Íslendingur - 24.05.1946, Side 1
XXXII. árg.
21. tbl.
Föstndaginn 24. maí 1946
Menntaskúlinn
á Akureyri.
Smíðí á nýju húsi í grennd við skól-
ann hefst sennilega í sumar.
I
SKRIFSTOFA
S JÁLFSTÆÐISM ANNA
(í Ryéls-húsinu. Sími 354)
verður fyrst um sinn opin alla virka daga
frá kl. 2 til 7 e. h. Fastlega er skorað á alla
Sjálfstæðismenn og konur, að koma á skrif-
stofuna og veita aðstoð sína við undirbún-
ing Alþingiskosninganna.
AthugiÖ hvort þér eruð d kjörskrd!
FULLTRÚARÁÐIÐ.
„Ní lína” hjá Framsdkn.
SigurSur skólameistari GuSmunds-
son og kennarar Menntaskólans hjer
sömdu tillögur um nýja húsagerS í
grennd viS skólann á öndverSum
síSasta vetri, og fylgdi þeirn grein-
argerS skólaráSsmanns. Var sýnt
fram á brýna nauSsyn þess, aS
flytja heimavislir, söfn og matseld
úr núverandi skólahúsi, til trygging-
ar nemendum og söfnum og til þrifn
aSar og þæginda.
Tillögur þessr.r voru sendar ríkis-
stjórn og Alþingi, og báru þær inn
hezta árangur, því aS Alþingi veitti
þo milj. kr. á fjárlögum 1946 til
húsagerSar í áminnstu skyni. Ur því
tók máliS til húsameistara ríkisins.
Tillögur bárust hjeSan aS norSan
til hans um fyrirkomulag hússins.
Skólameistari fór suSur snemma í
febr. og dvaldist þar mánaSarskeiS
til þess aS vera til ráSagerSa viS
húsameistara og ræSa urn máliS viS
ríkisstjórnina. BráSabirgSateikning
af húsinu var send norSur í vor, og
er gert ráS fyrir, aS húsiS verSi
þrjár hæSir á háum kjallara, og á
þaS aS standa á lóSinni utan viS
skólagirSinguna, líklega upp undan
BarSsgilinu.
Er ætlast til aS matseld verSi í
kjallara, bor'Sstofa, matargeymsla,
þvottahús og kolaklefar. Enn frem-
ur er bókasafni skólans ætlaSur þar
staSur. — A 1. hæS eiga aS vera
söfn stærSfræSi- og náttúrufræSi-
deildar og kennslustofur handa nem-
endum hennar í náttúrufræSum,
efna- og eSlisfræSi, stjömufræSi og
stærSfræSi. Þar á og aS vera lestr-
arstofa nemenda, þar senr þeir gela
fengiS bækur úr skólasafninu og
blöS til lestrar. A 2. hæS eru heima-
vistarstofur handa 30 meyjum og
piltum. Einnig á þar aS vera íhúS
handa kennara, er annast skal um-
sjón meS piltum á þessari hæS, og
önnur handa konu (kennara), sem
á aS liafa umsjón meS heimavistar-
meyjum. Á 3. hæS eru stofur lianda
heimavistarpiltum og íbúS handa
umsjónarkennara. Handlaugar og
salerni eru á öllum hæSunum.
Húsameistari ríkisins, GuSjón pró
íessor Samúelsson, kom hingaS norS
ur um síSustu helgi, bæSi vegna
skólans, spítalans o. fl., og hitti hann
þá kennara skólans á fundi síSastl.
sunnudag, til þess aS grennslast um
vilja þeirra, varSandi ina fyrirhug-
uSu húsagerS. Leizt skólameistara
og kennurum bezt á þá skipun til
bambúSar, aS sjerstakt hús væri
fyrir eldhús, búr, borSstofu, matar-
geymslu og þvottahús, annaS handa
söfnum og fyrir kennslu í náttúru-
fræSi, efnafræSi, eSlisfræSi, stjörnu-
fræSi og stærSfræSi, og tvö til þrjú
handa 120 heimavistapiltum og 30
m'eyjum. — En þar sem telja má
víst, aS þessi skipan verSi dýrari aS
mun en eilt hús og þó hvergi nærri
gallalaus, eins og veSráttu er hjer
háttaS, vHja kennarar laka þaS skýrt
fram, aS þeir vilja engan veginn
binda sig svo fast viS dreifS hús, aS
þa'S verSi húsagerS jiessari til tafar.
Skólameistari og kennarar vr.ru
einhuga um þaS, aS framtíSárskóla-
stæði yrSi iS sama og nú er. en ætl-
ast er til, aS núverandi skólahús |
verSi notað/enn um sinn tii kennslu.
Þykir vel til faliiS, aS bæjarbúar
fylgist meS þessari nýju húsagerS
skólans, og þess vegna er grein þessi
rituS.
Sala trýggð á 7000 íslenzk-
um heslum í surnar við
góðu verði
LandbúnaSarráSherrann hefir lil-
kynnt, aS Unnra "(Hjálparstófnun
inna sameinuSu þjóSa) hafi sam-
þykkt aS kaupa 7000 íslenzka hesta
í sumar hjer á landi, á aldrinum 2
til 10 vetra. Nemur verSiS rúmum
600 ísl. krónum (95 dollarar i[ob.), ,
og verSúr greitt í sterlingspundum.
Hestarnir verSa fluttir Li! Póilands,
og á aS nota þá til landbúnaSar-
starfa. Er áformaS, aS útskipun
hestanna fari fram í júlí, ágúst og
septbr.
ÞaS eru góSar frjettir bændum í
hestasveilum landsins aS fá þennan
tiltölulega góSa markaS fyrir hross
sín, en undanfariS hafa þau ekki
veriS seljanleg nema á innlendum
markaSi, og sjerstaklega til afslátt-
ar, en iS mikla framboS á hrossa-
kjöti hefir torveldaS markaS fyrir
kindakjöt, en þaS hefir bakaS sauS-
fjárbændum talsvert tjón.
Má telja víst, aS bændur og aSrir
hrossaeigendur grípi þetta tækifæri
lil þess aS fækka hrossunum, sem nú
eru orSin alltof mörg í landinu, jafn-
framt því, sem mjög sæmilegt verS
er í boSi fyrir þau.
llrossasægurinn veldur viSa mikl-
um landsspjöllum, jafnframt því,
sem allur búfjenaSur i hrossasveit-
unum er í veSi, vegna hrossafjöld-
ans, ef harSir vetur koma.
ÞaS ætti beinlínis aS varSa vítum,
ef menn eiga ekki hús yfir hrossastól
sinn, hvaS þá ef hey er líka af
Tveir harmonikU'
snillingar heinu
sækj? Akureyri.
Lýður Sigtryggsson, „liarmoniku-
meistari Norðurlanda 1946“, og kenn
ari hans, norski harmonikusnilling-
urinn Hartvig Kristoffersen, hjeldu
miðnœturtónleika í Nýja Bíó sl.
mánudagslcvöld. Þrátt jyrir ólientug-
an tíma, var húsið fullt áheyreiula,
og jagnaðarlœti þeirra meiri en
venjulegl er að heyra á tónleikum
hjer.
ViSfangsefni voru fjölbreytt, —
eitthvaS fyrir alla: classisk tónverk
og brot úr þeim, jazzþáttur handa
kaffihúsaæskunni og syrpur gamal-
kunnra danslaga, sem viS snerumst
eftir, þegar viS vorum ung. Þarna
gat aó heyra „DauSa Asu“ eftir
Grieg, Menuett í D-dúr eítir Mozart
og kvartett úr ,,Rigoletto“ eftir
Verdi. „Swing-útsetning“ I.ýSs á al-
kulinu amerísku þjóSlagi var mjög
vel gerS, svo aS engu var líkara en
fullmynduS jazzhljómsveit flytti
verkefniS. Mesta snilli sýndi LýSur
í „El, Relicario“ og tilbrigSum yfir
„Carneval í Venedig“ en Kristof-
fersen í forleik tónverks eftir Fr.
Suppé. BáSir hafa þeir mikla tækni
og öryggi í leik smum og geSþekka
framkomu.
Tónleikaskráin hófst og endaSi á
samleik (duett), en þess á milli ljeku
þeir lil skiptis, hvor í sínu lagi.
LýSur Sigtryggsson er enn korn-
ungur, en hefir þó þegar náS undra-
verSri kunnáttu og leikni í harmo-
nikuleik. Hefir hann sýnilega lagt
mikla alúS viS nám sitt, og notiS
ágætrar kennslu hjá snillingnum
Kristoffersen, sem hefir langa
reynslu aS baki sem harmonikuleik-
ari, kcnnari og hljómsveitarstjóri.
Má því mikils vænta af LýS í fram-
tíSinni í þessari listgrein.
Fjelagarnir urSu aS endurtaka
lög og leika önnur, er ekki voru á
skrá. Ennfremur bárust þeim blóm-
vendir. Tónleikana endurtóku þeir
í fyrrakvöld.
Velkominn heim, LýSur!
j-
skornum skammti fyrir hann. Lög-
gjafarvaldiS ætti í þessum efnum aS
taka í taumana. ÞaS er sannarlega
kominn tími til þess.
Hrossastóll landsmanna nemur nú
rúmlega 60 þúsundum. ÞaS er ekk-
ert vil í slíku hrossahaldi nú á tím-
um.
Húnvetningar eru efstir á blaSi. Þeir
eiga nærfelll 12 þúsundir hrossa,
Rangæingar rúmlega 8 þúsundir og
SkagfirSingar rjett um 7700. ASrar
helztu hrossasveitir eru BorgarfjörS-
ur, Dalir, Austur-Skaptafellssýslu og
Árnesþíng.
Þessi hjeruS ættu aS fækka viS
sig í sumar. Ekki veitir af. Nóg
verSur samt og meira en þaS eftir.
FramsóknarhlöSin hafa, sem
kunnugt er, jafnan aliS á því síS-
ustu missiri, aS in svonefnda „ný-
sköpun“ í atvinnulífinu, sem Sjálf-
stæSisflokkurinn hefir beitt sjer fyr-
ir og samstarfsflokkar hans í ríkis-
stjórninni hafa veitl honum nokkurt
fylgi til, nnini verSa til litils eSa
einkis gagns. Sífellt hafa þau „mál-
aS á vegginn“ í sambandi viS fram-
faraviðleitni Jressa orSin: „hrun“,
„skuldasöfnun“, „taprekstur“, „at-
vinnuleysi“, „framleiSslan stöðvast“
og annaS álíka hressandi fyrir Iands-
fólkiS.
ÞaS hafa allir skiliS þetta svo, aS
Framsóknarflókkurinn væri gersam-
lega andvígur nýsköpuninni, og hef-
ir þaS líka greinilega veriS túlkaS
svo í málgögnum flokksins. Seinast
16. þ. m. syngur enn viS sama tón
í málgagni Framsóknar lijer í bæ,
á þessa leiS: „HvaSa gagn verSur
svo aS öllum þessum aSkeyptu veiSi-
skipum fyrir atvinnulífiS og fram-
leiSsluna, þegar ekki verSur hægt
aS starfrækja þau nema meS tapi?“
Og svo þetla: „AS hvaSa notum
kemur þjóðinni aS hafa eignast ný
framleiSslutæki í stórum stíl, ef ekki
verSur hægt aS selja framleiSsluna
meS kostnaSarverSi?“ Svo tönnlast
Framsóknarmenn á því, aS skip og
vjelar, sem keypt hafa veriS, hafi
ekki veriS keypt á rjettum tíma, hafi
orSiS of clýr o. s. frv., af því aS ráS-
deildar og fyrirhyggju „Framsókn-
ar“ hafi ekki veriS neytt.
En -— herrar mínir! Hafa ekki
íhalds- og afturhaldsmenn allra tíma,
í öllum löndum, einmitt sagt þetta
sama, þegar framfaraöflin hafa látiS
á sjef bæra og viljaS skapa eitthvaS
nýtt? Þeir hafa alltaf sagt: „Þetta
her sig ekki. ÞiS fariS á höfuSiS
meS þetta. Rjetti tíminn er ekki
kominn til aS ráSast i þetta. ÞiS
fariS skakkt aS þessu í einu og öllu.
ÞaS verSur tap á þessu öllu saman.
SjáiS þiS ekki hruniS fram undan?
Þetta eru verstu tímarnir til aS ráS-
ast í nokkuS.“
Þennan söng afturhaldsaflanna í
heiminum hefir hver einasta kyn-
slóS framfaramannanria hlustaS á,
frá upphafi vega, en af því aS fram-
faramennirnir hafa ekki látiS úrtöl-
ur íhaldsaflanna trufla sig og haldiS
sína leiS, þrátt fyrir þaS, hefir heim-
urinn komist nokkuS áleiSis á fram-
farabrautinni. Svo mun enn fara.
En — hvaS lesa svo Reykvíkingar
í „Tímanum“ 16. maí (þaS hefir
veriS sagt frá því, livaS „Litli Tím-
inn“ okkar á Akureyri sagSi þá) ?
Það er nokkuð nýtt. Ekkert annaS
en þaS, aS „HANN (FRSFL.) SJE
Á MÓTI STJÓRNARSTEFNUNNI,
VEGNA ÞESS AÐ HANN SJE
MEIRI UMBÓTA- OG FRAMFARA-
FLOKKUR EN STJÓRNARFLOKK
ARNIR(!)“.
Enn stendur þar skrifaS: „Fram-
sóknarflokkurinn er ekki á móti
stjórnarstefnunni vegna þess að ráð-
ist er í kaup á framleiðslutœkjum
eða í aðrar rjettmœtar framkvœmd-
ir. Slíkt er hreinn uppspuni stjórnar-
blaðanna.“
Allt í einu viSurkennir „Tíminn“,
aS kaup á framleiSslutækj um sjeu
rjettmætar framkvæmdir.
Nýja línan, sem „Tíminn“ gefur
Framsóknarflokknum núna fyrir
kosningarnar er sú, að hann sje
meiri umbóta- og framfaraflokkur
en stjórnarflokkarnir, og ef hann
hefSi ráSiS, hefSi nýsköpunin orSiS
miklu meiri en í höndum núverandi
stjórnarflokka. En — ef svo er, hvers
vegna hefir þá flokkurinn barist meS
hnúum og hnefum gegn nýsköpun-
inni frá byrjun, reynt aS gera gys
Framhald á 3. síSu.