Íslendingur - 28.05.1947, Blaðsíða 6
6
iSLÉiN DLNGUR
Miðvikudagur 28. maí 1947
Þingeyingar unnu Hvlta-
sunnuhlaupið.
Hallddr Helgason Ak. varS fyrstnr að mark).
Hið árlega hvítasunnuhlaup fór
fram hér á Akureyri annan hvíta-
sunnudag. Hófst hlaupið kl. 2 síð-
degis. Var hlaupið í þremur flokkum,
og bæði hófst hlaupið og endaði við
Ráðhústorg. Tveir flokkarnir voru
drengjaflokkar og keppendur aðeins
frá Þór og K.A., en í hinu raunveru-
lega hvítasunnuhlaupi voru 19 kepp-
endur frá íþróttabandalagi Akureyr-
ar, Héraðssambandi Þingeyinga og
Ungmennasambandi Eyj afj arðar.
í 600 metra hlaupi drengja, 12 ára
og yngri sigraði sveit Þórs með 6
stigum. Þrír fyrstu að marki voru:
1. Guðmundur Hauksson, Þór
2.10.0 mín.
2. Haraldur Oli Valdemarsson, Þór
2.11.9 mín.
3. Valgarður Sigurðsson, Þór
2.12.0 mín.
I 1200 metra hlaupi drengja, 13—
16 ára, sigraði sveit K.A. með 7 stig-
um. Þrír fyrstu að marki voru:
1. Óðinn Árnasan K.A. 4.23.8
mín.
2. Axel Kvaran K.A. 4.24.0 mín.
3. Hinrik Lárusson Þór 4.24.6
mín.
I sjálfu hvítasunnuhlaupinu, sem
Viðhorf stjórnarvaldanna í
Reykjavík til landsbyggðarinn-
ar utan Reykjavíkur virðist lítið
breytast til batnaðar. öllum er
enn í fersku minni hin frægu
fyrirmæli Viðskiptaráðs, að allir
kaupsýslumenn utan Reykjavík-
ur yrðu að hafa umboðsmenn í
Reykjavík til þess að greiða leyf
isgjöld þeirra. Nú hefir Við-
skiptamálaráðuneytið auglýst
til sölu Renault bifreiðar þær,
sem heildverzlunin Columbus
flutti ólöglega til landsins. Er
þar dyggilega fetað í fótspor
Viðskiptaráðs og þó raunveru-
lega gengið enn lengra. Ekki má
senda umsókn nema á tiltekn-
um eyðublöðum, sem aðeins var
að fá í pósthúsinu í Reykjavík,
og þeir, sem ekki tilgreindu um-
boðsmann í Reykjavík, er ann-
azt gæti greiðslu og móttöku bif
reiðarinnar, ef utanbæjarmaður
skyldi verða svo hólpinn að
hljóta einhverja þeirra, geta
ekki vænzt þess, að umsóknir
þeirra verði teknar til greina. Á
eyðublöðunum er þó engin eyða
fyrir nafn umboðsmannsins og
virðist því helzt, se mhnð háa
ráðuneyti vilji losna við um-
sóknir um bifreiðar þessar utan
af landi.
Það er ekkert við þ.ví að
segja, þótt Reykvikingar njóti
eðlilegra réttinda á þessu sviði
sem öðrum, en það er eðlilegt,
var um 3 km. víðavangshlaup, sigr-
aði sveit Þingeyinga. í henni voru:
ívar Stefánsson, Helgi V. Helgason,
Sigurður Björgvinsson og Sigurgeir
Aðalsteinsson.
Þrír fyrstu menn að marki voru:
1. Halldór Helgason Í.B.A. 9.28.5
mín., sjónarmunur.
2. ívar Stefánsson H.S.Þ. 9.28.5
mín.
3. Gunnar Skjóldal U. M. S. E.
10.31.2 mín.
Sigurvegarinn úr síðasta hlaupi,
Jón A. Jónsson, Þing., fékk sting á
miðri leið og varð að hætta.
'Keppt var um nýjan bikar, sem
Í.R. gaf, en Þingeyingar unnu í
fyrra til fullrar eignar bikar, sem
sama félag hafði áður gefið til þess-
arar keppni.
Hermann Stefánsson, íþróttakenn-
ari, skýrði hlaupin og lýsti úrslitum,
en Ármann Dalmannsson, formaður
í. B. A. afhenti verðlaun. Hlutu sig-
urvegarar allir verðlaunapeninga og
drengjasveitirnar fallegá fánastöng
með íslenzkum fána.
Veður var bjart og gott og áhorf-
endur margir.
að landsmönnum utan Reykja-
víkur gremjist, þegar þeim virð-
ist skipað í óæðri flokk og svo
að segja gert ókleift að njóta
sömu réttinda og Reykvíkingar.
Reyndin varð líka sú hér, að
eyðublöðin voru öll gengin upp,
áður en menn úti á landi höfðu
aðstöðu til þess að afla sér
þeirra. Þótt þetta sé ekki mikils
vægt atriði, ber það vott um ó-
þolandi sinnuleysi gagnvart
landsbyggðinni og er gott dæmi
um það, hvers vænta má, ef
draumur þeirra manna verður
að veruleika, sem vilja láta rík-
isfyrirtæki í Reykjavík annast
dreifingu og innkaup allra nauð-
synja landsmanna.
Til sölu:
Fataskápur, armstóll og borð.
Uppl. gefur Einar Eggertsson
Glerárgötu 1T B. — Sími 104.
Sfldarverksmiðjan
Krossanes.
Reikningar greiðast fram-
vegis á föstudögum kl. 2—
4 á skrifstofu vorri Skipa-
götu 2, 4. hæð.
Sími 125.
Framkvæmdarstjórinn.
í 12. tölublaði „íslendings“ þ. á.
er athugasemd við grein mína í 9.
tölublaði sama blaðs, þar sem ég
skrifa um Akureyri. Athugasemdin
er nafnlaus. Þelta finnst mér undar-
legt og sæmir ekki góðum og heið-
virðum manni, sem ég hygg þennan
mann vera að hylja nafn sitt í
skugga, því að vita má hann, að með
því að skrifa nafnlaust, get ég ætlað
alsaklausum manni þetta, þar sem
við ekkert nafn er að styðjast.
Þar sem þessi kunnugi nafnlausi
maður skrifar í „íslending“, dreg ég
þá ályktun, að hann sé flokksmaður
minn, kominn til ára sinna eins og
ég, og hafi búið hér lengi og sé þess
vegna vel kunnugur um langan ald-
ur málefnum bæjarins og því, sem
skeð hefir í bænum í hans tíð.
Hvað er það nú eiginlega, sem hin
um nafnlausa og mér ber á milli?
Við skuluni nú athuga það. Mér
finnst það smávægilegt. Það, sem ég
get dregið af athugasemd hins nafn-
lausa er þetta:
Hinn nafnlausi segir, að ég hafi
ekki sagt rétt frá' um Magnús Krist-
jánsson og afskipti hans af Leiru-
garðinum og grjólakstrinum í Leiru-
garðinn, og skal ég því bera grein
mína saman við alhugasemdina og
sjá, hvað út kemur.
í athugasemd liins nafnlatisa seg-
ir, að ég hafi sagt að Magnús Krist-
jánsson hafi beitt sér fyrir hleðslu
Leirugarðsins. Þetta stendur hvergi
í grein minni og getur hver, sem vill
sannfærzt um það. Vísa ég því þess-
ari athugasemd hcint til föðurhús-
anpa, sem ósönnum áburði. Svo fer
hinn nafidíusi að tala um grjótakst-
ur í Leirugarðinn frá 1929—1934,
og hafi verið greitt fyrir það í vinnu-
laun hvorki meira né minna en 27
þúsund krónur. Þetta er, eða var ekki
lítið fé á þeim dögum, og fróðlegt er
það fyrir ungt fólk í bænum nú á
dögum að sjá, hve miklu fé hefir
verið eylt í þennan Leirugarð, en
hvar er Leirugarðurinn nú, lcynnu
einhverjir að spyrja. Hann er horf-
inn, að mestu siginn í Leiruna, svo
að allt þella verk er sama sem til
einskis unnið.
Þegar ég les grein mína, sé ég, að
ekki hef ég komist rétt að orði um
það, að M. K. liafi komið frarn með
tillögu um Leirugarðinn, lieldur haft
orð um, að Leirugarðurinn væri
nauðsynlegur. Tillága er venjulega
borin fram á einhverjum fundi, en
þá var engu slíku til að dreifa, en
að hann hafi liaft orð um þetta, get
ég fært rök fyrir, en til þess þarf að
fara langt aftur í tímann, og ef mér
endist líf og heilsa, mun ég skrifa
um það síðar. Hinn nafnlausi minn-
ist ekki á þetta í athugasemd sinni,
og þurfti ég því ekki að svara því,
en ég skrifa þetta vegna þess, að ég
er að sýna hreinskilni mína með því
að hafa ritað aðeins eitt orð rangt,
óviljandi. Hinn nafidausi er að tala
um, að M. K. hafi ekki átt sæti í
bæjarstjórn eða hafnarnefnd eftir
1918. Þella þarf ekki að segja mér,
ég var þau ár, 1916, 1917 og fram
á 1918 honum samtíða í bæjarstjórn
og man vel, hvað gerðist þá, sérstak-
lega 1918, er spönsku veikinni var
bægt frá Akureyri, og væri slíkt þess
vert, að um það væri skrifað.
í sambandi við Leirugarðinn vil
ég benda á, að hann verður aldrei
hlaðinn úr grjóti, heldur steyptur,
og eins og ég hefi áður tekið fram,
er áin fyrsta skilyrðið, og það að
breyta stefnu hennar frá hinni fögru
höfn. Þá fyrst er farið að tala um
Leirugarð og þessar Leirur.
Eg hefi verið að leita í grein
minni, hvort þar sé nokkuð sagt, sem
hafi rnóðgað liinn nafnlausa kunn-
uga mann. Eg finn eitt atriði, en það
stendur ekki í sambandi við Leiru-
gárðinn né ána, heldur er ég að segja
frá ferð minni inn Hafnarstræti og
skýra írá því, sem fyrir augu mín
bar. Eg segi í grein minni á þessa
leið:
„Ur eystri enda hússins 18 b. ætti
að fylla upp alla leið suður að húsi
G. Th. og á þessari uppfylling mætti
' byggja mörg hús með görðum í
kring. Nú er ekki annað að sjá á
þessum bakka en báta á hvolfi eða
upp í loft og hænsnahús rétt við veg-
inn.“
Svo mörg eru þau orð.
Nú get ég hugsað mér, að þetta
hafi verið illa séð af einhverjum, en
hér var ég í grein minni að segja
rétt frá, og má hver sem vill móðg-
ast af slíku fyrir mér.
Eg kveð svo þennan kunnuga,
nafnlausa mann með þökk fyrir það
að hafa gefið mér tilefni til að skrifa
ýmislegt, sem hér hefir gerzt fyrir
og eftir síðustu aldamót, ef líf mitt
og heilsa endist.
Lárus Thorarensen.
Marfiir fallegir
munir á
heimiiisiðnaðarsýu -
ingunni.
Heintilisiðnaðarfélag Norðurlands
og kvenfélögin „Framtíðin“ og
„Hlíf“ efndu til heimilisiðnaðarsýn-
ingar í Gildaskála KEA dagana 24.—
26. maí sl. Var sýning þessi haldin
til undirbúnings þátttöku í Landbún-
aðarsýningunni í Reykjavík í sum-
ar.
Margir vandaðir og sjaldséðir
munir voru á sýningu þessari, og var
bæði fróðlegt og skemmtilegt að
skoða liana. Gat þar að líta vandað-
an útsaum, prjónles, margskonar út-
skurð, aska, spæni og silfurmuni,
skrautbúinn söðul og málverk. Elzli
hluturinn mun hafa verið sérkenni-
legt kökunrót, rúmlega aldargamalt.
Þótt þarna hafi verið margt merki-
legra muna, má þó gera ráð fyrir,
að fólk eigi í fórum sínum ýmsa
muni, sem ekki voru á þessari sýn-
ingu, en mættu gjarnan vera með.
Væri æskilegt, að þátttaka Norð-
lendinga í Heimilisiðnaðarsýningu
Landbúnaðarsýningarinnar gæti orð-
ið sem myndarlegust, og ætti fólk að
aðstoða sem bezt konur þær, er að
þessu vinna.
Níræður:
SVEINN JÓNSSON
bóndi ó Hóli.
Sveinn Jónsson, bóndi á Hóli í
Sæmundarhlíð í Skagafirði, varð
níræður síðastliðinn föstudag. Bjó
hann á Hóli alla sína búskapartíð,
og nú býr þar sonur lians, Jón, sem
fyrir skömmu síðan átti sextugsaf-
mæli, og dvelur Sveinn hjá honum.
Er Sveinn enn vel ern og hefir ó-
skerta sálarkrafta, þólt hann hafi
misst sjón.
Sveinn Jónsson var einn af atorku-
sömustu bændunt í Staðarhreppi og
styrk stoð sveitar sinnar. Hann var
glæsimenni, enda er hann enn höfð-
inglegur í útliti, þrátt fyrir háan
aldur. IJann mun nú eiga yfir 60
afkomendur, allt hið mannvænleg-
asta fólk. Hefir ætt hans mjög fest
rætur þar í sveitinni. jón, sonur
lians, býr myndarbúi á Hóli, Ingi-
björg, dóttir hans, er gift Ellert,
bónda í Holtsmúla, og Mínerva,
dóttir hans, er gift Þorsteini, bónda
í Stórugröf. Eru þeir báðir í hópi
beztu bænda í Staðarhreppi. Onnur
börn Sveins eru Guðmundur, skrif-
stofustjóri Kaupfélags Skagfirðinga,
Ásgrímur, forstjóri saumastofu K. S.
og Sigurður, kaupmaður í Reykja-
vík.
Mjög var gestkvæmt á Hóli á
föstudaginn, og fjölmenntu þangað
bæði ættingjar og aðrir vinir Sveins.
Voru margar ræður fluttar fyrir
minni hans og einnig kvæði. Þá bár-
ust honurn og mörg heillaskeyti.
Gag-ntræðaskóla
Sauðárkróks
stitið
Gagnfræða- og Iðnskóla Sauðár-
króks var sagt upp 14. maí sl. Er
þetla fyrsta starfsár skólans með
þessu sniði, en í nær 40 ór hefir ungl-
ingaskóli verið starfræktur á Sauð-
árkróki undir sljórn Jóns Þ. Björns-
sonar, skólastjóra, sem manna ölul-
ast hefir unnið að aukinni unglinga-
fræðslu á staðnum um langt skeið.
í vetur slarfaði Gagnfræðaskóli í
tveimur bekkjum, en síðar er gert
ráð fyrir fullkominni gagnfræða-
kennslu. Þá var iðndeild við skólann,
en væntanlega kemur síðar sérslakur
iðnskóli.
I 1. bekk voru 27 nemendur, 7 í 2.
bekk og 17 iðnnemar. Hæstu eink-
unn iðnnema hlaut Jóharines Hansen,
8.55, en í Gagnfræðaskólanum Hauð-
ur Haraldsdóttir í 1. bekk, 8.37 og
Jónas Þór Pálsson hæsta einkunn í
2. bekk, 7.44.
Séra Helgi Konráðsson veitti skól-
anum forstöðu, en aðalkennari auk
lians var séra Björn Björnsson. Aðr-
ir kennarar voru: Jón Þ. Björnsson,
Þorvaldur Guðmundsson, Ingólfur
Nikódemusson, Magnús Bjarnason
og Guðjón Ingimundarson, auk
kennara, sem kenndu um stuttan
tíma.
í smíðum er nú stórt og vandað
barnaskólahús á Sauðárkróki, og er
gert ráð fyrir, að Gagnfræðaskóli og
Iðnskóli fái húsnæði þar. Vonast er
til, að húsið verði tilbúið í haust.
Furöuleg úsvífni við fithlutun
Renault-biíreiðanna.