Faxi - 01.12.1957, Blaðsíða 37
F A X I
'145
- FYRIR YNGSTU LESENDURNA -
Litli Eskimóadrengurinn Nigalek
„Nigalek“ var lítill Eskimóadrengur.
Hann bjó nálægt norðurpólnum, þar sem
kalt er nærri því allt árið. En honum var
alveg sama, honum varð ekkert kalt.
Mamma hans, hún Igliuk, bjó til mikið af
hlýjum fötum á hann. Þau voru gerð úr
feldum, sem pabbi hans kom með, þegar
hann kom af dýraveiðum.
Húsið, sem Nigalek átti heima í, leit
út eins og risastór kúla, sem hefir verið
brotin í tvennt, og um miðjuna lögð á
jörðina. Svona hús kalla Eskimóar „iglo“.
Pabbi hans hann Kipmak, byggði húsið
úr ísklumpum, sem hann auðvitað varð
að laga til áður, rétt eins og múrstein-
arnir, sem við hérna á Islandi notum. Til
að komast inn og út úr húsinu, varð
Nigalek að skríða gegnum ísgöng, sem
pabbi hans hafði byggt við húsið, sem
og kemur í stað inngangs hjá okkur.
Nigalek litla myndi vafalaust ekki finnast
mikið til okkar húsa koma, svo hrifinn
var hann af heimilinu sínu.
A miðju gólfi hússins var gerður stór
flötur, sem pabbi hans Nigalek setti stóran
flatan stein ofan á. 1 steininn gerði hann
dæld, sem hann svo notaði fyrir ofninn
til að hlýja upp húsið. Þegar þau kveiktu
upp, helltu þau hvallýsi á eldiviðinn í
stað steinolíu eins og við myndum gera.
Á þessum ofni var allur maturinn eld-
aður, en þá batt hún Igliuk pottinn á
stoðir, sem skorðaðar voru þannig, að
þær mynduðu þríhyrning yfir ofninum.
Kjöt og fisk og ekkert annað borðuðu
Eskimóarnir á veturna. Jafnvel á sumrin
var lítið annað að borða. Kartöflur kærðu
þeir sig ekkert um, af því þær voru ekki
til. Einu sinni kom hvítur maður í heim-
sókn, hann gaf Nigalek litla mislita mola,
sem voru svo góðir á bragðið, þetta sagði
hvíti maðurinn að kallað væri brjóstsykur.
Nigalek litla fannst hann aldrei hafa
fengið nokkuð svona gott fyrr, en þetta
var í fyrsta sinn, er hann smakkaði á
sælgæti, enda voru allar tennurnar hans
hvítar, sterkar og heilar. Svo fór hvíti
maðurinn eftir nokkra daga, þá var það
úr sögunni.
Mörgum sinnum óskaði hann sér þess,
að fleiri hvítir menn kæmu í heimsókn,
með meira af þessum góðu, mislitu mol-
um. Þá hló pabbi hans bara. Hann lofaði
honum að hann skyldi færa honum sæl-
gæti næst er hann færi í ferðalag, en hann
var vanur að fará latiga leið til selja
skinnin, eftir að hann var búinn að vera
á veiðum. En það var óralangt þangað
sem hann fór með skinnin.
Dag nokkurn kom Kipmak með góðar
fréttir. Skip hafði skrúfast fast í ísnum.
Nágranni þeirra hafði verið á staðnum,
og sagði þeim að hvítu mennirnir, sem á
skipinu voru vildu ólmir kaupa skinn-
feldina, sem Eskimóarnir áttu, og þeir
borguðu fyrir þá með rifflum og hnífum
og ýmsum hlutum, sem Eskimóarnir
þurftu að nota við veiðarnar.
„Hafðu þig til strákur“, sagði Kipmak
við Nigalek. „Igliuk, þú kemur auðvitað
með.“ Nigalek var fullur tilhlökkunar.
Hann hljóp marga hringi kring um húsið
af eintómri tilhlökkun. Pabbi hans varð
reiður og skipaði stráksa að hætta öllum
skrípalátum og hjálpa heldur til við að
komast af stað. Ahnars var hann ekkert
reiður við Nigalek, hann vildi bara kom-
ast sem fyrst af stað.
Matnum var pakkað í skinnfeldi, það
var auðvitað kjöt og lýsi. Eldivið tóku
þau líka með sér, því að þetta var langt
ferðalag og þau þyrftu áreiðanlega að
tjalda næturlangt. Tjaldið var úr skinni,
hlýtt og sterkt. Ollum farangrinum var
nú vel fyrir komið á sleðanum. Ekki
mátti Kipmak gleyma rifflinum sínum,
alltaf gat skeð að þau kæmust í færi við
bjarndýr, en þau eru nú engin lömb að
leika sér við, þegar þau eru svöng.
Nú var allt tilbúið. Nigalek litli settist
ofan á allan farangurinn, pabbi stýrði
sleðanum og ýmist hljóp eða gekk.
Mamma hljóp á eftir, en stundum stóð
hún aftan á sleðanum líka, þá hljóp pabbi
enn hraðara, mikið fannst honum Nigalek
gaman. En það voru auðvitað hundar,
sem drógu sleðann, pabbi varð bara að
stýra þeim.
Þau höfðu nú ekið í marga klukku-
tíma og voru að komast niður bratta
brekku, þegar Kipmak allt í einu hróp-
aði „Nanook“, Nigalek vissi að það þýddi,
að nú var ísbjörn einhversstaðar ekki
langt frá. Allt í einu kom hann auga á
L
stóra hvíta skepnu, sem glennti upp ginið
og urraði. Nigalek litli var óttalega
hræddur, hann vissi hve sterkur og
grimmur björninn var. Nú seildist Kip-
mak eftir rifflinum sínum, miðaði vand-
lega og skaut. „Nanook“ datt dauður
niður. Öllum þrem létti, því þau vissu
svo sannarlega hvað það getur þýtt, að
komast í klærnar á þessari risaskepnu. Nú
var mikið um að vera, Kipmak fláði
skinnið af skepnunni, og skar kjötið í
stóra bita. Hundarnir voru svo kátir eins
og litlir krakkar, að þeir hlupu og geltu,
nú vissu þeir að þeir myndu fá nýtt kjöt
til kvölds.
„Við verðum að geyma kjötið hérna,“
til að byrðin verði ekki of þung fyrir
blessaða hundana okkar,“ sagði Igliuk,
„svo tökum við það þegar við komum til
baka.“
„Fáum við ekki steik í kvöld,“ spurði
Nigalek litli.
„Jú, jú,“ sagði mamma hans og brosti
að ákafanum í litla drengnum sínum.
Pabbi var að virða fyrir sér þennan stóra
feld, sem nú blasti við honum og sagði:
„Það er bezt að hann Nigalek litli fái að
selja þennan stóra feld, fyrst við vorum
svona heppin, að veiða björninn á þess-
ari fyrstu bæjarferð hans.
„Það verður gaman, hvað ætlarðu nú
að fá fyrir þetta stóra skinn,“ spurði
mamma.
„Eg ætla að fá marga, marga mislita
mola,“ sagði Nigalek. Þá hló pabbi hans
að honum.
Ferðinni var nú haldið áfram, fram á
kvöld, þá var tjaldað yfir nóttina og farið
af stað aftur í býti um morguninn. Þau
náðu til skipsins á hádegi daginn eftir.
Þar voru margir Eskimóar að selja skinn.
Nigalek bættist nú í hópinn og af því að
hann var yngstur í hópnum, kepptust
hvítu mennirnir við að kaupa af honum,
en hann var mesti kaupmaðurinn líka,
svo að fyrir húðina af birninum fékk hann
stóran veiðihníf, fallegan sleða og allt það
sælgæti, sem hann gat borið og í sig
látið.
Allir voru ánægðir og var svo haldið
af stað aftur heimleiðis. Það getið þið
verið viss um, að Nigalek varð seinna,
þegar hann var orðinn fullorðinn, einn
allra bezti veiðimaðurinn við norðurpól.
Lausl. þýtt. G. Þ.