Faxi - 01.03.1975, Blaðsíða 7

Ég verö ávallt sveitamaður
Rætt við Huxley Ólafsson, sjötugan
Sú var tíðin, að Lyngholt var efsta
hús byggðar í Keflavík. Það stóð á holts-
brúninni ofan við bæinn, sem útvörður
byggðarinnar
Hús þetta byggðu þau hjónin Huxley
Ólafsson og Vilborg Ámundadóttir um
1940 og hafa þau búið þar síðan. Þaðan
ser yfir bæinn til -sjávar, og þaðan má
nJóta litbrygða hins fjarlæga fjalla-
hnngs, sem umlykur Faxaflóa frá
Eeykjanesi til Snæfellsness.
En bærinn okkar hefur stækkað og
r'ú er Lyngholt með byggð til allra átta.
Eg heimsótti þau hjónin í Lyngholti
eitt kvöldið og dvaldi með þeim um
stund á hinu aðlaðandi heimili þeirra.
Erindið var að rabba við húsbóndann
°g hlusta eftir viðhorfum hans til lífs-
lns, til hinna ýmsu vandamála líðandi
stundar, er hann nú hefur náð sjötíu
nra aldri.
'— Huxley, þú heitir ekki öðru nafni?
'— Nei, því miður, og ég hefi oft sakn-
þess að heita ekki íslenzku nafni.
'— Þú ert fæddur að Þjórsártúni 9.
Janúar 1905, sonur merkishjónanna Guð-
Hðar Eiríksdóttur og Ólafs ísleifssonar,
sem byggðu Þjórsártún,þegar Þjórsár-
brúin var byggð?
Já, og þar ólst ég upp og ól aldur
minn þar til ég fluttist til Suðurnesja,
íyrst til Sandgerðis, en til Keflavíkur
Ituttumst við hjónin haustið 1939, þá
nýgift, og hér höfum við búið síðan.
~~ Árið 1935 keyptir þú, ásamt fleir-
Urn> jörðina Keflavík með öllum mann-
Vlrkjum, sem þá var eign Útvegsbanka
íslands hf.?
~~ Við stofnuðum þá hlutafélagið
Eeflavík. Þetta hlutafélag rak frysti-
hús og gerði út vélbáta.
' h’ið áttuð um tíma Hafskipabryggju
Eeflavíkur?
Jú, við keyptum hafnarmannvirkin
við Vatnsnes af Óskari Halldórssyni
1939, en seldum hana aftur Keflavíkur-
hreppi 1942.
— Þetta félag, H.f. Keflavík, var lengi
stærsta og er enn með stærstu atvinnu-
fyrirtækjum bæjarins — Og þú varst
þá aðalframkvæmdastjóri þess?
— Já, ég var það frá 1939 til 1945.
— Síðar varstu einnig framkvæmda-
stjóri Fiskiðjunnar s.f., þegar hún var
stofnuð? Hvernið féllu þér þessi störf?
— Mér falla öll störf vel, þegar nóg
er að gera.
— Huxley, síðan þú festir hér bú í
Keflavík er nú liðinn um hálfur fjórði
tugur ára. Hvað viltu nú segja um Kefla-
vík á þessu tímabili. Margt hefur sjálf-
sagt breyzt til bóta, en hvað helzt hefur
gengið miður?
— Mér finnst lítið hafa miðað áfram
í hafnarmálunum.
— Er það ekki mest okkur sjálfum
að kenna? Við höfum aldrei getað kom-
ið okkur saman hvað gera skyldi.
— Jú, ég er þér alveg sammála í því,
að við eigum þar stóra sök á. Annars
er hér mikil breyting áorðin til bóta.
Þegar við komum hér og settumst að
var ekkert rennandi vatn til nezlu. Mjög
óvíða frárennsli frá húsum. Götuljós
mjög takmörkuð og aðeins við mestu
umferðagöturnar. Göturnar oft illfærar
akandi og gangandi fólki. Byggingum
hefur fjölgað mikið og mörg snotur hús
verið byggð_ Blóma- og trjárækt hefur
aukizt mjög, einkum á allra seinustu
árum. Nokkrir bjartsýnir menn, sem
höfðu trú á að hér væri hægt að rækta
blóm og trjágróður, hófu starfið, og
þegar það heppnaðist reyndu fleiri.
En þrát.t fyrir aukin þægindi, þá held
ég að fólk sé ekki hamingjusamara, en
það var áður. — Hamingjan fæst aldrei
í því ytra, eingöngu. Hamingjan er sér-
stakt lífsviðhorf manna ,og má segja,
að málshátturinn: Sá á nóg, sér nægja
lætur spegli þetta viðhorf að nokkru
leyti. — Þó megum við vara okkur á
því að sætta okkur við allt, því þá er
hætta á kyrrstöðu. — Hér gildir sem
víðar ,að meðalhófið er bezt.
— Ég kom að Þjórsártúnii skömmu
áður en móðir þín hætti þar búskap, og
við gistum þar eina nótt tveir þreyttir
ferðalangar. Við fengum þar góðar við-
tökur, svo sem þar var venja. — En
það sem einkum vakti athygli mína var
blóma- og trjágarðurinn sérstæði, sem
þá var þó nokkuð farinn að láta á sjá.
Þó mátti þar lesa langa og stranga sögu
og vandvirkni iðjusamra handa. — Held-
ur þú ekki, að þessi mikli áhugi við
ræktun á heimili þínu að Þjórsártúni
hafi haft áhrif á þig til að rækta og
fegra umhverfið, svo sem garður ykkar
ber vott um? — Það vakti athygli mína
í gamla daga að sjá útgerðarmann og
framkvæmdarstjóra fyrir frystihús
koma til að taka þátt í að stofna skóg-
ræktarfélag, og vera með að planta
trjám um móa og börð.
— Já, ég verð alltaf sveitamaður. —
Þegar maður er alinn upp í sveit, þá
vara þau áhrif lengi, sem sveitalífið
mótar í uppvextinum.
— Þú ert alltaf ungur í anda og því
spyr ég þig: Hvert er viðhorf þitt til
æskunnar?
— Æskan er ágæt, Þar er þróttur
mikill og hún þarf útrás. En mér finnst
æskan of þvinguð. Skólakerfið heldur
börnunum of mikið frá hinu starfandi
lífi. Þau komast ekki nóg í snertingu
við atvinnulífið í umhverfj þeirra. —
Ég held að námsskyldari sé of löng.
Ég kveð vin minn Huxley og óska
honum gæfu og gengis.
Ég flyt honum einnig hér kveðju og
árnaðaróskir okkar Faxafélaga, og um
leið þökkum við þeim hjónum marga
ánægjulega Faxafundi á heimili þeirra.
Ragnar GuSleifsson
F A X I — 23