Íslendingur - 22.11.1950, Síða 1

XXXVI. árg.
Miðvikudagur 22. nóvémber 195?
47. tbl.
Nauðsynleg leyfi loks fengin fyrir
endurvarpsstöð á Ákureyri
Hagkvæmir samningar hafa náðst við Marconi-
félagið í London um kaup á stöðinni
Sameinuðu þjóðirnar koma til hjólpar.
Sameinuðu þjóðirnar hafa þegar hafið vfðtækt endurreisnarstarf í
Kóreu. Á myndinni hér sézt, þegar verið er að úthluta hinum daglega
hrísgrjónaskammti til Seoul-búa, en til þess að forða íbúum landsins
frá hungurdauða, hefur orðið að flytja til landsins þúsundir tonna af
matvælum.
Stjórn Útgerðartélags Ak.
samþykkir einróma að
kaupa nýjaa togara
Styrkur útvarpsins er hér
langt fyrir neðan lógmark.
Það heíir að vonum verið mikið
um það rætt í blöðum hér, hver
nauðsyn það sé íyrir Akureyringa
og nærsveitarmenn, að reist verði
hér endurvarpsstöð. Meðal útvarps-
hlustenda á Akureyri heíir gælt vax-
andi óánægju, þar sem oft og tíðum
hefir reynzt næsta ógerlegt að heyra
til Reykjavikurstöðvarinnar vegna
truflana bæði frá erlendum stöðv-
um og alls konar rafvélum í bænum.
Styrkur útvarpsins á Akureyri er
langt fyrir neðan það lágmark, sem
nýtur alþjóðaverndar gegn truflun-
um frá erlendum slöðvum, en á út-
varpsráðstefnu í Kaupmannahöfn
1948 var svo ákveðið, að eðlilegt
langdrægi stöðvar skyldi miðað við
vissan lágmarksstyrk útvarpsbylgn-
anna hjá viðtökuloftneti útvarpsnot-
enda, og skyldu þær fá viðunandi
vernd gegn truflunum frá öðrum
stöðvum á sömu eða nálægri öldu-
lengd aðeins innan þeirrar fjarlægð-
ar frá stöðinni, sem svarar til nefnds
lágmarks. Reykjavíkurstöðin hefir
slíkt lágmark í Skagafirði vestan-
verðum að norðan og í Mýrdal vest-
anverðum að sunnan. Fyrir norðan
og austan nefnda staði nýtur því
stöðin ekki verndar gegn truflunum
erlendra stöðva, sem eru á sömu eða
svipaðri öldulengd. Enda hefir farið
svo að miklar truflanir hafa verið
hér, sem einkum hafa stafað frá
sænsku stöðinni í Luleá, og oft og
tíðum eru svo mikil brögð að þess-
um truflunum frá sænsku stöðinni,
að ógerlegt er með öllu að heyra frá
Reykj avík.
Leiðir til úrbóta.
Til þess að hamla á móti því að
erlendar stöðvar geri miklum hluta
landsbúa ókleift að hlusta á Útvarp
Reykjavík, þá hefir Ríkisútvarpið
látið reisa nýja endurvarpsstöðvar á
Eiðum, sem er mun aflmeiri (5 kw.)
en gamla stöðin, sem var þar. Þá
stöð er svo áformað að flytja til
Hornafjarðar, og einnig hefir það
verið áformað að reisa hér nýja 5
kw. endurvarpsstöð. Framgangur
þess máls hefir hingað til strandað
á nauðsynlegum leyfum og gjald-
eyrisskorti.
Nú hafa leyfin fengizt.
Nú hefir hins vegar rætzt úr, og
málið komið á góðan rekspöl. Fyrir
nokkru síðan mælti menntamálaráð-
herra, Björn Ólafsson, eindregið
með því við Fjárhagsráð, að það
veitti leyfi til kaupa á nauðsynleg-
um vélum fyrir endurvarpsstöð á
Akureyri. Varð Fjárhagsráð við
þessum tilmælum og veitti nauðsyn-
leg leyfi fyrir stöðinni, að upphæð
14.500 sterlingspund.
Vélarnar hafa þegar verið pant-
aðar hjá Marconifélaginu í London
og eru greiðsluskilmálar mjög hag-
stæðir. A að greiða kaupverðið nið-
ur á næstu 4 árum — vextir eru 3%.
Það má því fastlega vænta þess að
byrjað verði á þessum bráðnauðsyn-
legu framkvæmdum á vori komanda.
Það eru einkum útvarpsstj óri og
Jónas G. Rafnar, alþingismaður,
sem haft hafa forgöngu í máli þessu
og þeim má einkum þakka, að vanda-
málið er leyst á þennan giftusam-
lega hátt. Þá hefir menntamálaráð-
herra og Fjárhagsráð alltaf sýnt
málinu skilning og velvilja, þó að
óviðráðanlegir örðugleikar hafi
hingað til hamlað því að unnt væri
að hefjast handa.
SVALBAKUR
FER Á ÍSFISKVEIÐAR
S.I. laugardag kom Svalbakur
inn með 341 tonn af karfa.
Það hefur nú verið ákveðiö að
láta Svalbak hætta karfaveiðum,
en að hann færi þess í stað að
veiða í ís.
Kaldbakur er í veiðiför núna
(karfaveiðar). Óvíst er enn hverj-
ar veiðar Kaldbakur verður lát-
inn stunda.
Rannsóknfyrirskip-
uð á fjárreiðum
Útvarpsins
Útvarpsstjóri og skrifstofu-
stjóri Útvarpsróðs leystir fró
störfum ó meðan á rannsókn
stendur.
Einn af starfsmönnum Ríkisút-
varpsins, Helgi Hjörvar, skrifstofu-
stjóri Útvarpsráðs, hefir í blaða-
skrifum og nýútkomnum bæklingi
borið útvarpsstjóra, Jónas Þorbergs-
son, þungum sökum; borið honum
á brýn stórfelldan fjárdrátt og mútu-
þægi. Útvarpsstjóra er borið á brýn,
að hann hafi ráðstafað fé því, sem
verja á til dagskrár á óráðvendileg-
an liátt, og að hann hafi gert sig
sekan um embættisbrot í sambandi
við lánveitingar úr framkvæmda-
sjóði.
Vegna þessara skrifa skrifstofu-
stjórans ritaði útvarpsstj óri mennta-
málaráðherra bréf, þar sem hann
mælizt til þess, að ráðuneytið hlut-
izt til um það, að fram verði látin
fara rannsókn á því, hvort ummæli
Helga Hjörvar hafi við rök að styðj-
ast.
Hefur menntamálaráðherra nú
tilkynnt að slík rannsókn skuli fram
fara og skulu þeir útvarpsstjóri og
Helgi báðir leystir frá störfum á
meðan á rannsókninni stendur.
Dómsmálaráðuneytið hefir sam-
kvæmt ósk menntamálaráðuneytis-
ins fengið sakadómaranum í Reykja-
vík, Valdemar Stefánssyni, málið til
rannsóknar.
Sigurði Þórðarsyni, skrifstofu-
stjóra Ríkisútvarpsins hefir verið
falið að gegna störfum útvarpsstjóra
fyrst um sinn, eða á meðan á rann-
sókninni stendur.
Á mánudaginn var hélt stjórn Út-
gerðarfélags Akureyringa h.f. fund,
þar sem tekin skyldi endanleg
ákvörðun um það, hvort félagið ætti
að festa kaup á einum þeirra 10 ný-
tízku togara, sem ríkisstjórnin hefir
látið smíða í Englandi.
Þar var það einróma samþykkt,
að félagið skyldi ráðast í kaup þessi
og ganga að tilboði ríkisstjórnar-
innar, þó með örlítilli breytingu. —
Vaentanlega verða samningar um
kaupin undirritaðir bráðlega, en
togarinn verður tilbúinn til afhend-
ingar um næstu mánaðarmót.
Enn vantar þó talsvert á, að safn-
ast hafi það hlutafé, sem ákveðið
var á síðasta aðalfundi, að aukið
skyldi verða við, en unnið er nú að
söfnun þess, og er þess að vænta að
vel verði ágengt, þar eð með kaup-
um þessa nýja togara aukast enn
hinar miklu atvinnumöguleikar, sem
útgerðin hér hefir þegar skapað,
auk þess sem það hefir þegar sýnt
sig að mjög er hagkvæmt að reka
héðan togaraútgerð. En á hinn bóg-
inn mun þessi nýi togari verða mun
dýrari en fyrri togararnir, enda eru
nýju togararnir stærri og fullkomn-
ari að öllum búnaði og er t. d. í
þeim fiskimjölsverksmiðja, en það
eykur stórlega verðmæti þeirra af-
urða, sem togarinn aflar.
MINNSTA
M AN N DAUÐAÁR
Árið 1949 dóu hér á landi 1110
manns eða 7.9 af hverju þúsundi
landsmanna. Er það lægra mann-
dauðahlutfall heldur en nokkurt ár
undanfarið, en árið 1948 var hið
minnsta manndauðaár, sem komið
hafði áður.
Barnadauði hefir farið mjög
minnkandi og aldrei verið lægri en
nú síðustu árin.