Íslendingur - 19.06.1946, Blaðsíða 1
XXXII. árg.
25. tbl.
Miðvikudaginn 19. júní 1946
íslenzka þjóðin vill efnahagsiegar framfarir á grund-
' velli lýðræðis og
einstaklingsfrelsi
s
Þetta verður aðeins tryggt með samstarfi
allra stétta í anda Sjálfstæðisstefnunnar.
ÞÁÐ fór vel á því, að einmitt á fæðingarári hiris
íslenzka lýðveldis skyldi forustumönnum verklýðs-
samtakanna á íslandi skiljast það, að eina ráðið til
þess að skapa almenna velmegun í landinu væri ein-
læg og víðtæk samvinna verkamanna og atvinnurek-
enda á lýðræðislegum grundvelli. Þetta samstarf hef-
ir þegar borið heillaríkan ávöxt og einnig sannað
þjóðinni það, að hún hefir ekki efni á því að skipa
sér niður í harðvítuga stéttaflokka, sem hver um sig
berst einhliða fyrir hagsmunum ákveðinnar stéttar
í von um kjörfylgi hennar og vilja lítt vægja, þótt al-
þjóðarhagsmunir krefjist þess.
SJÁLFSTÆÐISFLOKKURINN
hefir einn allra flokka í þessu landi
veriS flokkur allra slétta. Helzta kjör
orð hans hefir verið og er enn: Stétt
meS stétt. SjálfstæSismenn hafa á
þaS bent, aS þótt hver stétt hefSi sín
sérstöku hagsmunamál, væri þó
stærsta hagsmunamál þeirra allra
sameiginlegt: AS þjóSfélaginu í heild
vegnaSi sem bezt.
Atvinntirekondur og verka
menn eiga að vinna saman
REYNT hefir veriS meS öllu móti
aS gera SjálfstæSisflokkinn tor-
tryggilegan, einkum í augum verka-
manna. Flokkar þeir, sem hafa ætlaS
sér aS klifra upp í valdastólana af
herSum verkamanna hafa reynl aS
telja þeim trú um, aS SjálfstæSis-
flokkurinn væri þeirra svarnasti ó-
vinur, og allt hans tal uiji samvinnu
verkamanna og atvinnurekenda
undir merkjum hans væri eingöngu
tilraun atvinnurekenda til þess aS
rjúia stéttarsamtök verkalýSsins. í
samræmi viS kenningu sína um
stéttabaráttuna, hafa kommúnistar
haldiS því fram, aS milli atvinnurek-
enda og verkamanna hlyti ætíS aS
vera miskunnarlaus harátta.
ÞaS er rétt og einkar eSIilegt, aS
^eginþorri atvinnurekenda hafi skip-
aS sér undir merki SjálfstæSisflokks-
ins. SjálfstæSisstefnan boSar einmitt
athafnir og framkvæmdir og vill
stuSla aS eflingu atvinnuveganna á
ollum sviSum. ÞaS er því dálítiS
eilikennilegt, þegar andstæSingar
'’jálfstæðismanna bera þeim þaS á
brýn, aS þeir séu þröngsýnir aftur-
lialdsmenn, þegar þéss er gætl, aS
ineginhluti allra framkvæmda á
þessu landi hafa veriS unnar af
bjartsýnum atorkumönnum, sem
liafa trúaS á þær frumkenningar
SjálfstæSisslefnunnar, aS þjóöfélags-
borgurum bæri hverjum og einum
aS beita orku sinni til þess aS skapa
blómlegt athafnalíf en liggja ekki
fram á lappir sínar ög heimta brauS
sitt og sinna frá ríkinu.
ÞaS er staSreynd, aS í atvinnu-
málum er þaS oftast einkaframtakiS,
sem rySur brautina, en hiS opin-
bera kemur síSar til skjalanna. Hér
á landi hefir einkaframtakiS lagt
undirstöSu þess atvinnurekstrar, sem
til er í landinu.
SjálfstæSismenn hafa alltaf bent
á þaS, aS verkamenn og atvinnurek-
endur ættu ekki aS skipa sér í fjand-
samlega hópa, því aS hagsmunir
þeirra væru í meginatriSum þeir
sömu: AS skapa sem blómlegast at-
vinnulíf til þess aS allir verkamenn
gætu haft vinnu viS sem arSbær-
astan atvinnurekstur. Og þaS er ein-
mitt þetta sjónarmiS, sem hefir
fengiS viSurkenningu í stefnu nú-
verandi ríkisstjórnar.
Verkamenn eiga að hafa
atvinnuöryggi, án þess að
þurfa að fórna frelsi sínu.
SOCIALISTAR hafa nú um stundar-
sakir fallizt á aS ganga til stjórriar-
samstarfs um víStæka atvinnuskipu-
lagningu af hálfu liins opinbera, en
á grundvelli einkarekstrar og ein-
slaklingsfrelsis. Þeir hafa sjálfir lýst
því yfii% aS stjórnarstefnan væri í
meginatriSum byggS á stefnu Sjálf-
stæSisflokksins.
ÞaS mun óliikaS mega fullyrSa
þaS, aS íslenzka þjóSin mun nær
öll telja þessa stefnu líklegasta til
þess aS tryggja hamingjuríkja fram-
tíS þjóSarinnar. Landsfundur Sjálf-
stæSismanna hefir lýst því yfir, aS
hann teldi þessa stefnu vera í sam-
ræmi viS stefnu SjálfstæSisflokksins
og væri flokkuriim því eindregiS
fylgjandi, aS haldiS yrði áfram á
þeirri braut, sem mörkuð hefir ver-
iS.
Socialistar vilja fá verkamenn og
aSra alþýðu til þess að veita sér
brautargengi við að koma hér á stofn
socialislisku þj óðskipulagi. Þeir
hafa boðið verkamönnum gull og
græna skóga í því sæluríki sínu, og
verkamönnunum er sagt, aS þar
eigi þeir sjálfir að eiga öll atvinnu
fyrirtækin.
Þessi boðskapur hljómar óneitan-
lega fallega í eyrum, en harin hefir
ekki reynst eins glæsilegur í fram-
kvæmdinni. Eitt stórveldi heims hef-
ir tekiS upp socialistiskl sljórpskipu-
lag. Þar geta íslenzkir verkamenn
séS fyrirmynd þeirra kjara, sem soci-
alisminn ætlar verkamönnunum í
ríki sínu. Oss er sagt, aS þar sé
ekkert atvinnuleysi. Þar þurfa verka-
menn heldur ekki aS hafa fyrir því
aS semja um kjör sín viS atvinnu-
rekendur, því aS ríkiS er eini at-
vinnurekandinn og þaS ákveSur
kaup verkamarinanna. Þar mega
verkamenn ekki gera verkföll, en
hér á voru „kapitalistiska“ íslandi
er verkfallsrétturinn talinn dýrmæt-
asti rétlur verkamannsins.
SjálfstæSismenn eru þeirrar skoS-
unar, aS hægt eigi að- vera aS
tr^ggja efnahagslegt öryggi verka-
manna án þess aS svifta þá nokkru
af þeim borgaralegu lýSréttindum,
sem vestræna lýSræðisþjóSskipulag-
iS veitir þeim. Þeir tclja, að með
frjálsum samtökum verkamanna og
sjálfstæðra atvinnurekenda sé auðið
að skapa svo blómlegl atvinnulíf,
aS allir Islendingar geti orðið efna-
lega sjálfstæðir, og enginn þurfi að
líða skort. Verkamenn og atvinnu-
rekendur eiga að vera jafn réttháir
aðilar í því samstarfi og stéttasam-
tök beggja verða að lúta forustu
manna, sem vilja leggja sig fram
um að láta fyllsta réttlæti ráða í
skiptingu arðsins af atvinnurekstrin-
um milli þessara aðila.
SjálfstæSismenn líta svo á, að
ríkiS eigi að vera nokkurs konar
samhjálp eða samtrygging borgar-
anna. ÞaS á að gæta þess, að borg-
ararnir beiti ekki hvorn annan rang-
indum í viðskiptum sínum. ÞaS á
að greið’a fyrir einstaklingunum í
lífsbaráttu þeirra og örfa þá til nyt-
samlegra athafna. Þá telja Sjálf-
stæðismenn, að ríkisvaldinu beri að
gera vísindalegar áætlanir um nauð-
synlegar framkvæmdir í landinu og
megni einstaklingar eða félagssamtök
borgaranna ekki að lirynda þeim i
framkvæmd, beri ríkinu að gera
það.
Sjálfstæðisstefnan er stefna
frámtíðarinnar.
SIFELLT fleiri verkamönnum er að
verða það ljóst, að það er einmitt
þessi stefna SjálfstæSisflokksins,
sem er líklegust til að tryggja þeim
lífvænlei
svipta
hafa líka, með Iiluldeild sinni í nú-
verandi ríkisstjórn, sajmað íslenzkri
alþýðu það, að með samvinnu þjóð-
félagsstéttanna er hægt að tryggja
hverjum manni efnahagslegt frelsi
án þess að skerða andlega frelsið.
MeS sameiginlegu átaki allra
stétta er auðið aS skapa hér á Is-
landi fyrirmyndarþjóðfélag. Sjálf-
stæSisflokkurinn heitir á alla góða
íslendinga til samstarfs um þá miklu
hugsjón. Stefna hans getur ein gert
þSssa hugsjón að veruleika.
ö kjör — og það án þess aS
þá frelsi þeirra. Socialistar
Sigurður E. Hlíðar
andvígur erlendum
herstöðvum.
StúdentablaSið „Vér mótmæl-
um allir“ hefir beint þeirri spurn-
ingu til allra frambjóðenda, hvort
beir séu því fylgjandi, að erlendu
ríki eða ríkjum verði veittar her-
stöðvar á Islandi. SigurSur Ein.
HlíSar, frambjóðandi SjálfstæS-
isflokksins á Akureyri, hefir sent
útgáfustjórn blaðsins svohljóS-
andi svar:
„Er mótfallinn því að
nokkru erlendu ríki verði
veittar herstöSvar á ís-
landi.“
Vér væntum þess, aS allir fram-
bjóSendur taki sömu afstöðu í
þessu mikilsverSa máli.
FARIÐ EKKIUR
BÆNUM ÁN
ÞESS AÐ KJÖSA
LITLI FLOKKURINN HELDUR ENN,
AÐ HANN SÉ ORÐINN STÓR
KOSNINGAR VERÐA EKKI UNNAR MEÐ „SKAPSMUNAÞUNGA“
EINUM SAMAN, EF KJÖRFYLGIÐ VANTAR
SOGÐ er sú saga um smávaxinn mann, sem lengi hafði átt sér þá
ósk heitasta að ná fullri líkamsstærð, að hann hafi nótt nokkra dreymt,
að hann væri o/ðinn stór. Og sjá, þegar hann vaknaði af þessum sælu-
draumi, fann hann, að hann náði gafla á milli í rúminu. Hann hrópaði
„Eg er orðinn stór, ég er orðinn stór.“ En hvílík sorg, er hann uppgötv-
aði hið sanna: Hann lá þversum í rúmi sínu.
Hinum mætu foringjum AlþýSuflokksins hér á Akureyri er líkt fariS
og þessum manni. Þá hefir lengi dreymt um að eignast stóran hóp fyJg-
ismanna. Eftir bæjarstjórnarkosningarnar í vetur, fannst þeim þeir
vera orSnir svo stórir, að þeir gætu spyrnt í báða gafla valdarúmsins.
Þeir eru um það eitt frábrugðnir smávaxna manninum, að hann reyndi
ekki aS blekkja sjálfa sig, eftir að hann komst að hinu sanna, en kolle-
gar vorir við AlþýSumanninn rjúka upp meS óbótaskömhium, er vér í
allri vinsemd reynum að koma þeim í skilning um þaS, að þeir liggja
líka þversum í sínu rúmi.
En þeir góðu menn mega vita, að vísbending vor var engin blekking,
heldur bláköld staðreynd. Fylgi A-listans í vetur sýnir ekki hið raun-
verulega fylgi Alþýðuflokksins: Hundruð þeirra atkvœða munu nú
skiptast á milli annarra floklca, en meginhlutinn þó falla tiTSjálfstceðis-
jlokksins og tryggja lionum glœsilegan sigur.
Vilji AlþýSuflokkurinn ekki nú þegar horfast í augu við þá stað-
reynd, að harin' verður áfram að sætta sig við að vera lítill flokkur,
verðum vér að láta kosningaúrslitin um að gera honum það skiljan-
legt.