Íslendingur - 27.09.1946, Blaðsíða 1
XXXII. árg.
Föstudagur 27. september 1946
41. tbl.
Kommúnistiskir æsingamenn gera aðsúg að
forsætisráðlierra og borgarstjóra.
Síðastliðinn sunnudag gerðist sá fáheyrði atburður í Reykja-
vík, að um 150 kommúnistar réðust með ofbddi inn á fund
Sjálfstæðismanna í Sjálfstæðlshúsinu. Hafði skríll þessi í frammi
öskur og háreysti á aðra klukkustund. Hátt á sjötta hundrað
manns var á fundinum og vildu fundarmenn hrinda ofstopa-
mönnunum af höndum sér, en forsætisráðherra bað fundar-
menn að fara ekki í handalögmál við þenna lýð.
Efir að skríllinn að lokum hörfaði á dyr, var fundi haldið
áfram og forsætisráðherra ákaft hylltur af fundarmönnum.
Þegar fundarmenn gengu af fundi, var allstór hópur af komm-
únistiskum æsingamönnum fyrir utan húsið og gerðu þeir aðsúg
að forsætisráðherra og borgarstjóra, svo að lögreglan varð að
koma til aðstoðar.
Hér er um að ræða atburð, sem hlýtur að vekja fyrirlitn-
ingu og reiði allra þjóðhollra Islendinga. Ef friðsamir borgarar
geta ekki rætt vandamál þjóðfélagsins óhultir fyrir óðum bylt-
ingarlýð, þá er lítið orðið eftir af réttarörygginu í landi voru.
Mun það óþekkt meðal siðaðra þjóða, að sjálfur forsætisráðherr-
ann sé ekki öruggur fyrir árásum skríls, sem forustumenn flokks
samráðherra hans í ríkisstjórn hafa æst til óhæfuverka.
Eigi Island að geta talizt fullkomið réttarríki, verður að
tryggja það, að svona atburðir geti ekki komið fyrir. Allir þegn-
hollir borgarar hljóta að æskja þess, að ábyrg yfirvöld í land-
inu efli svo löggæzluna, að slíkir atburðir geti ekki endurtekið
sig.
Þeir, sem kunna að efast um það. að forustumenn hins
svokallaða sameiningarflokks alþýðu — sósíalistaflokksins hafi
verið samþykkir aðgerðum þessa skríls, þurfa ekki annað en
lesa „Þjóðviljann".
Heimsfrægir tónlistarmenn
heimsækja Akureyri.
Fiðlusnillinguriim Adolf Buscli og píanósnillingurinn Budolf
Serkin koma liingað um miðja næstu \iku.
Þegar kunnugt var í vor að
tónlistarsnillingar þessir myndu
koma til landsins, sneri Tónlist-
arfélag Akureyrar sér til for-
manns Tónlistarfélags Reykja-
víkur og æskti eftir að fá þá til
Akureyrar. Þegar formaður
Tónlistarfélags Akureyrar var í
Reykjavík fyrir nokkrum dög-
um, var það afráðið að þeir
kæmu hingað og gengið frá
samningum þar um, Eins og
gera mátti ráð fyrir varð Tón-
listarfélag Akureyrár að ábyrgj
ast listamönnunum vissa upp-
hæð, ef þeir ættu að koma hing-
að, en í trausti þess að styrktar-
félagarnir og ýmsir aðrir bæjar
búar myndu ekki telja eftir sér
að greiða aðgöngumiða hærra
verði en vanalega, þegar um
hessa heimsfrægu listamenn
værl ræða, ákvað félagið að
taka á.sig áhættuna og munu
þeir því aö öllu forfállalausu
koma hingað eftir næstu helgi.
1 för með þeim verður dóttir
Busch, sem er kona Rudolfs
Serkin, og ennfremur mun
Björn Ólafsson konsertmeistari
koma með þeim.
- Hver styrktarfélagi Tónlistar
félagsins getur fengið 2 að-
göngumiða að hljómleikunum
gegn lægra gjaldi en áðrir
greiða. Afgreiðsla miðanna fer
fram á skrifstofu Verzl. Ásbyrgi
h. f. Skipag. 2, í kvöld kl. 6—7
og laugardag kl. 5—7. — Verði
miðar styrktarfélaga ekki sóttir
á þessum tímum verða þeir seld
ir öðrum. Tekið á móti nýjum
styrktarfélögum. — Staður og
stund fyrir hljómleikana verður
auglýst síðar.
Bæjarverkfræðingur ráðinn.
Bæjarstjórn hefir nýlega ráðið
cand. polyt. Asgeir Markússon bæj-
arverkfræðing. Hefir liann starfað
hjá bænum í sumar. .
KommúDistar reyna að efna til fjand-
r
skapar milli Islands og Bandarikjanna
Nokkur atriði í samningnum þyrfti að orða
nákvæmar, en allt tal kommúnista um dul-
búnar lierstöðvar barnalegar firrur '
Samningsuppkast það, sem forsætisráðherra lagði fyrir Al-
þingi fyrir nöklirum dögum, hefir liaft í för með sér atburði, sem
fáa liefði órað fyrir að gerðust með þjóð, er telur sig mðeal
fremstu meningarþjóa heimsins. Kommúnistar hafa beitt ógn-
unum við æðstu stjórnarvöld landsins og reynt að hræða þing-
menn til að taka ekki afstöðu til málsins eftir sannfæringu sinni.
Komúnistar liafa misnotað vald sitt í verkalýðssamtökunum og
fyrirskipað raunverulegt uppreisnarverkfall.Þessir atburðir hafa
vakið þá ðpurningu í huga löghlýðinna borgara, hvort ekki sé
meira réttaröryggi í landinu en svo, að æsingamenn geti notað
sterk liagsmunasamtök til þess að ógna sjálfu löggjafarþingi
þjáðarinnar.
Stórtjón af völdum of-
viðrisins um síðustu
helgi
Um síðustu helgi geisaði hið
mesta stórviðri með feikna úr-
komu hér norðanlands. Voru
vatnavextir mjög miklir o^; sum
staðar mikið tjón af völdum
skriðnfalla. Kafmagnsíaust var
á Akureyri á þriðjudagskvöid
og fram á nótt.
Mestar skemmdir urðu í Höfða-
hverfi. Eyðilögðu skriðuföll tún og
engi á nokkrum jörðum .Mestar
skemmdir munu hafa orðið á jörð-
unum Litlage'rði, Miðgerði og Ár-
túni. Urðu skemmdir svo miklar á
Litlagerðislandi, að jörðin er talin
óbyggileg. Lólk flýði af bæjum þess-
um í ofviðrinu á sunnudagskvöldið
til Laufáss og Lómatjarnar. Skriðilr
eyðilögðu að mestu leyti svokallað-
an Gæsaskóg, vestan Lnjóskár.
I Eyjafirði urðu skemmdir á tún-
inu á Vatnsenda og skriða féll inn á
túnið á Möðruvöllum í Hörgárdal.
Vegurin yfir Vaðlaheiði varð um
tíma ófær.
Hér á Akureyri urðu víða nokkrar
skemmdir í kjöllurum vegna vatns-
rennslis og stórir lækir runnu eftir
götunum og má nú víða sjá farvegi
þeirra. Skriður féllu úr höfðanum
ofan við Aðalstræli 70 og sömuleiðis
úr höfðanum. sem kirkjan stendur á.
Óglæsilegt að vakna dauður í
I rúmi sínu.
I fyrrakvöld efndu liinar kommunistisku
stjórnir nokkurra verklýðsfélaga a Akur-
eyri til almenns fundar í Samkomuhúsi
bæjarins. Var ætlast til, að Akureyringar
fylktu nú liði um hinar kommúnistisku
sjálfstæðisiietjur. Akureyringar sýndu þó
þarna sem oft áður, að þeir meta meira
skynsamlega yfirvegun en æsingar. Létu
fáir verkamenn sja sig og kom aðeins rúm
lega hundrað rnanns. Varð fundurinn
kommúnistum til mikilla vonbrigða.
Ymsar helztu hetjur kommúnista komu
þarna fram. Var innihahl ræðanna aðal-
lega svívirðingar um Ólaf Thors og illmæli
um Bandaríkin. Einum ræðumarma íannst
%
sérslaklega eftirtektarvert, hve Akureyr-
ingar væru sinnulausir um velferð sína að
mæta ekki á þessum fundi og taldi vera
heldur seint fyrir þá að vakna, þegar þeir
lægju dauðir í rúmi sínu. Illýtur það líka
að vera mjög ónotalegt.
Kommúnistar hafa undanfarið
mjög reynt að slá sig til riddara sem
liina einu sönnu ættjarðarvini og
hafa rsynt að sannfæra þjóðina um
það, að allir aðrir flokkar sætu á
svikráðum við hana. Hefir þeim þó
orðið furðulega lítið ágengt í þess-
ari nýju áróðurskrossferð, því að
flestir hafa gert sér ljóst, að hér
byggi eflthvaib undir.
Blöð kommúnista hafa undanfar-
ið haldið uppi harðvítugum árásum
gegn Bandaríkjunum og Bretum.
Hafa málgögn þessi endurómað þar
viðhorf llússa. Hefir verið engu lík-
ara, en kommúnistar legðu allt kapp
á að egna hér lil fjandskapar gegn
Bandaríkj unum. Er r.akið í leiðara
blaðsins í dag, hvaða ástæður muni i
liggja liér til grundvallar. Hefir þetta
berlegast orðið ljóst í sambandi við
samningsuppkast það, sem nú liggur
fyrir Alþingi.
Engar herstöðvar
Bandaríkin fóru á sínum tíma
fram á það að fá hér leigðar her
stöðvar til langs tíma. Allir flokkar
og þjóðin öll hafnaði þeim tilmæl-
um sem ósamrýmanlegum sjálfstæði
þjóðarinnar. Kommúnistar hafa nú
reynt að stimpla þá menn svikara,
sem þá mæltu opinberlega gegn her-
stöðvum, en neita nú að fallast á of
stækisfullar árásir þeirra á Banda-
ríkfn. Hefir þeim tekizt með ofstæki
og landráðabrigslum að fá ýms fé-
lagssamtök til þess að gera hróp að
samningstilboði Bandaríkjanna. Eru
þó samþykktir ýmissa þessara sam-
taka eins og t. d. Stúdentafélags
Reykjavíkur, byggðar á skynsam-
Iegri iliugun en ekki pólitískum ofsa.
Sannleikurinn er sá, að sú beiðni,
sem Bandaríkjastjórn nú hefir sent
íslenzku ríkisstjórninni er í grund-
vallaratriðum allt annars eðlis en hin
fyrri beiðni þeirra um leigu her-
stöðva.
í.slendingar hafa full yfir-
ráð í landi sínu
Í herstöðvabeiðninni var gert ráð
fyrir því, að íslendingar afsöluðu
sér yfirráðum yfir ákveðnum svæð-
um á landi sínu og hér áttu að vera
hópar manna, sem ekki lytu íslenzk-
um lögum. Slíkt gat fullvalda ríki
ekki fallizt á. I samningsuppkasti því,
sem nú liggur fyrir, er skýrt fram
tekið, að Islendingar skuli hafa full
yfirráð yfir öllu sínu landi og þeir
amerísku starfsmenn, sem hér dvelji,
skuli lúta íslenzkum lögum og verða
að fá landvistarleyfi hjá íslenzkum
yfirvöldum. Keflavíkurflugvöllurinn
á að verða skýlaus eign íslenzka rík-
isins þegar í stað og öll föst mann-
virki þar, og allur herafli Banda-
ríkjanna verður fluttur á brott. Ýms
atriði varðandi rekstur vallarins eiga
eiga að vera samningsatriði milli ís-
lands og Bandaríkjanna, meðan þau
liafa afnot af vellinum, en þó er skýrt
fram tekið, að slík ákvæði raski
ekki „úrslitayfirráðum ríkisstj órnar
íslands, livað umráð og rekstur flug-
vallarins snertir.“ Er að þessu ljóst,
að það er meginmunur á samningstil
boði þessu og fyrri beiðni Banda-
Framhald á 6. síðu.