Íslendingur - 29.01.1947, Blaðsíða 7
MiSvikudagur 29. janúar 1947
ÍSLENDINGUR
r
í’ramhald aí 4. siðu.
af sérstö'ð'u skólafólks, sem niargt verður
sjálft a‘ð knsla skólavist- sína og getur með
herkjum aflað. sér yfir sumarið nægilegs
fjár tif þess að standa straum af náms-
kostnaðinum. Hefði verið ástæða til þess
að liafa iðgjöld skólafólks miklu lægri en
þeirra, sem gela unnið allt árið. Má benda
á það, að Sjóválryggingafélagið hefir t. d.
haft helmingi lægri iðgjöld af líftrygging-
um sínum fyrir námsfólk.
Eru það öfugmæli?
ÞAÐ er sannarlega ekki fyrir neina
meðalmenn að skilja speki „Verkamanns-
ins“, þegar honum tekst verulega upp. Nú
finnst blaðinu það sérstök óhæfa af „Is-
haga framkvæmdum hins opinbera þann-
ig, að þær hagnýti vinnuaflið þann tíma,
sem framleiðslan þarf ekki á því að halda,
svo að komið verði í veg fyrir alvinnu-
leysi. Kallar „Verkamaðurinn14 þessi um-
mæli hin verstu „öfugmæli" og er mjög
hneykslaður yfir því, að „Islendingur"
skuli leyfa sér að halda fram siíkri fjar-
stæðu.
„Verkamaðurinn" hefir Iiingað til reynt
að lelja verkatnönnum trú um, að hann
bæri sérstaka umhyggju fyrir liagsmunum
þeirra, en hvað finnst verkamönnum um
svona skrif? Finnst þeim þau sýna sér-
staka umhyggju fyrir hagsmunum þeirra?
Nei, verkamenn góðir, hvorki þessi um-
mæli né önnur skrif kommúnistablaðanna
mótast af neinni umhyggju fyrir hagsmun-
um ykkar. Þið eruð jarðvegurinn, sem á að
taka á móti hinum kommúnistisku fræ-
lendingi“ að benda á nauðsyn þess að
kornum og næra þau. Af þessum sökum
er kommúnistum ekki verri óleikur gerður
en sá, að aðrir, flokkar vinni að hagsmuna-
málurn ykkar. Þess vegna verður að ein-
angra ykkur og reyna að sannfæra ykkur
um það, að allir aðrir séu fjendur ykkar
en konnnúnistarnir. I augum kommúnista
..-.». ..--- ,,
Utan úr beimi
gerir það ekkert til, þótt þessar einangr-
unartilraunir fcaki ykkur stórtjón, ef þær
aðeins geta gert ykkttr að frjórri jarðvegi
fyrir illgresi kommúnismans. Ef þið telj-
ið þenna skilning rangan, þá lesið smá-
klaustt í „Verkamaniiinum" sl. föstudag,
sem ritstjórinn kallar „skrítlur og öfug-
mæli“. Þætti tnér gantan að vita, liversu
margir vcrkatnenn taka undir þau um-
rnæli blaðsins, að telja' það öfugmæli að
vilja tryggja verkamönnum vinnu allan
ársins hring með skynsamlegri ráðstöfun
á opinberum framkvæmdum.
Framkvæmdir, en ekki
málæði.
„VERKAMAÐURINN" ltefir einstaka
sinnum verið að senda „Islendingi“ spurn-
ingar um eitt og annað. Er blaðið þá jafn-
an svo hrifið af hugkvæmni sinni við sam-
selning spurninga þessara, að það bætir
roggið við þeim eftirmála, að „íslendingi'4
rnuni sennilega vefjast tunga um tönn við
að svara þeim.
„Verkamanninum“ er nú sérstaklega mik
ið í mun að fá „íslending" til þess að
hætta að skrifa um hagsmunamál verka-
manna. Er blaðinu sýnilega meinilla við
það, að „íslendingur,, skuli telja. nauðsyn-
legt að tryggja hag verkamapna og spyr
með miklum þjósti, hvenær „íslendingur"
hafi barizt gegn atvinnuleysi verkamanna.
Eg verð nú að biðja minn ágæta starfs-
bróður við „Verkamanninn“ afsökunar á
því, að ég hefi ekki nenftt að fletta í gegn-
um 32 árganga af ,;íslendingi“, enda ger-
ist þess naumast þörf til þess að svara
hinni barnalegu spurningu hans. Megin-
stefna Sjálfstæðisflokksins og blaða hans,
bæði fyrr og síðar, hefir verið sú, að efla
atvinnuvegi þjóðarinnar og skapa ný þjóð-
félagsverðmæti. Flestir þeir menn, sem
þrátt fyrir margvíslega erfiðleika hafa haft
dug og þrek til þess að leggja út í at-
vinnurekslur á liðnum árum, liafa verið
Sjálfstæðismenn. Það er því ekki þeim að
kenna, að verkamenn hafa oft búið við at-
vinnuleysi. og erfið kjör á liðnum áriun,
hcldur því, að atvinnntækin hafa vcri'í of
fá og ófulikomin. En hyar heldur „Verka-
maðurinn“, að íslenzkur verkalýður væri
á vegi staddur, ef allir hefðu valið sér það
hlutskipti konunúnista að gala á strætum
og gatnamótum um nauðsyn þess að bæta
kjör fólksins í landinu, en láta svo þar við
sitja. Þeir herrar hafa valið sér hinn auð-
veldari kostinn að heimla allt af öðrum,
en vilja ekkert leggja að mörkum sjálfir.
Þeir hafa talað, meðan aðrir störfuðu. Þeir
liafa aldrei veitt neinum verkamanni nýti-
lega vinnu. „íslendingur“ liefir barizt fyrir
stefnu framkvæmdanna. „Verkamaðurinn"
hefir helgað sig hlutverki málæðisins. Eg
læl verkamenn sjálfa um að dæma um
það, hver stefnan sé líklegri til þess að
tryggja þeim efnalegt öryggi.
Enn vex dýrfríðin
KAUPLAGSNEFND og Hagstof-
an haía nýlega reiknað út vísitölu
frarafærslukostnaðar í janúarmán-
uði. Reyndist hún 310 stig og hefir
því hækkað um 4 stig síðan í desem-
ber. Stafar hækkunin einkum af verð
hækkun af fiski, fatnaði, eggjum,
símgjöldum og húsaleigu.
Vonandi finnur nefnd sú, sem
kjörin var af Alþingi fyrir jól til
þess að gera tillögur um raunhæfar
aðgerðir í dýrtíðarmálunum, ein-
hverja lausn á þessu vandamáli, sem
ekki verður nú með nokkru móti
lengur skotið á írest. Nefndin átti að
skila áliti fyrir 1. febrúar n. k.
Ersri minnkar gjaldeyriseign
bankanna.
INNEIGNIR \ ltankanna erlendis
námu í nóvemberlok 1946 um 251.5
milj. kr. og lækkaði inneignin um
rúmar 30 milj. kr. í mánuðinum.
Gjaldeyriseign bankanna hefir sífellt
farið minnkandi frá því í júlí 1945.
Noregur:
Norðmenn áforma að draga rnjög
úr innflutningi sínum með því að
koma á fót nýjurn iðngreinum, er
framleiði ýmsar vörur, er þeir hafa
áður þurft að flytja inn. Nýtt félag
mun hefja íramleiðslu plastefna seint
á árinu 1947. Jafnframt er fyrirhug-
að að hefja framleiðslu bifreiða, en
þær hafa ekki verið framleiddar áð-
ur í Noregi. Aðrar nýungar í iðnað-
inum eru framleiðsla skrifstofuá-
halda, saumavéla, þvottavéla, kæli-
véla og stóraukin verksmiðjufram-
leiðsla ýmissa fiskafurða.
Rússland:
Rússneskir verkamenn hafa ekki
leyfi til að gera verkföll, en í mót-
mælaskyni gegn láum launum minnka
þeir afköst sín. 1 sumum kolanámu-
héruðum hefir framleiðslan minnk-
að meir en um helming frá því venju
lega. Til þess að vinna gegn þessu,
hefir rússneska stjórnin lofað ríku-
legra magni af neyzluvörum í fram-
tíðinni-, ef framleiðslan verði aukin
nú.
Júgóslavía:
Ibúar þorpa og sveitú víðsvegar
um Júgóslavíu gerast sífellt djarfari
•í andstöðu sinni gegn stjórn Titos.
Gagnrýni á ríkisstjórnina hefir ný-
lega verið látin í ljós á opinberum
fundum. Ymsir hændur takmarka
kornrækt sina við eigin þarfir. Aðr-
ir hafa af ásettu ráði eyðilagt land-
búnaðaráhöld fremur en greiða hina
háu skatta, sem lagðir hafa verið á
slík tæki.
----------------n
Bretland:
Benzínskömmlun" i Bretlandi mun
verða afnumin á næstunni. Hefir ben-
zín þá verið skannntað í Bretlandi í
sjö ár.
Pólland:
Samkvæmt pólsk-rússneska við-
skiptasamningnum fyrir árið 1947,
ber Póllandi að afhenda Ráðstjórnar-
ríkjunum á þessu ári 13 milj. smá-
lestir af kolum fyrir um það bil 156
milj. kr. Heimsmarkaðsverð á þessu
kolamagni myndi vera um 780 milj.
króna.
Bretland:
Töluverður ágreiningur er innan
brezka íhaldsflokksins með flokks-
forustuna. Churchill mun andstæður
því að láta af forustu flokksins, en
ýmsir flokksmenn vilja fá yngri
mann í formannssætið og telja nú-
verandi forustu flokksins ekki hafa
hagnýtt sér nægilega vel þá-óánægju,
sem nú er ríkjandi í landinu vegna
skorts á nauðsynjavörum.
Enrtlög og úf-lón bankanna í
nóvember.
INNLOG í bankana námu í nóv-
emberlok sl. um 553.5 milj. kr. og
höfðu minnkað í mánuðinum um
tæpa 21 milj. kr.
Útlán námu samtals rúmum 460
milj. kr. og höfðu minnkað um tæpa
hálfa milj. kr.
HRINGUR DROTTNINGARINNAR AF SABA
Og svo rændu villimenn þessu barni frá þér. Reyndu
svo að ímynda þér, að þú eftir margra ára leit skyndi-
lega heyrir rödd hans, sjáir andlit hans, sem nú er
orðið andlit fullþroska manns, en þó hið sama, ein-
mitt eins og þig hafði dreymt um það og þráð það
árum saman — það, sem þú hefðir viljað gefa þús-
und líf fyrir, ef þér hefði gefist tími til umhugsunar.
Og svo hinn öskrandi, æðisgengna lýð, sem ræðst á
þig, og þá er allt hugrekki og kærleikur á bak og
burt. Allar göfugar tilfinningar drukkna í hinni frum-
stæðu eðlishvöt, sem aðeins hefir eina rödd: Bjarg-
aðu lífi þínu. Hugsaðu þér svo að lokum, að þú. vær-
ir þessi hugleysingi, öruggur og heill á húfi í aðeins
nokkurra mílna fjarlægð frá syninum, sem hef-'
ir yfirgefið. En þó getur hann ekki náð sambandi við
hann vegna þess,að þeir, sem hann hefir leitað hælis
hjá, eru einnig hugleysingjard
„Jæja“, rumdi í Higgs, ég skil til hlýtap þessa stór-
fenglegu lýsingu þína. En ef þér finnst þú þurfa að
ásaka sjálfan þig fyrir þetta, get ég ekki verið þér
sammála. J>að hefði orðið syni þirium að litlu gagni,
þótt þú hefðir gefið þeim færi á að höggva af þér höf -
uðið, og ef til vill hefði hann farið sömu leiðina."
,,Eg geri mér naumast grein fyrir því,“ svaraði ég.
„Eg hefi svo lengi brotið heilann um þetta og mér
finnst ég hafa blettað heiður minn með hegðun minni.
En svo bauðst mér óvænt hjálp. Þessi stúlka, Walda
Nagasta eða Maqueda, sem einnig hefir átt í miklu
hugarstríði við að finna lausn á erfiðleikum sínum,
hefir gert mér tilboð, sennilega án vitundar eða sam-
þykkis ráðgjafa sinna. Hjálpaðu mér, sagði hún, og
ég skal frelsa son þinn. Eg get bæði goldið þér og
22
mönnum þeim, sem þú færð þér til aðstoðar, fyrir
alla ykkar fyrirhöfn.
Eg sagði, að þetta væri vonlaust, því enginn myndi
trúa frásögn minni. En þá tók hún af sér hringinn,
er hún bar sem tákn þjóðhöfðingjastöðu sinnar, og
sýndi mér ríkisinnsiglið — það er hringurinn, sem
þú stakkst í vasann, Higgs — og sagði: Konurnar í
ætt minni hafa borið þenna hring síðan á dögum
Maquedu, drottningar af Saba. Ef til eru
lærðir menn í landi þínu munu þeir geta lesið nafn
hennar á hringnum og komizt að raun um, að ég
segi sannleikann. Tak þú hann með þér sem jarteikn.
Farðu einnig með nægilega mikið af gulli með þér.
svo að þú getið keypt þessi efni, sem geyma leyndan
eld og geta kollvarpað fjöllum eins og þú -sagðir. Og
komdu með menn, sem kunna að nota þessi efni, en
þó ekki fleiri en tvo eða þrjá, því að við getum ekki
flutt fleiri yfir eyðimörkina. Og komdu svo aftur til
þess að frelsa son þinn og mig.“
„Þetta er öll sagan, Higgs. Viltu taka að þér þetta
hlutverk, eða verð ég að leita til annarra? Þú verður
að taka skjóta ákvörðun, því að ég má engan tíma
missa, ef ég á að verða kominn til Mur, áður en regn-
tíminn byrjar.“
„Hefir þú meðferðis nokkuð af þessu gulli, sem þú
talaðir um?“ spurði prófessorinn.
- Eg dró skinnpyngju upp úr frakkavasa mínum og
helti nokkrum peningum á borðið. Prófessorinn skoð-
aði þá vandlega.
„Hringmynt,“ sagði hann samstundis. „Peningar
þessir geta verið engilsaxneskir, en þeir geta líka ver-
ið af allt öðrum uppruna. Það er ógerlegt að segja,
frá hvaða tíma þeir eru. En ef dæma skal eftir útliti
23
þeirra, gæti ég ímyndað mér, að þeir væru lítið eitt
blandaðir með silfri. Já, hér er peningur, sem er dá-
lítið sýrður og er án efa mjög gamall.“
Hann dró innsiglishringinn aftur upp úr vasa sín-
um og rannsakaði bæði hringinn og steininn gaum-
gæfilega með stækkunargleri.
„Já, þessu er líklega þannig háttað. Það getur ver-
ið að ég hafi verið hálfgerður græningi hér fyrr á
árum, en nú skjátlast mér sjaldan. Hvað segir þú,
Adams? Þarftu að fá hann aftur? Þú vilt ekki bregð-
ast trausti þeirra? Aðeins að láni? Jæja, taktu hann
þá. Eg þarf ekki. Þetta er annars æði áhættusamt
fyrirtæki. Og ef einhver annar en þú hefðir beðið
mig að gera þetta, hefði ég sagt honum að fara til
— Mur. En, Adams, gamli vinur. Þú frelsaðir einu
sinni líf mitt og sendir mér aldrei neinn reikning fyr-
ir það, því að ég átti ekki neitt. Þessu hefi ég aldrei
gleymt. Og þar sem nokkrar sögur, sem ég býst ekki
við, að þú hafir heyrt um í Mið-Afríku, eru þess vald,-
andi, að ég á hér ekkert sérstaklega ánægjulega daga
í bi,li, hygg ég þó, að ég taki starfið að mér. Hvað
segir þú, 01iver?“
„Ó“,sagði Orme kapteinn og vaknaði nú af drauma
móki sinu. „Ef þú óskar, þá get ég gert það. Mig
skiptir Iitlu máli, hvað ég aðhefst.“
II. KAFLI
RÁÐ KVIKS LEÐÞJÁLFA.
Allt í einu heyrðist óskaplegur hávaði fyrir utan.
Útidyrnar opnuðust og var skellt aftur. vagn ók af
stað með ofsahraða, blásið var hvellt í lögregluflautu
og þungt fótatak heyrðist. Svo heyrðist hrópað „í
nafni konungsins“. Og samstundis var svarað: