Íslendingur - 12.02.1947, Blaðsíða 4

4
Miðvikutþtgian 12. febrúar 1947
^ÞanítaSrot
FRÁ LIÐNUM DÖGUM.
Nafnarnir i Fagurey
ÍSLENDINGUR
•Ritstjóri og ábyrg'ðarmaður:
MAGNÚS JÓNSSON.
Útgefandi: Útgáfufélag Islendings
Skrifstofa Gránufélagsgötu 4.
Sími 354.
Auglýsingar og afgroiðtla:
Svanberg Einarsson.
Fósthólf 118.
Stjörnarstefn-
an.
Stjórnarmyndunin hefir létt þungu
fari af þjóðinni. Fjögurra mánaða
stjórnmálaöngþveiti hafði stórum
-sljófgað þá bjartsýni og stórhug, er
gagntók þjóðina, er stjórnin var
mynduð haustið 1944 um þær stór-
felldustu framkvæmdir, sem nokkru
sinni hefir verið um rætt í landi
voru. Undanfarandi óvissa um
stjórnarstefnuna í framtíðinni hefir
leitt til þess, að mjög hefir dregið úr
öllum framkvæmdtlm einstaklinga,
sem margir hafa óttast, að umbóta-
stefna sú, sem fylgt var af fyrrver-
andi stjórn, undir forustu Sjálfstæð-
isflokksins, yrði að víkja fyrir of-
sóknarstefnu rauðrar ríkisstjórnar á
hendur öllum frjálsum atvinnurekstri
í landinu.
Trú þjóðarinnar á happasæla úr-
lausn allra vandamála er nú aftur
að glæðast. Þjóðin fagnar því, að
stjórnarstefnan hefir ekki breytzt,
þótt einn flokkur hafi horfið úr
ríkisstjórn og annar komið í stað-
inn. Stefnuskrá hinnar nýju stjórn-
ar, sem birt er hér í blaðinu í dag,
leggur megináherzlu á það að halda
verði áfram með fullum krafti þeirri
nýsköpun í atvinnulífi þjóðarinnar,
sem fráfarandi ríkisstjórn hóf, en
auðnaðist ekki að leiða í örugga
höfn vegna svika kommúnista. Lögð
er rík áherzla á nauðsyn þess að
skapa öllum landsins börnum líf-
vænleg kjör og koma í veg fyrir at-
vinnuleysi. Trygging sjálfstæðisins
er efst á stefnuskrá þessarar stjórn-
ar sem hinnar fráfarandi. Þá er bent
á hina óumflýjanlegu nauðsyn þess
að lækka verðbólgu og dýrtíð til
þess að tryggja örugga starfrækslu
hinna nýju atvinnutækja.
Það er ekki þörf á að rekja hér
nánar hina fjölþættu stefnuskrá
ríkisstjórnarinnar. Það er heldur
ekki aðalatriðið, að mörgu sé lof-
að, heldur hitt, hvernig tekst til um
framkvæmdir. Ollum þjóðhollum
íslendingum er það þó fagnaðar-
efni, að stefnuskrá hinnar nýju rík-
isstjórnar er mótað af fullkominni
viðurkenningu á meginhugsjónum
hins vestræna lýðræðis, andlegu og
athafnalegu frelsi einstaklinganna.
Ríkisafskiptin eru að vísu æði mikil,
en þau miða þó að því að beina at-
orku og framtaki einstaklinga inn á
þær brautir, sem í hvert sinn er þjóð
inni farsælast að gengnar séu. í því
Skemmdarfýsn unglinga
LOGREGLAN kvartar mjög undan því,
að allmikið beri á skemmdaræði unglinga
og jafnvel fullorðinna manna. Það er líka
sjón sögu ríkari. Töluverður hluti hand-
riðsins á tröppunum upp að kirkjunni,
sem er til mikils hægðarauka, einkum fyr-
ir gamalt fólk í snjó og hálku, hefir verið
rifið burtu á allstórum hluta trappanna.
Þá hafa menn einnig þurft að sýna krafta
sína á stöngum þefm, sem bera leiðarvísa
við götur í bænum, og fleiri dæmi mætti
nefna.
Það gegnir nokkurri furðu, hversu mikla
ánægju sumir unglingar — og jafnvel full-
orðnir — hafa af því að skemma hluti eða
eyðileggja þá. Eru þessi skemmdarverk
hér á Akureyri ekki einsdæmi. Flestum
mun í fersku minni skemmdaræði ungl-
inga á Sauðárkróki og Skagaströnd og
víðar á gamlárskvöld. Er hér um að ræða
hættulegan sálrænan sjúkdóm, sem heim-
ili og skólar verða að leggja sig fram um
að vinna gegn. Drykkjuskapurinn er þó
sennilega helzti aflgjafi þessara skemmdar
sambandi má það vera þjóðinni sér-
stakt fagnaðarefni, að nú eru það
eingöngu lýðræðissinnuð öfl, sem
um stjórnvölinn halda, flokkar, sem
eiga það sameiginlegt að vilja vernda
og efla ríkjandi lýðræðisskipulag í
landi voru.
Sjálfstæðisflokkurinn og Alþýðu-
flokkurinn halda áfram þeirri stefnu,
sem tekin var við myndun nýsköp-
unarstjórnarinnar haustið 1944. —
Kommúnistar gáfust upp á miðri
leið, enda mun þeim hafa verið orð-
ið ljóst, að allir draumar þeirra um
Soviet-ísland væru að engu orðnir,
ef auðið yrði að tryggja öllum lands
mönnum góð kjör með framkvæmd
nýsköpunarstefnunnar. Ummæli
þeirra um þessa ríkisstjórn eru með
slíkum endemum, að líkast er sem
hitasótt með óráði hafi gagntekið
ritstjóra kommúnistablaðanna. Eru
þau skrif ljótur blettur á þjóð, sem
vill teljast með fremstu menningar-
þjóðum heimsins.
Það er fagnaðarefni öllum þjóð-
hollum íslendingum, að hin frjáls-
lyndari og umbótasinnaðri öfl hafa
gengið með sigur af hólmi í Fram
sóknarfl. og gengið undir merki
nýsköpunarstefnunnar. Kosningaúr-
slitin í vor hafa verið honum holl á-
minning. Hinsvegar verður því ekki
neitað, að skrif Framsóknarblað-
anna um stjórnarskiptin eru lítt til
þess fallin að sanna heilindi hans í
samstarfinu. Jafnframt því að kynna
hina nýju ríkisstjórn, hrúga þau
saman fjarstæðukenndum óhróðri
um starf og stefnu fráfarandi stjórn-
ar, og þá einkum fráfarandi forsætis-
ráðherra Ólaf Thors. Árásir þessar
gera að vísu hvorki Sjálfstæðisflokkn
um né Ólafi Thors mein, því að ná-
kvæmur samanburður á stefnuskrá
núverandi og fráfarandi stjórnar
sannar, að Framsóknarflokkurinn
hefir nú einmitt samþykkt þá stjórn-
arstefnu, sem hann lætur blöð sín
níða niður. Hann er sjálfur kominn
í „nýju fötin keisarans“, eins og for-
verkamanna, því að mörgum finnst þeir
þurfa að vinna einhver afreksverk Bakk-
usi til dýrðar, og beinast þessi afreksverk
oftast að því að eyðileggja einhverja nyt-
samlega liluti.
Heilbrigðir unglingar þurfa auðvitað að
fá útrás fyrir orku sína, en þá útrás eiga
þeir að fá í þjóðhollu starfi, íþrúttum og
leikum. Takið ykkur til eftirbreytni hin
tíu boðorð skátareglunnar, ungu skemmd-
arverkamenn, og reynið að beina orku
ykkar að uppbyggingu í stað niðurrifs.
Skemmtileg nýung
ÞAÐ er oft kvartað yfir því, að skemmt-
analíf hér í bæ sé fremur fáskrúðugt. Það
er að vísu enginn skortur á almennum
dansleikum, fremur en víðast hvar ann-
ars staðar, en dansleikir þessir eru því
miður sjaldnast með þeim brag, að þeir
séu eftirsóknarverðir og því síður hollir
ungu fólki. Af þeslum sökum er það oft-
ast vel þegið, ef einhver reynir að skapa
meiri fjölbreyttni í skemmtanalífi bæjar-
Framh. á 7. síðu.
maður Framsóknarflokksins á sínum
tíma kallaði nýsköpunarstefnuna.
Hinsvegar hlýtur þessi ósmekklega
afstaða Framsóknarblaðanna að
spilla þeirri einingu stjórnarflokk-
anna, sem er óhjákvæmilegt skilýrði
þess, að viðunandi lausn fáist á þeim
vandamálum, sem stjórnin þarf að
leysa.
Bæði blöð Framsóknarflokksins og
Alþýðuflokksins eru nú tekin að
karpa um það, hvor flokkurinn eigi
meira í stefnuskrá hinnar nýju ríkis-
.stjórnar. Framsóknarblöðin ganga
jafnvel svo langt að telja Framsókn
hafa 'sett mark sitt á stefnu hinnar
nýju stjórnar! Hugsanlegt væri, að
einhver, sem aldrei hefði lesið Fram-
sóknarblöðin undanfarin ár, tryði
þessu, en naumast aðrir.
„íslendingur" ætlar sér ekki að
eiga hlutdeild í þessu barnalega þrefi.
Stjórnarsamstarf ólíkra flokka getjur
ekki orðið til á annan hátt en þann,
að hin mismunandi sjónarmið séu
samræmd eftir föngum, og hver flokk
ur vægi að einhverju leyti. Spáir
það sjaldan góðu um langt og ein-
lægt samstarf, ef orku samstarfs-
flokkanna er eytt í innbyrðis deilur
um það, hver hafi borið beztan hlut
frá borði í samningunum.
Sjálfstæðisflokkurinn getur vel un-
að stefnu hinnar nýju stjórnar. Hann
hefir ekki hvikað frá þeirri stefnu,
sem hann myndaði ríkisstjórn um
haustið 1944, og hann mun ekki
hvika frá því meginsjónarmiði sínu,
að nýsköpun atvinnuveganna sé und-
irstaða efnalegs sjálfstæðis þjóðar-
innar. Hann hefir góða samvizku um
það að hafa gert allt, sem i hans
valdi stóð, til þess að skapa sem
mesta þjóðareiningu um fram-
kvæmd þessarar stefnu. Sigur þess-
arar stefnu er því bæði sigur þjóðar-
innar og Sjálfstæðisflokksins, og að
því leyti, sem núverandi ríkisstjórn
vinnur að framkvæmd hennar, á hún
víst öruggt fylgi Sjálfstæðisflokks-
ins.
í þá og hélt fyrir þeim vöku, ásamt
niði i röstinni og gný af jakaburði.
Þegar leið að degi, festu þeir svefn
litla stund. En er birta tók, risu þeir
á fætur og tóku til að hlaupa um eyna
fram og aftur sér til hita.
Það sáu þeir, að eigi mundi skip-
gengt milli lands og eyjar þann dag,
en það var aðfangadagur jóla.
Glöggt sér úr Fagurey til bæjanna
í Fagradal, og þaðan hugðust þeir
félagar að vera vart við sig, þegar
er færi gæfist. En með því að skugg-
sýnt var vegna skammdegis og jörð
óhrein, sáu þeir illa til mannaferða,
nema við snjó bæri. Sáu þeir skömmu
eftir fótaferðatíma, hvar tveir menn
gengu yfir skafl skammt frá fjárhús-
unum í Ytri-Fagradal og ráku á und-
an sér fjárhóp. Tóku þeir þá að hóa
sem ákafast, og sáu jafnskjótt að
mennirnir námu staðar, svo að þeir
hleruðu, en ekki var hóað í móti.
Þeir félagar gerðu hlé litla stund og
tóku þá til að hóa aftur. Fór þá á
sömu leið, að fjármennirnir stöldr-
uðu við, en gáfu ekkert hljóð frá
sér. En hundgá heyrðu þeir nafnar á
landi og þóttust vita, að vera mundi
hjá fjármönnum þessum og að hund-
arnir hefðu heyrt hóið. Furðaði þá
því fremur, er þeir fengu eigi frek-
ara svar.
Ekki er þess getið, að þeir sæju
meiri mannaferð þann dag. Notuðu
þeir daginn, meða nbjart var, til
þess að ganga allt umhverfis eyna og
leita að þangi, til þess að gera sér úr
ból, en náðu engu, og því næst til
að ditta að kofanum, fella í smugur
o. s. frv.
Konan: Að þú skulir geta horft
framan í mig?
Maðurinn: O, menn venjast öllum
fjandanum.
★
Skuldheimtumaður við stúdent:
Klæðskerinn hefir falið mér að inn-
heimta þessa skuld.
Stúdentinn: Þá má ég óska yður
til hamingju með að þér hafið feng-
ið fasta stöðu.
★
Maður kom til Árna biskups
Helgasonar í Görðum og bað hann
um lán eða nokkra hjálp, en gat þess,
um leið, að það væri nú eins fyrir
sér og öðrum fátæklingum, að hann
byggist nú ekki við að geta borgað
það, og úrræði sitt yrði því, að
biðja guð að launa honum það.
Árni biskup svaraði: Ekki er nú
í kot vísað. Þú munt eiga hjá hon-
um!
★
Læknir: — Húsbónda þínum líð-
ur nú miklu betur, en hann er nokk-
uð stygglyndur, svo að það er bezt
Er rökkvað var um kvöldið og
þeir vissu, að heimilisönnum væri
lokið á bænum, en jólahelgin byrj-
uð, tóku þeir til að hóa aftur, með
því þeir gerðu sér vonir um, að þá
mundi heyrast betur í næturkyrrð-
inni. En það fór á sömu leið. Enn
var steinhljóð. Þeir sáu, að kveikt
var í gestastofu á báðurn1 bæjunum
í Fagradal, en það var eigi vani nema
á hátíðum og tyllidögum eða ef
fagna skyldi gestum.
Leið svo jólanóttin, og varð eigi
tíðenda.
Að morgni á jóladag tóku þeir að
hóa enn af nýju, og sáu þá menn
fara til kirkju frá báðum Fagradals-
bæjunum, í tvær áttir, út að Búðar-
dal (þar er nú kirkja lögð niður) og
inn í Saurbæ, að Staðarhóli, því bæ-
irnir eru sinn í hvorri sókn. En ekki
urðu þeir þess varir, að neitt heyrð-
ist til þeirra þá.
Nú fór hungrið að sverfa að þeim.
Þeir vissu að hvönn óx á eyjunni, og
kom til hugar, að leita fyrir sér,
hvort eigi næðist í rætur hennar ein-
hversstaðar, til þess að stilla hungur
sitt. Þeim tókst það eftir mikla leit
og fyrirhöfn, grófu fyrir og pjökk-
uðu upp hvannaræturnar með brodd
stöfum sínum. En bæði var það, að
litlu fengu þeir náð með þeim hætti
enda næring sáralítil í þeirri fæðu
og henni freðinni. Voru þeir svo sem
engu nær fyrir þá björg.
Tók þeim nú að veiklast von og
bjuggust helzt við, að þeir ættu
þarna beinin að bera. En viðfeldn-
ara þótti þeim, ef þau yrðu forlög
Framh.
að varast að láta nokkuð á móti hon-
um.
Þjónn: — Hann var að tala um
það áðan, að sig langaði til að snúa
mig úr hálsliðnum.
Læknir: — Jæja, en það er sama,
látið hann bara ráða.
★
Leigjandinn: — Eg ætla'að láta
yður vita, að kjallarinn hjá mér er
fullur af vatni.
Húseigandinn: — Nú, hvað um
það. Þér getið þó líklega ekki búizt
við að fá kjallarann fullan af brenni-
víni fyrir skitnar 50 krónur á mán-
uði.
★
Maður nokkur, ekki dáindisfríð-
ur, kom til Ijósmyndara og vildi láta
taka mynd af sér. Var hann sann-
færður um það, að hann gæti feng-
ið laglegustu mynd, ef hún væri að-
eins tekin á réttan hátt. — En hvern-
ig ætti nú að taka svoleiðis mynd?
Ljósmyndarinn virti hann fyrir sér
góða stund og mælti síðan: — Eg
myndi ráða yður til þess að standa
á bak við símastaur á meðan,
yaman og alvara