Íslendingur


Íslendingur - 27.09.1950, Qupperneq 1

Íslendingur - 27.09.1950, Qupperneq 1
LeiðaDgursmenn liéðan björguðu áliöfnum tveggja flugvéla af hábungu Vatnajökuls Strax og þau glcðití'öindi fréttust liingað til Akureyrar, að flak- ið af Geysi, millilandaflugvél Loftleiða, hefði fundist á norð- vestur liluta Vatnajökuls, og að áhöfnin væri á lifi var hafist hdnda hér á Akureyri um að útbúa leiðangur, sem fara skyldi hinum nauðstöddu flugmönnum til bjargar. — Blaðið snéri sér til Ólafs Jónssonar, framkvstj., sem var með í björgunar- leiðangrinum, og einn þeirra, sem tóku þátt í sjálfri jökulför- inni, og fer liér á eftir frásögn hans í stórum dráttum. Ahöjn „Geysis“ ejtir klukkustundar göngu jrá jlakinu. Björgunarleiðangurinn á leið suður að flakinu. Kistufell í baksýn. „Geysis“-flakið og skíðaflugvélin. Leiðangurinn útbúinn. Eg get verið stuttorður um allt það, sem fyrir bar á leið leiðangurs- manna upp að jökulröndinni, enda hefir verið sagt ýtarlega frá því annars staðar. Við lögðum af stað héðan frá Ak- eyri að kvöldi mánudagsins 18. sept. Var leiðangurinn útbúinn og skipu- lagður á afar skömmum tíma, þar eð ekki mátti neinn tíma missa. Það er heldur ekki alveg laust við að nokkuð hafi að sumu leyti skort á að nógu rækilega væri frá sumu gengið, ekki er það þó að kenna þeim sem að skipulagningu og út- búnaði fararinnar stóðu, eins og t. d. það að enginn læknir skyldi vera með í förinni, það er einungis því að kenna hve villandi þær fregnir voru, sem við fengum í fyrstu um líðan Geysismanna, en samkvæmt fregnum mátti helzt ganga út frá því að flugvélin væri svo til ekkert skemmd og áhöfnin sloppið algjör- lega ómeidd, en eins og síðar kom á daginn var raunin öll önnur. Þúf-tta kendurnir. Við vorum 12 saman héðan, en í Reykjahlíð, þar sem við vorum um nóttina, bættust 3 Akureyringar í hópinn. Höfðum við þar 5 jeppa og einn „trukk“. Þá bættist okkur og óvæntur og góður liðsauki, þar sem voru 8 Reykvíkingar á 4 jeppum. Voru þeir að koma úr mikilli óbyggðaferð, og höfðu þeir m. a. verið veðurtepptir nokkra daga upp á öræfum mjög nærri Dyngjujökuls- röndinni eigi allfjarri þeim stað, sem Geysir rakst á jökulinn einn þennan óveðursdag. Frá Akureyri voru eftirtaldir menn með í förinni: Þorsteinn Þorsteinsson, hinn giftu- drjúgi fararstjóri; Tryggvi Þor- steinsson, fararstjóri í sjálfri jökul- ferðinni; Jón Sigurgeirsson, lög- regluþjónn; Vignir Guðmundsson, tollvörður; Þorsteinn Svanlaugsson, bílstjóri; Eðvarð Sigurgeirsson, ljós- myndari; Sigurður Steindórsson, skrifstof um.; Þráinn Þórliallsson, starfsmaður Loftleiða hér á Akur- eyri; Ólajur Jónsson, framkvæmda- stjóri. (Ofangreindir menn að Þor- sleini undanskildum lóku þált í sjálfri jökulförinni alla leið upp að flugvélarflakinu); Hólmsteinn Egils- son, bílstjóri; Grímur Valdimars- son, trésmíðameistari; Kristján P. Guðmundsson, útgerðarm.; Haukur Snorrason, ritstjóri; Jóhann Helga- son og Bragi Svanlaugsson, bifvéla- virkjar. Reykvíkingarnir voru þessir: Guðmundur Jónsson (frá Völl- um), Langholtsveg 38, fararstjóri þeirra; Ásgeir Jónsson, Hofsvalla- götu 3; Gísli Eiríksson, Hraunteig 22; Sigurgeir Jónsson, Nýbílaveg 10; Magnús Sigurgeirsson, s.st.; Jónas Jónasson, Sjafnargötu 5; Ein- ar Arason, Miðtúni 28 og Þórarinn Björnsson, Hrefnugötu 10, og tók hann þált í jökulferðinni og var manna lengst á jöklinum, en var þó hinn hressasti þegar niður kom. Um óbyggðir upp að jökulrönd. Le'ðangursmcnn lögðu frá Reykja hlíð kl. 5 árd. þann 19. sept. Þaö hafði verið gert ráð fyrir því að fara suður á öræfin frá Grænavatni, um Suðurárbolna og hraunið vestan Dyngjufjalla, en Ileykvíkingarnir sögðu bleytur vera rniklar suður á öræfunum, og varð af þessum sökum að ráði, að eystri leiðin, um Herðubreiðarlindir, skyldi valin þó að hún sé nokkru lengri, og var þetta vafalaust vel ráð- ,ð. Herðubreiðarlindir, sem venju- lega eru þurrar um þetta leyti árs voru jafnvel óvenjulega blautar nú. Kvaðst Ólafur aldrei hafa farið um Herðubreiðarlindir svo blautar, hafi þeir sumsstaðar orðið að vaða vatns- elginn í mjóalegg og meira. Kl. 5 síðd. komu leiðangursmenn suður að jökulröndinni austan undir Kistufell og suður með því og könn- lengra suður og vestur með jöklift- um en áður hefir verið farið á bif- reiðum. Þar slógu þeir upp tjöldum og hjuggu um sig eftir föngum. Um kvöldið fóru nokkrir menn upp á Kistufell og suður með þar og könn- uðu hvar auðveldast myndi vera að komast upp á jökulbrún og merktu þá leið eftir föngum. Lagf upp ó jökul. Kl. 5 morguninn eftir lagði svo jökulleiðangurinn upp frá tjaldstað. Það var þá þoka og hráslagalegt veð- ur og veðurútlitið vægast sagt ljótt, og kom nú slóðin frá kvöld- inu áður sér vel. En þegar komið var upp á Kistufell birti til og sást jökullinn fram undan skínandi bjart- ur, baðaður í sólskini. Skíðafæri var ágætt og engar jökulsprungur, enda mun jökullinn vera hættur að lireif- ast þarna. Var gengið í halarófu, svo að leiðin yrði greinilegri og auðrat- aðri lil haka. Þó að gengið væri klukkustund eftir klukkustund þá fannst okkur við ekkert nálgast jök- ulbunguna, sem við stefndum að, en þannig er það á jöklum, að það er erfitt að átta sig á fjarlægðunum. Vísað til vegar. Við sáum til ferða flugvéla, en engin kom til að gefa okkur ná- kvæma stefnu á flakið, fyrr en kom- ið var nærri miðja vega að stór amerisk vél flögraði yfir okkur og tók svo stefnu til suðurs og gerðum við ráð fyrir því að hún hefði flogið í stefnu þá, sem við skyldum halda í, en hún kom ekki aftur og var ógern- ingur að átta sig fyllilega nákvæm- lega á stefnunni eftir aðeins eina miðun. Þegar við komum loksins upp á hábungu jökulsins kom svo Grunnnan flugbátur Loftleiða og veitti hann okkar ágætar leiðbeining ar. Ekki sáum við flakið fyrr en 1 klst. áður en við komum að því. Mest har þarna á amerísku björgun- arvélinni, er, við sáum hana fyrst, enda bar hana miklu hærra heldur en flakið af Geysi, sem lá á belgnum í fönninni. Okkur var vel fagnað. Þegar áhöfnin á'Geysi sá til ferða okkar, þá kom hún í hóp á móti okkur og urðu þar fagnaðarfundir | miklir, enda var hrakningamönnun- Foto: E. Sigurgeirsson. um orÖin full þörf á því að komast til mannabyggða. Ólafur taldi að fáir myndu geta gert sér í hugarlund hvernig flugvél- in er útlítandi. Hún er öll meira og minna brotin og rifin og framhluti hennar alveg rifinn frá. Brak úr vél- inni lá dreift um stórt svæði og sýndi það vel að hún hefði hentst langar leiðir, og það var ekki fyrr en ég sá hversu flakið var hörmulega útleik- ið, að ég gerði mér fulla grein fyrir því, hversu mikil guðsmildi það var að allir skyldu sleppa lifandi úr slysi þessu, og þá gerði ég mér líka ljóst hver nauðsyn það hefði verið að hafa læknir með í förinni, enda voru allir meira og minna kram- Framhald á 5. síöu.

x

Íslendingur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Íslendingur
https://timarit.is/publication/675

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.