Íslendingur - 01.11.1946, Blaðsíða 1
XXXII. árg. Föstudaginn 1. nóvember 1946 45. tbl.
Víðtæk stiórnarsamvinna er poar-
Laxárvirkjunin
Nú standa jyrir dyrum stórjelldar virkjunarjramkvœmdir við Laxá. Er ekki
vanjjörj á, því að' núverandi orkuver fullnœgir ekki einu sinni þörjum Akureyrar.
Er þó virkjunin hið mesta mannvirki.
Menntaskólinn á Akureyri
settur.
Nemendur aidrei verið svo margir
nauðsyn.
Nú er ástæða til að senda Alþingi
áskoranir.
Hið ábyrgðarlausa brottlilaup kommúnista úr ríkisstjórn er á
góðri leið með að skapa algert öngþveiti í stjórn landsins. Virðast
litlar líkur til þess að tólf manna nefndin svokallaða komist að
nokkru samkomulagi um myndun allra flokka stjórhar að minnsta
kosti ekki á næstunni. Mun skipun liagfræðingaaiefndarinnar ekki
verða til þess-að flýta stjórnarmynduninni. Meðan sundrungin
ræður þannig ríkjum á Alþingi, er ebki annað sýnna en annar að-
alatvinnuvegur þjóðarinnar sé að stöðvast vegna sílækkandi verð-
lags sjávaraftirða á erlendum markaði. Margvíslegir utanaðkom-
andi erfiðleikar valda því, að aldrei hefir verið meiri þörf ein-
beittrar stjórnmálastefnu en einmitt nú.
Til lesenda
Islendings.
Með þessu tölublaði íslend-
ings verður sú breyting d út-
gáfu blaðsins, að Blaðaútgáfu-
félag Akureyrar hefir hætt störf-
um og selt nýju félagi, Útgáfu-
félagi Islendings, blaðið.
Eigendaskiptin munu ekki
hafa í för með sér neina breyt-
ingu á stefnu blaðsins. Mun það
hér eftir sem hingað til berjast
fyrir einstaklingsfrelsi og lýð-
rœði og sérhverju því máli, sem
það telur miða að umbótum í
þjóðfélaginu.
Sú mikilvœga breyting verður
nú gerð á blaðinu, að það verður
stcelzkað um helming. Kemur
það áf ram út einu sinni í viku,
en verður 8 síður í stað fjögurra
áður.
Vér vonum, að breyting þessi
niutii auka mjög vinsœldir blaðs-
ins og útbreiðslu þess. Mun
verða leitazt við að hafa efni
blaðsins sem fjölbreyttast, þann-
ig að þar verði eitthvað fyrir
alla.
Blaðið mun kappkosta að
ttytja sem gleggstar fregnir af
Öllum helztu atburðum, sem ger-
ast hér Norðanlands — og einn-
tg víðar um land. Vill blaðið
jafnframt geta orðið vettvangur
fyrir skynsamlegar umrœður um
hagsmunamál hinna norðlerizku
héraða.
Þá mun blaðið hér eftir einn-
lg flytja framhaldssögur, fram-
haldsgreinar um merka menn og
atburði, þýddar greinar um ýms
efni, skemmtiþœtti, fréttir af
starfsemi œslculýðsfélaganna og
sérstakan kvennadálk.
Þess skal sérstaklega getið til
^iðbeiningar fyrir bændur, að
hlaðið hefir farið þess á leit við
dýralœknirinn á Norðurlandi,
að hann riti nokkrar leiðbeining
ar fyrir bœndur um húsdýra-
s]úkdóma og meðferð húsdýra.
Úefir hann góðfúslega orðið við
þessar i beiðni. Óski bændur upp
fýsinga um einhver sérstök at-
riði í þessum málum, er œski-
legt, að þeir sendi blaðinu til-
taæli um það.
Blaðið óskar eftir góðri sam-
vmnu\ og viðskiptum við sem
allra flesta landsmenn.
Útgáfustjórnin.
Menntaskólinn á Akureyri
var settur sl. sunnudag að við-
Stöddiím kennurum skólans,
nemendum og mörgum gestum.
Var setningarathöfnin mjög há-
tíðleg. Kennsla hófst í skólan-
um um síðustu mánaðamót.
Nemendur eru nú fleiri en
nokkru sinni áður í sögu skól-
ans, eða samtals 345.
Skólasetningin hófst kl. rúm-
lega 2 síðdegis. Var fyrst sung-
inn skólasöngurinn „Undir skól-
ans menntamerki“ með undir-
leik frú Margrétar Eiríksdóttur.
Skólameistari gat síðan um
breytingar á kennaraliði skólans
og framkvæmdir á vegum hans.
Kennararnir Guðmundur Arn-
laugsson, Sigurður L. Pálsson,
Friðrik Þorvaldsson og Stein-
grímur Sigurðsson kenna ekki
við skólann í vetur, en í stað
þeirra koma Björn Bjarnason,
frú Erla Geirsdóttir, Ottó Jóns-
son og Hreinn Benediktsson.
Þá skýrði skólameisetari frá
því, að vinna væri fyrir nokkru
hafin við bið mikla heimavistar-
hús skólans. Væri vonazt til, að
heimavistin fyrir stúlkur yrði til
búin næsta haust. Jafnframt væri
gert ráð fyrir, að hornsteinn
þessa mikla stórhýsis yrði lagð-
ur innan skamms.
Að lokum flutti skólameistari
ávarp til nemenda. Benli hann
Jteim á það, að þeir lifðu á
miklum upplausnar- og alvöru-
tímum. Margvísleg siðspilling
og virðingarleysi fyrir lögum og
i'étti hefði aukizt geigvænlega.
Aminnti hann þá alvarlega um
að sjá fótum sínum fórráð, svo
að þeir ekki tefldu lífshamingju
sinni í hættu.
Að lokinni ræðu skólameistara
var sunginn sálmurinn „Faðir
andanna“.
Hækka símagjöldin?
Ráðstefna símstjóra helztu
landssímastöðvanna og lands-
símastjóra er nýlokið. Mikill
halli er á rekstri landssímans,
og taldi táðstefnan nauðsynlegt
að liækka símagjöldin verulega.
Að sjálfsögðu er ógerlegt að
reka landssímann með halla, en
flestum mun þó finnast síma-
gjöldin þegar nógu há, er þess er
gætt, að mikill hluti símtalanna
eru hraðsamtöl.
Þegar fráfarandi ríkisstjórn
var mynduð fyrir tveim árum,
var sem þungu fargi væri létt af
þjóðinni. Sundrung og ráðaleysi
Alþingis undanfarin ár hafði
gert bana svartsýna á framtíð-
r
ina. A þessu tveggja ára tíma-
bili hafa verið meiri framkvæmd
ir í landinu en nokkru sinni áð-
ur á jafn skömmum tíma. Allar
þessar stórfelldu framkvæmdir
miðuðu að því að skapa þjóð-
inni efnahagslegt öryggi og gera
hana færari um að mæta erfið-
leikum eftirstríðsáranna. Það
vissu allir, að margvíslegir erf-
iðleikar myndu steðja að atviunu
lífi þjóðarinnar, þegar sam-
keppni myndi hefjast um mark-
aðina. Forgöngumenn þessarar
stjórnarmyndunar gerðu sér ein-
mitt ljóst, að með sameiningu
sem flestra stétta og flokka um
stjórn landsins, var bezt tryggt,
að ‘auðið yrði að mæta þessum
erfiðleikum á viðeigandi liátt.
Konnnúnistar hafa nú valið
þann kostinn að hlaupast undan
merkjum, einmitt þegar erfið-
leikarnir nálgast og mest á ríður
fyrir framtíð þjóðarinnar að ein
beittlega sé á málum tekið. Þetla
eru að sjálfsögðu rnikil von-
brigði fyrir þann hluta verka-
lýðsins, sem hefir treyst þeim til
þess að vinna að hagsmunamál-
um sínum. Þetta eru einnig von-
brigði Jyrir Sjálfstæðismenn,
sem hafa talið myndun fráfar-
andi ríkisstjórnar mikinn sigur
fyrir þá stefnu Sjálfstæðisflokks
ins að sameina stéttir þjóðfélags
ins til samstarfs um velferðarmál
sín. Enda þótt þessi samvinnu-
tilraun hafi mistekizt, munu
Sjálfstæðismenn þó ekki hvika
frá þessu meginstefnumáli sínu.
Því ekki áskoranir?
Undanfarið hefir það mjög
verið tíðkað, að fjöldafundir og
félagasamtök hafi sent áskoran-
ir til Alþingis um ýms mál. Sjald
an hefir verið meiri þörf slílcra
áskorana en nú. Það er enginn
vafi á því, að þjóðin ætlast til
þess af þinginu, að öflug ríkis-
stjórn verði mynduð sem allra
fyrst. Það er mikið í húfi, ef
ekki tekst fljótlega að leysa þau
margvíslegu vandamál, sem nú
bíða úrlausnar.
Sjálfstæðisflokkurinn hefir
aldrei skotið sér undan ábyrgð á
stjórn landsins, og hann mun
heldur ekki gera það nú. Stefna
hans er sú sama nú og hún vai'
árið 1944 að vinna að samstjórn
allra flokka. Meðan honum hef-
ir ekki tekizt að sameina stéttir
þjóðfélagsins svo undir merki
sitt, að hann geti einn myndað
stjórn, mun hann berjast fyrir
sem víðtækustu samstarfi flokk-
anna. Hann heitir nú á þjóðina
til samstarfs um þessa stefnu
með því að sameinast um ein-
dregnar áskoranir til Alþingis
um einlægt samstarf allra flokka.
stand á hinum alvarlegustu tím-
um. Alþýðuflokkurinn treysti
sér ekki til slíks stjórnarsam-
starfs án hlutdeildar kommún-
ista. Framsóknarflokkurinn hef-
Framhald á 8. síðu.