Íslendingur - 23.12.1950, Blaðsíða 29

Árni Bjarnarson:
íslenzk kennslukona
í Indíánabygáðum
Glenboro heitir smábær í Manitobafylki í Canada,
röska 100 km. frá Winnipeg. Að fólksfjölda er bærinn
á stærð við Idrísey. Álitlegur hópur bæjarbúa talar og
skilur íslenzkuna svo vel, að ókunnugum finnst hann
verá staddur lieima á Fróni, er hann heimsækir þá.
íslendingarnir, sem bófu landnám á þessum slóðum
fyrir 75 árum síðan, hafa fram á þennan dag varð-
veitt vel íslenzka tungu, og haldið uppi margskonar
félagsskap í bænum og byggðunum í kring.
Sumarið 1946 dvaldi ég nokkum tíma vestan hafs
og ferðaðist talsvert um íslendingabyggðirnar á Mani-
tobasléttunni. Ég þekkti mjög fáa Vestur-íslendinga,
þegar ég fór að heiman, nema af afspurn einni sam-
an, en vissi þó talsverð deili á mörgum. Meðal þeirra
er ég hafði þá aldrei séð eða talað við, en oft heyrt
minnst á heima í Höfðahverfi, var Guðmundur Lam-
bertsen gullsmiður í Glenboro. Hann var fæddur í
Reykjavík, en fluttist barn að aldri norður í Höfða-
hverfi við Eyjafjörð og ólst upp hjá vandalausum. til
17 ára aldurs. Þá flutti hann burt úr sveitinni til Þórð-
ar Thorarensen gullsmiðs á Akureyri og nam gull-
smíði næstu fjögur árin.
Um þessar mundir hneigðust hugir margra ungra
og framsækinna manna til Ameríkuferða, þótt nokk-
uð væru vesturferðir teknar að fjara út frá því þær
voru mestar á síðustu tveim tugum 19 aldarinnar.
Guðmundur var að vísu félaus, en í fórum sínum átti
hann bæði viljafestu og áræði. Hann slóst í för með
fleirum, er freista vildu hamingjunnar í hinni nýju
heimsálfu. Til Vesturheims kom Guðmundur alda-
mótaárið. Dvaldi hann um tíma í Winnipeg, en flutti
síðan til Glenboro, þar sem hann átti heima til æviloka.
Eg hafði meðferðis að heiman bréf til Guðmundar
frá fóstru bans, Maríu Sigurðardóttir í Kolgerði,
Höfðahverfi, sem enn lifir þar, nú 95 ára gömul. Var
ég svo lánsamur að rekast á Guðmund, fyrir tilvísun
kunnugra, á Sargent Avenue, sem kallað er Aðalstræti
JÓLABLAÐ ÍSLENDINGS 1950
Margrét Lambertsen er til hœgri en yngri bróðir hennar til vinstri. Milli
þeirra eru canadisk brúðhjón.
íslendinga í Winnipeg, vegna þess að þar er aðal við-
skiptalíf landa í borginni. Hafði hann frétt um ferðir
mínar og var einmitt að leita að mér líka. Gladdi það
hann mjög að liitta fyrsta Höfðhverfingirm að heim-
an, og þurfti hann margs að spyrjast úr gömlu sveit-
inni okkar, þar sem hann sleit barnsskónum fyrir bálfri
öld. Vildi Guðmundur að ég kæmi með sér til Glen-
boro og dveldi bjá sér í nokkra daga, en því góða boði
varð ég að hafna, þar sem ég var á förum heim til
íslands. Aftur á móti lofaði ég því, að heimsækja hann
síðar, ef svo kynni að fara, að leiðir mínar lægju vest-
ur á bóginn í annað sinn.
Sumarið 1947 fór ég aftur vestur um haf til að vinna
að ritsafni því, er nýlega er byrjað að koma út, og
nefnist „Að vestan“. Dvaldi ég á sömu slóðum og árið
áður. Vildi ég þá efna gefið loforð og hringdi til Guðm-
undar, er ég kom til Winnipeg. Varð hann glaður við
og kvaðst mundu sækja mig á bíl sínum daginn eftir.
Síðla þess dags kom hann ásamt dóttur sinni, Mar-
25