Íslendingur - 07.12.1950, Blaðsíða 4

Málaflutningsskrifstofa
Jónas G. Rafnar, hdl.,
Tómas Tómasson, lögfr.,
Hafnarstr. 101. Sími 1578. Opin alla daga
kl. 11—12 i.h. og 5—7 e.h. nema laugar-
Caga kl. 11—12 f.h.
tctidmmu*
Fimmtudaginn 7. desember 1950
NYJAR BÆKUR.
Minningar Björgvins Guðmundsson-
ar. Sögusafn Austra I. Nyrz i læknir
í heimi, e. Aage Gilberg. Ævisaga
Arna próf. Þórarinssonar e. Þórberg,
6. og síðasta bindi.
Bókaverzl. Björns Árnasonar. Gránufélagsgötu 4
9m ðrlðg
ððrarstððvarinnar.
Messað í Akureyrarkirkju n.k. sunnu-
dag kl. 2 e.h. P. S.
Verkakvennajélagið Eining heldur fund
í Verklýðshúsinu n.k. sunnudag kl. 4 s.d.
Sagðar verða fréttir af Alþýðusambands-
þingi.
Hin árlega ajmœlissamkoma kristniboðs-
hússins Zíon verður haldin í húsinu n. k.
sunnudag, 10. des., kl. 8.30 að kvöldi.
Kvikmyndin „Verkin lofa meistarann
verður sýnd í upphafi samkomunnar. Allir
. velkomnir. Gjöfum til starfsins veitt mót-
taka. Guð blessi glaðan gjafara. - Kristni-
boðsfélagið.
Frá starfinu í kristniboðshúsinu Zíon.
Sunnudaginn 10. des. sunnudagaskóli kl.
10.30 f.h. Drengjafundur, eldri deild, kl.
2 e.h. Yngri deild kl. 5.30 e.h. Afmælis-
samkoma hússins kl. 8.30 e.h.
Flogið daglega milli Akureyrar og
Reykjavíkur.
LOFTLEIÐÍR H. F.
Æskulýðsvikan. Samkomur á vegum
kristilegra skólasamtaka eru í kristniboðs-
húsinu Zíon þessa viku á hverju kvöldi
kl. 8.30—10. Á samkomunum verða marg-
ir ræðumenn og mikill söngur.
Sjónarhœð. Sunnudagaskóli kl. 1 og al-
menn samkoma kl. 5 n.k. sunnudag. Vitn-
isburður eða stuttar ræður, söngur og
leikið á strengjahljóðfæri. Allir velkomn-
ir. —
Akureyringur! Munið jólabazar kven-
félagsins Hlíf að Hótel Norðurlandi föstu-
daginn 8. des. kl. 4 e. h.
Æskulýðsjélag Akureyrarkirkju. Yngsla
deild: Fundur n.k. sunnudag kl. 10.30 f.h.
í kapellunni. Miðdeild: — Fundur n. k.
sunnudag kl. 8.30 e. h. á sama stað.
Akureyringar! Nú hefir harðnað í ári
hjá fuglunum. Munið því eftir að gefa
þeim.
Áheit frá N. N. til Hallgrímskirkju í
Saurbæ kr. 25.00.
Gamalt áheit til Strandarkirkj u frá N.
N. kr. 50.00; frá S. K. H. kr. 20.00. Mót-
tekið á afgr. íslendings og sent áleiðis.
Sveinn Friðriksson, verkamaður, Munka-
þverárstræti 19, varð 65 ára s.l. laugardag.
Guðspekistúkan „Systkinabandið" held-
ur fund á venjulegum stað þriðjudaginn
12. des. n.k. kl. 8.30 e.h. Jólafundur. —
Kaffidrykkja.
Barnastúkan „Samúð“ nr. 102 heldur
fund sunnudaginn 10. des. n.k. kl. 10 f.h.
í Skjaldborg. Jólafundur. Upplestur. Söng-
ur með gítarundirleik. Samtal. Framhalds-
sagan.
I. O. G. T. Stúkan Ísafold-Fjallkonan
no. 1 heldur fund n.k. mánudag kl. 8.30 í
Skjaldborg. Fundarefni m.a.: Venjuleg
fundarstörf. Inntaka nýrra félaga. Kosn-
ing embættismanna. Kosning í tvær nefnd-
Því miö'ur er ég eftir lestur grein-
ar hr. tilraunastjóra Arna Jónssonar
í 47. tbl. íslendings, nokkurn veg-
inn jafn uggandi um örlög GróSrar-
stöðvarinnar ó Akureyri. En ég
þakka honum nú samt þær upplýs-
ingar sem hann gefur um tilrauna-
ráð og samning þess við Ræktunar-
félag Norðurlands, sem fróðlegt
væri þó að fá að sjá allan. Virðist
raunar sem heldur lítið öryggi muni
vera í samningi þessum fyrir fram-
tíðarheill Gróðrarstöðvarinnar.
Furðar mig stórum, að jafn mætir
menn og staðið munu hafa að þess-
um samningi skuli ekki hafa tekist
betur að skipa þessum málum, en
raun virðist ó orðin. Og mikla trú
þarf á Tlraunaráð, til þess að gera
Ræktunarfélagið, að miklu leyti, að
eins konar „próventukonu“ hjá ráð-
inu svona að óreyndu máli, enda þótt
þa ðannars sé skipað ágætum mönn-
um.
Tilraunaróð hefir heldur engu
rekstrarfé yfir að ráða samkvæmt
upplýsingum tilraunastjórans á Ak-
ureyri, og þarf því árlega að herja
'rekstrarfé út úr Alþingi. Er aug-
sýnilegt að fyrstu verkefni Tilrauna-
ráðs hefði átt að vera að tryggja
fast árlegt lágmarks framlag til til-
raunastarfseminnar á hverjum stað,
annars virðist allt í óvissu og voða
og þá auðvilað Gróðrarstöðin á Ak-
ureyri líka.
Ég held nú að það skynsamleg-
asta sem Tilraunaráð gæti gert, væri
að skila Gróðrarstöðinni (trjárækt-
arstöðinni) aftur til Ræktunarfélags-
ins, því að ég fæ ekki betur séð en
Tilraunaráð hafi nóg á sinni könnu
fyrir því. Og ef Ræktunarfélagið á
ekki að sálast er því lífsnauðsyn að
fá stöðina til þess að hafa eitthvað
að lifa fyrir, enda mun þó Ræktun-
arfélagið, þrátt fyrir allt, hafa fast
að 30 þúsund króna árstekjum a. m.
k. á ári, og því auðveldlega geta
staðið straum af Gróðrarstöðinni
og umbótum á henni á einhvern
hátt. Eigi hins vegar þessar 30 þús.
króna árstekjur, sem félagið virðist
þó enn muni hafa umráð yfir, að
fara í skrifstofukostnað hjá félagi,
sem „leigt hefir alla starfsemi sína“,
ir. Skemmti- og fræðsluatriði, sem verða
nánar auglýst í auglýsingakössum Skjald-
borgarbíós. Þetta verður síðasti fundur
fyrir jól, því eru félagar beðnir að fjöl-
menna. Nýir félagar alltaf velkomnir.
Barnaslúkan „Sakleysið“ heldur fund í
Skjaidborg n.k. sunnudag kl. 1 e.h. Inn-
taka nýrra félaga. Upplestur. Söngur,
Leikþáttur o. fl. Mætið stundvíslega og
fjölmennið.
þá líst mér ekki á blikuna. Að vísu
þarf Ræktunarfélagið eitthvert'fé í
Ársritið, ef þa^ verður gefið út
framvegis, en ekki virðist ólíklegt
að það minnki a. m. k. eftir því sem
Ræktunarfélaginu hnignar, og svo
mætti selja það vægu verði og láta
Búnaðarsamböndin kosta það að
einhverju leyti. En beinast virðist þó
hafa legið við, að leigja Tilrauna-
ráði ritið líka, því að einhvers stað-
ar hlýtur Tilraunaráð, sem rekur 4
tilraunastöðvar, að þurfa að birta
hinar vísindalegu niðurstöður til-
raunanna, eða a. m. k. það af þeim,
sem hefir hagræna þýðingu fyrir
landbúnaðinn eða atvinnuvegi þjóð-
arinnar yfirleitt. Sérstaklega varðar
okkur Norðlendinga að sjálfsögðu
þær tilraunir, eða niðurstöður
þeirra tilrauna, sem framkvæmdar
eru hér við Akureyri, og er þess að
vænta að Ársritið birti þær fram-
vegis, ef það heldur áfram að koma
út.
Hvað viðvíkur hinu nýja áhuga-
máli Ræktunarfélagsins um búnað-
arfræðslu í skólum, þá mætti ætla
að það væri hlutverk búnaðarskól-
anna, Búnaðarfélags íslands, eða
blátt áfram nýbýlastjóra. í öllu falli
gæti sú starfsemi tæpast orðið fjár-
frek. Annars virðist það liggja bein-
ast við að skólakennarar almennt,
sem flestir eru bændasynir og bú-
skap kunnugir, örfuðu nemendur til
náms og þekkingar á þessu sviði
sem öðrum.
Herra Árni Jónsson minnist á
gagnrýni í skrifi sínu „Orlög
Gróðrarstöðvarinnar“. Ég skal játa,
að ég er hér ekki alveg með á nót-
unurn. Helzt er svo að skilja, ef tek-
ið er dæmi um kenningu Árna um
gagnrýni, að ef t. d. sjómaður, sem
er að leggja úr höfn verður var við
að botninn á skútunni sé lélegur, þá
megi hann ekki hafa orð á því fyrr
en skipið er sokkið. Annars séu eng-
ar sannanir fyrir því að neitt hafi
verið að skipinu, og því óheimilt að
gagnrýna ástand þess!
Mér þykir leitt að tilraunastjórinn
sem þó lítur út fyrir að vera „gentle“-
maður, skuli á einum stað í grein
sinni snúa orðum mínum við og
gefa í skyn að ég sé að kasta rýrð á
þá menn og konur, sem lögðu grund-
völlinn að Gróðrarstöðinni fyrir 30
—45 árum. Því fer fjarri. Við vit-
um öll að Sigurður heitinn búnaðar-
málastjóri Iagði grundvöllinn að
Gróðrarstöðinni fyrir 47 árum, en
engar konur mér vitanlega, og hann
gerði það framúrskarandi vel eins
og stöðin enn þann dag í dag ber
vitni um, þrátt fyrir allt og allt.
I Og það er einmitt vegna þessa
stórmerka starfs, sem unnið var í
Gróðrarstöðinni í upphafi og fram
eftir árum, að ég hefi skrifað þess-
ar línur og bent á að stöðin sé svo
markverð að hún megi ekki fara i
vanrækslu meir en orðið er. Hitt er
alveg rétt hjá hr. Árna Jónssyni, að
það er betra að hreyfa ekkert við
lagfæringu á Gróðrarstöðinni, nema
vera viss um að það sem gert er sé
til bóta.
í rauninni virðist mér við Ámi
Jónsson sammála um það, sem
mestu máli skiptir, að Gróðrarstöð-
ina verði að vernda í framtíðinni,
og hún hafi verið vanrækt í seinni
tíð. Hefi ég drepið á ýmsar leiðir
lil úrbóta, einkum í fyrri grein
minni, sem einnig mætti verða til
þess að bjarga Ræktunarfélaginu
sj álf u.
En hvað svo sem þessum málum
líður, væri mér sönn ánægja í að
ræða við tilraunastjórann, eins og
hann stingur upp á, hvenær sem
væri.
Ævifélagi.
Aðalfuhdur
;
Knattspyrnufélags
Akureyrar
var haldinn í íþróttahúsinu síðast-
liðinn sunnudag. Var fundurinn
fj ölsóttur. Stj órn félagsins var að
mestu endurkosin, en liana skipa:
Tómas Steingrímsson, formaður,
Magnús Björnsson, varaformaður,
Gunnar Þórsson, gjaldkeri, Rögn-
valdur Gíslason, ritari, Níels Hall-
dórsson, spjaldskrárritari, Vignir
Guðmundsson og Isak Guðmann
meðstjórnendur.
Á síðastliðnu ári var sú breyting
gerð á félaginu að því var skipt í
deildir og hefir þetta gefizt mjög
vel. Eftirtaldar deildir starfa nú í
félaginu: Frjálsíþróttadeild, form.
Halldór Helgason, knattleikjadeild,
form. Magnús Björnsson, og skíða-
deild, form. Sigurður Steindórsson.
Starfsemi félagsins hefir aldrei
verið meiri en á síðastliðnu ári og
um 400 félagar hafa tekið þált í
mótum á vegum félagsins.
Á árinu gengu í félagið 190 nýir
félagar og eru þeir nú alls 784.
A fundinum var Magnúsi Brynj-
ólfssyni skíðakappa afhentur bikar
frá félaginu fyrir frábæra frammi-
stöðu á síðasta Skíðamóti íslands,
þar sem hann varð þrefaldur ís-
landsmeistari og hafði auk þess
beztan tíma í sveitakeppninni.
Kennarar hjá félaginu á síðasta
ári voru: Inga Rúna Ingólfsdóttir,
Haraldur M. Sigurðsson, Hafsteinn
Guðmundsson og þýzki frjálsíþrótta-
þjálfarinn Ulric Jonath.
Bssrinn rafmagnslaus.
Laust eftir kl. 11 á mánudags-
kvöldið var varð bærinn rafmagns-
laus og er það enn, nema hvað
nokkur hluti bæjarins hefir rafmagn
frá Iljalteyri.
Krapastífla mun hafa myndazt í
Laxá ofan við orkuverið og þar
myndazt allstórt lón, en á mánu-
dagskvöldið sprengdi svo áin stífl-
una og flæddi yfir bakkana og inn
í sjálft stöðvarhúsið og var þar um
tíma alldjúpt vatn. Vélarnar stöðv-
uðust og hefir verið unnið að þv'í að
hreinsa þar til og þurrka vélarnar.
Standa vonir til að úr rætist í kvöld.
Vegna þessara rajmagnstruflana
seinkar blaðinu nokkuð.
Framhald af 1. siðu.
talin er nauðsyn þess að bærinh
hafi að minnsta kosti 70—80 menn
í vinnu til áramóta og að á fjár-
hagsáætlun næstá árs verði 500 þús.
kr. varið til atvinnubóta. Þá telja
þeir og að nú beri að taka fé af
væntanlegri f j árhagsáætlun næsta
árs, sé það fé þrotið, sem verja
skyldi til verklegra framkvæmda á
yfirstandandi ári.
Einsfaklmgsfrelsi og jafn-
réffi undirsfaðan.
Tómas Björnsson, einn fulltrúi í
nefndinni, lagði fram ýtarlegar til-
lögur í því augnamiði, að blómlegt
atvinnulíf gæti þrifist hér í bænum
í framtíðinni, þar sem hann undir-
strikaði að undirstaðan til slíks sé
einslaldingsfrelsi og jafnrétti.
Tillögur hans miða að því að
rekstur bæjarins verði eins einfald-
ur og ódýr og hægt er, og að hann
hagi framkvæmdum sínum þannig,
að svo miklu leyti sem mögulegt er,
að við þær sé unnið að vetrarlagi
og forðast sé ónauðsynleg sam-
keppni við einstaklinga um vinnu-
aflið. Bærinn á með öðrum orðum
að dreifa notkun vinnuaflsins, eftir
því sem unnt er.
Þá leggur hann til, að bæjar-
stjórnin styðji eftir beztu getu að
því, að iðnfyrirtæki, útgerð og önn-
ur starfræksla, sem atvinnu veitir,
fái sem hentugasta og bezta aðstöðu
í bænum, en að stillt sé í hóf kröf-
um á hendur bæjarbúum, svo að at-
vinnurekstur þeirra verði ekki
kyrktur.
Þá benti hann og á nauðsyn þess
að endurskoða samvinnulöggjöfina
og afnema sérréttindi þeirra félaga,
sem hindra að einstaklingar geti
keppt við þau og stofnað og starf-
rækt ný fyrirtæki, sem atvinnu gætu
veitt.
Það er vonandi, að störf nefndar
þessarar verði til þess að forða frá
því, að til verulegs atvinnuleysis
dragi hér í bænum á vetri komanda.