Íslendingur - 15.03.1950, Blaðsíða 2

V.
Í&LENDINGUR
Miðvikudag'ur 15. marz lí)50
Útgeíandi: Útgáfufélag íslendings.
Ritstjóri og íbyrgðarmaður:
Jakob Ó. Pétursson.
Auglýsingar og afgreiðsla:
Stntnberg Einarsson.
Skrifstofa Gránufélagsgata 4.
Sími 354.
PrenUmiðju tíjörns Jónssutuir h.f.
Skrfpaleiknum
lokið
Einhverjum stærsta og raimaleg-
asta skrípaleik i stjórnmálabaráttu
síðustu ára er nýlokið. Honum lauk
með því, að mynduð var stjórn
tveggja stærstu flokka þingsins.
Undanfari þessa ieiks er öllum
landslýð kunnur. Þegar Sjólfstæðis-
mannastjórnin iagði viðreisnartil-
iögurnar fyrir Alþingi fyrir röskurn
hálfum mánuði síðan, eða i lok
febrúar, lögðu tveir þingmenn Fram
sóknar, Hermann Jónasson og Ey-
steinn Jónsson fram þingsályktunar-
tillögu um vantraust á ríkisstjórnina,
sem samþykkt var af öllum andstöðu
flokkum stjórnarinnar.
Þegar þessi leikur var leikinn,
hugðu allir, að Framsóknarforkólf-
srnir hefðu tilbúna þingræðisstjórn
til viðtöku af þeirri, er vantraustið
var saiítþykkt á En því fór víðs
íjurri. Ekkert hafði verið til annarr-
ar stjórnar hugsað. IVlæltist þettu að
vonum illu fyrir, endu eins dæmi.
að vantrausttillögu sé ,.kastað inn“
á Alþingi, svo að orð Framsóknar
rnanna séu viðhöfð, án þess að fvrir
væri önnur þingræðisleg stjórn til
viðtöku af þeirri, er verið var að
bolu frá völdum.
Hi'ð furðulegasta við þetta van-
traust er það, að bjargráðatillögur
stjórnarinnar eru notaðar sem átyllu
til vantraustsins, enda þótt allt bendi
til, að þær séu eins og talaðar út úr
hjarta þeirra, er vantraustið flytja.
Framsóknarmenn liafa tala'ð mikið !
um, að stjórnin liafi ,.fleygtli eða
„kastað“ viðreisnartillögunum inn í
þíngið, án þess að tryggja sér stuðn-
ing við þær. En öllum er viianlegt,
að fyrir 1. marz hafði forsætisráð-
herra; Ólafur Thörs, heitið að bera
frarn á þingi frumvarp, er miðaði að
lausn þeirra vandamála, er efst voru
á baugi,
Þegar það var jafnframí vitað, að
Framsóknarflokkurinn var í öllum
aðalatriðum sarnmála tiilögunum,
hlaut það að vekja bæði undrun og
greriiju flokksmanna vantraustflytj -
enda, að vantraustið skyldi vera bor-
ið fram. án nokkurs undirbúnings
um-mýndun annarrar stjórnar. Mun
eíík framkoma einsdsemi i þingsögu
iýðræðisþj’óða. enda liefir hún verið
dærnd af alrnenníngi sarnkvæmt því.
í ræðu Eysíeins Jónssonar um van
traustið kom. það fram. að Frarn-
sóknarmenn hefðu viíjað einhverjar
þær aðgerðír, er frumvarpið fól í
sér, iögteknar á s. 1. sumri. En þegar
Spurningar Verkamannsins
S. 1. föstudag beinir Verkam.
nokkrum spurningum til Isl. vegna
afstöðu hans til gengisskráningar-
frumvarpsins, m. a. því, hvort meg-
inþorri byrðanna, sent frumv. leggur
á þegnana, konii ekki niður á verka-
mönnum og öðrum launþegum, og
hvort þær byrðar leiði ekki af sér
sára fálækt og neyð launastéttanna.
í sama hlaði birtist grein, þar sem
þeirri fullyrðingu er slegið fram,
að gengislækkunarfrumvarpið leysi
engin vandamál þjóðarinnar en feli
eingöngu í sér árásir á lífskjör al-
mennings í landinu án þess hróflað
sé við „auðstéttunum.“
Það er að vísu þýðingariítið að
ætla að rökræða slík mál sem þessi
við þá, sem slá fram slíkum fullyrð-
inguin með’ köldu blóði, eftir að
þjóðinni liefir gefizt kostur á að sjá
eða hevra meginþætti frumvarpsins.
Enginn hagfræðingur treystir séi
til að neiia því, að gengislækkun sú,
sem írv. gerir ráð fyrir. sé öruggasta
leiðin til að leysa vaiidamál sjávar-
útvegsins, en viðreisn hans er þýð-
ingarmesta mál .þjóðarinnar •allrar.
Hækkað vöruverð kemur heidur eng
an vegimi einvörðungu niður á
lannamönniun, þvi að allír þegnar
þjóðfélagsins hljóta að jnirfa á'
neyzlúvöiurn nð lialda. Launastétl-
irnar lá nokkurn hluta slíkra byrða
bættan í hækkuðu kaupi. sparifjár-
eigendur í uppbótum á sparifé, en
..auðstétlirnar“, sem Verkam. segir
að ekki sé hróflað við, í stóreigna-
skatti, ef rétt er að kalla hann upp-
jiær íoks koma fram, be.ra Framsókn
armenn fram á þingi vantrauststil-
lögu á Jjú stjórn, er flytui þær tillög-
ur, er samkvæmt ummælum flokks-
manna Framsóknar eru svo að segja
talaðar úl úr þeirra eigin hjarta.
Eysteinn Jónsson, sem var annar
flutningsmaður vantraustsins. átti
! mjög örðugt um mál, er til umra-ðna
um tillöguna koin. Tíminn hefir það
eftir honuin. að frumvarpið þyrfti
að fá vandlega meðferð í þinginu,
er tæki sein stytztan tírna, og myndi
Framsóknarflokkurinn fyrir sitt Ieyti
greiða fyrir sern réttlátastri iausn
málsins.
Öllum landslýð er kunnugt orðið,
hversu Framsókn hefir greitt fyrir
lausn málsins. í hálfan mánuð hefir
iandið verið raunverulega stjórnlaust
fyrir aðgerðir Framsóknar, og ÞAÐ
A ÞEIM TÍMA, SEM SÍZT
SKYLDI.
Nú liefir að vísu greiðst úr hinni
óhugnaniegu stjórnmálaflækju, er
t i amsóknarmenn stofnuðu iil með
vantrauststiiiögu sinni og er v;sa-
andi. að það komi ekki að freVarj
sök en orðió er. Vantraustsfrumvarp
ið hefir verið fordæmt um aiti land,
enda lá íil að jjað leiddi lií hættulegs
ástands, svo hættuiegs, að virðing
þjóðar og þings hefði beðiS varan-
iegan hnekki.
hætur á aukna dvrtíð. Þannig er fyr- j
i
ir því séð, að byrðarnar leggist að 1
einhverju leyti á ALLA. en sérstakar i
ráðstafanir eru gerðar lil að létta 1
þær á liinum efnaminni. sem örðug- j
asl eiga íneð að bera þær.
Eins' og málum var koiuið, Já ekki
amiað fyrir en slöðvun sjávarútvegs
ins, en því hlaut að fylgja alvinnu-
leysi og vöruþurrð i landinu. Slíkt
ústand hlaut óhjákvæmilega að
skajia ,,sára fála?kt og neyð“ jjjóðar-
innar og bilna fyrst og lrarðast á
verkamönnum og sjómönnum. Að-
gerðir þær, sem frumvarpið gerir
ráð fyrir, ættu einmitt að koma í
veg fyi'ir neyðarástand á þeim heim-
iluih, er eiga afkomu sína undir
stöðugri atvinnu, en slíkt ástand er
einmitt í þamt veginn að skapasi,
meðfram vegna hins falska gengis
krónunnar.
01 ör fjárfesting.
Hin öru fjárfesting undanfarin ár
hefir að vísu aukið nokkuð atvinnu
\íð Íjyggingar, sem nokkuð raun
draga ui meðan þjóðin ei að koma
einaliagsmáiurn sinuiu á þoiaulegau
grundvöll. Hver áhrif mikil fjárfest-
ing hefir á alvinnulífið, fer eftir því,
i hverju féð er fest, t. d. hvort það
er fest i togurum og bátum, fiskiðju-
venim. frystihúsum, verksmiðjum
td franileiðslti o. s frv., eða það er
lesl í stórurn skólahölluin. lélags-
iiiiiinihirn og öðrum opilllíerurn hygg
ingum. I járfesting í liimnn síðast-
löldu framkværndum veilir aðeins
stundaraA innu meðan á byggiugu
þeirra stendur. en binar'fyrstnefndu
lilóinlega atvinnu iianda mörgum urn
‘ófyrirsjáanlega framtíð, ef ekki er
brugðið fa-ti fyrir rekstur i'yrirtækj-
anna ineð. falskri gengisskiáningu
eðu öðrum liætti.
Bjargráð Verkamannsins.
Verkani. kann svo sem ráð til að
hjarga útveginum. lnnl'lulriingsver/.l-
imiri verði þjóðnýtt. tollar lækkaðir
og verð á olíu og veiSarfæruin. (Lík-
lega á þetta einnig að hjarga við
fjárhagsafkomu aíkissjóðs). 'Fa-kni
atvinnuveganiia verði stóraukin
(seimilega með auknum imiflutningi
stórvirkra véla í gjaldeyrisskorlin-
um), Vá tryggingagjöld verði Jækk-
uð Uneð lagaboði?). Skrifstofubákn
hins opinbera verði iakmarkað að
ínjög rniklum rnun (með því að bæta
við iandsverzlunarráðum og skrif-
stofum), öruggar hömlur verði seti-
ar við braski pg svartamarkaðsverzl-
itn, (alkunn siagorð ailra vinstri
fíokkanna, sem aldrei geta skýrt
hveniig siík frantkvæmd er hugsuð)',
húsaleiga verði stórlækkuð íneð
nýni iánsstofnun til hygginga, lækk-
i'tij byggingarkostnáðar og skipulögð
v.: a nýbyggingum.
iheiTiif-: þessar aðgerðir færu a'ð
] i .'i i retta íío uiiiutningsverzíuii-
unt. íLCi'ðui engum auðskihð'i.Að nýti
. i'.i its.iof ubákn vegna landsverziunar
og annað vegna eftirlits með braski
og svartamarkaðsverzlun og stórauk-
in fjárfesting í byggingum ieysi
vandamái útvegsins eða fjárhags-
ástand ríkissjóðs, — eða gjaldeyris-
skortinn, - það gétur enginn gleyjit
hrátt. Er Jiví Verkamaðurinn hér
með spurður að því, á livern hátt
jjessar leiðir leysa þann vanda, seni
nú ÞARF að levsa.
Aumleg málsmeðferð.
Verkam. segir s. 1. föstudag, að
ekkerl sé að marka álit hagfræðing-
anna. Benjamíns og Ölafs, því að
..hagfræðin er svo fullkomlega hund-
in stéttabaráttunni í jjjóðfélaginu,
að .... þegar einhver hagfræðingur
segir eitthvuð uin orsakir og afleið-
ingar í þjóðarbúskap, er það sagí úi
frá sjónarmiði ákveðinna þjóðfélags
stétta.“
Þarna villtist nú aumingja rit-
stjórinn a Sovét-hagfræöingum og
öðrum. Eða vili harln halda því
fram. að hagfræðingurinn, Jónas
Haralz, er lýsti því yfir á Stúdenia-
fundinum, að það væri spor í rétta
átt, er gleddi sig, að ríkisstjórnin
hefði nú loks tekið iiagfræðina í
þjónustu sina, hati talað út frá sjón-
armiÖi kapitalismans ? Var ekki
Jónas Haralz háttskrifaður í Sósiai-
istafiokknum urn árið, Jjegar fyrra
hagfræðingaálitið var samið?
Þessi endemis-firra Verkamanns-
uis sýnir e. t. v. betur en nokkuð
annað, hversu gjötsamlega rökþrota
kommúnistar’ eru í viöureign sinni
\ið bjargráðatillögur ríkisstjórnar
intiat.
Bl.EKKINGAR
EMBÆTTISMANNA Bi.AÐSiNS
Blað emijættismannnflokksins, sem
kallar sig „AlþýSumanninn“,flutti 7.
þ. m. ýmsar fáránlegar hugleiðingar
um gengisskráningarfrumvarjjið.
Birtir það rneð stærsta fyrirsagha-
ietri Jjessa „gáfulegu“ klausu, er
haun ber verkainann fyrir: „Örugg- i
I asla sömiun |>ess, 'að ,pennastrikið‘
j er ranglátt, er. að Sjálfstæðisflokkur-
; iim er ánægðui' með það.“ Hvílík
j snilldarrök! Er jiá ekki eins hægí að
| segja, að nýsköpunin hafi verið rang-
*
lái fyrst Sj áiístæðisflokkurinn beitti
sér fyrir henni og var ánægður með
liana? i
Þá þingmenn, sem tjáð hafa sig
meðmælta frumvarpinu að öiiu ieyti
eða í meginatiiðum, nefnir ritstj.**1
ioddara og trúðiistarmenn. En hvað
eigum yið. Bragí ,sælí að kalia iitla ;
fiokl inn, .íem snýst gegn frumvarp-
inu í heiid af óita við kommúriista ?
Eg hef ekki enn fundið orð yfir þá .
j vegund vesaldóms.
j ', i o ei ao sjalfsögðu fuiiyrðingm 1
! um þaó, að „meginbyrðar gengís ;
iækkunarinnar'1 séu „buridnai verka-
iv ðnum og öðrum iaunþegum“, rétt
eins og engar aðrar stéttir þurfi á
eriendum neyzluvörum að haida!
Ekki einu sinni mennirnir með
..breiou bökin“. sein allir fiokkar
viija láta bera „þyngstu byrðarnar“. 1
Ritstj. tékur að vísu ekkert ’drenii
úr frumvarpinu fullyrSingum sinum
til sönnimar. Hann dregur frarn úr
Irumvarjjinu 9 atriði, en sleppir þvi
líúrida. sem ekki er veigatninnst, þeg-
ar urn stóreignaskattinn er að ræða.
Ett Jjað er ákvæðið um fimm-. fjór-
og þreföldun matsverðs á fasteign-
um, sem allir eigendur fasleigna fá
í höfuðið, áður en stóreignaskattur-
inn er reiknaður út. Það ákvæði
lagafrumvarpsins er all-veigamikið,
og hlýtur að leggjast með ærnum
|junga á þessi „breiðu hök“, sem
sósiölsku ljlöðunum og Tímanum
verður svo tíðrætl um. Að visu get-
ur Jjetta ákvæði vérið vafasamt gagn-
vart eigendurn Láta og skijja, þannig
að þeir neyðist lii sölu vegna skatt-
heimtunnar og enginn innlendur kaup
andi fáist. En hvað serii því líður, þá
er frumvarpið að flestra áiiti merki-
legt, þótt einhverja vankantá tnegi á
jjví finna og af sníða, og þegnar
þjóðfélajgsins fiestir svo jjroskaðii,
að óvandaðar blekkingar atkvæða-
ýeiðimanna villa þeim ekki sýn.
Ólafur.
í B Ú Ð
J -2 herbergi og eldliús óskast
til leigu nú þegar eða 14. maí
fjpplýsingar í síma 24.
T í L L É I G U
4ra herbergja ihúð og eldhús
til leigu frá 14. rmji n. k. i ný-
hyggSu húsi. Nánari upplýs-
’mgar gefur
HANS diANSEN, Gefjun.
STÓft, SÓLRÍK STOFA
lil eigu á hezta stað í hænum
fyi'ii' einhleyjja, regliisama
stulkti. Aðgangur að eldhúsi
getur komið íil greitia. Uppl.
gefur lltdga Jónsdóttir, Oddeyr-
argötú 6.
i
VALASH
HOLLUK
HkÉSSANÐI
SVÁLANÐI
Enginn annar drykkur ei honum
frethri.
fcTílayerð Ak ua«; y rti■ íb t.