Íslendingur - 12.11.1947, Blaðsíða 1

XXXIII. árg.
Miðvikudaginn 12. nóv. 1947 ' 44. tbl.
um vflrur
Verzlanir i Reykjavik gleypa meginhluta htns
takmarkaða innflutnings
Skömmtunin og sú mikla takinörkun, sem gerð liefir verið á öll-
um innflutningi til landsins lnefir enn aukið stórlega þau vand-
ræði, sem af því stafa, að meginþorri alls innflutnings til lands-
ins fer I gegiium Keykjavík. Bendir margt til þess, að verzlanir
úti á landi verði mjög afskiptar um útlilutun þeirra vörubirgða,
sem til landsins eru fluttar, vegna hinna góðu aðstöðu verzlana
í Keykjavík til þess að ná til innflytjendanna.
MIKIL SÍLDVEIÐI I
HVALFIRDI
Veður hamlar veiðum
í fyrradag höfðu yfir 30 þús.
mál síldar veiðst í Hvalfirði,
en hörgull hefir verið á skipum
til flutninga norður. Hefir Fjall-
foss nú verið leigður. Fagriklett-
ur frá Hafnarfirði hefir bezta
veiði, rúm 5 þús. mál.
Skip liéðan að norðan eru nú
komin siiSur. Andey lá í gær
syðra með 1000 riiál, en hún
hafði áður veilL fyrir-vestan rúm
800 mál. Þá eru kbmin snður til
veiða og flutninga: Gylíi, Akra-
horg, Garðar og Auður. Súlan
er á leið suður og Bjarki á að
flytja síld.
■Njörður og Narfi stunda enn
veiðar fyrir vestan, en veður
hefir verið óhagstætt að undan-
förnu. Hafa þeir samtals fengið
um 4800 mál. Eyfi rðingur ligg-
ur fyrir vestan með fullférmi.
Njörður iiggur þar einnig með
um 600 mál.
f gærkr öhli skýrði útvarpið
írá því, að 40 þús. mál hefðu nú
veiðsl í Hvalfirði. Þar að auki
hafa verið saltaðar 10 þúsund
tunnui’ af Faxaflóasíld.
Bæjarstjóri hefir fyrir skömmu
átt tal við vitamálastjóra um
fyrirlnfguð hafnarmannvirki á
Oddeyrartanga. Kom vitamála-
stjóri með tillögu um nýja tilhög-
un á gerð hafnárinnar og lagði
fram yfirlitsmynd, er sýnir hana.
Aðalbreytingin er í því fólgin,
að kví og dráttarbrautir yrðu
gerðar í þurrkví. Myndi þá liöfn-
in vera grafin inn í eyrina. Hef-
ir verið ákveðið, eftir tillögu
vitamálastjóra, að láta grai'a 7
metra djúpa gryfju þar ytra til
alhugunar á vatnsaðrennsli.
Það er ekki of mælt, að hafn-
armál Aknreyringa séu í hinni
mestu niðurlægingu og nauðsyn-
legt að fá þar viðunandi lirbót
sduf fyrát. Það mu|n þó álit
flestra, að ófært sé að leggja í
15 milj. hafnarmannvirki utan
við Oddeyri, meðan aðalbryggj-
ur og skipalagi bæjarins er að
molna niður. Virðist einsýnt, að
fyrsl beri að minnsta kosti að
snúa sér að því að gera þær ör-
uggar, enda eru miljónafram-
kvæmdirnar á Oddeyrinni væg-
ast sagt fremur hæpnar.
,,Karlinn í kassanum"
sýndur um næsfu helqi
Eins og áður hefir verið skýrt
frá hér í blaðinu, byrjar Leik-
félag Akureyrar vetrarstarfsemi
sína á þessu ári með því að
sýna gamanleikinn „Karlinn í
kassanum“. Verður frumsýning
á leik þesSum sennilega n. k.
laugardagskvöld. Hefir formað-
ur Leikiélagsins beðið blaðið að
geta þess, að fastir frumsýtiing-
argeslir séu beðnir að vitja að-
göngumiða sinna í Bókaverzlun-
ina „Eddu“ á föstudaginn. Munu
þeir seldir öðrum, eí þeirrip.verð
Ui' ekki vitjað fyrir föstudags-
kvöld. Sýningar héfjast kl. 8
eins og venjulega. Fólk er sér-
stakjega beðið að athuga, að
sýningar verða aðeins auglýstar
á tveimur stöðum: Iljá Edvard
Sigu rgeirssyni og í Guðmanns-
veizlun.
Enn hafa ekki verið teknar
ákvarðanir um frekari starfsemi
féla gsins í vetur.
Halidór Helgason kos-
inn formaður K. A.
Félagið 25 óro í vetur
Aðalfundur Knattspyrnufélags
Akureýrai’ vár haldinn sl. sunuu-
dag. Form. íélagsins, Árni Sig-
urðsson, gaf skýrslu um störf
félagsins á starfsárinu og ininnt-
isl tveggja látinna félaga: Gunn-
ars Hallgrímssonar, tannlæknis,
og Stefáns Sigurðssonar, deildar-
stjóra. Félagið hefir á árinu tek-
þátt í mörgum kappleikjum, og
þrír skíðaménn úr félaginu
kepptu á skíðamótuni erlendis.
Fráfarandi formaður baðst
undan endurkosningu, og var
Halldór Helgason, verzlunar-
stjóri, kosinn formaður félags-
ins. Skýrt verður nánar frá
stjórnarkosningu og ályktunum
fundarins í næsta blaði.
K. A. verður 25 ára í jan. n.
k., og hefir félagið ákveðið að
halda þá afmælishátíð.
Félagar í K. A. eru nú 473,
og hefir þeim fjölgað um 70 á
árinu.
Stríðsóttinn aft~
ur vaknaður
Trú ínanna á íriðarríkið,
sein átti að rísa úr rústuni
síðustu heimsstyrjaldar virð-
ist þegar vera farin að dofna
verulega. Hin kunna Gallrip-
stofnun lét. fyrir nokkru
fram fara skoðanakönnun í
tíu löndum um það hvort
fólk áliti, að nýtt stríð myndi
brjótast út næstu tíu árin.
Skoðanakönnun þessi leiddi i
ljós, að stríðsóttinn er þegar
tekinn að festa rætur, þótt
það sé mjög mismunandi i
liimim ýmsu löndum. ftalín
var efst á listanum, en þar
töldu 59 af hundraði, að stríð
myndi brjótast út innaii
tveggja ára. Næst koma
Bandaríkin og þriðja í röð-
inni er Danmörk með 45 af
hundraði. Það einkennilega
er, að England er neðst á list-
anum, en þar ©ru ekki nema
17 af hundraði þieirrar skoð-
unar, að ný heimsstyrjöld
skelli á innan tíu ára.
STEINGRÍMUR JÓNSSON
kosinn formaður
Stúdentafélags Akureyrar
Aða 1 f u nd u r Stú d en t a f élags
Akureyrar var haldinn fyrir
r
skömmu. I stjórn félagsius voru
kosnir: Formaður Sleingrímur
Jónsson, fyrrv. bæjarfógeti, rit-
ari dr. Sveinn Þórðaíson og
gjaldkeri Ásgeir Markússon,
bæjarverkfræðingur. Fráfarandi
formaður Svavar Guðmundsson,
bankastjóri, baðst úndan endur-
kosningu.
Athugun á útgjöldum
bæjarins
r
A fundi bæjarstjórnar í gær
bar Svavar Guðmundsson Iram
svohljóðandi: tillögu:
„Bæjarstjórn felur bæjarráði
að láta athuga, á hvern hátl sé
auðið að draga úr rekstursút-
gjöldum bæjarins og stofnana
lians.
Niðurstöður athugunarinnar
leggist fyrir bæjarstjórn^ ásamt
skrá yfir starfsfólk bæjarins og
bæjarstofnana, er sýni heildar-
greiðslur til viðkomandi á yfir-
slandandi ári.“
Það niunu vafalaust flestir
bæjarbúar sannnála um það, að
Á fundi bæjarstjórnar Akur-
eyrar í gær var vandamál þetta
tekið til meðferðar eftir ósk
Svavars Guðmundssonar, sem
lagði þar fram svohljóðandi til-
lögu:
„Bæjarstjórn Akureyrar tel-
ur núverandi tilhögun á-veit-
ingu innflutningsleyfa og gjald-
eyrisúthlutun með öllu óviðun-
andi og skorar á Alþingi að
koma þeirri skipan á þessi mál,
að jafnrétti ríki milli Reykvík-
inga og annarra landsbúa í þess
um efnum.“
Var bæjarstjórnin samþykk
þessu sjónarmiði.
Dreifa verður réttlátlega.
Ilætt er við, að erfitt verði að
haga veitingu innflutningsleyf-
anna svo, að viðunandi lausn fá-
ist á þann veg, en hér er um að
ræða mikið réttlætismál, sem
stjórnarvöldin komast ekki hjá
að taka til rækilegrar athugun-
ar. Reyndin hefir orðið sú að
undanförnu, að innflytjendur í
Reykjavík hafa hlotið bróður-
partinn af öllum innflutningi til
landsins, en það kom ekki eins
að sök meðan innflutningshöml
urar veru tiltölulega litlar. Hin
ar miklu innflutningshömlur nú
valda því aftur á móti, að mikið
kapphiaup hlýtur að verða um
hinn takmarkaða innflutning.
ástæða sé til að taka lil vand-
legrar yfirvegunar, hvort ekki
sé auðið að spara eitthvað í út-
gjöldum og rekstri bæjarfélags-
ins, því að útsvarsálögur eru nú
orðnar slíkar, að þar verður ekki
lengra gengið. Er þó brýn nauð-
syn á mörgum framkvæmdum,
sem hingað til hefir ekki verið
hægt að veita fé tik Er því mjög
þakkarvert að hafa forgöngu um
athugun sem þessa.
Þar sem mjög er vafasamt, að
íiiltaf verði fyrir hendi vörur
hjá innflytjendum út á skömmt
unarseðla smásöluverzlana, er
hætt við, að niðurstaðan verði
sú, að þær verzlanirnar, sem
næstar eru innflytjandanum.
nái jafnan í vörur út á sína
miða, en verzlanir úti á landi
verði að bíða og verði jafnvel
r.lveg útundan.
Það er sanngirniskrafa fólks
úti á landsbyggðinni, að það
fái í þessu efni að njóta sömu
aðstöðu og Reykvíkingar. Það
óskar ekki eftir að hafa neinn
íétt af Reykvíkingum. Það
krefst aðeins jafnréttis, en á
það hefir nokkuð skort, einkum
eftir að opinberum stofnunimi
i Reykjavík er ætlað að vera
forsjá allra landsmanna.
TYÖ NÝ KAFMAGNSKERFi
tengd við Laxárvirkjunina.
Rafveitustjóri ríkisins hefir fyrir
nokkru sent rafveitunefnd Akureyrar
erindi þess efnis, að hann óskar eft-
ir leyfi hennar til þess að tengja raf-
veitukerfi Húsavíkur og rafveitukerfi
Grenjaðarstaðar- og Múlahverfis við
Laxárvirkjunina. Rafveitunefnd hef-
ir lagt til, að orðið verði við þessari
beiðni með því skilyrði, að mesta á-
lag til Múlahverfis verði ekki yfir
30 kiv. fyrst um sinn, og raforkan
til Húsavíkur fari ekki fram úr 200
k\v. í vetur. Ekki verði heldur leyft
að nota þar raforku til upphituuar,
r.ema með leyfi rafveitu^tjónnu' Ak-
ureyrar í hverju einstökvj. tilfelli,
Núverandi virkjun við Lajtá er nu.
þegar að verða of lítil fyrir Akur-
eyrarbæ. Er því næsta vafasamt,
hvort bærinn er aflögufær um raf-
orku. en þess verður að vænta, að
rafveitunefnd liafi athugað þá hlið
málsins til hlýtar, áður en þessi á-
kvörðun var tekin.
Vita/nálastjóri vill láta grafa hötn
inn í tangann
Fullkoinin viðgerð á Toríunefsbryggju verður að sitja fyrir