Faxi - 01.06.1942, Blaðsíða 4
4
F A X I
sér, finnst manni næsta ótrn-
legt, að hann skuii vera á átt-
ræðisaldri. Höfðinglegt las og
leikandi léttur andi gefur 6-
kunnugum aðrar hugmyndir.
Hann hlýtur að hafa verið með
afbrigðum heilsugóður og
gæddur miklu vinnuþreki.
— Hvað eri þér minnisstæðast
úr gömlum atvinnuháttum?
— Kvöldvökurnar, þar sem
allir voru samankomnir í bað-
stofunni með vinnu sína og einn
sagði sögur, las hátl eða kvað.
1 þá daga var ekki höndum
stungið í vasa eftir átta stunda
vinnudag.
— Hver var mesti sögumaður
eða fyririesari í þínum ’ upp-
vexti?
— Ég veit eiginlega ekki.
Maður hét Einar og var nefnd-
ur malari, vegan þess að hann
vann aðailega við mölun á
korni. Hann kunni kynstrin öil
af alls konar sögunr. Hann var
óspar á að segja þær, ef eftir
þeim var tekið, en þætti hon-
um á það vanta var hann van-
ur að segja: »Hvað er þetta,
manneskja, kunnið þið ekki aó
jánka?«
Eina sögu sagði malarinn oft
og er hún mér minnisstæð. Mér
þótti Hún sniðug í þá daga. Hún
ei svona: Endur fyrir löngu lét
erlent skip úr höfn á íslandi.
Maður nokkur, íslenzkur, hafði
laumast um borð í skipið og fai-
'io sig þar. Á fjórða degi skreiö
hann úr fylgsni sínu og varp-
# aði sér útbyrðis með taug, sem
hann hafði fest í, skipinu. En
hann var ekki syndur. .lafn-
skjótt og hann var orðinn al-
votur af sjó las hann sig eftir
tauginni og upp í skipið. Ilann
gerði þá vart við sig. »Þið sigl-
ið og siglið«, sagði hann. »En
ég' náði ykkur samt, þótt ekki
tækist mér það fyrr en á fjórða
degi«. Þetta þótti skipverjum
mikið afrek. Einkum þótti skip-
stjóranum mikið til um afreks-
verkið. Gerði hann vel lil garps-
ins og setti í hvívetna hið næsta
sér. Þeir tóku erlenda höfn og
bundu skip sitt. Að fáum dög-
um liðnum sat skipstjórinm eitt
sinn að sumbli í veitingakrá þar
á staðnum. Harst þá talið að
íþróttum manna, og hversu þeir
væru þeim misjafnlega búnir.
Lét skipstjóri svo um nia lt. aö
í fylgd með sér væri maður, er
svo væri vel syndur, að enginn
væri hans jafnoki. Annar mað-
ur, sem þarna var fyrir, þótt-
ist vita af þeim, er meiri muní
sundgarpur en nokkur annar.
Deildu þeir um þetta og kom
þar, að þeir veðjuðu um það,
livor þessara manna væri í)ct-
ur syndur. Vaj- veðféð svo mif-
ið, að skipstjórinn mundi ná-
Jega félaus maður. Vf hann tap-
aði. — Gekk hann nú á fund
Jslendingsins og sagði honum
líðindin. Bað hann duga sér
sem hann mætti, því að mikið
lægi við. Hét Islendingurinn
því, enibað jafnframt um að sér
yrði fengin oddhvöss stöng úr
stáli og nokkurt nesti. Var svo
gert. -— Nú rann upp sá dagur,
ei ákveðið var að þeir skyldu
reyna með sér. Komu háðir
sundmennirnir til stefnunnar
og fýsti margan að sjá, er þeir
þreyttu íþrótt sína. Útlending-
urinn gaf gaum að útbúnaði fs-
lendingsins og spurði, hverju
það sætti, að hann hefði stál-
stöng þessa. »Hefurðu aldrei
orðið var við hákai*] í sjónum?«
spurði hann. »f£g ætla að stugga
þeim frá mér með þessari stöng.
Hefur þú ékkert í höndunum?«
Hinn svaraði fáu til. »En
nestið«, spurði hann, »hvað ætl-
ar þú að gera með nesti?«
»Hefurðu búizt við að við kæm-
um strax í Iand?« spurði hinn.
»Ég hefi sko alls ekki búizt við
því. Mér þykir trúlegt, að ég
verði npkkuð lengi í burtu og
þá kann ég betur við að hafa
með mér bita«. Þá varð út-.
lendingurinn litverpur, sneri
sér að þeim sem viðstaddir
voru, kvaðst játa sig yfirunn-
inn og því ekki þreyta sundið.
— Já, góð saga þctta ....
Vildir þú ekki vera orðinn
tvítugur aftur?
— Eg veit ekki, drengur
minn. Jú, ég held, að ég vildi
gjarnan lifa upp aftur. Ég er
að vísu fyllilega ánægður með
það sem liðið er, en nú eru mikl-
ii líísmöguleikar ....
.)á, og nú fara Grindvík-
ingar að þurfa á forystumanni
að halda. Manni. scm sker úr
um það hvort byggðarlagið
skuli halda áfram á þeirri fram-
larabraut, sem það hefúr verið
á, eða það á fyrir sér að hrörna
og jafnvel gleymast. Tímamót
sem Iræti afkomumöguleika og
létti byrðar manna, á við þau,
sem þú skapaðir um aldamótin
er þú hófst verzlun hér og létt-
ir þar með af þeim verzlunar-
örðugleikum. sem fylgdu fjar-
iægri og óþjálli verzlun Grind-
víkinga á þeim árum.
— Maður kemur í manns stað.
Annars held ég að það verði
framtíð Grindavíkur að útgerð-
in færist öll aðHópinu. Við gerð-
um tilraun, hér um árið, með
;rð grafa skurð gegnum Rifið.
Hann var dálítið misheppnaður
en sýndi samt, að hér var spor
í rétta átt. Það þarf að dýpka
Hópið og gera skurðinn þann-
ig úr garði að nota megi 10 til
15 tonna vélbáta. Þá munu, þeir,
er í Þorkötlustaðahverfinu búa,
hafa útgerð sína við Hópið.
Þú álítur þá, að í framtíð-
inni verði útgerðin aðallega á
10 til 15 tonna bátum?
fig held að svo verði. Bát-
ar af þessari stærð hafa hér af-
ar víð fiskisvið. Þeir geta sótt
allt austur á vestursvið Vest-
mannaeyinga og vestur á suo-
ur-mið Sandgerðinga og Kefl-
víkinga ....
— Hvernig gengur það svo
með landbúnaðinn? Er setulið-
ið ekki farið að þrengja að beiti-
landi ykkar, eins og það hefur
gert þarna hinumegin á skag-
anum?
Ekki er það nú enn þá.
Hefur mæðiveiki orðið
vart hér?
Já, nokkrar kindur hafa
látið lífið af hennar völdum.
Annars held ég að hún sé yfir-
leitt í rénun. Ég gæti trúað, ao
fé hér um slóðir sé ekki mjög
næmt fyrir henni. Það er harð-
gert þó það sé smátt. Og ekki
get ég hugsað mér að hér verði
fjárlaust, þó ekki sé það nytja-
mikið.
— Féð hlýtur að lifa mikið