Íslendingur - 12.07.1946, Blaðsíða 1

XXXII. árg.
Föstudaginn 12. júlí 1946
*!T7iiýiag
bókari við KlæSaverksmiðjuna Gefj-
Un, varð bráðkvaddur að heimili
sínu, Eyrarlandsveg 19, hér í bænum
að morgni 8. Jd. m.
Þorvaldur var 63 ára gamall. —
Hann var fæddur og uppalinn hér
í bænum, sonur merkis hjónanna,
Sigurðar járnsmiðs Sigurðssonar og
konu hans Sofííu Þorvaldsdóttur.
tJhgur byrjaði hann að starfa við
verzlun, fyrst lijá öðrum og síðan
fyrir eiginn reikning, bæði hér og á
Siglufirði. Umboðsverzlun rak hann
um hríð. — Er hann hvarf frá því,
gerðist hann bókari við Klæðaverk-
smiðjuna Gefjun og var það úr því,
til dauðadags. — Þorvaldur var
kvæntur Elísabetu Friðriksdóttur,
nlnni mætustu konu, og eiga þau
3 dætur, allar uppkomnar.
Þorvaldur var maður vel að sér og
drengur góður.
Islandsmdt
í handknattleik
kvenna.
meislaraflokki, liófst í fyrra-
kvöld á Þórsvellinum á Akur-
eyri. Fimrn flokkar taka þátt í
sr.ótinu: frá Ármanni í Reykja-
vík, Haukar Hafnarfirði, Týr
Vestmannaeyjum, íþróttabantla-
lag ísafjarðar og íþróttabanda-
' lag Akureyrar. ísfirðingar eiga
nú að verja meistaratitilinn, því
þeir unnu síðasta landsmót.
Forntaður ÍBA, Ármann Dal-
mannsson, setti mótið með stuttu
áyarpj, en ÍBA hefir tekið að sér
framkvæmd mótsins. Fyrst
kepptu Haukar við Ármann og
eigruðu með 4 mörkum gegn 3.
Þá keppti Týr við ÍBA og vann
með 6:3. Fyrri leikurinn var
fremur daufur en talsvert kapp
í hinum síðari. Veður var særni-
legt, nokkur sunnangola, en þó
eigi svo, að álnif hefði á gang
leikjanna. Tryggvi Þorsteinsson,
íþróttakepnari, dæmdi báða leik
ina af röggsemi og nákvæmni.
Fjöldi fólks horíði á leikina.
Áttu þeir að hefjast kl. 20.15,
en urðu nál. hálfri klst. á eftir á-
íetlun. Hvað sem því hefir
vtddið, er slík óstundvísi á móti
sem þessu óalandi.
«
í gærkvöldi fóru leikar svo, að
í. B. S. vann Ármann með 11 mörk-
Um gegn 5 og Haukar í. B. A. með
h gegn 4. Sami dómari dæmdi leik-
iha.
Frá
bæjarstjdrn-
v
T urinuverksmiðj an
Bæjarstjórn hefir samþykkt
að bjóða ríkinu tunnuverksmiðju
bæjarins með tilheyrandi vélum
fyrir kr. 100.000.00. Lóðin verði
leigð á eríðafestu fyrir 4% aí'
fasteignamatsverði í ársleigu,
en faSteignamat lóðarinnar er
nú kr. 3.000.00. Telji ríkisstjórn
in sig ekki geta gengið að þessu
tilboði, verði hús og vélar selt
fyrir matsverð. Bæjarstjórnin á-
kvað, að salan skyldi bundin því
skilyrði, að ríkisstjórnin léti
þegar hefjast handa um að koma
verksmiðjunni í lag, svo að hún
verði tilbúin til tunnusmíða
næsta vetur.
Rafveitan \
Eins og kunnugt er, samþykkti
síðasta þing almenn raforkulög.
Samkvæmt þeim löguni hefir rík
ið með höndúm allar frám-
kvæmdir í raforkumálum. Gert
er þó ráð fyrir því, að þau bæj-
ar- og sveitarfélög, sem gengið
bafa frá virkjunaráætlunum og
fengið staðfestingu ráðherra á
þeim innan sex mánaða frá gild-
istökudegi laganna, geti komizt
hjá því, að ríkið gangi inn í raf-
orkuframkvæmdir þeirra. Sam-
þykkti því bæjarstjórn að fela
bæjarstj. að láta þégar gera fulln
aðaráætlun um virkjun Laxár,
svo að hægt verði að fá í tæka
tíð staðfestingu ráðherra á
henni. Er þetta talið Verða bært-
um bagstæðara. .
SORGLEGT SI.YS
Það slys varð sl. laugardag
um borð í togaranum „Skálla-
grími“, að tveir skipverjar slös-
uðust til bana, af þeim orsökum,
að vírpolli slitnaði úr þilfari
skipsins, og slóst vírinn á menn-
ina. Mennirnir hétu Brynjólfur
Guðjónsson (kvæntur og átti 1
barn) og Oskar Magnússon
(kvænlur og átti 2 börn), Auk
þess urðu tveir aðrir skipverjar
fyrir minni báttar meiðslum.
Gjalddagi blaðsins var 15.
júní. — Árgangurinn kr. 12,00.
Vegna sumarleyfa ritstjóra
og prentara mun „íslendingur"
að líkindum koma óreglulega út
þenna mánuð, en kaupendum
mun það bætt upp síðar.
Heimsókn í
Tjarnargerði.
Bílstjórafélag Akureyrar hef-
ir að undanförnu unnið að því
að koma sér upp sumarheimili
í Leyningshólum í Eyjafirði. —
Keypti það fyrir skömmu spildu
úr landi jarðárinnar Leynings,
og tók síðan að reisa sér skála
þar, er keyptur hafði verið af
setuliðinu. Er skálinn skozkur
að gerð, með tveim burstum, og
er það mjög áþekkt íslenzku
byggingarlagi.
S. 1. þriðjudagskvöld fóru
blaðamenn í boði Bílstjórafé-
lags Akureyrar fram í Tjarnar-
gerði, en svo nefna bílstjórarnir
þetta heimili sitt. Tók stjórn fé-
lagsins á móti þeim, sý'ndi þeim
bygginguna og umhverfið og
bauð síðan til kaffidrykkju.
Meðan veitinganna var notið,
skýrði formaður Bílstjórafélags
ins, Þorsteinn Svanlaugsson,
frá tildrögum að stofnun þessa
heimilis og tilgangi þess. Kvað
hann all-langt síðan að bygging
þessi hefði verið fyrirhuguð og
sjóður stofnaður til að bera
hana uppi. Hefði sjóður þessi þó
hvergi nærri hrokkið fyrir
húsa- og landakaupum, er í
framkvæmdir var ráðizt, enda
þótt bílstjórar hefðu mikið unn-
ið sjálfir endurgjaldslaust að
byggingunni og girðingu og ann
arri 'lagfæringu landsins. Þá
hefði félagið einnig orðið að
kaupa rúm og önnur húsgögn í
skálann, auk eldhússáhalda og
borðbúnaðar. Allmikil skuld
hvíldi af þessum sökum á heim-
ilinu, en þeir vonuðust til að
geta fljótt grynnt á henni með
frjálsum framlögum bílstjóra
og annarra góðra manna. Kvað
formaður svo til ætlazt, að á
heimili þessu dveldu bílstjórar
og fjölskyldur þeirra í sumar-
leyfum. Að vísu ættu margir
fólksflutningsbílstjórar þess
sjaldan kost að taka sér sumar-
leyfi, en þeir gætu þó samt sem
áður fengið rúm á heimilinu fyr
ir konu og börn einhvern tíma
að sumrinu. Ekki mundi þó
hver fjölskylda geta dvalið þar
lengi. Bílstjórafélagið væri fjöl-
mennt og eftirspurn eftir dvöl í
Tjarnargerði mikil. Yrði því
reynt að skipta dvalartímanum
þannig niður, að sem flestar bíl-
stjórafjölskyldur gætu notið
sumardvalar á heimilinu.
í byggingunni eru f jórar rúm
góðar stofur, eldliús og
geymsla. Geta því a. m. k. 3
fjölskyldur dvalið samtímis í
húsinu. Auk þess geta að sjálf-
sögðu einhverjir búið í tjöldum
við skálann og haft aðgang að
eldhúsi til einhverrar matseld-
ar.
Staður sá, sem Bílstjórafélag-
ið hefir valið sumarheimili sínu,
er mjög fagur ag hentugur. —
„Gerðið“ er grasi vafið og
stendur á tjarnarbakka, en í
tjörninni er silungsveiði. Skjól
er þar gott fyrir vindum, og
kippkorn ofan við landið tekur
skógurinn við. Er vart að efa,
að bílstjórar og fjölskvldur
þeirra uni sér vel í Tjarnar-
gerði.
j-
F réttatilkynning
frá ríkisstjórninni
Að gefnu tilefni skal það upp-
lýst, að íslenzka ríkisstjórnin
hefir ekki, beint eða óbeint, ált
nokkurn þátt í því, að danska
lögreglan sleppli Birni Sv.
Björnssyni úr haldi í maímán-
uði síðastliðnum, enda hefir
henni ekki borizt ósk um slík af-
skipti úr neinni átt.
Um orsökina til þess, að
Birni var sleppt, veit utanríkis-
ráðuneytið ekki annað en það,
sem dönsk blöð bera með sér, en
í þeim eru þau ummæli böfð eft-
ir danska ríkissaksóknaranum,
að frá íslenzkum stjórnarvöld-
um hafi alls engin tilmæli lior-
izt um þetta mál, en hins vegar
hafi Birni verið sleppt eingöngu
vegna þess, að alla beimild hafi
brostið til þess að halda bonum
í varðhaldi, eftir að mál hans
hefir að fullu verið upplýst.
Reykjavík, 4. júlí 1946.
Rey k j avík urf 1 u gvc llu r in n
afhentur íslendingum
Sl. laugardag. var lleykjavík-
urflugvöllurinh formlega, afhent
ur íslendingum. Sir Gerald Shep
lierd afhenti völlinn, og flutti við
það tækifæri ræðu, mjög vinsam-
lega í garð íslandr. Ólafur
Thors, forsætis- og utanríkisráð-
lierra tók við flugvellinum fyrir
hönd íslands, og flu'ti snjalla
ræðu’ í því tilefnr. Athöfnin fór
fram kl. 2.30 síðd., og var öll
bin hátíðlegasta.
Nýkomnir jrá Ameríkn eru Gísli
Konráðsson, sem þar hefir starfað á
vegum UNRRA all-lengi undanfarið
og Árni Bjarnarson framkv.st., sem
dvalið hefir vestra síðan um mánaða
mót maí-júní.
'Mœðrastyrksnefnd Akureyrar hið-
ur lilöð bæjarins að flytja öllum
þeim, er gáfu í söfnun nefndarinnar
til fólksins frá Kotá, kærar þakkir.
31. tbl.
Bækur og rit.
Biaðamannabókirt.
Ritstjóri Vilhj. S. Vilhjálms-
'son. Útg.: Bókfellsútgáfan.
Rvík, 1946.
Einhver merkasti íslenzkur
bókmenntaviðburður á fyrri
bluta þessa árs er útkoma Blaða-
mannabókarinnar. Þess hefir þó
ekki orðið vart í blaðadómum,
því ég minnist ekki að bafa séð
umsögn um bókina. Ef til vill og
líklega er það vegna þess, að
blaðamenn einir standa að bénni
og rita ltana, en þeir kunna af
skiljanlegum ástæðunr illa við
að skrifa um sín eigin verk. Hins
vegar tel ég það illa farið, að ís-
lenzkum lesendum skuli ekj\i
vera kynnt góð bók, þegar alls-
konar ruslbókmenntir eru Io,fað-
ar úr hófi fram af kunningsskap
vjð rithöfunda eða útgefendur.
Tuttugu og fimm blaðamenn
skrifa bókina, flestir þjóðkunn-
ir. Er efnið fjölbreytt: Frásagn-
ir af merkisatburðum, ferðasög-
ur, minningar, mannlýsingar,
sögur og Ijóð. Allt er þetta vel
skrifað, enda er það óumdeilan-
legt, að í hópi íslenzkra blaða-
manna er margt góðra og þekktra
rithöíunda, og rná þar til nefna:
Árna Ola, Axel Thorsteinsson,
Ólaf Friðriksson (Ólaf við Faxa
fen), Jónas Þorbergsson, Jónas
Jónsson, Vilhj. S. Vilhjálmsson,
Jóu H. Guðmundsson og Þorst.
Jósefsson. Allir eiga þessir höf-
undai þátt í Blaðamannabók-
inni, en auk þeirra eiga þar
skemmtilegar frásagnir: Ingi-
mar Eydal, Hersteinn Pálsson,
Árni frá Múla., Valtýr Stefáns-
son, Jón Bjarnason o. m. fl. —
Bókin er um 320 bls. að stærð,
leturgerð og pappír með því
bezta, sem völ er á, myndir allra
höfunda *ásamt stuttu æviágripi
og margt ágætra rnynda, er fylgja
hinum einstöku þáttum.
Það verður þó að teljast til
lýla á þessari annars ágætu bók,
að profarkalestur er í lakasta
lagi, og stafsetning grautarleg.
Að vísu getur ritstjóri þess í for-
mála, að hann hafi látið höf-
unda sjálfráða um stafsetniijgu,
en það réttlæt'r á engan hátt það,
að sama greinin sé bæði með
lögboðinni og ólögboðinni staf-
setningu eins og nokkurs verður
vart þar. En þrátt fyrir þessi mis
tök í frágangi er Blaðamanna-
hókin ein bezta bókin, sem kom-
ið hefir á markaðinn þetta ár.
J. Ó. P.