Íslendingur - 29.03.1950, Blaðsíða 2
2
ÍSLENDINGUR
Miðvikudagur 29. marz 1950
Útgefandi: Útgáfufélag íslendings.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
/ Jakob Ó. Pétursson.
Auglýsingar og afgreiðsla:
Svanberg Einarsson.
Skrifstofa Gránufélagsgata 4.
Sími 354.
PrentsmiSja Björns Jónssonar h.f.
Við hlið
kommúnista
Alþýðuflokkurinn hefir snúizt
gegn bjargráðalöggjöf ríkisstjórnar-
innar, og tekið sér vígstöðu við hlið
kommúnista í andstöðu gegn efna-
hagslegri viðreisn þjóðarbúskapar-
ins. Hann hefir talið sig fylgjandi
því, að viðhalda hinu falska gengi
krónunnar en halda áfram uppbóta-
kerfi því, sem undanfarin ár hefir
verið ríkjandi, enda þótt með því
væri stefnt í ógöngur. Með þessu til-
tæki hefir hann farið inn á aðrar
brautir en bræðraflokkar hans í
Bretlandi og á Norðurlöndum og
gengur sýnilega ekki annað til en að
reyna að keppa við kommúnista um
atkvæði þeirra, sem óánægðir eru
með þær ráðstafanir, er gerðar hafa
verið til bjargar afkomu atvinnuveg-
anna og fjárhag ríkissjóðs.
Alþýðumaðurinn í síðustu viku
tekur upp kafla úr grein í ísl. frá s.l.
hausti, þar sem bent er á, að einhliða
gengislækkun komi hart niður á
„gegnu og góðu fólki“, sem sparað
hefir saman nokkurt fé til öryggis á
elliárunum. Þetta er ennþá skoðun
blaðsins, þótt það hafi viðurkennt
nauðsyn þeirrar löggjafar um geng-
isskráningu o.fl., sem nýlega er geng-
in í gildi. Þegar Verkamannastjórn-
in brezka lækkaði gengi pundsins
gagnvart dollar á s.l. ári, hlaut það
að koma hart niður á slíku fólki,
enda var þar um einhliða gengis-
lækkun að ræða, og sama má segja
um þær gengislækkanir, er Alþýðu-
flokksstjórnirnar á Norðurlöndum
hafa gengist fyrir.
Gengislækkunarlöggjöf sú, er sam-
þykkt var á Alþingi nýlega, er ann-
ars eðlis. I hana eru sett margvísleg
ákvæði til að draga úr áhrifum henn-
ar á afkomu launafólks og sparifjár-
eigenda. Gert er ráð fyrir hækkun
launa, er svarar beinni verðhækkun
af völdum löggjafarinnar og uppbót-
um á því sparifé, er rýrnar af sömu
orsökum. En þegar brezka Verka-
mannastjórnin lækkaði gengið í
fyrra, voru engar slíkar gagnráðstaf-
anir gerðar, og lét stjórnin þau orð
lylgja, er málið var samþykkt, að
nún liti á allar launahækkunarkröf-
ur sem tilræði við uppbyggingu efna-
hagsmálanna.
Slagorð kommúnista um að geng-
islækkunin sé hjálp til handa efna-
mönnum þjóðarinnar á kostnað al-
þýðu, eru jafn fráleit, þótt þau end-
urómi í dálkum Alþýðuflokksblað-
anna. Með því að taka upp óábyrga
afstöðu í þessu máli og skipa sér í
fylkingu við hlið þess flokks, er
miðar alla afstöðu sína við að koma
efnahag þjóðarinnar í kaldakol, hef-
ir Alþýðuflokkurinn fyrirgert því
litla trausti, er hann enn naut meðal
nokkurra hugsandi manna. Ætli
hann sér að laka forustuna í því að
gera tilætluð áhrif gengisskráning-
arlaganna að litlu eða engu, hefir
hann valið sér ógæfusamlegt hlut-
verk í þjóðmálunum. Er mjög vafa-
samt, að hann nái nokkru teljandi
fylgi frá kommúnistum á því, þegar
tilgangur andstöðu hans er jafn auð-
sær, en hitt er aftur á móti einsætt,
að álit hans út á við bíður við það
varanlegan hnekki.
Vonbrigði Alþýðuflokksins yfir
úrslitum Alþingiskosninganna s.l.
haust hafa mjög ruglað ráð hans.
Hann hefir nú tekið upp neikvæða
stefnu, einhvers konar hefndarpóli-
tík, að hætti vonsvikinna biðla. Sú
afstaða er í senn óþjóðholl og lítil-
mannleg.
fslandi ætlað 5 millj.
dollarar af Marshallfé
á næsta f járhagsári
Marshall aðstoð til íslands á fjár-
hagsárinu 1. júlí 1950 fram til 30.
júní 1951 hefir til bráðabirgða ver-
ið áætluð að upphæð 5.200.000 dal-
ir, samkvæmt upplýsingum, er Paul
G. Hoffman forstjóri stjórnar Efna-
hagssamvinnunnar (ECA) lét utan-
ríkismálanefnd öldungadeildar
Bandaríkjaþings í té.
Hoffman, sem hefir flutt fjárveit-
ingabeiðni stjórnar Efnahagssam-
vinnunnar fyrir ýmsum nefndum
Bandaríkjaþings undanfarið, en
þessi beiðni nemur að upphæð
3.100.000.000 dölum fyrir næsta fjár
hagsár, tilkynnti einnig við sama
tækifæri eftirfarandi bráðabirgða-
tölur yfir fjárveitingar til þátttöku-
ríkja Efnahagssamvinnu Evrópu:
Austurríki 124.400.000 dalir
Belgía
Danmörk
Tríeste
Frakkland
142.800.000
65.100.000
10.000.000
502.800.000
V. Þýzkaland 552.900.000
Grikkland
írland
Ítalía
Holland
Noregur
Portúgal
Svíþjóð
Tyrkland
Bretland
148.800.000
33.500.000
290.600.000
192.800.000
67,100,000
23.500.000
34.300.000
44.100.000
687.100.000
í þessum upphæðum til hinna ein-
stöku þátttökuríkja Efnahagssam-
vinnunnar eru fólgnir 600.000.000
dalir, sem ekki verða veittir í fyrstu,
en munu verða dregnir undan, á sér-
stökum hundraðshluía grundvelli,
fyrir hina fyrirhuguðu sameiningu
greiðslukerfa Evrópu, en stjórn
Efnahagssamvinnunnar mun síðar
hefja beinar fjárveitingar til ríkja
þeirra sem uppfylla viss skilyrði þar
að lútandi.
Seinagangur leyfisveitinga. — Tvœr
skemmtanir.
ÉG ÁTTI nýlega tal við mann, sem fæst
við iðnrekstur og heldur uppi atvinnu fyr-
ir margt fólk. Meðal annars barst tal okk-
ar að því, hversu öll afgreiðsla á innflutn-
ingsleyfum gengi seint og illa hjá hinum
vísu ráðum og nefndum. Kvaðst hann hafa
sótt um framlengingu á leyfum og fengið
hana, en nú væru leyfin kölluð suður aft-
ur vegna gengisbreytingarinnar í stað þess
að gefa út viðbótarleyfi sem næmi gengis-
muninum. Myndi þessi ráðstöfun óhjá-
kvæmilega tefja afgreiðslu leyfanna um
langa hríð, e.t.v. vikum saman, og valda
því, að iðnfyrirtæki neyddust til, vegna
hráefnaskorts, að segja upp starfsfólki og
stöðva reksturinn til óbætanlegs tjóns,
ekki aðeins fyrir fyrirtækin sjálf og það
fólk, sem við þau vinnur, heldur og fyrir
þjóðarheildina. Þegar spurzt hefði verið
fyrir um nauðsyn þess í opinberu blaði,
hefði því verið svarað, að ekki hefði verið
unnt að fara aðra leið af „tæknilegum
ástæðum". Kvaðst hann ekki vita til, að
vart hefði orðið sérstakrar „tækni" við af-
greiðslu innflutningsleyfa, a.m.k. ekki
tækniiegs hraða!
ÉG FER sjaldan á samkomur, sem von-
legt er. Inngangseyrir er nú orðinn svo
hár, að hinar ódýrustu samkomur mundu
kosta mig það, að afhenda einn bezta
lambhrútinn, sem ég átti, meðan ég bjó í
sveitinni, eða öllu heldur andvirði hans.
Góð kunningjakona mín bauð mér þó ný-
lega á barnaskemmtunina, og síðar á söng
Karlakórs Akureyrar, og kann ég henni
þakkir fyrir. Barnasamkoman þótti mér
um margt eftirtektarverð. Það var reglu-
lega ánægjulegt að sjá og heyra hinn unga
„kynni", er ávarpaði okkur í upphafi
skemmtunarinnar og tilkynnti dagskrár-
atriðin á röggsamlegan hátt. Og margt fór
hinum ungu skemmtikröftum svo vel úr
hendi, að unun var að. Fánaþátturinn var
vel upp byggður, en í hann vantaði þá al-
vöru, er efnið gaf tilefni til, og mun þar
æfingaskortur hafa mestu ráðið. Söngur-
inn var góður, og þótti mér í mikið ráðizt
að taka Kirkjuhvol Bjarna Þorsteinssonar
til meðferðar, en þó tókst hann engu mið-
ur en annað, sem léttara var. Naut ég
þessa alls vel, þrátt fyrir allmikinn hávaða
Að meðtöldum þelm 5.200.000
dölum, sem er bráðabirgðafjárveit-
ing til íslands á næsta fjárhagsári,
nemur áætluð Marshallaðstoð til ísl.
á tímabilinu frá apríl 1948 til júní
1951, að upphæð 18.400.000 dölum.
A fimmtán mánaða tímabili, þ. e.
frá því í apríl 1948 og fram til í
júní 1949 fékk ísland samtals
8.300.000 dali, en efnahagsaðstoð á
yfirstandandi ári er áætluð 7.000.000
dalir á tímabilinu júlí 1949 til júní
1950.
Ludvig David
KAFFIBÆTIR
fyrirliggjandi í heildsölu
hjó
I. BRYNJÓLFSSON fr KVARAN.
A k u r e y r i.
IÞRÓTTAÞÁTTUR
Sunnudaginn 26. þ. m. var Skíða-
móti Akureyrar 1950 haldið áfram
og keppt í bruni og svigi. Brunbraut-
in var í Vaðlaheiði sunnan til, lengd
brautarinnar mismunandi eftir flokk-
um, en fyrir A- og B-flokk um 2.5
km. löng og hæðarmismunur um 500
metrar.
Úrslit urðu þessi:
Fyrst í kvennaflokki og þar með
brunmeistari Akureyrar 1950 varð
Unnur Arnadóttir K.A. á 54 sek. 2.
Dóra Bernharðsdóttir Þór 74 sek. 3.
Margrét Sigþórsdótíir M.A. 76.4 sek.
A-flokkur karla: Fyrstur og brun-
meistari Akureyrar 1950: Magnús
Brynjólfsson K.A. 129 sek. 2. Jón K.
Vilhjálmsson Þór 151 sek. 3. Birgir
Sigurðsson Þór 160 sek.
B-flokkur karla: 1. Hermann Ingi-
marsson Þór 149 sek. 2.-3. Bergur
ungviðisins á svölum og voðalega hás
kvenhatts skammt fyrir framan mig, sem
var í laginu eins og páfuglsstél og virtist
sérstaklega sniðinn fyrir aftasta bekk í
leikhúsi. Ég vil láta banna framleiðslu á
slíkum höfuðbúnaði. Kunnugur maður
sagði mér, að flest fólkið í salnum sæist
þar ekki nema einu sinni á ári, nefnilega
á samkomum barnanna. Var roskið kven-
fólk þar í áberandi meiri hluta. Þetta fólk
stundar hvorki kaffihúsasetur né knatt-
borðsstofur, eins og allt of margt ungra
manna gerir nú til dags. En það nýtur
þessarar dægrastyttingar með sérstakri
ánægju og er þakklátt litlu leikurunum og
kennurum þeirra fyrir þessa sérstæðu
skemmtun.
Ég hafði líka mjög gaman af að hlusta
á Karlakórinn. Ég hef alltaf haft gaman af
söng, þótt ég komi varla upp bofsi nú orð-
ið. Og þó ekki hefði verið annað en ein-
söngur Einars og Jóhanns, mundi ég ekki
hafa talið eftir mér að rölta þenna spöl í
góðviðrinu til að hlusta á þá. En ég hefði
kunnað vel við það, af því hér var um sér-
staka afmælistónleika að ræða, að einhver
fulltrúi bæjarstjórnar eða söngkóra í bæn-
um hefði flutt kórnum afmæliskveðju að
loknum söng. Ef til vill hefir þetta verið
gert á öðrum vettvangi, þótt ég viti það
ekki, en þarna fannst mér það hlýða.
Eiríksson K.A. og Halldór Ólaísson
K.A. 151 sek.
C-flokkur karla: 1. Sigtr. Sigtr.ss.
K.A. 102 sek. 2. Haukur Jakobsson
K.A. 103 sek. 3. Pétur Þorgeirsson
K.A. 105 sek.
í svigi kvenna varð fyrst og þar
með svigmeistari Akureyrar 1950:
Unnur Árnadóttir K.A. 42.1 sek. 2.
Margrét Sigþórsdóttir M.A. 52.0 sek.
3. Dóra Bernharðsdóttir Þór 54.7
C-flokkur karla: 1. Sigtryggur Sig-
tryggsson K.A. 54.8 sek. 2. Haukur
Jakobsson K.A. 56.1 sek. 3. Björn
Ólsen K.A. 56.5 sek.
í aukakeppni allra flokka karla:
1. Magnús Brynjólfsson K.A. 68.7
sek. 2. Jón K. Vilhjálmsson Þór 73.3
sek. 3. Birgir Sigurðsson Þór 74.5
sek.
Veður og færi var hagstætt. —
Aformað er að skíðamótinu ljúki um
næstu helgi með 4 sinnum 10 km.
boðgöngu á laugardag kl. 4 og svigi
í A- og B-flokkum karla kl. 11 á
sunnudag í Vaðlaheiði.
Úfgarðsgangan,
hin árlega skíðagöngukeppni ÍMA
fór fram sl. föstudag. Var gengið frá
Útgarði niður að fimleikahúsi M.A.
Þátttaka var geysimikil og sýnir bezt
áhuga nemenda fyrir göngunni að
meðal keppenda voru rúmlega' 20
stúlkur. Úrslit göngunnar urðu þau
að A-sveit III. b. sigraði. Fyrstir
urðu: 1. Jónas Jónsson IV. b. 2. Jó-
hannes Sölvason III. b. 3. Gunnlaug-
ur Helgason III. b. 4. Ólafur Einars-
son III. b.
Fyrst af stúlkunum var Sigríður
Helgadóttir IV. b. 2. Margrét Sig-
þórsdóttir IV. b. Vann IV. b. sveita-
keppni kvennanna.
VEGNA leiðinlegra mistaka í frá-
sögn af keppni Skautafélags Akur-
eyrar eru hér hin réttu úrslit í flokki
fullorðinna:
500 m. hl. 1. Hjalti Þorsteinsson
56.2 sek. — 1500 m. hl. 1. Jón D. Ár-
mannsson 3:13.0 mín.
íslandsmet þessara hlaupa átti
Einar Eyfells Í.R 57,2 sek. og 3:20.0
mín.