Faxi - 01.11.1957, Blaðsíða 5

F A X 1
101
Marfa Valgerður Jónssdóttir:
Minningar frá Keflavík
Spölkorn fyrir vestan hús Guðnýjar
Ólafsdóttur (sjá Faxa XVI, 2. tbl.) var
fornfálegur torfbær. I þeim bæ hafði búið
um nokkur ár Magnús Guðnason, nafn-
kenndur formaður og sjósóknari og kona
hans Rannveig Sveinsdóttir. Höfðu þau
flutt til Reykjavíkur 1898, var bærinn í
eyði frá því að þau fluttust þaðan og
fram yfir aldamót. En Rannveig fluttist
eiginlega aldrei úr Keflavík. Vinir hennar
og grannar sáu um það.
Hennar var minnst seint og snemma
og þannig kynntist ég henni þótt ég sæi
hana aldrei. Það stóð sérstakur ljómi um
nafn Rannveigar, hver sem hana nefndi
og allar voru þær minningar um hana
á einn veg. Hún var bæði glöð og góð,
ráðsnjöll, starfsöm og vel gefin, en um-
fram allt hin fórnfúsa kona, sem allra
vandræði vildi leysa. Minningarnar um
hana vöktu góðvild og gleði, er speglað-
ist svo fagurlega í svip og yfirbragði sögu-
manna.
Þannig lærði ég að dá hana og sakna
hennar. Allir söknuðu hennar, jafnvel
gamli bærinn hennar hlaut að hafa orðið
svona hrörlegur eftir að hún fluttist burtu.
Eða svo fannst mér.
Það lætur að líkum að órofa vinátta
hélst milli Rannveigar og keflvískra vina
hennar allt til endadægurs, og eftir að
samgöngur við Reykjavík urðu greiðari,
einkum eftir að bílarnir komu til sög-
unnar urðu fundir tíðari.
Guðný Olafsdóttir var sambýliskona
Rannveigar er hún bjó í Keflavík, stóðu
bæir þeirra saman, voru þær tryggðavin-
konur alla ævi síðan.
Guðný sagði mér eitt sinn frá yndis-
legri skemmtiferð, er þær fóru saman
vinkonurnar. Hafði Rannveig boðið henni
°g fleiri vinkonum sínum í Keflavík út
að Gerðum í Garði einn fagran sumar-
dag. Kom Rannveig í einkabíl innan úr
Reykjavík til Keflavíkur, sótti þær vin-
bonurnar og var svo haldið sem leið lá
ut í Garð. Sveinn sonur Rannveigar var
þa kaupmaður í Gerðum. Var þeim búin
þar ríkuleg veizla og nutu þær dagsins
t rikum mæli um leið og þær röktu minn-
ingar liðinna daga. Með barnslegri hrifn-
ingu og djúpri nautn sagði Guðný frá
þessum skemmtilega degi, sem hún taldi
einn með beztu dögum ævi sinnar. Svona
var þessari kynslóð lagið að skemmta
sér og njóta.
Rannveig var Skaftfellingur að ætterni,
stóðu að henni ágætar ættir þar eystra.
Hún var fædd 20. des. 1850 á Eskifelli
í Lóni. Voru foreldrar hennar Sveinn
Pétursson bóndi þar og kona hans, Sól-
veig Bjarnadóttir bónda á Fossi og Heiði
á Síðu, Einarssonar. Fluttust þau hjón,
Sveinn og Sólveig, nokkrum árum síðar
suður til Keflavíkur og bjuggu þar síðan.
Sólveig var ljósmóðir í Keflavík og
Garði, f. 17. sept. 1828, d. 20. apríl 1899
í Reykjavík. Hún var mikils metin kona,
sem allir þar syðra dáðu sakir mannkosta
og ágætra hæfileika. Alsystir hennar var
Gróa, kona Sveins í Bárugerði á Miðnesi,
dóttir þeirra var Olöf kona Þórarins Arna-
sonar sýslumanns í Krísuvík Gíslasonar.
Þau Ölöf og Þórarinn bjuggu lengi í
Herdísarvík. Olöf var fyrsta kona hér á
landi, er lærði esperanto, og á því máli
skrifaðist hún á við fjölda fólks víðsvegar
um heim.
Sveinn, maður Sólveigar, var einnig
Skaftfellingur að ætterni, sonur Péturs
bónda og handritaskrifara á Bæ í Lóni,
Sveinssonar prests og prófasts síðast í
Berufirði, Péturssonar spítalahaldara á
Hörgslandi, Sveinssonar. Þau hjón, Sól-
veig og Sveinn, voru þremenningar að
frændsemi og í þann ættlegg komi'n frá
nafnkenndum ágætishjónum, Gísla Þor-
steinssyni bónda á Arnardrangi og Geir-
landi á Síðu um og eftir Skaftárelda og
fyrstu konu hans, Rannveigu Þorgeirs-
dóttur bónda á Arnardrangi, Oddssonar.
Er þeirra beggja að góðu getið í ævisögu
Jóns prófasts Steingrímssonar. Um Rann-
veigu segir hann að hún — „og kona
mín sæla voru einar þær beztu vinkonur
til dauðadags.“
Það er mikill og merkilegur ættbogi
kominn frá þeim Rannveigu og Gísla og
þó ekki síður frá Rannveigu og Salomon,
fyrri manni hennar, en Salomon var
bróðir Gísla og þurfti konungsleyfi til
síðara hjónabands Rannveigar þar eð
Gísli var mágur hennar. Dóttir Rann-
veigar af fyrra hjónabandi var Sigríður
móðir Eiríks sýslumanns Sverrissonar.
Börn þeirra Rannveigar Sveinsdóttur
og Magnúsar Guðnasonar voru sex, eru
þrjú á lífi: Sveinn, áður nefndur, er var
um skeið kaupmaður í Gerðum í Garði,
Sólveig iðnaðarkona og Friðrik, stórkaup-
maður, öll í Reykjavík, hin þrjú voru:
Páll, lézt á barnsaldri, Magnús, lærði
stýrimannafræði, var í siglingum á erlend-
um skipum, hann drukknaði við Kali-
forníuströnd, og Guðrún, andaðist í
Winnipeg.
Rannveig Sveinsdóttir andaðist í
Frú Rannveig
Sveinsdóttir,
Sveinn, Sólveig,
Friðrik,
Magnús Guðnason.