sjer hiS góSa hlutskipti.
Raunar er spekin ekki á háu stigi,
en margt segir hann, aS muni ger-
ast, og sjálfsagt „mun“ hann verSa
spekingur, þó aS hann sje ekki orS-
inn þaS enn. Því verSur ekki neit-
aS, aS hann fer skynsamlega af staS,
og leitar sjer styrks í orSum Þor-
steins Erlingssonar: „Ef æskan vill
rjetta þjer örvandi hönd, þá ertu á
framtíSarvegi.“ En svo fer nú skyn-
semin út um þúfur. Samkvæmt efni
hinnar spámannlegu greinar hefSi
aS líkindum reynst betur aS leita
styrksins i orSum Páls Ardal:
„ViljurSu svívirSa saklausan mann,
þá segSu ekki ákveSnar skammir
um hann,
en láttu þaS svona í veSri vaka,
þú vitir hann hafi eitthvaS unniS
til saka.“
Helztu spádómarnir eru þessir:
Tíminn líSur, og unga fólkiS eldist,
og hann segir, aS þaS eldist, fyrr
en þaS veit af, en þar er aS líkind-
um vísitalan hans eigiS vit. Hann
segir, aS senn gefist Sósialistum
færi á aS sýna, hvers þeir sjeu megn-
ugir, og þá „muni“ þeir sigra. Ilann
segir, aS hjer á landi hafi straumur-
inn til vinstri veriS þungur aS und-
anförnu og þyngist meS hverjum
degi og telur þaS vel fariS, svo aS
hann er þá ekki sammála spámönn-
um Biblíunnar. Hann segir, aS
SjálfstæSisfl. „muni“ eitthvaS hafa
meint meS framkomu sinni rjett
fyrir kosningarnar. ÞaS er hans
dýpsta speki, en hann kveSst vera
smeykur um velferS hans. Ekki getur
hann þess þó, aS hann biSji fyrir
honum, én viS skulum nú ætla þaS.
AS lokum víkur þessi greinar-
höfundur nokkrum orSum persónu-
lega aS mjer. Hann segir, aS ávarp,
sem jeg birti í „Islendingi“, hafi
veriS því líkast, aS jeg væri nýkom-
inn frá Ástralíu og hafi ekkert vitaS
um SjplfstæSisfl. Svo innihaldslaust
var ávarpiS frá hans sjónarmiSi.
ViS SjálfstæSismenn tignum enga
pólitíska dýrlinga og höldum því
fullu jafnvægi, hvort heldur er' í
ræSu eSa riti, og er viS búiS, aS
Kommúnistar láti sér fátt um finn-
ast. Ekki efa jeg þaS heldur, þegar
Þ. J. kemur frá Rússlandi, aS þá
veit hann svo mikiS um SjálfstæSis-
flokkinn á íslandi, aS hann „myndi“
geta mætt hverjum meSalmanni,
sem kæmi frá Ástralíu.
SíSan fjalla hin spámannlegu orS
um framtíS mína. Hann segir, aS
jeg „muni“ bezt lýsa mjer sjálfur.
Raunar hafði jeg gert mér von um
það áSur. Jeg vissi þaS ekki fyrr,
aS mynd eSa lýsing á mönnum geti
orSiS líkari en þeir sjálfir, og fyrir
mig hefSi jeg sannarlega ekki óskaS
eftir slíkri miynd.
AS lokum endurtekur Þ. J. ótta
sinn um fjelag' ungra SjálfstæSis-
manna og virSist nú gráta krókó-
dílstárum. SíSustu línurnar eru spá
fyrir SjálfstæSisflokknum, og segir
þar, hvaS úr honum „muni verSa“.
Einu má hann þó treysta — þessi
dula eSa dulnefnari — hvort sem
SjálfstæSisfl. lifir lengur eSa skem-
ur, aS þá „mun“ hann aldrei lúta
neinu erlendu valdi nje leiSa neinn
þann asna inn í herbúSirnar, scm
gæti oiSiS sjálfstæSi voru hættu-
legur eSa á rokkurn hátt til hneisn
landi og þjóS.
Indriði Þorsteinsson.
Kirkjan. MessaS í Akureyrarkirkju
á sunnudaginn kl. 2.
Áskell Snorrason, kennari, hefir
nýlega veriS skipaSur formaSur
skólanefndar GagnfræSaskóla Akur-
eyrar.
Manntal á Akureyri. Sóknarprest-
ur upplýsir, aS 6144 hafi átt lög-
heimili í Akureyrarbæ 31. des. 1945.
Voru þar af karlar 2945 og konur
3199. - Innan 14 ára 1643, frá 14-
21 árs 879, frá 21-65 ára 3189 og yf-
ir 65 ára 433. Fólksfjölgun í bænum
á árinu nemur 205 manneskjum. Á
síSastliSnum 18, árum hefir fólkinu
á Akureyri fjölgaS rjett um 3000
(manntal 31. des. 1927 alls 3156).
— DauSir áriS 1945 alls í presta-
kallinu (hinar tölurnar aSeins miS-
aSar viS kaupstaSirin) 78 og fæddir
198 (um fjórSi partur óskilgetnir).
Af inum fæddu 110 piltbörn og 88
meybörn.
Alþýðuflokkurinli 30 ára. Flokks-
menn í bænum minntust þessa af-
mælis meS samkomu aS Hótel NorS-
urland á afmælisdag flokksins 12.
þ. m. Mæltu jiar um 100 manna.
Sarnkorna verSur haldin næsta
sunnudagskveld aS Hótel NorSur-
land til ágóSa fyrir sjúkrahúsiS, og
á hún aS verSa fjölbreytt (ábr. augl.
hjer í blaSinu).
A rsskemm tun b arnaskólabarn -
anna, er. fram fór um síSastliSna
helgi, var aS venju mjög vel sótt og
tókst iS bezta.
Rauða-Krossdeihl Akureyrar
gekkst fyrir merkjasölu á öskudag-
inn í bænum. Inn komu kr. 5942.00.
Mikill skólabœr er Akureyri nú
orSinn. í Menntaskólanum (sem
heitir Menntaskólinn á Akureyri, en
ekki Menntáskóli Akureyrar), eru
nú alls um 300 nemendur. í Gagnfr.-
skóla Akureyrar stunda nám 210 og
þar aS auki 50 í kvölddeild.í ISn-
skólanum eru 100 nemendur. í sjö-
unda bekk barnaskólans, sem er í
GagnfræSaskólahúsinu, eru 100
nemendur. í inum nýja húsmæSra-
skóla eru 48 nemendur.
Frú Margrjet Ásmundsdóttir, ekkja
Benedikts Bjarnálsonar, skólastjóra
og skálds í Húsavík, er hálfsjötug í
dag. Hún er til heimilis á Bjarkastíg
4 hjer í bænum.
Kötturinn var sleginn úr tunnunni
úti á Þórsvelli á sunnudaginn var.
Riddararnir voru í skrautlegum bún-
ingum, mjög fjölbreyttum. Mikill
mannfjöldi var saman kominn viS
göturnar, þar sem fylkingin fór um,
' og fylgdi svo allur skarinn út á Þórs-
völl. ASgangur kostaSi 5 kr. fyrir
fullorðna, en börn höfSu ókeypis
aSgang. Inn komu brutto 4500 kr.
NettóhagnaSur rann til Sjúkrahúss-
ins nýja. Kattakóngur varS Þorvald-
ur Pjetursson (Þorvaldssonar) og
tunnukóngur Þorleifur Þorleifsson,
bílstjóri.
Þessi leikur, aS slá köttinn úr
tunnunni, hefir fariS fram hjer í
bænum lgnga-lengi. Hann er hingaS
kominn frá Kaupm.höfn, en þar hef-
ir hann veriS og er enn tíSkaSur á
Amager, og sagSur þangaS kominn
meS Hollendingum á dögum Chr.
konungs II.
Flúgferðir milli Akureyrar og
Reykjavíkur alla daga síSastl. viku
nema á mánudag (og sunnudag, en
þá daga .eigi flogiS). FlogiS tvisvar
til fjórum sinnum á dag.
Jón Bœring Rögnvaldsson, öku-
maSur hjer í bæ, varS áttræSur 13.
þessa mánaSar.
Heilsufar hefir veriS slæmt í bæn-
um undanfariS (sbr. grein hjeraSs-
læknis hjer í blaSinu).
Berklavörn á Akureyri heldur
fund sunnudaginn 17. marz kl. 4%
e.h. í Verzlunarmannahúsinu (uppi).
Mjög mikilvæg mál á dagskrá. Fje-
lagar fjölmenniS! — Stjórnin.
Mál og menning. UmboSsmanna-
skipti hafa orSiS hjer á Akureyri.
ÞórSur Valdimarsson lætur af starf-
inu, en viS tekur Pálmi H. Jónsson,
bókaútg. Bækurnar framvegis af-
greiddar frá bókaverzlun hans.
Verkamannafjelag A kureyrarkaup-
staðar heldur árshátíS sína laugar-
daginn 23. marz næstk., í Samkomu-
húsi bæjarins. ASgöngumiSar verSa
seldir dagana 20.—21. marz, milli
kl. 4—7 e. h. á skrifstofu verklýSs-
félaganna.
Varnir gegn skemmdum á trjá-
gróðri. Utaf auglýsingu um þær vill
ræktunarráSunautur bæjarins benda
á, aS. þær ná ekki tilgangi sínum
nema því aSeins, aS allir garSar í
bænum verSi úSaSir.
Jesús Kristur er umræSuefni Sæm-
undar G. Jóhannessonar á Sjónar-
hæS n. k. laugardagskvöld kl. 8,30.
Ungu fólki einkum boSiS, en allir
velkomnir.
/ barnaskólanum i Glerárþorpi
verSur kristileg samkoma sunriud.
17. þ.m. kl. 2 e.h. — Bjarni Eyjólfs-
son, ritstjóri, og Gunnar Sigurjóns-
son, cand. theol., tala. Allir velk.!
Zíon. Almennar samkomur yerSa
næstk. föstudags- og sunnudagskv.
kl. 8.30. Bjarni Eyjólfsson, ritstjóri,
og Gunnar Sigurjónsson, cand.
theol., tala. — Allir velkomnir!
Barnastúkan Sakleysið nr. 3 held-
ur fund í Skjaldborg næstk. sunnu-
dag kl. 10 f.h. — Nýir fjelagar teknir
í stúkuna. — Kosin afmælisfundar-
nefnd. — Upplestur. — Sýnd smá-
leikrit. — KomiS öll á fund! VeriS
stundvís! — Nýir fjelagar alltaf vel-
komnir.
Stúkan ísafold-Fjallkonan nr. 1
heldur fund i Skjaldborg þriSjud.
18. þ.m. kl. 8.30 e.h. — Venjuleg
fundarstörf. — Inntaka nýrra fje-
laga. — Leikþáttur. — Upplestur o.
fl. — Fjelagar, fjölmenniS og hafiS
meS ykkur nýja fjelaga!
Verzlunarmannafjelagið á Akur-
eyri hjelt aðalfund 4. þ.m. — í
stjórn voru kosnir: Formaður Ósk-
ar Sæmundsson, ritari Gunnar H.
Kristjánsson, gjaldkeri Valgarður
Stefánssort. Meðstjórnendur Tómas
Björnsson og Árni Sigurðsson.
Leikfjelag Akureyrar
hefir áformaS aS sýna leikritið
„Brimhljóð“, þegar frá líður. Loft-
ur GuSmundsson, kennari í Vest-
mannaeyjum, hefir samið leikinn.
Eimskipafjelag íslands
hefir gert samning um smíði á fjór-
um farþega- og flutningaskipum.
Þau eiga aS kosta allt að 30 milljón-
um króna. Svo er til ætlast, að skip-
in verði mjög vönduð. Eitt þeirra er
farþegaskip, og á það að rúma 221
farþega.
Kattarsiagurinn.
Sunnudaginn 10. þ. m., kl. 11—12,
mátti sjá mjög einkennilegan bíl
bruna um götur Akureyrar.
Á palli bílsins var stórt málverk
af skrautklæddu riddaraliði að slá-
„köttinn úr tunnunni“. En framan á
bílnum var krani, og í honum hjekk
kattartunnan.
Frá bílnum var sífellt hrópað:
„Kattarslagur á Þórsvelli kl. 3“.
Kl. 14,20 ók þessi bíll suður Hafn-
arstræti og hafSi þá á palli — auk
málverksins — þrjár ungfrúr og
tuttugú og einn herra, állt í skraut-
legum riddarabúningum, og voru
þaS vsentanlegir þátttakendur í
„kattarslagnum“.
ViS Hafnarstræti 20 stóðu 24
söðlaðir gæðingar, og þar stje
flokkurinn af bílnum og á hestana.
Edvard Sigurgeirsson fylgdi flokkn-
um eftir og kvikmyndaði í ýmsum
stellingum. SíSan var fariS fylktu
liði upp á brekku og ýmsar króka-
leiðir norður á Þórsvöll. Fyrst fór
tunnubíllinn, svo stór riddari á
i hvítum fáki og bar þjóðfánann.
Þar á eftir komu svo tveir og tveir
samhliða.
AS Þórsvelli safnaðist fjöldi fólks,
og var áhorfendasvæði afmarkað
sunnan og suðvestan til á vellinum.
En fylkingin fór norður vestan við
völlinn og svo syngjandi austur
nyrzt á vellinum og í kringum
hann. Svo var fáninn settur við vall-
arhliðið, en kylfan rjett fyrsta ridd-
aranum, og slagurinn hófst. Voru
þá greidd stór högg, sem vænta
mátti,, svo að hvein í loftinu og
stundum í tunnunni. í fimmtu um-
ferð brotnaði tunnan, og aldursfor-
seti flokksins, Þorleifur Þorleifsson,
braut síðustu botnfjölina og varð
þar með „tunnukóngur".
Þá koin „kötturinn“ í ljós, sem aS
þessu sinni var mjög líkur hrafni,
og hjekk hann bundinn við gildan
kaðal, sem riddaraliðið skyldi
höggva sundur með sverði, svo að
,,kötturinn“ fjelli til jarðar. En þrátt
fyrir miklar sveiflur með sverðinu,
sá lítið á kaðlinum. Þó fór svo, að
ungur riddari — Þorvaldur Pjeturs-
son — hjó sundur grannan spotta,
sem löpp „kattarins" var bundin
með við kaðalinn, og varð hann því
„kattarkóngur“.
Að því Jtúnu reið flokkurinn
fylktu liði um völlinn, svo til bæj-
arins og fór um ýmsar götur til að
sýna sig og að lokum að Hótel KEA.
Þar tóku hestaverðir hestana, en
flokkurinn fjekk sjer kaffi.
Undir borðum ávarpaði „Tunnu-
kóngur“ flokkinn og þakkaði góða
framkomu og glæsilega búninga;
svo vár skemmt með söng og fjörug-
um samræðum.
Frá hótelinu var farið í bílum að
Kristneshæli. Þar tók aðstoðarlækn-
irinn á móti gestunum og bauð þá
velkomna. Á gangi hælisins var
sungið, og svo gengið víðsvegar
um.
Frá hælinu var farið að Kvenna-
skólanum á Laugalandi, og tók skóla-
stýran móti gestunum og bauð þá
velkomna. Inni í skólanum heilsaði
flokkurinn með söng, og námsmeyj-
ar svöruðu með söng. Svo var hópn-
um ruglað saman og sunginn bland-
aður „kór“. Þá buðu námsmeyjar
til kaffidrykkju, en því miður þótti
ekki tími til þess, svo að eftir
skemmtilegar samræður — en allt of
stuttar — kom skilnaðarstundin, en
„frá því nánar hermir engin saga“.
Búningar voru yfirleitt fallegir og
nokkrir ágætir. Leikurinn fór vel
fram, svo þá^takendur og aðrir,
sem að leiknum störfuðu, eiga þakk-
ir skilið fyrir góða skemmtun.
Ágóði af merkjagölunni gengur
Frjettatilkynning
frá ríkisstjórninni.
Sendiráð íslands í Stokkhólmi
hefir skýrt frá því, að sífellt gerist
erfiðara að útvega íslendingum far
heim til íslands. Það ber við svo að
segja daglega, að fólk kemur til
sendiráðsins og biður um útvegun
fars, en slíkt á sendiráðiS mjög erf-
itt með, enda oftast nær ómögulegt.
Ameríkumenn eru hætlir flugferð-
um um ísland til Svíþjóðar, og
sænska flugfjelagið getur eigi tekið
farþega fyrr en einhverntíma í vor
eða sumar. Farþegapláss með skip-
um eru pöntuð langt fram á vor.
Telur Vilhjálmur Finsen, sendifull-
trúi, því nauðsynlegt, aS almenn-
ingi sje bent á þessa erfiðleika, svo
að þeir, sem ætla sjer utan, geri sjer
grein fyrir þeim vandræðum, sem á
því eru aS fá far heim aftur.
ÞaS hefir þegar kostað margt
fólk talsvert fje að þurfa að bíða
lengi eftir fari heim. Til dæmis get-
ur sendifulltrúi um tvo menn, sem
orðið hafa að bíða í meir en 6 vik-
ur. Eins og áður hefir verið tilkynnt,
hafa sendiráðin eigi heimild til aS
lána ferðafólki fje ríkissjóðs, nema
gegn heimild aS heiman. Verða því
þeir, sem utan fara, einnig að hafa
gert ráðstafanir til, að þeim verði
sendur farareyrir að heiman, ef þeim
tæmist fje, og þarf til þess samþykki
gj aldeyrisyfirvaldanna.
Bankaráðsfundur Alþjóðabank-
ans og fundur í fulltrúaráSi alþjóða
gjaldeyrissjóðs hófst 8. marz í Wil-
mington Island, og mætir Thor
Thors sendiherra á báðum fundun-
um fyrir hönd íslands. Á fundunum
eru mættir fulltrúar frá 35 þjóðum
og auk þess fulllrúar frá 9 þjóðum
sem áheyrendur, þar á meðal full-
trúar frá Danmörku, sem nú gerist
meðlimur stofnananna.
Thor Thors, sendiherra, var kos-
inn í kjörbrjefanefnd og einnig í
laganefnd, og hann er auk þess vara-
formaður nefndar, sem ákveða skal
framtíSarstað stofnananna, en það
er aðalverkefni ráðstefnunnar, auk
þess að kjósa 12 bankastjóra.
Er talið víst, aS stofnunum verði
ákveðinn staður, annaðhvort í Was-
hington eða New York.
Reykjavík, 13. marz 1946.
Akureyringar! Dansleikur verður
haldin að Hótel Norðurland sunnu-
daginn 17. þ. m. til ágóða fyrir hið
nýja sjúkrahús Akureyrar. Dans-
leikurinn hefst kl. 9. Fjölbreytt
skemmtiatriði, svo sem:
1. Dúett: Jóhann Ogmundsson og
Ingibjörg Ólafsdóttir.
2. Dans: Lanciers, Húsmæðraskóla-
stúlkur.
3. Einsöngur: Kristinn Þorsteinsson
4. Gamanvísur.
Margrét Oddgeirsdóttir syngur
undir dansi.
Ennfremur gildir hvor miði sem
happdrætti. Fjöldi ágætra drátta,
svo sem, sveskj u-kassi, límonaði-
kassi, kvæði Jónasar Hallgrímsson-
ar, Óður Bernadettu og margar
fleiri verðmætar bækur, ásamt ýmsu
fleira.
Akureyringar fjölmennið, og
styrkið byggingu Nýja sjúkrahússins,
Ætlazt er til, að menn bregði nú
vel við og húsið fyllist af fólki,
sem áhuga hefir fyrir byggingu
Nýja sjúkrahússins. — Aðgöngu-
miðar verða seldir á skrifstofu Hót-
elsins laugardag og sunnudag.
til Sjúkrahúss Akureyrar. Inn kom
brúttó 4500 kr. Börn fengu ókeypis
aðgang.
x y i