Faxi - 01.01.1960, Blaðsíða 5

F A X I
5
„Við bara gerum það“
Ritstjóri 30 ára afmælisblaðs U.M.F.K.
óskaði eftir því við Þorstein Einarsson
íþróttafulltrúa, að hann skrifaði grein
um Ungmennafélögin í afmælisritið.
Þorsteinn varð við þessari ósk, en vegna
misskilnings barst grein hans svo seint,
að hún komst ekki í blaðið.
Þar sem ég hefi áhuga fyrir því, að
hin athyglisverða grein Þorsteins Ein-
arssonar birtist almenningi, hef ég
beðið Faxa að birta hana.
Hafsteinn Guðmundsson.
Það hefur löngum þótt bera vott um
lélegt innræti hjá krökkum, sem segja í
hvert sinn er þeim er eitthvað bannað:
„Við bara gerum það“. — En það þarf
eigi að vera sprottið af óþægð, þó kveði
við í hópnum: „Við bara gerum það“.
Hópur ungra manna, sem hyggst hrinda
í framkvæmd fyrirætlun en hindrast af
féleysi og öðrum raunverulegum eða
ímynduðum erfiðleikum á án efa til
vilja og hugsjón, ef þar kveður við: „Við
bara gerum það“. — Þessi upphrópun á
oft að hafa kveðið við í hópnum, sem
réðst í það að stofna fyrsta ungmenna-
félagið á Akureyri 7. janúar 1906. Sá hóp-
ur hopaði ekki fyrir áreynslu, erfiði né
fyrirhöfn, hvort sem hún var andleg eða
líkamleg.
Félagshópurinn veitti þeim líka þroska
— en fyrst og fremst vegna þess, að hin
sögðu orð voru ekki inntóm hugtök.
Tilgangur þessa litla hóps, sem ýtti
ungrnennafélögunum úr vör á Akureyri
var:
1) Að reyna að safna æskulýð landsins
undir eitt merki, þar sem þeir geti barizt
sem einn maður, með einkunnarorðun-
um „Sannleikurinn og réttlætið fyrir öllu“.
I sameiningu gætu þeir aflað sér líkam-
legs og andlegs þroska. „Vér viljum reyna
að vekja æskulýðinn af hinum þunga
svefni hugsjónaleysis og sljóleika fyrir
sjálfum sér, til einingar og framsóknar,
vekja lifandi og starfandi ættjarðarást í
brjóstum íslenzkra ungmenna, en eyða
flokkahatri og pólitískum flokkadrætti“.
2) Að reyna af alefli að vekja löngun
hjá æskulýðnum, á aldrinum 15—30 ára,
til þess að starfa fyrir sjálfa sig, land sitt
og þjóð.
3) Að temja sér að beita starfskröftum
sínum í félagi og utan félags.
4) Að reyna af fremsta megni að styðja,
Þorsteinn Einarsson.
viðhalda og efla allt það sem er þjóðlegt
og rammíslenzkt og horfir til gagns og
sóma fyrir hina íslenzku þjóð. Sérstak-
lega skal leggja stund á að fegra og hreinsa
móðurmálið.
Hópurinn setti sér lög og gekk undir
svohljóðandi skuldbindingu:
„Eg undirritaður lofa því, og legg við
drengskap minn, að meðan ég er í þessu
félagi, skal ég ekki drekka neina áfenga
drykki, né valda því vísvitandi, að öðrum
séu þeir veittir. Eg skal vinna með alhug
að heill þessa félags, framförum sjálfs mín,
andlega og líkamlega, og að velferð og
sóma þjóðar minnar í öllu því, sem er
þjóðlegt, gott og gagnlegt. Lögum og
fyrirskipunum vil ég hlýða í öllu, og
leggja fram sérplægnislaust krafta mína
til allra þeirra starfa, er mér kynni að
verða falið að inna af hendi fyrir félagið."
Á grundvelli þessara skráðu orða var
ungmennatfélagshópurinn stofnaður.
Mörg félaganna hafa síðustu 3 ár minnst
50 ára aímæla og samtök þeirra U.M. F.l.
efndu til 50 ára hátíðamóts á Þingvöllum
1957.
Hreppar á Islandi eru taldir 214 og kaup-
staðir 14.
Ungmennafélög í sveitum og kauptún-
um eru 195, svo nærri má segja, að ung-
mennafélag sé í hverri sveit, en ungmenna-
félög eru aðeins í 3 kaupstöðum — Kefla-
vík, Kópavogi og Reykjavík.
Það félagsform, sem ungmennafélögin
hafa myndað sér á rúmlega 50 árum
er án efa hið hentugasta og frjálslegasta,
sem til er. Innan þess rúmast hvað eina,
sem stuðlar að andlegum og líkamlegum
þroska.
Félögin eru misjafnlega fjölþætt í félags-
starfinu.
Þið góðir ungmennafélagar í Keflavík
hafið hin síðari ár mest tengzt saman til
starfa af íþróttalegum verkefnum. Störf
félags ykkar hafa sett svip á bæinn og
skal þá fyrst telja mannvirkin, sem félagið
hefur reist, Ungmennafélagshúsið og
sundhöllina. Iþróttastörf ykkar hafa vakið
athygli í Keflavík. Athygli, sem ekki
binzt við fisk, skip og flugvöll.
Tími geimferðanna er skollinn á. Það
er freistandi fyrir okkur að gleyma okkur
við framtíðardrauma. Vél'aorka og hraði
skipa þar öndvegi. Eg skal ekki fara
lengra út í þá sálma. Þið í Keflavík fáið
nóg af þessum öndvegisþáttum nútímans
og framtíðarinnar daglega, frá lofti, legi
og láði, en sú spurning kemur oft fram
í huga minn: „Hvað verður um líkama
mannsins á öllum þessum farartækjum og
meðal allra þessara véla, sem ferleg kjarna-
orka knýr ?“ — Svarið hefur mér fund-
ist ég eygja við lestur læknisskoðunar-
skýrslu frá sænska hernum. Þar gefur að
lesa að líkamsstyrkur sænskra karla hefur
hin 10 síðustu ár lækkað um 30%. Svipað
hafa rannsóknir í Bandaríkjunum sýnt.
Niðurstaða þeirra hafði slík áhrif á Eisen-
hower forseta, að hann setti tafarlaust á
laggirnar tvær mikilhæfar nefndir til þess
að finna ráð gegn þessari „veiklun“ og
beita þeim.
Ef þægindi hins daglega lífs krefjast
minni líkamsstyrks, því þá nokkur við-
brögð til þess að vinna gegn því að líkam-
inn veiktist af áreynsluleysi ? — Reynslan
sýnir að líkamsstyrks þarfnast þeir, sem
eiga að stjórna vélum og breyting á hon-
um til „veiklunar" hefur ill áhrif á and-
lega starfshæfni og þroska.
Eg hygg því að tími sé kominn til
þess fyrir okkur, sem höfum sótt gleði
og styrk í leiki og lausn íþróttalegra verk-
efna, að við skerum upp herör, sem veki
eigi minni athygli og starfsöldu en hóp-
arnir sem stofnuðu ungmenna- og íþrótta-
félögin.
Góðir ungmennafélagar Keflavíkur,
heill hinu 30 ára félagi ykkar. Standið fast
við áforrn félagsskaparins að vinna með
alhug að andlegum og líkamlegum fram-
förum sjálfra ykkar og þjóðarinnar í heild.
Þorsteinn Einarsson.