Íslendingur - 23.08.1946, Blaðsíða 1
XXXII. árg.
Föstudaginn 23. ágúst 1946
36. tbl.
Tveggja daga hátíðahöld á
Akureyri
HátíÖleg athöfn, þegar hornsteinn
sjúkrahússins var lagður.
Um síðustu helgi var mikið um að vera hér d Akur-
eyri. Voru skemmtanir kvenjélagsins mjög fjölbreytt-
ar og konunum til hins mesta sóma. Verður þejm seint
fullþakkað hið mikla starf þeirra í þdgu sjúkrahúss-
mdlsins. Bcejarbúar fjölmenntu bceði a skemmtanu
kvenfélagsins og að sjúkrahússgrunninum, þegar
hornstcinninn var lagður.
Sunnudagurinn
engu lakari
Á sunnudaginn héldu hátíðahöld-
in áfram eflir að hornsteinn sjúkra-
hússins hafði verið lagður. Voru þá
endurtekin öll skemmtiatriðin frá
laugardagskvöldinu og ýmsu bætt
við. Karlakór Akureyrar söng nokk-
ur lög, og stúlkur sýndu leikfimi und
ir sljórn Þórhildar Steingrímsdótt-
ur. Frú Gunnhildm' Ryel mælti nokk-
ur orð, þegár skemmtanirnar hófust.
Um kvöldið flutli Sveinn Bjarman
ræðu fyrir minni kvenna. Flugeld-
um var skotið skömmu áður en há-
tíðinni lauk.
Happdrætti var í sambandi við há-
tíðahöldin. Var aðalvinningurinn
málverk, sem danska listakonan Hed-
vig Collin hafði málað og gefið kven
félaginu í þessu skyni.
I Gagnfræðaskólanum var bazar
og margt góðra rnuna þar til sölu.
Ágóði af hátíðahöldunum mun
hafa verið allmikill, en þó nokkru
minni en í fyrra. Söfnuðust þá líka
um 35 þúsund krónur.
Ekkert bar á ölvun, og fóru
skemmtanirnar í alla staði vel fram.
Hefir kvenfélagið heðið blaðið að
hera bæjarhúum beztu þakkir fyrir
það, hversu þeir fjölmenntu á þessa
hátíð félagsins, þótt veður væri ekki
sem bezt.
Á Sprsngisand.
Hornsteinninn lagðiir
Klukkan 2 á sunnudáginn hófst
hátíðleg athöfn við sjúkrahúsgrunn-
inn á Eyrarlandstúni. Lúðrasveit Ák-
ureyrar lék undir stjórn Lanzky-
Olto, og Karlakór Akureyrar söng
undir stjórn Áskels Jónssonar.
Steinn Steinsen, bæjaráljóri, rakti
í stórum dráttum sögu sjúkrahúss-
málsins, hæði fyrr og síðar. Gat
hann þess,/að þótt hornsteinn væri
nú lagður að þessu mikla húsi, sem
nú væri orðin svo brýn þörf fyrir,
væri málið þó enn ekki komið í ör-
ugga höfn, því að enn skorti mikið
fé til Jiess að hægt væri að fullkomna
sjúkrahúsið. Þá minntist hann á þá
mörgu aðila, sem stuðlað hefðu að
framgangi Jjessa mannúðarmáls og
kvað konurnar ætíð hafa verið þar
fremstar í flokki.
Guðjón Samúelsson, húsaméistari
ríkisins, lýsti hinni fyrirhuguðu hygg
ingu. Gat hann þess, að rúm yrði þar
samtals fyrir 118 sjúklinga í öllutn
deildum, en þó mætti jafnvel gera
ráð_ fyiir, að sjúklingar gætu orðið
allmiklu fleiri í sjúkrahúsinu. Ut-
húnað allan kvað hann verða þann
fullkomnasta, sem nú þekktist. IIús-
ið yrði sjálfl hið mcsta mannvirki,
aðeins lillu minna en Landsspítalinn
í Reykjavík.
Tinnur Jónsson, heilhrigðismála-
ráðherra las upp skjal það, scm
leggja álti í hornsteininn í veglegum
hlýhólk. Teikningar að húsinu voru
einnig settar í blýhólkinn. Múraði
ráðherrann þetta síðan vandlega
inn í hornsteiniim, Jiar sem það á
að geymast um ókonmar aldir. Ráð-
, errann flutti kveðju frá ríkisstjórn-
mni 0g óskaði Akureyringum lil
hamingju með Jtelta mikla menning-
ar- og mannúðarfyrirtæki.
Fjölmennt var við athöfn Jtessa,
og var hún oll hin hálíðlegasta.
Hátíðanöld
Framtíðarinnar
Hálíðahöld kvenfélagsins „Fram-
tíðin“ fóru fram á Jtann hátt, sem
auglýst Kaíði verið. Voru ]>au með
hinum mesla myndarbrag. Fallcgt
skrauthlið hafði verið útbúið, ]>ar
sem gengið var inn á hátíðarsvæðið.
Stór dansþallur hafði verið útbúinn,
og var hann smekklega lýstur, eftir
að dimma lók. Eilt stórt tjald, Skag-
íirðiugabúð, og nokkur minni voru
reist, og ýmiskonar útbúnaði lil úti-
leikja hafði verið komið fyrir á há-
líðarsvæðinu. Hcfir Jietta allt koslað
ærna vinnu og fyrirhöín.
Á laugardagskvöldið hófust
skemmtanirnar klukkan rúm-
lega hálf níu um kvöldið. Lék Jjá
Lúðrasveit Akurevrar, og sænskir
Jjjóðdansar voru sýndir undir stjórn
Hermanns Stefánssonar. Var ]>að
skemmtileg nýung, og væri vel Jtess
virði fyrir hið unga og myndarlega
fólk, sem Jiarna kom fram, að æfa
flciri slíka danSa, Jtví að þeir erú ó-
líkt álillegri og merkilegri en flestir
þeir dansar, sem nú eru tíðkaðir.
Smáleiksýningar og gamanvísna-
söngur fór fram í Skagfirðingabúð
frarn eftir kvöldi, og var Jmr mikil
aðsókn. Einnig var löngum stór hóp-
ur kringum hin ýmsu lukkuspil, og
spillti það ekkerl ánægjunni, þótl
gæfan væri niönnum sjaldnast hlið-
holl, J>ví að enginn sá eftir nokkrum
krónum til sjúkrahússins.
Um klukkan 11 var kveiklur mik-
ill varðeldur. Dansaði fólk kringum
eldinn og söng, en lengi Jiurfti að
kynda undir „stemningunni“. Reynd-
ust Islendingar hér setn oftar heldur
þunglamalegir. Sæmilegt fjör var
Jjó orðið að lokum. Dans var stig-
inn á palli fram eftir nóttu. Fremur
kalt var í vcðri og Jjví allmikil. ös í
Gágnífæðaskólanum, enda var Jjar
að fá hinar heztu veitingar.
UM verzlunarmannaheígina, 3.—
5. ágúst sL, gekkst Ferðafélag Akur-
eyrar fyrir leiðangri á bifrejðum
suður á fjöll. í förinni voru um þrjá-
líu manns, konur og karlar, en far-
arstjóri Þórsteinn Þorsteinsson. Ek-
ið var á amerískum herbílum, og
voru hifreiðastjórar Jjcir Sigurjón
Rist, formaður Ferðafélagsins, Þór-
hallur Jónasson, Karl Hjaltason og
Jóhann Magnús Hclgason frá Akur-
eyri og Páll Arason, hinn kunni ör-
æfamaður úr Reykjavík. Okumenn-
irnir og hifreiðar þeirra reyndust á-
gællega. Svo kraftmiklir eru hílar
þessir, að ekkert virðist standa fyrir
þeim, á meðan hjólin ná festu. Drif
hafa þeir á öllum hjólum, og fyrir
i.tan hið aukna dráttarafl, sem Jiað
gefur, er mikið öryggi í Jjví fólgið,
eigi sízt, er ekið er í misjöfnu færi
um auðnir fjarri mannahyggðum.
í þetta skipti lá leið Ferðafélags-
ins fram Eyjaíjörð, um Hafrárdal,
suður Vatnahjalla. Lagt var af stað
frá Akureyri um nónhil á laugardag,
- og undir miðnætti voru tjöld sett
upp hjá Urðarvötnum og gisl Jjar.
Sunnudaginn var haldið suður Gckl-
ingsárdrög að Laugarfclli. Þar er
óasi í eyðimörkinni, varinar lindir
og grösugt vel. Fróðlegt og skemmti-
legl er að athuga öræfagr'óðurinn,
og kom Jjað sér vel, að með í för-
inni var Björn Bessason, starfsmað-
ur hjá KEA, en Björn er grasafróð-
ur og gat frá ýmsu skýrt.
Þarna við Laugarfell fékk ferða-
fólkið heimsókn. Meðan áð var við
lindi rnar, hirtist skyndilega flugvél
í lofti. Voru Jjar komnir Kristján
Mikaelsson flugmaður og Tryggvi
Þorsteinsson kennari á einni kennslu-
flugvél Flugskóla Akureyrar. Lentu
þeir þar í grenndinni, eins og getið
var um í síðasta tbl. íslcndings. Er
Jjað eftirtektarvert, hversu víða má
finna góða lendingarslaði Jjarna á
öræfunum, einkanlega að Jjví er virð
ist á Sprengisandi. Það væri ekki ó-
líklegt, að í framtíðinni ættu menn
kost á Jjví að skreppa fyrirhafnar-
lítið mpð fljjgvél fram í fang fjáll-
anna og njóla Jjar svabi jökulsalanna.
Frá Laugarfelli var ekið á Sprengi
sand, suður að Fjórðungsvatni, og
þeir Sigurjón og Páll héldu á sínurn
bílum alla leið í Tómasarhaga við
Tungnafellsjökul. Grashaga þennan
fann Tómas Sæmundsson vorið
1835, er hann var á suðurleið, og er
hann við hann kenndur. í gróðurlág
þessari er geysi fagurl um að Iilast.
Gular, víðáttumiklar mosajjembur
mjúkar sem flauelsteppi, og í
mosajarðveginum vex fjöldi grasa
og blómjurta.
I Tómasarhaga var snúið við í átt-
ina til Bárðardals og byggða og tjald
að á sumiudagskvöld í Kiðagilsdrög-
um. A mánudagsmorgun lá leiðin
norðauslur að Kiðagifsl^fcjúk. Á Jjcss
um slóðum er fjallasýn. mjög fögur
og fjallahringurinn viður. Sér þar
Mývatnsfjöllin, yfir Qdáðahraun,
Dyngjufjöllin og Herðubreið, allt til
Yatnajökuls, Vonarskarðs og Tungna
fellsjökuls. Síðasti áfanginn til
hyggða var niður með veslanverðu
Skj álfandaflj óti, að Aldeyjarfossi,
heim að Mýri í Bárðardal. — Veður
var bærilegt, þótt sólskinslaust væli
að mestu, og í Tómasarhaga var
ljpmandi skyggni.
Síðustu árin hefir áhugi fólks á
öræfaferðum farið vaxandi, og
reynslan sýnir, að þeir, sem einu
sinni hafa á fjöllin lagt, fýsir að
kanna nýjar slóðir. Bifreiðir bruna
nú yfir meiri torfærur cn nokkurn
hefði grunað fyrir fáum árum.
Vatnsföll eru þó stundum erfið við-
ureignar. Til dæmis mun Tungnaá
vera því til hindrunar, að aka megi
tillölulega greiðlega milli Norður-
og Suðurlands, um Sprengisand.
Vestur-íslensku
— gestirnir -
ggí’
komu hingað til bæjarins síð-
degis á miðvikudaginn. Eru
þeir, eins og áður hefir verið
um getið: Grettir L. Jóhanns-
son, ræðismaður og frú hans,
Stefán Einarsson, ritstjóri
Heimskringlu og frú hans og
Einar Páll Jónsson, ritstjóri
Lögbergs og frú hans. — 1 för
með þeim að sunnan var tvennt
úr móttökunefndinni: Frú Ragn
heiður Ásgeirsdóttir og Pétur
Sigurgeirsson cand. theol, er
var fararstjóri. Á miðvikudags-
kvöldið sátu gestirnir boð hjá
séra Benjamín Krístjánssyni og
frú hans að Laugalandi og i
gærkvöldi hélt Akureyrardeild
Þjóðræknisfélagsins þeim sam-
sæti að Hótel KEA og sátu þar
um 70 manns. Stjórnaði sam-
sætinu formaður deildarinnar,
Gunnl. Tr. Jónsson, en auk hans
fluttu ræður: Séra Friðrik J.
Rafnar, vígslubiskup, Bernharð
Stefánsson, alþingismaður,
Björgvin Guðmundsson, tón-
skáld, ungfrú Halldóra Bjarna-
dóttir, frú Ragnheiður Ásgeirs-
dóttir, Friðgeir H. Berg, er
flutti gestunum einnig kvæði,
Grettir L. Jóhannsson, Einar
Páll Jónsson, Stefán Einarsson
og frúnnar Ingibjörg Johnsson
og L. Jóhannsson. Fararstjór-
inn, Pétur Sigurgeirsson þakk-
aði móttökurnar. Hófinu sleit
laust eftir miðnætti.
1 dag eru vestur-íslenzku gest
irnir gestir bæjarstjórnar Akur-
eyrar og er farið austur í sveit-
ir, í Vaglaskóg, Mývatnssveit og
að Laxárfossum.
Á morgun halda gestirnir
vestur að Hólum og sækja Hóla-
hátíðina, sem þar verður á
sunnudaginn. Eru þeir boðsgest
ir hátíðanefndarinnar.
[nntökubeiðni íslands
aflient
Hinn 3. Jj. m. afhenti Thor Thors
sendiherra íslands í Washington, í
umboði ríkisstj órnar íslands, handa-
lagi hinna sameinuðu þjóða inntöku-
beiðni Islands í bandalagið.
(Frá utanríkisráSuneytinu).
Fjallafarar liafa nú mikinn áhuga á
því, að hún verði brúuð sem fyrst.
c.