Íslendingur - 08.01.1947, Síða 1
XXXIII. árg.
1. tbl.
Miðvikudagur 8. janúar 1947
Landsslminn íyrirhugar
margvíslegar framkvæmdir.
Sjálfvirka ketfiÖ á Akureyri væntan
Jeg’t í byrjun næsta árs.
UNDANFARIÐ liefir mikið verið
rætt um símamálin, og það að von-
um, þar sem vandræði liafa verið
víða um land vegna skorts á símalín-
um og tækjum. Þar við bætist nú
alhnikil hækkun ýmissa símgjalda og
fregnir um reksturshalla Landssím-
ans.
„Islendingur“ taldi því rétt að afla
lesendum sínum nokkurra upplýsinga
um þessi mál og álti því ritstjóri
blaðsins í gær tal við Guðm. Hlíðdal
póst- og símamálastjóra.
Póst- og símamálastj óri telur höf-
uðnauðsyn að koma sem fyrst öll-
um línum niður í jörð (jarðsími).
í allt sumar var unnið við jarðsíma-
lagnir frá Hvalfirði að Hrútafjarð-
ará. Á næsta suinri er ætlunin að
reisa símahús í *Borgarnesi og við
Ilrútafjarðará, og verður þá Borð-
eyrarstöðin flult að Hrútafjarðará.
Þar senr jarðsíminn er lagður
langar leiðir þarf raforku til þess að
magna hljóðið, sem deyfist. Til þess-
ara stöðva þarf því að afla margs-
konar véla og einnig þarf að tryggja
nægilega raforku.
Þegar er ákveðið að hraða lagn-
ingu jarðsímans norður einí og frek-
ast er unnt, en til þess að ljúka því
verki mun landssíminn þurfa um 10
milj. kr. lán. Fáist lánið má vænta
þess, að framkvæmdum verði að
fullu lokið á næsta ári (1948).
I jarðsímanum frá Hvalfirði að
Hrútafjaj ðará eru 23 línur, sem eiga
að geta afgreitt 30 samtöl. Nú sem
stendur er einungis 1 lína norður
með 4 samtölum. Af þessu hefir leitt
að nokkurn hluta sólarhring'sins hafa
næstum einungis fengist afgreidd
hraðsímtöl. Þótt ástandið í þessum
efnum sé þannig slæmt er það þó
mun verra á Siglufirði og Isafirði.
Fyrir all-lörigu síðan voru gerðar
ráðstafanir íil þess að fá sjálfvirka
slöð á Akureyri. Gangi að óskum
má vænta þess, að stöðin komi upp
á næsta ári. Ekki hefir þó fengist
innflutnings- og gjaldeyrisleyfi til
kaupa á vélum og áhöldum sein lil
þurfa.
Ovíst er, hvað mikið lagt verður
af einkasímum næsta sumar, þar sem
ekki er lokið við að ganga frá fjár-
veitingu. Sennilega verður tekið fyr-
ir ákveðið svæði Norðanlands, en
póst- og símamálastj óri taldi æski-
legra, að gengið væri í einu frá af-
mörkuðum stöðum, fremur en að
vera við lagnir úti um allt samtímis.
Fyrirhugað er að ganga á næst-
unni frá jarðsímalögn til Dalvíkur
og þar næst til Siglufjarðar. Þó er
enn ekki ráðið, hvort sú lína verður
Eyjafjarðar- eða Skagafjarðarmeg-
in.
Kröfurnar um að flýta lausn um
7 miljóna þýzkra og japanskra her-
fanga, sem enn eru í gæzlu Banda-
manna, eru að verða háværari með
degi hverjum. Áunnist hefir, að heim
flulningur hermanna í Evrópu og
Asíu hefir nú gengið betur en-áður.
En þó munu líða mörg ár, áður en
allir fangarnir verða frjálsir og mörg
um þeirra mun sennilega aldrei auðn
ast að sjá föðurland sitt aftur. Marg-
ir áhrifamenn hafa látið í ljós ótta
Aðalfundur Siálfstæðis-
félags Akureyrar
Sjálfstæðisfélag Akureyrar liélt ný-
lega aðalfund sinn. Helgi Pálsson,
framkvstj., var endurkosinn formað-
ur félagsins, og Sveinn Bjarnason,
framfærslufulltrúi, endurkosinn gjald
keri. Jakob Ó. Pétursson, bóksali,
var kosinn ritari og Karl Friðriks-
son, verkstjóri, varaformaður.
j fulltrúaráð voru kosnir, auk
stjórnarinnar: Páll Sigurgeirsson,
Valgarður Stefánsson, Karl Frið-
riksson, Steinn Steinsen og Einar
Sigurðsson.
I Naustaborgarráð voru kosnir
Karl Friðriksson, Guðmundur Guð-
mundsson, Guðmundur Jónasson,
Magnús Bj,arnason og Gunnar Jósefs
son.
Kostnaðurinn við allar fram-
kvæmdir Landssímans hefir farið
langt fram úr tekjurn. Horfið hefir
því verið að því ráði að hækka
ýmsa tekjuliðt. Talsímagjöld og sím-
skeytagjöld innanlands haldast þó ó-
breytt. Á árinu 1946 er greiðsluhalli
Landssímans áætlaður rúmar 6 milj.
króna. Þar kemur þó til greina nokk-
ur eignaaukning, en jarðsíminn er
talinn utan við hana. Á sínum tíma
var tekið 12 milj. kr. lán og iefir af
því þegar verið notaðar 6.6 milj. kr.
Póst- og símamálastj óri tók það
að lokum fram, að þótt þegar hefði
verið gerð áætlun um framkvæmdir
Landssímans, hefði þó Alþingi sein-
asta orðið um það, hvort af þeirn
verði. Einnig er allt undir því kom-
ið að lánveiting fáist.
um, að áfram haldandi varzla her-
fanga verði til þess að auka hatur og
hefndarþorsta hinna sigruðu þjóða,
auk þess sent alvarlegur ágreiningur
gæti risið milli stórveldanna um
lausn málsins.
Sigurvegararnir notfæra sér vinnu-
afl fanganna til þess að lagfæra
skemmdir, sem orðið liafa af völd-
um styrjaldarinnar. Mestur hluti
þeirra eru Þjóðverjar. 17 mánuðum
eftir uppgjöf Þýzkalands voru yfir 5
miljónir lierfanga í liöndum Banda-
manna. Þar af voru langflestir í
Rússlandi. Rússar hafa Þjóðverja
við alls konar vinnu. Fangar, scm
látnir liafa verið lausir, segja að þeir
hafi orðið að vinna 14 tíma á sólar-
hring í verksmiðjum og námum og
lifað við mjög þröngan kost. Annars
eru kjör og aðbúnaður herfanga í
Rússlandi mjög misjafn, en telja
verður að liann hafi heldur batnað
í seinni tíð.
í Frakklandi munu vera um 700.-
000 þýzkra herfanga, sem litlar líkur
eru lil að komist heim á næstunni.
Ef Frakkar væru einráðir myndu
þeir helzt aldrei sleppa þeim. Um
200.000 vinna við landbúnað,
55.000 í námum, 30.000 við skógar-
högg og um 40.000 vinna við hygg-
ingar, og viðgerðir á verksmiðjum.
Mcssað' sunnudaginn í Akureyrarkirkju
kl. 2 e. h.
Sjónarhœð. Sunnudagaskóli kl. 1, opin-
her sarnkoma kl. 5 e. h. á sunnudag. Bibl-
íufyrirlestrarfundur þri'ðj udagskvöld kl. 8.
Hjúskapur. Kristín Guðmundsdóttir og
Snorri Guðjónsson. Aðalbjörg Lárusdóttir
og Aðalsteinn Kristinsson. Helga Guðrún
Sigurðardóltir og Þórður Snæbjörnsson.
líjónaejni. Sigrún Eggertsdóttir Laxdal
(listmálara) og Kristján Eiríksson, stud.
jur. (Eiríks Krisljánssonar kaupmanns á
Akureyri).
Hjónaefni. Nýlega hafa opinberað trú-
lofun sína ungfrú Marsilía Sigurðardóttir,
Melgerði, Glerárþorpi, og Sigurður Odds-
son, bóndi á Glerá, Glæsibæjarhreppi.
Hlutaveltu og dans heldur Kvenfélagið
„Voröld“ laugardaginn 11. jan. kl. 9 e. h.
að Munkaþverá. Veitingar á staðnum.
Áheit á Akureyrarkirkju. 25 kr. frá N.
N., 20 kr. frá N. N., 60 kr. frá S. A. og 20
kr. frá N. N. — Þakkir. Á. R.
Aheit á Strandarkirkju. Frá I. E. kr.
20.00. Móttekið á afgr. „fslendings“ og
sent áleiðis.
Aðfaranótt 2. jan. sl. var aftaka sunnan-
veður um land allt. Ilér á Akureyri urðu
allmiklar skemmdir á mannvirkjum. Skjól-
garður Torfunefsbryggjunnar sópaðist í
burtu, einnig urðu skemmdir á hafnar-
hryggjunni. Skentmdir urðu á skipurn, sent
lágu á höfninni (m.s. Þorsteinn, Dalvík,
e.s. Bjarki, Ak., m.s. Kristján, Ak., m.s.
Líf, Ak., m.s. Atli, Ak. og m.s. Eyfirðing-
ur, Ak.). Póstbáturinn Drangur varð og
fyrir nokkrum skemmdum. Gluggarúður
brotnuðu víða í húsunt og ljósa- og síma-
staurar brotnuðu.
Lögreglan hefir tjáð blaðinu, að rólegt
liafi verið hér í bænum um hátíðarnar, og
skemmtanir yfirleitt farið friðsamlega
frarn.
MóttekiS á afgreiðslu „íslendings":
Evrópusöfnunin. Til Finnlands. Jónína
Jónsdóttir kr. 50.00. Sigríður Þorláksdótl-
ir kr. 50.00.
Austfirðingamót ver'ður haldið a'ð Ilótel
Nor'ðurland laugardaginn 18. jan. n. k., ef
nægileg þátltaka fæst, og hcfst me'ð borð-
| Brellandi vinna 385.000 herfang-
ar ýmiskonar vinnu, en flestir slarfa
við landbúnaðinn. Á brezka hernáms
svæðinu í Þýzkalandi, á Ílalíu og í
Framh. á 8. síðu.
Herfangahald stórþjóðanna get-
ur stotnað friðnum í hættu.
haldi kl. 7 e. h. Austfirðingar, sem taka
vilja þátt í mótinu, eru góðfúslega beðnir
að rita nöfn sín og gesta sinna á lista, er
liggja frammi í Bókaverzlun Gunnl. Tr.
Jónssonar og Hattabúð Lillu og Þyri, fyrir
12. þ. m. Aðgöngumiða sé vitjað á Hótel
Norðurland dagana 14. og 15. þ. m. kl. 4—-
7 e. h.
Farið var á bílum frá Akureyri til Rvík-
ur 3. jan. og var færi dágott. Mun þetla
vera einsdæmi.
Stúkan 1 safold-Fjallkonan minnist 63
ára afmœlis síns með hátíðajundi í Skjald-
horg næstkomandi mánudag kl. 8.30 s.d.
Fundarefni; Inntaka nýrra félaga. Stutt
erindi. Kvennakór syngur. Kvikmynd.
Dans. Veitingar fást keyplar. Félögum
stúkunnar Brynju er boðið á fundinn. ■—
Akureyringar! Minnist þess, að þið eruð
alltaf velkomnir í Regluna, ungir sem
gamlir. Kornið og styðjið bindindismálið
með því að ganga í Regluna.
Til barnastúkufélaga á Akureyri. Kvik-
myndasýning fyrir félaga allra barnastúkn
anna á Akureyri verður að öllu forfalla-
lausu næstk. sunnudag kl. 3 síðd. í Skjald-
borg. Sýningin er ókeypis, en félagar
greiði skuldir sínar, ef einhverjar eru. Að-
göngumiðar verða afhentir santa dag í
Skjaldborg kl. 10—12 árd. Sýningin er
aðeins fyrir stúkufélaga.
Skýrsla um áheit og gjafir til Hríseyjar-
kirkju árið 1946. Áheit frá Margretu
Gísladóttur kr. 50.00. Áheit frá Sigtryggi
Brynjólíssyni og Sigrúnu Pálsdóltur kr.
50.00. Áheit frá ónefndum kr. 5.00. Áheit
frá sjómanni kr. 20.00. Áheit frá hjónum
kr. 200.00. Gjöf frá ónefndum kr. 100.00.
Gjöf frá C. P. Holm kr. 200.00. Áheit frá
Gísla Tryggvasyni kr. 100.00. Áheit írá
Guðrúnu Björgu Sigurðardóttur kr. 50.00.
Alls kr. 775.00. -— Beztu þakkir. Móltekið.
Sóknarnefndin.
„Geysis“-jélagar eru beðnir að mæta á
æfingu á venjulegum stað og tíma annað
kvöld — fimmtudag 9. þ. m.
Merkjasala Góðtemplarareglunnar. Það
hefir veri'ð fastur siður undanfarin ár, að
Góðtemplarareglan hefir haft einn nierkja-
söludag á ári hverju, til ágóða fyrir starf-
semi sína. Fé þetta hefir jiö aldrei verið
notað sem eyðslufé, heldur hefir því verið
varið til einhverrar sérstakrar menningar-
starfsemi innan Reglunnar. I þetla sinn
fer merkjasala fram dagana 11. og 12. jan.
n. k., og þá sennilega að rnestu leyti
sunnudaginn 12. jan. Nú eru það barna-
stúkurnar, sem sjá ttm merkjasöluna, og
renntir helmingur fjárins til þeirra, en
hinn helmiugurinn til umdæmisstúkunnar.
Þess er vænst, að bæjarbúar bregðist vcl
við, þegar stúkubörnin berja að dyrum og
bjóða mcrki sín. Ef allir taka vel á méti
þeint og kaupa af þeint merki, ættu þau
ekki að þurfa að koma með nein óseld
rnerki til baka.