Íslendingur - 26.06.1946, Page 1

KXII. árg.
Miðvikudaginn 26. júní 1946
27. tbl.
Enyinn framfarasinnaðor
Glæsilegt héraðsmót Sjálfstæð-
ismanna í Naustaborgum.
isleidingnr getnr kosid
Framsöknartlokkinn.
Stjórnarandstaða Framsóknar
hefur verið með endemum.
I»AÐ ER eitt höfuðeinkenni lýðræðisþjóðskipulagsins, að
borgurunum sé tryggður réttur til þess að gagnrýna gerðir vald-
hafanna. Stjórnarandstöðunni er ætlað það hlutverk að benda á
misfeJlurnar í aðgerðum ríkisstjórnarinnar og þannig stuðla að
því, að stjórnin leggi sig fram um að leysa verk sín sem bezt.af
liendi. Stjórnarandstaðan má eklti mótast af alhliða fjandskap við
allar framkvæmdir ríkisstjórnarinnar, því að þá getur liún ekki
vænzt þess? að mark verði á lienni tekið og starf hennar er þá
Akureyringar!
Nú eru aðeins tœpir jjórir dag
ír til kosninga.
Baráttan hér á Akureyri steiul-
ir á milli Sjáljstœðismanna og
'commúnista — milli vestrœns
lýðrœðis og austrœns einrœðis.
Hver sá kjósandi, sem kýs fram
bjóðaiula Framsóknar eða Al-
býðufloklcsins, eykur líkurnar
fyrir því, að kommúnisti verði
bingmaður Akureyrarkaupstaðar.
Enginn jrjálshuga Akureyring-
ur getur jiolað j>að, að kommún-
isti verði jnngmaður jiessa bœj-
ar.
Allir lýðrœðissinnaðir Akur-
eyringar kjósa j)VÍ Sigurð E. Hlíð
ar og lýsa þar með andúð sinni á
hinni austrœnu ofbeldisstefnu.
Sigur Sigurðar er sigur lýð-
rœðisins.
Sjálfstæðismenn!
Gerið skrifstofunni
aðvart, ef þér vitið um
einhvern kjósanda, er
verður fjarverandi á
kjördegi.
Skrifstofa ' r
SJÁL.FSTÆÐISMANNA
SJÁLFSTÆÐISFÉLÖGIN á
Altureyri og í Eyjafjarðarsýslu
liéldu liið árlega liéraðsmót sitt
að sumarskemmtistað Sjálfstæð
ismanna, . Naustaborgum, s. 1.
sunnudag. Fjöldi fólks af Akur-
eyri og víðsvegar að íir sýslunni
sótti samkomuna. .Var aðsókn
mun meiri en gera hefði mátt
ráð fyrir, þegar þcss er gætt,
að héraðsmót ungmennafélag-
anna var lialdið á sama tíma.
Helgi Pálsson, formaður Sjálf-
stæðisfélags Akureyrar, setli niótið
og kynnti dagskrárliði.
Pétur Magnússon, fjármálaráð-
herra, tók fyrstur til máls og flutti
snjalla og ílarlega ræðu um stjórn-
málaviðhorfið. Rakti hann í stórum
dráttúm gang þjóðmálanna síðan
núverandi ríkisstjórn var mynduð
og bénti á hinar happasælu tilraun-
ir Sjálfstæðisflokksins til ]>ess að
sameina allar stéttir og flokka til
samstarfs um víðtækar þjóðfélags-
umbætur. Framsóknarflokkurinn
hefði ekki séð sér fært að eiga hlut-
deild i því mikla umbótastarfi, en
aðrir flokkar hefðu gengið til stjórn
arsamstarfs undir forustp Sjálfstæð-
isflokksins.. Hefði nú þegar stórmik-
ið áunnizt til hagsbóta fyrir allar
stéttir þjóðfélagsins. Hrakti ráð-
herrann þær firrur Framsóknar-
benti á þá staðreynd, að síðan nú-
verandi ríkisstjórn lók við völdum
hafa verið gerð stærri átök til endur-
reisnar sveitum landsins en nokkru
sinni áður. Þá kvaðst ráðherrann
harma hin dæmalausu óheilindi og
blekkingar kommúnista í berslöðva-
málinu. Enda þótt öll ríkisstjórnin
og meginþorrí allra þingmanna hefði
verið á einu máli um það, að ekki
væri auðið að verða við tilmælum
Bandaríkjanna, hefðu kommúnistar
reynt að telja þjóðinni trú um, að
þeir einir flokka hefðu staðið á verði
um hagsmuni þjóðarinnar í þessu
máli. Að lokum hvatti ráðherrann
Sjálfstæðismenn að vinna ötullega
að sem glæsilegustum sigri flokks-
ins við þessar kosningar, því að hin-
ar miklu framkvæmdir sem hafnar
væru á öllum sviðum yrðu því aðeins
farsællega til lykta leiddar, að for-
ustu Sjálfstæðisflokksins nyti þar á-
fram við.
^Sigurður Hlíðar, alþingismaður,
lalaði næstur. Benti hann á hinar
mismunandi lífsskoðanir, sem flokk-
arnir berðusl fyrir. Framsókn hefði
valið sér kyirstöðuna og athafna-
leysið, kommúnistar berðpst fyrir
að innleiða hér austrænt einræðis-
skipulag og Alþýðuflokknmn treysti
enginn til forustu. Sj álfstæðisflökk-
urinn einn berðist fyrir víðtækum
umbótum á grundvelli þess lýðræð-
isskipulags, sem þjóðin byggi nú
við, og stefna hans væri í nánustu
samræmi við eðli islenzku þjóðar-
innar.
Stefán Stefánsson, • bóndi í Fagra-
skógi, flutti snjalla ræðu fyrir minni
Eyjaf jarðar.
Magnús Jónsson. ritstjóri, ’talaði
fyrir minni Islands, og Sigurður
Hlíðar mælti fyrir minni Akureyrar.
Sj álfstæðisflokkurinn var hylltur
með dynjandi húrrahrópi, og einnig
þingmaður Akureyrar, Sigurður
Hlíðar. ,
Lúðrasveit Akureyrar lók ættjarð-
arliig á milli ræðanna og áður en
samkoman hófst.
Eftir ræðuhöldin var sezl að kaffi
drykkju og á meðan voru fluttar
nokkrar hnyttnar og skemintilegar
kosningavísur.
Að lokum var stiginn dans fram
eftir kvöldi.
Eór mótið að " öllu leyti
vel fram og eru Sjálfstæðismenn
staðráðnari í því en nokkru sinni
fyrr að tryggja kosningu þeirra Sig-
urðar Hlíðar og Garðars Þorsteins-
orðið neíkvætt fyrir þjóðfélagið.
f
ÞAÐ var'hið mesta óhappa-
spor, þegar horfið var að því
ráði að skipa ríkisstjórn utan
þings, og Alþingi þannig gefinn
kostur á að losna undan þeirri
frumskyldu sinni að mynda
starfhæfa ríkisstjórn. Allar
hrakspár manna um getuleysi
þeirrar ríkisstjórnar til þess að
leysa vandamálin rættust. —
Verða þeir, að mörgu leyti
mætu menn, sem þá stjórn skip-
uðu, ekki nema að litlu leyti
sakaðir um það, því að ‘•öllum
mátti þegar verða ljóst, að rík-
isstjórn, sem ekki studdist við
neitt ákveðið þingfylgi, hefði
engin tök á að leysa nein þau
mál, er verulegum ágreiningi
gætu valdið.
Stofnun lýðveldisins vakti
alla flokka til umhugsunar um
það, að við þetta ástand varð
ekki unað, ef Alþingi ætti ekki
alveg að glata allri virðingu
sinni hjá þjóðinni. Samningatil-
raunir voru hafnar milli allra
flokka um slfjörnarmyndun á
sem víðustum grundvelli. Allir
vita, hvernig þær tilraunir end-
uðu meö myndun núverandi rík
isstjórnar undir forustu Sjálf-
stæðisflokksins, en Framsóknar
flokkurinn varð utan gátta af
lítt skiljanlegum ástæðum.
Ógæfuleg byrjun.
FRAMSÓKN sýndi þegar í
upphafi, að stjórnarandstaðan
myndi ekki á nokkurn hátt
verða ,,konungleg“. Þingmenn
flokksins ruku út um allar
byggðir landsins með óhróður
um stjórnina, áður en hún var
endanlega mynduð. Stjórnar-
samningurinn hafði ekki verið
birtur, en hinir „konunglegu"
stjórnarandstæðingar voru ekki
í neinum vanda með að skýra
fyrir fólkinu um hvað hefði
verið samið, og er ekki að
undra, þótt mörgum hafi orðið
órótt,er þeir heyrbu þau ófögru
samningsatriði. — Sjálfstæðis-
flokkurinn átti að hafa lagzt
hundflatur fyrir fætur komm-
únista, og sveitirnar væru nú
varnarlausar fyrir ofbeldi
kommúnista, nema hvað hin
„konunglega“ stjórnarandstaða
myndi auðvitað reyna að
standa vörð um hagsmuni
þeirra.
Staðreyndirnar fóru ómjúk-
um höndum um röksemdir
Framsóknarmannanna. — Þær
sönnuðu, að Sjálfstæðisflokkn-
um hefði tekizt að fá socialist-
isku flokkana til samstarfs um
stórfelldar framfarir og um-
bætur á grundvelli ríkjandi
þjóðskipulags. Árum ■ saman
hafði- Sjálfstæðisflokkurinn bar-
izt fyrir því að sameina stéttir
landsins til sameiginlegra átaka
um eflingu atvinnulífsins, og nú
hafði þetta loks tekizt að veru-
legu leyti.
Framsóknarmenn voru í raun-
inni sem þrumu lostnir yfir
þessum endalokum. Þeim hafði
aldrei komið til hugar, að Sjálf-
stæðisflokknum myndi takast
að fá socialistisku flokkana til
samstai'fs, og forustumenn Al-
þýðuflokksins höfðu raunar lof-
að Hermanni því, að hann gæti
verið óhræddur. Allir vita nú,
að Framsóknarmenn höfðu von
ast til, að engin stjórn yrði
mynduð, utanþingsstjói'nin
myndi lafa í sætinu til vors, en
þá væri hægt að ganga til kosn-
inga og benda á öngþveitið,
sem sönnun þeirrar ógæfu, sem
Sjálfstæðismenn hefðu leitt yfir
landið með kjördæmabreyting-
unni. Hermann hafði þannig
ætlað að sýna þjóðinni það, að
Framhald á 4. síðu.
opin allan daginn.
Rjósið Sigurð E. Hlíðar.
manna. að ríkisstjórnin hefði sýirt
sveitunum sérstakau fjandskap og
ALÞYÐUFLOKKURINN LIGGUR ENN
ÞVERSUM
Mannkynssagan og verkamenn í Bretlandi geta ekki bjargað
Iionum.
ENN telur Alþýðumaðurinn sér trú um, að Alþýðuflokk-
urinn hér á Akureyi’i sé orðinn stór. Og nú er það veraldar-
sagan og sigur Verkamannaflokksins brezka, sem á að sanna
staðhæfingu blaðsins. Það þarf svo sem ekki frekari vitna við.
Alþýðumaðui'inn segir, að litlir flokkar geti orðið stórir
og stórir flokkar litlir. Þetta er vissulega hugsanlegt, en getur
þó engin áhi’if haft á gengi Alþýðuflokksins við þessar kosn-
ingar. Þótt Rómvex'jar hafi lagt undir sig ríki, sem áður voi'u
stórveldi, sannar það ekki getu Alþýðuflokksins fil þess að
leggja Akui’eyri undir sig.
Alþýðumanninum gagnar ekki að vitna í sigra Verka-
mannaflokksins bi’ezka, því að hér eru staðhættir allt aðrir.
Alþýðuflokkurinn íslenzki hefir ekki megnað að hafa forustu
í nokru máli, og hinn sífelldi ótti við kommúnista hefir gert
Úokkinn hálf stefnulausan. Hér var það Sjálfstæðisflokkurinn,
Sem tók forustuna um víðtækar þjóðfélagsbætur, og það var
fl^eð herkjum, að Alþýðuflokkurijm fékkst með. Þetta gerir
g8efumuninn, kæri Alþýöumaður, og því munu hvorki Akui'-
eyririgar né aðrir kjósendur landsins gera Alþýðuflokkinn að
nemu stórveldi við þessar kosningar.
.phvert atkvæði, sem fellur á frambjóðanda Alþýðu-
llokksnis, stuðlar að sigri kommúnista.
sonar.