Íslendingur - 16.08.1946, Blaðsíða 4

4
ÍSLENDINGUR
t
Föstudagurinn 16. ágúst 1946
Rögnvaldur SigurjóDsson.
ÞAÐ sækir býsna oft á mig
endurminning um ferð, sem ég
fór fyrir röskum 34 árum. Og
aldrei heyri ég svo Rögnvaid
Sigurjónsson nefndan, né sé
hann eða nýt, að ekki geri
þessi endurminning vart við
sig.
Það mun verið hafa í janúar
eða febrúar 1912, að ég fór með
Vestu gömlu héðan frá Akur-
'eyri til Sauðárkróks. Allmargt
var fyrir farþega, er ég kom
um borð, rúmum tveim stund-
um fyrir hádegi. Töluvert frost
var og norðan strekkingur. Þeg
ar út um Hjalteyri kom, hafði
vindur aukizt, svo -og hríð, og
sást ekki til Hríseyjar. Áfram
var þó haldið hægt og bítandi
og loks lagzt undir Hrísey um
hádegisbil, enda þá komin norð-
austan stórhríð. Var nú matast
í rólegheitum undir eynni. Mat-
salur var undir þiljum, en reyk-
skáli yfir. Þegar við vorum að
enda við kaffidrykkju í reyk-
skála, heyri ég allt í einu leikið
á hljóðfæri niðri í borðsal. Eg
upp og rauk ofan. Var þá mað-
ur að standa upp frá hljöðfær-
inu. Hann var röskur meðal-
maður á hæð, grannvaxinn og
snöggur í hreyfingum, hold-
skarpur og grannleiljur, dökk-
hærður með fallegt Ijósjarpt yf-
irskegg og f jörleg augu bak við
býsna sterk gleraugu. Hann sett
ist aftur við hljóðfærið og tók
að leika ákveðið og f jör og gleði
streymdi frá hljóðfærinu. Far-
þegar tóku að tínast niður og
koma sér fyrir í borðsalnum,
Allt i einu snerist þessi snilling-
ur í stólnum, klappaði saman
lófum og hrópaði: „Upp með
lagið. Nú gleymum við hríðinni
og syngjum.“ Hann snéri sér
að hljóðfæririu aftur og lék eitt-
hvert gamalkunnugt lag. Menn
fóru að taka undir, fáir fyrst,
en fleiri bættust við, og eftir
eigi alllangan tíma mátti heita,
að allir syngju. Sigurður í Yzta-
felli söng, séra Pétur Helgi á
Grenjaðarstað söng, meira að
segja Sighv. bankastj. Bjarna-
son söng og hafði laglegasta
tenór. Á meðan söngmenn voru
að ræskgá sig og búast undir
næsta lag, hélt sá, er við hljóð-
færið sat, áfram leik sínum og
fór >með ýmislegt hnossgæti,
sem mér rúmlega tvítugum var
hið mesta eyrnayndi. Og svo
var haldið áfram og sungið,
sungið allan daginn til kvölds
með stuttum hléum til matar
og kaffidrykkju, og voru víst
allir sammála um að hafa hléin
sem stytzt.
Um miðnætti birti svp upp,,
að Godtfredsen gamli komst til
Siglufjarðar. Þá, en ekki fyrr,
tóku menn að koma sér fyrir í
kojum. Rétt um það leyti tókst
mér að fá vitneskju um, hver
þessi dæmalausi maður var.
Það kom þá upp úr dúrnum, að
þetta var sýslumaður Sunnmýl-
inga, Sigurjón Markússon, og
kona sú hin hrafnsvarthærða,
sem alltaf stóð við hijóðfærið,
var sýslumannsfrúin á Eski-
firði.
Og nú, eftir rúm 34 ár, birt-
ist sonur hans, Rögnvaldur,
frammi fyrir okkur Akureyring
um og færir okkur á eftirminni-
legan hátt heim sanninn um
það, að hann sé einn af okkar
ágætustu listamönnum, há-
menntaður í sinni grein, yfir-
gengilega leikinn í list sinni, ó-
skeikull í tónhæfni, skapmikill
og skapheitur, og býr yfir þess-
ari bráðsnerpu, er einkennir
alla þá, sem eru ákveðnir í ao
missa ekki hlutverkið úr hönd-
um sér. ,,Gott er, þegar slík
ævintýri gerast með þjóð vorri,“
stendur einhvers staðar. Hann
hafði að 'vísu komið hér eitt
sinn áður, en um það skal ekki
f jölyrt — ekki hans vegna, held
ur bæjarins eða bæjarbúa. —
Hann fékk þá að kenna á1 þessú
einkennilega akureyrska tóm-
læti, sem komið hefir niður á
fleirum. Jafnvei Haraldur Sig-
urðsson hefir eitt sinn leikið hér
fyrir ca. 25 sálir. En í kvöld
mátti heita, að Nýja Bíó væri
fullskipað fagnandi áheyrend-
um, sem meira að segja klöpp-
uðú snihingnum sæmiiega lof í
lófa, færðu honum blóm og
slepptu honum ekki fyrr en
hann hafði leikið tvö lög utan
leikskrár, sem var erfið, fjöl-
breytt og matarmikil.
Þetta verðúr enginn listdóm-
ur. Við hlýddiyn á Bach, Beet-
hoven, Debusey, Chopin og að
endingu La Companella Pagan-
inis, og þykir hið mesta afrek
að leika það, enda furðulegt, að
slíkt skuli unnt með aðeins
tyeimpr höndum. Eg tel mig
þess ekki umkominn að dæma
meðferð nokkurs einstaks hlut-
verks, en allur leikur lista-
mannsins bar hressandi blæ ör-
yggis, snerpu og leikni, sem
virtist óskeikul og næstum ó-
skiljanleg..
„Gott er, þegar slík ævintýri
gerast með þjóð vorri,“ dettur
mér aftur í hug, er ég hugsa til
þeirra feðga. En mér detta lika
í hug tvær hendingar eftir
Stephan G.:
Þar sem feður úti verða
skuíu synir varða veg.
Eg þykist ekki í efa um, að
Sigurjóh, faðir Rögnvaldar,
hljóti að hafa búið yfir svipaðri
snilligáfu og sonur hans, þá
hann ungur var. En þá voru
aðrir tímar. Hann verður að
sæta þeim örlögum að verða úti
á öræfum skráþurrar embættis-
mennsku, en knýr samt hljóð-
færið líkt og Fiðlu-Björn, þá
hann má því við koma. Og svo
kemur sonurinn, aðsópsmikill
og stórstígur, og grunur minn
er sá, og enda vissa, að allvíða
um veröld munu spor hans sjást
og marga fýsa að feta í þau, er
fram líða stundir.
Um leið og ég þakka Rögn-
valdi fyrir komu hans hingað
og óska af heilum hug, að spor
hans mættu sem oftast liggja
hér um hlað, samgleðst ég, ekki
honum einum með frama sinn
og frægð, heldur fyrst og fremst
föður hans og móður, sem nú
eru öldruð orðin, svo og öllum
hans ástvinum og síðast en ekki
sízt þjóðinni allri, sem á slíkan
afreksmann í hinni undursam-
legu list listanna. Mætti þjóðin
bera gæfu til að búa vel að þess-
um unga snillingi.
12. ágúst. 1946.
Sv. Bj.
Kirkjudagur að Hólum
Vestur-Islendingar
héimsækja Hóla
Sunnudaginn 25. ágúst
n. k. verður haldinn hátíð-
legur kirkjudagur að Hól-
um í Skagafirði. Hefir ár-
lega síðustú árin verið hald
in þar kirkjuleg hátíð til
minningar um Jón Arason,
biskup, en ákveðið hefir
verið að reisa honum minn
ismerki að Hólum.
Kirkjudagurinn hefst með messu
kl. 2 síÖdegis og prédikar sennilega
séra Helgi Konráðsson á Sauöár-
króki, en sameinacyir kirkjukórar
Reynistaöarkirkju og Glaumbæjar-
kirkju munu syngja við mcssuna.
Þrír kunnir Vestur-íslendingar
munu verða þarna viðstaddir og
flytja ávörp. Eru það ritstjórar
Heimskringlu og Lögbergs, þeir Páll
Jónsson og Stefán Einarsson, og ræð-
ismaður íslands í Winnipeg, Grettir
Jóhannsson. Cand. theol. Pétur Sig-
urgeirsson, sonur biskupsins yfir Is-
landi, mun flytja erindi á hátíðinni.
Enginn aðgangseyrir verður að
hatíð þessari og eru allir velkomnir.
Má gera ráð fyrir, að fjölmennt
verði heim að Hólum sunnudaginn
25. ágúst.
í tilefni þessarar hátíðar vill blað-
ið minna lesendur sína á merki Jóns
Arasonar, sem Hólanefnd hefir látið
gera cg selt er um land allt til fjár-
öflunar hinu fyrirhugaða minnis-
merki Jóns Arasonar að Ilólum. Er
þess að vænta, að sem flestir Islend-
ingar leggi fram sinn skerí til þess
að reisa þessum merka syni íslands
veglegan minnisvarða.'"
KvenjélagiS FramtíSin heitir á ungar
stúlkur og pilta aS bjóða fram aðstoð sína
við hátíðahöldin um heigina, hví að margt
er Jiar að starfa.
NÝKOMIÐ:
HEILDARSAFN af ljóðum Einars Benediktssonar
ENSK-ÍSLENZK orðabók, þriðja útgáfa, aukin
HANNYRDABÓK, stór og vönduð, ensk alfræðibók
um allar tegundir hannyrða. - Bókin er rúmlega
850 blaðsíður með um 2000 mviidum.
j
DÓKjV^Ýd yó
r— )
\
Messa fellur niður í Akureyrarkirkju
n. k. sunnudag vegna visitasíuferðar vígslu
biskups um Möðruvallaprestakall. Messar
vígslubiskup í Glæsibæ kl. 1.
Hjúskapur. Si. miðvikudag gaf vígslu-
biskupinn, séra Friðrik J. Rafnar, saman
í hjónaband þau Þorbjörgu Jónsdóltur frá
Seyðisfirði og stud. juris Halldór S. Rafn-
ar (Stefáns Rafnar, skrifstofusljóra hjá
SÍS).
Hjónaefni. Nvlega_ Irnfa opinberað trú-
lofun sína ungfrú Rutli Jensen frá l)an-
mörku og Eyjólfur Eiríksson, verzlunar-
maður, í Reykjavík.
Hjitslcapur. Síðastliðinn laugardag gaf
vígslubiskiipinn, séra Friðrik J. Rafnar,
saman í hjónaband f Akureyrarkirkju þau
Aðaiheiði Bjarnadóttur, skipstjóra á Lag-
arfossi, og cand. juris Jónas G. Rafnar,
yfirlæknis í Kristnesi.
l‘ann 14. þ. m. voru gefin sarnan í hjóna-
hand í Stokkhólmi, Svíþjóð, þau ungfrú
Áslaug Árnadóttir, stúdent frá Hjalteyri,
og Koíbeinn Jóhannsson, endurskoðandi.
Heimili brúðhjónanna er fyrst um sinn
Föresundsgatan 10, 7. trapp Stockholm.
VinnustojusjóSi Kristneshœlis hafa bor-
izt þessar gjafir: Þingeyskur bóndi kr.
150.00. Fyrrverandi sjúklingur kr. 1000.00.
Frá Jóni Kristjánssyni, Espigrund, og börn
um hans til minningar um mæðgurnar
Rannveigu Sveinsdóttur og Nikólínu Jóns-
dóttur, sem báðar dóu á Kristncshæli kr.
1500.00. — Reztu þakkir. — Jónas Rafnar.
Leiðrétting. Verkamannafélag Akureyr-
arkaupstaðar hcfir beðið þess getið, að sú
villa hafi slæðst inn í auglýsingu um kaup
taxta félagsins, sem birtist í bæjarblöðun-
um fyrir nokkrii, að nætur- og helgidaga-
kaup í almennri vinnu er sagt vera kr.
11.53, en á að vera kr. 15.53.
Fertugur verður Sverrir Ragnars, kaup-
maður, í dag.
65 ára varð Balduin Ryel, kaupmaður,
sl. miðvikudag.
Gamalmennahœlið Skjaldarvík. Fyrst
um sinn verða sætaferðir frá BSA á hverj-
um sunnudegi, kl. 13,30 og stoppað þar í
eina kl.stund. — Steján Jónsson. .
Ánægjulegt leikkvöld hjá
Lárusi og Sigrúnu •
í GÆRKVÖLDI efndu leikararnir
Lárus Pálsson og Sigrún Magnús-
dóttir til leiksýningar í samkomuhúsi
bæjarins. Sýndu þau fyrst þætti úr
óperunni Nitouche og síðan ^gainan-
leikinn Henrik og Pernilla. Húsið
var þétt setið áhorfendum.
Sýningin vakti mikla hrifningu á-
horfenda, og voru leikararnir kall-
aðir fram hvað eftir annað. Leystu
þeir líka hlutverk sín prýðilega af
hendi. Er ánægjulegt að fá slíka gesti
til bæjarins.
Eg vil selja vandaðan
útvarpsgrammófón
Er til viðtals á kvöldin eftir kl. 6.
Magnús Alberts,
Grundargötu 3.
er til leigu til laxveiða.
Tómas Björnsson,
Akureyri. — Sími 155.
Einhleypur maður
getur fengið stórt og gott lierhergi
leigl. — Afgr. vísar á.
Heyhlífar
, Hefi nokkur nótaslykki til
sölu næstu daga.
Guðmundur Pétursson.
VESTUR-ISLENDINGAR
KOMA TIL AKUREYRAR
NYKOMNIR eru til landsins
þrír kunnir Vestur-íslendingar
og konur þeirra. Eru það rit-
stjórar íslenzku blaðanna í
. Vesturheimi, Einar Páll Jóns-
son, ritstjóri Lögbergs, og Stef-
án Einarsson, ritstjóri Heims-
kringlu, og Grettir L. Jóhanns-
son, kjörræðismaður Islands í
Winnipeg. Kemur fólk þetta
hingað á vegum Þjóðræknisfé-
lagsins og rikisstjórnarinnar.
Þessir góðu gestir, sem allir
hafa unnið mikið að því að efla
íslenzka tungu hjá Vestur-ís-
lendingum, munu koma hingað
til Akureyrar um næstu helgi
og dvelja hér í nokkra daga.
Mun bæjarstjórnin annast mót-
töku gestanna.
FJÖLBREYTT SKEMMTUN
HJA JÓHANNI SVARF-*
DÆLING
í FYRRAKVÓLD efndi Jó-
hann Svarfdælingur til skemm1-
unar í Samkomuhúsinu. Flutti
hann ferðasÖguþætti og sýndi
kvikmyndir. Var húsfyllir á
skernmtuninni, enda vekur það
alltaf mikla eftirtekt þegar
Jóhann sýnir sig. ,