Alþýðublaðið - 20.09.1923, Blaðsíða 3

xr.í>V£trBtisi©
s
AlMMbraÐðnerðm
selur hi i n óviðjafnanlegu
hveitibranð,
bökuð úr beztu hveititegundinni (Kanada-korni) frá
stærstu og fullkomnustu hveitimylnu í Skotlandi,
sem þekt es um alt Bretland fyrir vörugæði.
Hana gerir og meira en að áagja
þetta; hann sannar það sjálfur,
og það er hið eina, sem hann
sannar með grein sinni, því að
rétt á eftir snýr hann út úr orð-
inu >framkvæmdarstjóri<, og
»finnur< með því »út<, að á
togurunum séu »tómir fram-
kvæmdarstjórar, einmitt stéttar-
bræður< hans, Það er að vísu
vafasöm virðing, sem heiðar-
legum sjómönnum er sýnd með
þessu tiltæki hans, en hér kem-
ur tvent annað ti! greina. Ef
þetta er annað eu undirterlisieg
tilraun hjá Páli til þess að draga
sér at heiðarieik sjómannanna,
vil! hann þá ekkl beita sér fyrir
því, að þessir »framkvæmdar-
stjórar< fái framkvæmdarstjóra-
laun, og þykir honum ekki hálf-
óviðkunnanlegt eftir þetta að
vera að bisa við að reita af
þessum »stéttarbræðrum< sínum
nokkuð af lélegu kaupi þeirra,
eins og það hefir hingað til
verið. (Frh.)
______ •
Skattar eiga að vera belnlr
og iiækka með vaxandi tekj-
nni og eignnm.
Rússland fyrr og nú.
(Prh.)
II.
Enginn get'ur grafist fyrir rætur
viðburða, sem móta heiminn, ef
hann hefir ekkert til brunns að
bera annað en þekkingarleysi og
löngun til að færa alt á verri veg.
Kússneska byltingin verður ekki
dæmd á þann veg. Ótal vitnis-
burðlr eru til frá merkum mönn-
um, sem ferðast hafa til Búss-
lands. Hafa þeir allir borið bolsi-
víkunum gott orð og verið sam-
mála um, að þeir einir sóu færir
um að stjórna þar. Má þar nefna
m. a. ameríska auðkýfinginn Yan-
derlip, pvófessor Goode, blaðamenn-
ina Aithur Ransome, Ph. Price1),
René Ma’chand1) (»Figaro<, »Petit
Parisien<), Sadoul kaptein1) (sem
sendur var til njósna af Clemen-
ceau), Mrs. Ph. Snowden o. fl. o. fl.
1) Varð »kommúnisti< í Rúss-
landi.
Ungfrú Friedland heldur fyrir-
lestur sinn ekki til að fræða menn
hér. Hún heldur hann til »agíta-
sjónar<. Hún neitaði því heldur
ekki í viðtali við mig. Hún hijóp
yfir merkustu atriðin; þekti þau
ekki.
Ég vil að síðustu nota tæki-
færið til að draga upp mynd af
rússneskum bændum til að skýra
með þvi afstöðu þeirra.
Bændur voru kvikfónaður, »hinn
heilagi, grái kvikfénaður<. Fátækir
voru þeir og mentunarsnauðir.
Þeir voru »eign< aðalsmannsins.
Hann gat ráðið þeim forlög eftir
geðþótta. 20. janúar 1858 fengu
þeir, sem bjuggu á jörðum keis-
araættarinnar, persónulegt frelsi.
19. febrúar 1861 fengu landsetar
stóreignamannanna frelsi og 24,
nóv. 1866 hinir.
Ungfrúin skýrir ekki frá, hvernig
komið var högum bæóda eítir lög-
um Alexanders II. Er það leitt,
því það mun hafa átt að heita
ætlun hennar að fræða menn.
Samkvæmt iögunum hlutu
bændur frelsi; átthagafjöturinn var
afnuminn. þeir urðu >juridiskt<
frjálsir, en í raun og veru voru
k'jör þeirra hin sömu. Jarðeigend-
urnir héldu eignarréttinum yflr
jörðunum; þó máttu bændur búa
á þeim jöiðum, er þeir höfðu
sjálfir ræktaðar. Þeir urðu í þess
stað að viuna ákveðna vinnu á
herragörðunum eða svara ákveðn-
um skatti. Bændur máttu þó
kaupa sig lausa undan vinnu-
skyldunni með því að láta af
hendi vissan hluta. »erfðafestu-
landsins<. Gerðu þeir það margir,
en árangurinn varð að eins sá,
að þeir gátu ekki haft ofan af
fyrir sér og uröu því brátt vafðir
skuldum.
Hæsta afgjald jarða var 4,15
rublei á hvern desjatin (1 desja-
tin ruml. 1 ha.), en lægsta afgjald
Vepkamaðupinni| blað jafnaðar-
manna á Akureyri, er bezta fréttablaðið
af norðlenzku blöðunum. Flytur góðar
ritgerðir úm stjórnmál og atvinnumál.
Kemur út einu sinni í viku. Kostar
að eins kr. 5,00 um árið. Gerist áskrif-
endur á aigreiðslu Alþýðublaðsins.
í*að er styttra í Gufuþvotta-
hú3ið Mjallhvít, Yesturgötu 20,
en inn í Laugar. Betur þvegið.
Minni fyriihöfn. — Sími 1401.
2,50 rublei á desjatin, þó þannig,
að gjaldið var hærra eftir því,
sem jörðin var minni, með öðrum
orðum lœhkandi skattur. Auk
þess áttu bændur að svara 6%
af skattinum til ríkisins. Átti sú
greiðsla að haldast í 49 ár! (Frh.)
H. J. 8. 0.
Ókurteisi.
Síðast liðinn sunnudag ætlaði
Oddur Sigurgeirsson sjómaður
að fiytja fyrirlestur á stein-
/ bryggjunni. IÞegar hánn var
nýbyrjaður, dríta þar að strákar
og alls kyns hvítliðagums og
gerðu aðsúg að gamla mannin-
um. Fékk hann ekki að tala í
næði. Er það állilt afspurnar,
er t. d Jakob Möllér getur talað
hér óáreittur, að heiðarlegur
sjómaður, sem alla æfi hefir
sátnað í kornhlöður annara, skuli
ekki fá málfrelsi á opinberum
stöðum.
HendriTc J. 6. Ottósson.
!