Íslendingur - 06.09.1946, Qupperneq 1
Jatnframt verður að taka upp 1ýð~
ræðislegar kosningar í verkalýðstél-
ög'unum.
KOSNINGAR til Alþýðusambandsþings eru nú að liefjast í verk-
lýðsfélögunum víðsvegar um land. Meginátökin í þeim kosning-
um verða auðvitað sem áður milli Alþýðuflokksins og kommún-
ista. Vitað er Jió, að Sjálfstæðisflokkurinn á marga fylgismenn
meðal verkamánna, og mun það fylgi nú hafa aukizt verulega
vegna forustu flokksins í umbótasinnaðri ríkisstjórn. Vegna ólýð-
ræðislegs kosningafyrirkomulags í verklýðsféliigunum liafa Sjáff-
stæðisverkamenn þó eltki getað beitt álirifum sínum nema með
stuðningi við aniian livorn binna flokkanna. Við þessar kosning-
ar til Alþýðusambandsþings er sjálfsagt, að allir lýðræðissinnaðir
verkamenn sameinist um að steypa af stóli stjórn kommúnista
en gera verður þá kröfu til Alþýðuflokksmanna, að 'þeir fallist á
að lögleiða lýðræðislegar kosningaaðferðir í verklýðsfélögunum.
Undanfarið hafa korrimúnist-
ar haft völdin í Alþýðusain-
bandinu. Sennilega hefir Htið
hallazt á um stjórnaraðferðir
þeirra og Alþýðuflokksmanna á
sínum tíma. Hins vegar er nú
framkoma kommúnista og við-
hörf, bæði hér og erlendis þann-
ig, að ekki verður lengur á það
hætt að láta þá stjórna heildar-
samtökum verkamanna. Allir
vita, að Alþýðusambandið er
svo sterkt, að völdin í því eru
beitt vopn í hendi þeirra manna
eða flokka, sem þau hafa á
hverjum tíma. Það er því hættu
legt til langframa — ekki sízt. á
erfiðleikatímum — að hafa slíkt
vald í höndum manna, sem telja
það sína æðstu hugsjón. að tor-
tíma ríkjandi þjóðskipulagi og
innleiða kommúnistiskt einræði
að austrænni fyrirmynd. Undan
farið hefir þetta ekki komið að
sök vegna hlutdeildar kommún-
ista í ríkisstjórn, en ýms sólar-
merki virðast benda til þess, að
minnsta kosti sumir þeiri’a séu
orðnir þreyttir á ábyrgðinni og
vilji skjóta sér undan merkjum,
þegar mest ríður á samhentum
átökum til úrlausnar margvís-
^egum vandamálum. Er því full
^stæða til þess að taka sterk-
asta vopnið úr höndum þeirra,
ef beir skyldu ætla að gerast lið
hlaupar, þegar í harðbakka
slær.
Lýðræðið verður að ráða
Alþýðuflokksmenn hafa löng-
um kennt Sjálfstæðismönnum
um það, að kommúnistar náðu
völdum í Alþýðusambandinu.
1 meginatriðum er þessi ásökun
röng, því að kommúnistar eiga
vaid sitt í Alþýðusambandinu
fyrst og fremst að þakka hinni
miklu fylgisaukningu sinni á
uppgangsárum Rússadýrkunar-
innar. Hitt er rétt, að andstæð-
ingar Alþýðuflokksins urðu á
sínum tíma að taka höndum
saman til að afnema þá rang-
sieitni, að Alþýðuflokksmenn
einir væru kjörgengir til Alþýðu
sambandsþings.
Þá hafa Alþýðuflokksmenn
einnig sakað Sjálfstæðisverka-
menn um það, að þeir hafi
tryggt kommúnistum sigurinn
á síðasta Alþýðusambandsþingi.
Það mun vera rétt, að sumir
Sjálfstæðismenn, sem sátu það
þing, hafi kosið með kommún-
istum, og er ekki hægt að lá
þeim það, eins og sakir stóðu.
Þeir liöfðu orðið að heyja langa
baráttu við Alþýðuflokkinn til
þess að fá viðurkennda sjálf-
sagða jafnréttiskröfu og Al-
þýðuflokkurinn hafði alltaf
þrjóskast gegn þvi að taka upp
lýðræðislegar kosningar í verk-
lýðsfélögunum. Þá var einnig
þess að gæta, að kommúnistar
höfðu stillt upp sem forsetaefni
manni, sem mestan þátt hafði I
átt í stofnun samtaka Sjálfstæð
isverkamanna víðsvegar um
land. Þessi maður gaf þá fyili-
lega í skyn, að þótt hann liefði
sagt sig úr Sjálfstæðisflokknum,
þá væri hann honum mjög
hlynntur eftir sem áður og úr-
sögn hans byggðist fyrst og
fremst á því, að hann teldi
æskilegt að forustumenn verk-
iýðshreyfingarinnar væru ekki
bundnir neinumi ákveðnum
flokki. Hann hafði einnig áður
talað manna fjálglegast um það
Jiróplega ranglæti, að elvlci
slcyldu viðhafðar hlutfallskosn-
ingar í verklýðsfélögunum. Það
var því elcki að furða, þótt ýms
ir Sjálfstæðisverkamenn teldu
þann mann líldegan til að le'ð-
rétta það ranglæti, sem þeir
höfðu orðið að búa við og
tryggja viðunandi lýðræðisfyrir
lcomulag í samtökum verlca-
manna.
Lýðræðisástin dofnaði.
Það Jiefir nú því rniður sann-
azt, að Jiér var um blekkingar
aö ræða lijá Hermanm Guð-
mundssyni. Baráttu sína fyrir
lýðræðisJegum kosningum hefir
hann Jagt á liilluna, síðan hann
Undanfarið hafa margir ágæt
ir listamenn lieimsótt Alcureyri,
en þó varð uppi fótur og fit, er
það fréttist, að Einar Kristjáns-
son, óperusöngvari, arilaði að
syngja fyrir Akureyringa.Munu
færri en vildu Iiafa lcomizt á
þetta fyrsta ljóðakvöld Einars
hér á Akureyri, — enda varð
hann að endurtalca söngslcemmt
un sína í gærkvöldi—þvíað þótt
fæstir hefðu áður séð hann á
söngpalli, hafði þó hróður hans
borizt hingað. Átta sinnum í
röð hafði hann fyllt stærsta sam
komuhús Reykjavílcur, og það
staðfesti betur en noklcuð ann-
að, að hér var á férðinni -lista-
lcomst í forsetastólinn í Alþýðu-
sambandinu. Það hefir einnig
komið í Ijós, að allt hans tal
um hlutleysi í stjórnmálum hef
ir einungis verið ætlað til þess
að fá stuðning Sjálfstæðisverka
manna, því að hann hefir nú
opinberlega gengið á mála hjá
kommúnistum. Hefir öll fram-
koma hans vægast sagt verið
miður drengileg.
Það virðist ljóst af skrifum
kommúnistablaðanná, að lcomm
únistar séu staðráðnir í að
vinna að innleiðslu lcommúnisf
isks einræðisslcipulags eftir rúss
neskri fyrirmynd. Öll rölc mæla
því með því, að lýðræðiss'nnaðir
verkamenn sameinist um að
tryggja mannréttindi sín og
svipti nú kommúnista völdum '
í Alþýðusambandinu. Þess er að
vænta, að Alþýðuflokksmenn
greiði fyrir þeim samtölcum
með því að talca sanngjarnt til-
lit til óska Sjálfstæðisverlca-
manna og lýsi sig jafnframt
reiðubúna til þess að innleiða
lýðræðislega lcosningahætti í
verklýðsfélögunum. Geri þeir
það, mun naumast standa á
Sjálfstæðisverkamönnum að
hefja samvinnu við þá.
maður, sem gat hrifið áheyrend
ur sína. Það mun heldur naum-
ast. nokkur liafa oröiö fyrir von-
brigðum, sem hlustaði á söng
Einars Kristjánssonar á þriðju-
dagslcvöldið.
Viðfangsefnin á söngskránni
voru fjölþætt og gáfu þau hlust-
endunum kost á að lcynnast
bæði mýkt og krafti raddar
söngvarans. Lögin voru eftir
Petterson-Berger, Melartin,
Grieg, Kaldalóns, Markú:, Krist-
jánsson og Sigfús Einarsson.
Að lolcum voru aríur úr tveim-
ur óperum, La Tosca eftir
Puccini og L‘Africana eftir
Framh. á 4. síðu.
Yrasar
fréttir.
LANDBÚNAÐARRÁPHERRA
hefir nýlega skipað 25 menn í Bún-
áSarráð lil eins árs. FormaSur ráSs-
ins er sem áýmr GnSmnndur Jóns-
son, kennari á Hvanneyri. RáSiS er
nú koiniS saipan til fundar í Reykja-
vík. Er hlutverk þess m. a. aS kjósa
fjora rnenn í verSlagsnefnd landbún-
aSarafurða, en formaSur BúnaSar-
ráðs er sjálfkjörinn formaSur verð-
lagsnefndar.
★
LANDBÚNAÐARRÁÐUNEYTIÐ
hefir lilkynnl, að endanlega liafi ver-
ið samið um sölu á 2500 hestum til
UNNRA. VerSa hestarnir sendir til
Póllands, og er verðiS 652 krónur
fyrir hestinn frítt um borð. Hrossin
skulu vera 3 til 8 vetra og minnst
helmingurinn hryssur og þrevetring-
ar. Markaðir eru að hefjast um þess-
ar mundir.
•ir
SJÁVARÚTVEGSSÝNING hefir
verið opnuð í Reykjavík. Eru sýnd-
ar þar allar helztu tegundir nytja-
fiska, skipslíkön, veiðarfæri og ým-
islegt annað varðandi sjávarútveg.
ASsókn að sýningunni hefir verið
mikil.
Öryggisráðið saniþyklcir mótat-
lcvæðalaust inntökubeiðni
Islands.
SAMKVÆMT upplýsingum sem
utanríkisráðuneytinu hafa borizt frá
sendiráðinu í Washington, samþykkti
öryggisráS hinna sameinuðu þjóða
hinn 29. f. m., með 10 samhljóða at-
kvæðum, aS mæla með umsókn ís-
lands um inngöngu í BandalagiS.
Fulltrúi Ástralíu greiddi ekki atkv.
um neina þeirra umsókna sem fyrir
lágu, en um inntökubeiðni Íslands
lók liann sérstaklega fram, að Ástra-
lía væri meðmælt inntökubeiSninni.
Af Frakklands hálfu var lýst yfir
stuðningi við umsókn Islands, en
fulltrúar Bandaríkjanna og Sovét-
ríkjanna sögðust mæla vinsamlega
meS umsókninni. Fulltrúi Póllands
var í forsæti, er inntökubeiðni Is-
lands kom fyrir ráðið, og lét hann
þess getið, að engin ágreiningur
hefði ríkt innan þess um inntöku-
beiðni Islands.
Það skal ennfremur tekið fram, að
samtímis var samþykkt meS sam-
hljóða atkvæðum að mæla með inn-
tökubeiðni SviþjóSar og Afghanist-
an, en öllum öSrum umsóknum var
hafnaS.
(Frétt jrá atanríkisráðuneytinu);
Glæsileg sflngskemmtun
inars Kristjðnssonar.
EINAR KRISTJÁNSSÖN, óperusöngvari, efndi til Ijóða- og
aríukvölds hér á Akureyri s. I. þriðjudagskvöld. Húsið var þétt
skipað áheyrendum, og söngvaranuin fráhærlega fangnað. Voru
hoiuun færðir blómvendir og hann kallaður fram hvað eftir annað.