Íslendingur - 24.12.1947, Blaðsíða 19

1947
JÓLABLAÐ ÍSLENDINGS
17
stæður leyfðu. Veturinn 1828—29
var svo góður, að aldrei „kom öðru
hærra til Góu loka“. Lét Bjarni þá
gera við og stækka hákarlaskip sitt
og gaf því n.ýtt nafn, „Reyni“. Að
viðgerðinni lokinni hélt Bjarni því
til veiða frá Sauðárkróki. Var Jón
sonur hans formaður fyrir því.
Hélt hann skipinu fyrst til hákarla-
veiði norður í Ketubrúnir með
Skaga og svo í Svörtubrúnir í hafi
norður af Drangey. Var Jón bæði
ötull og fengsæll aflamaður. Þá er
Drangeyjarvertíð hófst um vorið,
var skipinu haldið til fugl- og fisk-
veiða við eyjuna, en að þeirri ver-
líð lokinni var farið í hákarlsleg-
ur. í öllum þessum ferðum og öðr-
um slíkum var oft mikill afli dreg-
inn á land og jukust við það efni
þeirra feðga. —
r
Arið 1830 kom upp ágreiningur
milli Bjarna Þorleifssonar og
Gríms amtmanns Jónssonar, er olli
því, að Bjarni fór frá Reynistað
vorið 1831. Næstu 2 ár hafði hann
bú á ýmsum stöðum, en taldi sér
heimili í Utanverðunesi hjá Jóni
syni sínum, er þá hafði reist þar
]jú. Vorið 1833 flutti hann að
Reykjum á Reykjaströnd er þá var
talin með beztu jörðum til sjósókn-
ar vestan megin Skagafjarðar. Á
Reykjum bjó Bjarni í 6 ár, flutti
þaðan vorið 1839 að Geirmundar-
siöðum í Sæinundarhlíð,- en Pétur
sonur Bjarna bjó áfram á Reykj-
um. Eftir að Bjarni fluttist að Geir-
mundarstöðum veiktist hann og lá
löngum sjúkur í rekkju sinni. Hann
andaðist á Geirmundarstöðum 30.
apríl 1840 og þótti öllum hann hafa
verið hinn merkilegasti maður.
Skömmu áður en Bjarni andað-
ist, seldi hann Hraun í Fljótum syni
Einars umboðsmanns á Hraunum
fyrir 1500 ríkisbankadali.
Sigríður, ekkja Bjarna, bjó á-
fram rausnarbúi á Geirmundar-
stöðum til vorsins 1849. Börn henn-
ar og Bjarna voru:
1. Þorleifur (f. 3. júlí 1800)
hann kvongaðist Guðbjörgu Þor-
bergsdóttur (f. 1795), alsystur Páls
læknis Melantrix. Þau bjuggu lengi
stórbúi í Vík út frá Reynistað, og
áttu þá jörð.
2. Guðrún (f. 1802), hún gift-
ist Birni Hafliðasyni frá Hofdölum.
Þau bjuggu góðu búi í Glæsibæ í
Víkurtoríu og áttu jörðina.
3. Jón (f. 4. janúar 1807), sem
hér vei'ður gerr frá sagt.
4. Pétur (f. 28. ágúst 1808).
Hann átti Guðrúnu Pétursdóttur
Arngrímssonar á Geirmundarstöð-
um, alsystur Jóhanns hreppstjóra á
Brúnastöðum. Pétur bjó fyrst á
Reykjum á Reykjaströnd, en síðar
keypti hann Reyki í Tungusveft og
flutti þangað vorið 1852. Hann var
góður bóndi, aflamaður og ágætis
formaður.
Oll voru börn þessi mannvænleg
og mikilhæf, en Jón talinn þeirra
fremstur um áhuga og atgjörfi. Er
margt af góðu fólki og merku frá
þessum systkinum komið, þótt það
verði ekki hér rakið.
FRÁ JÓNI BJARNASYNI.
Eins og fyrr er getið, fluttist Jón
Bjarnason með föður sínum að
Reynistað og varð brátt formaður
fyrir bákarlaskipi hans. Þann 27.
maí 1829 gekk Jón að eiga Önnu
dóttur séra Magnúsar Magnússon-
ar prests í Glaumbæ og síðari konu
hans, Sigríðar, dóttur Halldórs
Vídalín á Reynistað og Ragnheiðar
Einarsdóttur. Var Sigríður alsystir
Reynistaðarbræðra, sem úti urðu
á Kili 1780.
Sama vor reistu þau Jón og Anna
bú að Utanverðunesi í Hegranesi,
og var bústofninn þá 8 hundr. lausa-
fjár. Jörð þessi liggur nyrzt á
Ilegranesi og er þar gott til veiði-
fanga, sem Jón hafði yndi af. Var
þaðan útræði í svonefndri Nausta-
vík. Voru þar lengi 7 sjóbúðir, er
skipshafnir héldu til í yfir vertíðir,
vor og haust. Stundaði Jón bóndi
sjósóknina af kappi og dugnaði,
silungsveiði í Vesturós Héraðs-
vatna og selveiði í nætur. Fengust
þá stundum allt að 100 selir á ári.
IJagur Jóns blómgaðist ár frá ári.
Var kallað, að hann rynni upp sem
fífill í túni. Eftir átta ára búskap í
Utanverðunesi var lausafjártíund
Jóns 26V2 hundrað, og hann þá orð-
inn annar tíundarhæsti bóndi sveit-
arinnar. Jafnframt hafði Jón aflað
sér trausts og vinsælda almennings.
Hann var skipaður hreppstjóri Ríp-
urluepps 1836 og gegndi auk þess
fleiri opinberum störfum, þótti
hann til þessa mjög sjálfkjörinn, en
lireppstjórn hafði áður Sigurður
óðalsbóndi í Ási Pétursson, og
höfðu Ásverjar löngum haft þai
alla sveitarstjórn.
Vorið 1837 flutti Jón frá Utan-
verðunesi að Eyhildarholti í sömu
sveit. Var jörð þessi eign Ara fjórð-
ungslæknis Arasonar á Flugumýri
í Blönduhlíð, og byggði hann Jóni
jörðina.
í Eyhildarholti færði Jón enn úl
kvíarnar. Jók hann búið ár frá ári
1841 tíundar hann 35 hundr. lausa’
fjár og er þá orðinn hæsti gjald
andi sveitarinnar. Þetta ár var út
heyskapur Jóns talinn. 800 hestar
og þótti geysi mikið í þá daga. Ár-
ið 1848 var búfjáreign Jóns orðin
45 hundr. og búið í Eyhildarholti
þá orðið næst stærsta búið í Skaga-
fjarðarsýslu. Jafnhliða bætti liann
jörðina mikið, þótt hann væri leigu-
liði. Þegar búið stækkaði, mun Jóni
hafa leikið hugur á að fá sér rýmra
jarðnæði til eignar og ábúðar, en
slíkar jarðir lágu þá ekki lausar.
Vorið 1837 fluttu á Reynistað,
sem þá var konungseign, Einar