Íslendingur - 22.11.1950, Blaðsíða 1

XXXVI. árg.
Miðvikudagur 22. nóvémber 195?
47. tbl.
Nauðsynleg leyfi loks íengin fyrir
endurvarpsstöð á Akureyri
Hagkvæmir samningar hafa náðst við Marconi
félagið í London um kaup á stöðinni
Styrkur útvarpsins er hér
langt fyrir neðan lágmark.
ÞaS hefir aS vonum veriS mikiS
um það rætt í blöðum hér, hver
nauðsyn það sé fyrir Akureyringa
og nærsveitarmenn, að reist verði
hér endurvarpsstöð. Meðal útvarps-
hlustenda á Akureyri hefir gælt vax-
andi óánægju, þar sem oft og tíðum
hefir reynzt næsta ógerlegt að heyra
til ReykjavikurstöSvarinnar vegna
truflana hæði frá erlendum stöðv-
um og alls konar rafvélum í bænum.
Styrkur útvarpsins á Akureyri er
langt fyrir neðan það lágmark, sem
nýtur alþjóðaverndar gegn truflun-
um frá erlendum stöðvum, en á út-
varpsráðstefnu í Kaupmannahöfn
1948 var svo ákveðið, að eðlilegt
langdrægi stöðvar skyldi miðað við
vissan lágmarksstyrk útvarpsbylgn-
anna hjá viðtökuloftneti útvarpsnot-
enda, og skyldu þær fá viðunandi
vernd gegn truflunum frá öðrum
stöðvum á sömu eða nálægri öldu-
lengd aðeins innan þeirrar fjarlægð-
ar frá stöðinni, sem svarar til nefnds
lágmarks. ReykjavíkurstöSin hefir
slíkt lágmark í SkagafirSi vestan-
verSum aS norSan og í Mýrdal vest-
anverSum aS sunnan. Fyrir norðan
og austan nefnda staSi nýtur því
stöSin ekki verndar gegn truflunum
erlendra stöSva, sem eru á sömu eSá
svipaSri öldulengd. Enda hefir fariS
svo aS miklar truflanir hafa veriS
hér, sem einkum hafa stafað frá
sænsku stöðinni í Luleá, og oft og
tíðum eru svo mikil brögð aS þess-
um truflunum frá sænsku stöðinni,
að ógerlegt er með öllu að heyra frá
Reykjavík.
Leiðir til úrbóta.
Til þess að hamla á móti því að
erlendar stöðvar geri miklum hluta
landsbúa ókleift að hlusta á Utvarp
Reykjavík, þá hefir Ríkisútvarpið
látið reisa nýja endurvarpsstöðvar á
Eiðum, sem er mun aflmeiri (5 kw.)
en gamla stöðin, sem var þar. Þá
stöð er svo áformað að flytja til
Hornafj arðar, og einnig hefir það
verið áformað að reisa hér nýja 5
kw. endurvarpsstöð. Framgangur
þess máls hefir hingað til strandaS
á hauSsynlegum leyfum og gjald-
eyrisskorti.
Nú hafa leyfin fengizt.
Nú hefir hins vegar rætzt úr, og
málið komiS á góSan rekspöl. Fyrir
nokkru síSan mælti menntamálaráS-
herra, Björn Olafsson, eindregiS
meS því viS FjárhagsráS, aS þaS
veitti leyfi til kaupa á nauSsynleg-
um vélum fyrir endurvarpsstöð á
Akureyri. Varð Fjárhagsráð við
þessum tilmælum og veitti nauðsyn-
leg leyfi fyrir stöðinni, aS upphæS
14.500 sterlingspund.
Vélarnar hafa þegar veriS pant-
aðar hjá Marconifélaginu í London
og eru greiðsluskilmálar mjög hag-
stæðir. Á að greiða kaupverðið nið-
ur á næsíu 4 árum — vextir eru 3%.
Það má því fastlega vænta þess að
byrjaS verSi á þessum bráSnauSsyn-
legu framkvæmdum á vori komanda.
ÞaS eru einkum útvarpsstjóri og
Jónas G. Rafnar, alþingismaSur,
sem haft hafa forgöngu í máli þessu
og þeim má einkum þakka, aS vanda-
málið er leyst á þennan giftusam-
lega hátt. Þá hefir menntamálaráð-
herra og Fjárhagsráð alltaf sýnt
málinu skilning og velvilja, þó að
óviðráðanlegir örðugleikar hafi
hingað til hamlaS því aS unnt væri
aS hefjast handa.
SVALBAKUR
FER Á ÍSFISKVEIÐAR
S.l. laugardag kom Svalbakur
inn með 341 tonn af karfa.
Það hefur nú verið ákveðið að
láta Svalbak hætta karfaveiðum,
en að hann færi þess í stað að
veiða í ís.
Kaldbakur er í veiðiför núna
(karfaveiðar). óvíst er enn hverj-
ar veiðar Kaldbakur verður Iát-
inn stunda.
Rannsúkn fyrirskip-
uð á fjárreiðum
Ötvarpsins
Útyarpsstjóri og skrifstofu-
stjóri Útvarpsráðs leystir fró
störfum á meðan ó rannsókn
stendur.
Einn af síarfsmönnum Ríkisút-
varpsins, Helgi Hjörvar, skrifstofu-
stjóri UtvarpsráSs, hefir í blaSa-
skrifum og nýútkomnum bæklingi
borið útvarpsstjóra, Jónas Þorbergs-
son, þungum sökum; borið honum
á brýn stórfelldan fjárdrátt og mútu-
þægi. Utvarpsstjóra er borið á brýn,
að hann hafi ráðstafað fé því, sem
verja á til dagskrár á óráðvendileg-
an hátt, og að hann hafi gert sig
sekan um embættisbrot í sambandi
við lánveitingar úr framkvæmda-
sj óði.
Vegna þessara skrifa skrifstofu-
stjórans ritaði útvarpsstj óri mennta-
málaráðherra bréf, þar - sem hann
mælizt til þess, að ráðuneytið hlut-
izt til um það, að fram verði látin
fara rannsókn á því, hvort ummæli
Helga Hjörvar hafi viS rök aS stySj-
ast.
Hefur menntamálaráSherra nú
tilkynnt aS slík rannsókn skuli fram
fara og skulu þeir útvarpsstjóri og
Helgi báSir leystir frá störfum á
meSan á rannsókninni stendur.
DómsmálaráSuneytiS hefir sam-
kvæmt ósk menntamálaráSuneytis-
ins fengið sakadómaranum í Reykja-
vík, Valdemar Stefánssyni, málið til
rannsóknar.
Sigurði Þórðarsyni, skrifstofu-
stjóra Ríkisútvarpsins hefir verið
falið að gegna störfum útvarpsstjóra
fyrst um sinn, eða á meSan á rann-
sókninni stendur.
Sameinuðu þjóðirnar koma til hjálpar.

Sameinuðu þjóðirnar hafa þegar hafið víðtækt endurreisnarstarf í
Kóreu. Á myndinni hér sézf, þegar verið er að úthluta hinum daglega
hrísgrjónaskammti til Seoul-búa, en til þess að forða íbúum landsins
frá hungurdauða, hefur orðið að flytja til landsins þúsundir tonna af
matvælum.
Stjórn Útgerðartélags Ak.
samþykkir einróma að
kaupa nýjait togara
Á mánudaginn var hélt stjórn Ut-
gerSarfélags Akureyringa h.f. fund,
þar sem tekin skyldi endanleg
ákvörSun um þaS, hvort félagiS ætti
aS festa kaup á einum þeirra 10 ný-
tízku togara, sem ríkisstj órnin hefir
látiS smíSa í Englandi.
Þar var þaS einróma samþykkt,
aS félagiS skyldi ráSast í kaup þessi
og ganga aS tilboSi ríkisstjórnar-
innar, þó meS örlítilli breytingu. —
Vœntanlega verða samningar um
kaupin undirritaSir bráSlega, en
togarinn verSur tilbúinn til afhend-
ingar um næstu mánaðarmót.
Enn vantar þó talsvert á, að safn-
ast hafi það hlutafé, sem ákveðið
var á síðasta aðalfundi, að aukið
skyldi verða við, en unnið er nú að
söfnun þess, og er þess að vænta aS
vel verSi ágengt, þar eS meS kaup-
um þessa nýja togara aukast enn
hinar miklu atvinnumöguleikar, sem
útgerSin hér hefir þegar skapaS,
auk þess sem þaS hefir þegar sýnt
sig aS mjög er hagkvæmt aS reka
héSan togaraútgerS. En á hinn bóg-
inn mun þessi nýi togari verSa mun
dýrari en fyrri togararnir, enda eru
nýju togararnir stærri og fullkomn-
ari aS öllum búnaSi og er t. d. í
þeim fiskimjölsverksmiSja, en þaS
eykur stórlega verSmæti þeirra af-
urSa, sem togarinn aflar.
MINNSTÁ
MANNDAUÐAÁR
ÁriS 1949 dóu hér á landi 1110
manns eSa 7.9 af hverju þúsundi
landsmanna. Er þaS lægra mann-
dauSahlutfall heldur en nokkurt ár
undanfariS, en áriS 1948 var hiS
minnsta manndauSaár, sem komiS
hafSi áSur.
Barnadauði hefir fariS mjög
minnkandi og aldrei veriS lægri en
nú síSustu árin.