Faxi - 01.02.1957, Blaðsíða 15
F A X I
27
Minningarorð um Jón Jónsson kennoro
fró Hvammi í Höfnum
„Nú fór sól að nálgast æginn,
og nú var gott að hvíla sig,
og vakna upp ungur einhvern daginn
með eilífð glaða kringum þig.“
Þ. E.
Jón í Hvammi lést á Keflavíkurspítala
12. desémber 1956, 73 ára gamall og var
grafinn að Hafnarkirkju 20. sama mán-
aðar og hvílir þar hjá foreldrum sínum og
fyrri konu og öðru venzla- og vinafólki.
Jón Jónsson var fæddur 5. maí 1883 í
Kirkjuvogi í Höfnum. Hann var sonur
hjónanna Ingihjargar Arnadóttur og Jóns
Bjarnasoriar, sem þar bjuggu og ólst hann
þar upp í fátækt, sem þá virtist vera al-
naenn fylgikona lijá flestu alþýðufólki.
Varð hann þess vegna snemma að fara að
vinna fyrir sér og róa út á sjóinn, sem þá
var aðalatvinnuvegur Suðurnesjamanna.
En snemma mun Jón hafa verið bók-
hneigður og fróðleiksfús, þó slíkt hafi ekki
þott látið í askana á þeitn tíma, enda í
mikið ráðist af cfnalausum ungum manni,
að ráðast til náms af eigin rammleik, en á
Flensborgarskóla fer hann og tekur þaðan
kennarapróf 24 ára gamall. Jón tekur við
barnakennslu í heimahyggð sinni í Hafn-
arhreppi árið 1907 til 1914. Hverfur samt
fra kennslustörfum næstu 6 árin, en tekur
yið kennslu og skólastjórn aftur 1920 og
kennir þá óslitið til ársins 1947 og er hann
þa búinn að stunda kennslustörf í 34 ár.
Þetta er æði langur tími við svo erfið störf
sem barnakennslu, sem krefst bæði skap-
stillingar og umhurðarlyndis. Eg, sem einn
ttemandi Jóns, tel að hann hafi verið ágæt-
Ur fræðari, stjórnsemi öll með festu og
°ryggi, enda maðurinn stilltur vel og virð-
■ngarverður, ritliönd skrifaði Jón sérstak-
Kga skíra, enda minnist ég minna skóla-
systkina, hvað þau skrifuðu öll vel, ef svo
ma um slíkt segja. Þetta sem ég hef sagt
her að framan er mín persónulega skoðun,
en um fáa starfsmenn er svo mikið deilt,
sem barnakennara og stjórnmálamenn, í
þeirra störfum.
Jón giftist 7. janúar 1911 Sigríði, dóttur
fmðríðar Eiríksdóttur og Magnúsar Guð-
rnundssonar, formanns og útvegsbónda í
Jón Jónsson kennari.
Vesturhúsi í Höfnum og voru forcldrar
hennar dugnaðar- og sæmdar hjón og
sterkir stofnar í sveit sinni. Sigríður var
skynsöm og glæsileg kona, enda hjóna-
band þeirra talið ágætt þar sem gagnkvæm-
ur skilningur réði. Þrjú börn eignuðust
þau, tvo sonu, Magnús og Ketil, háðir
giftir og búsettir í Keflavík og eina dóttur,
Guðríði Ingibjörgu, sem er ógift og starf-
ar í Reykjavík. Börn þeirra hjóna er mesta
myndar fólk og góðir borgarar. Sigríði
konu sína missti Jón 1946 og var það hon-
um þungt eftir 35 ára ágæta sambúð og
hann þá orðinn fullorðinn og heilsan far-
in að bila. Aftur giftist Jón 1947 Guð-
björgu Grímsdóttur, sem reyndist honum
með ágætum og lifir hún mann sinn.
Jón kennari hafði fleiri störfum að sinna
en barnakennslu í 34 ár, sem ég mun nú
að koma í stórutn dráttum. Sími var lagð-
ur í Hafnir 1916, að Hvammi, heimili Jóns
og Sigríðar, sem tóku að sér símavörzluna,
en það var rnikið starf, símaafgreiðslan,
meðan enginn hafði síma af húendurn
hreppsins, sem ekki varð fyrr en mörgum
árum síðar og varð þá að senda með kvaðn-
ingar til allra, en það var æði erilssamt,
þar sem var röskur hálfrar stundar gang-
ur lengst til bæja. 1919 tekur hann við
póstafgreiðslu og afgreiðslu fyrir póst og
síma hefur hann til 1947, eða þar til að
hann flutti frá Höfnum. Oddvitastörfum
sinnti hann í 20 ár, frá 1918 til 1938, á
sama tíma er hann í skattanefnd og jafn-
framt sýslunefndarmaður. Þarna virðist
nú vera búið að hlaða saman öllum aðal
opinberum störfum á einn mann, sem ein-
hverrar ábyrgðar krefjast, og mælir það
með sér sjálft, hvers trausts Jón naut meðal
samferða manna sinna, og öll voru þau
störf leyst af hendi svo sem bezt er gjört,
enda maðurinn réttsýnn og samvizkusam-
ur. Minnast má þess, að Jón var aðal
hvatamaður þess að lestrarfélag var stofn-
að í Höfnum, og lagði hann því gott lið
alla tíð. Enginn málskrafsmaður mun Jón
hafa verið á mannfundum, en þess fastara
ýtt að framgangi sinna áhugamála, þar
sem við átti á hærri stöðum, til dæmis að
sími væri lagður til Reykjaness í sambandi
við slysahættu á sjó, sem sýnt sig hefur,
að full þörf var fyrir, enda mannslíf bjarg-
ast fyrir þann síma. En ekki hefur það
skapað heimilinu aukin þægindi, að vera í
sambandi við Slysavarnafélagið allan sólar-
hringinn. Hjá Jóni og Sigríði dvöldust
foreldrar Jóns frá byrjun búskapar þeirra
hjóna og dóu þar bæði í hárri elli. Hann
var einkabarn þeirra og reyndist þeim
sannur drengur.
Eg skrifa þessi fáu minningarorð og
hverf um stund aftur í tímann. Fyrsta vet-
urinn minn í barnaskóla er það einn dag,
að kennslutími er úti og heim skal fara,
það er komið austan rok og mikil snjó-
drífa. Taldi Jón ekki fært heim börnum,
sem lengst áttu að fara. Allir virtust hafa
eitthvert athvarf, nema ég. Engin orð þar
um, Jón tekur í hönd mér og leiðir mig
heim með sér, þá var hægt að láta unga
barnssál finna styrk í stórri hendi og gott
átti ég heima, ljúflyndi húsmóðurinnar og
meira, ég hafði þá aldrei séð jafn stóran
bókaskáp, sem þar var í stofunni, tíðlitið
var mér til skápsins og eftir því var tekið.
Jón opnar skápinn, réttir mér Hróa Hött,
en livort ég hef lesið meira Hróa eða
Biblíusögurnar um kvöldið, man ég ekki.
Þessi kynni hafa ekki gleymst, þótt árin
hafi liðið, enda átti Jón mitt traust og virð-
ingu.
Þeir, sem þetta lesa, geta séð hvað
hann var fæðingarsveit sinni, þar eyddi
hann sínum starfskröftum og yfirgaf ekki
fyrr en heilsan var þrotin. I fáum orðum
vil ég segja: Jón var sannur maður. Vildi
engum rangt gera, hvorki mönnum né
málefnum, enda fannst mér hann bera
höfuð yfir alla meðalmennsku.