Faxi - 01.02.1984, Blaðsíða 11

að verða rænulaus. Sigurjón tók nú
til sinna ráða, fékk lánaðan hrað-
skreiðan bát, sem þarna var til og
fór með mig á honum yfir fjörðinn
til Akureyrar. Þar var ég lagður
'nn á spítala og lá ég þar það sem
eftir var af sumrinu. Og ekki nóg
með það, því þegar ég kom suður
um haustið, þá var ég kominn með
brjósthimnubólgu og átti ég í
henni fram í desember. Ég var svo
ekki kominn almennilega á ról aft-
ur fyrr en um áramót.
Endaslepp vertið á
w/b Geirgoða
Þegar heita mátti að ég væri
orðinn sæmilega rólfær aftur þurfti
maður náttúrlega að fá sér eitt-
hvað að gera. í þeim erindagjörð-
um fór ég svo til Reykjavíkur og
hitti þar Stefán Jóhannsson, en
honum hafði ég kynnst úti í Kors-
ðr, en það var einmitt Stefán og
Metúsalem bróðir hans, sem áttu
Geir goða. Höfðum við Stefán
verið saman úti í Danmörku, þeg-
ar verið var að smíða bátana, sæll-
ur minningar.
Þegar við Stefán höfðum nú
heilsast þarna í Reykjavík, segir
hann við mig: ,,Ertu laus Kalli".
,,Jál' ‘, segi ég. ,,Fínt er nú það.
Mig vantar vélstjóra“. Þannig var
uú það, og þar með var ég ráðinn á
Geir goða.
Vertíðina hófum við svo með
því að fara út frá Reykjavík. Það
var indælis veður og héldum við
sem leið lá héma fyrir Garðskag-
ann og sáum að sjálfsögðu ágæt-
lega vitann, þegar við fórum fyrir
skagann. Lögðum við svo línuna
þegar út á miðin var komið og
ðrógum hana svo án þess að nokk-
uð sérstakt bæri til tíðinda. Síðan
var haldið til lands. Á landstíminu
gerði dálitla landsynnings súld,
þannig að skyggnið varð lélegt.
Þegar ég taldi að við værum að
ualgast skagann var ég alltaf að
ryna út og gá að vitanum. Loks var
svo komið að mér var farið að leið-
ast að hafa ekki séð Garðskagavit-
ann og ekki bólaði heldur neitt á
Gróttuvitanum þó tímans vegna
væri ég farinn að eiga von á að sjá
hann. En sem ég er í þessum hug-
renningum mínum þá verður mér
y rir, sem oft áður, að opna glugga
a stýrishúsinu og svipast enn um.
Gg hvað haldið þið þá að ég sjái?
Það er brimskafl rétt fyrir framan
stefnið hjá okkur. Þarna mátti
greinilega engu muna og enginn
hrni tapast til ónýtis. Því þreif ég
samstundis til skiptingarinnar og
skipti í afturábak án þess að draga
at yélinni. En Geir goði var með
82ja hestafla vél, sem gat skilað
hátnum á tíundu mílu á klukku-
stund. Nú svo rétt þegar báturinn
MINNING
MAGNÚS HAFUÐASON
HRAUNI, GRINDAVIK
FÆDDUR 21. NÓVEMBER 1891
DÁINN 17. DESEMBER 1983
. Þeim fækkar nú óðum, sem
fæddir eru fyrir síðustu aldamót.
Með Magnúsi á Hrauni er fallinn
í valinn enn einn fulltrúi þeirrar
kynslóðar, orðinn háaldraður. í
þessum línum langar mig til að
rifja upp fáein minningarslitur,
sem í hugann koma við fráfall
hans.
Fyrstu minningar mínar um
Magnús eru tengdar yfirskeggi
og haglabyssum. Ekki veit ég
hvers vegna mér varð skeggið svo
minnisstætt, en mér stóð beygur
af byssunni, sem höfð var íbíslagi
innan við útitröppur og honun
jafnan tiltæk ef á þurfti að halda.
Með henni skaut hann sel, fugl
og ref. Orð fór af hæfni hans, og
ekki efa ég að hann hefur þótt
vágestur í ríki refa, því oft lá
hann á greni á þeim árum, er ég
átti sumardvöl á Hrauni. Vafa-
laust hefur Magnús aflað sér
nokkurra tekna með byssunni,
en þó mun sjávarfang hafa vegið
þyngra í búskap hans.
Eins og flestir Suðumesjabænd-
ur, stundaði Magnús sjóinn eftir
því sem færi gafst og fram eftir
öldinni reru Hraunsmenn oftast
úr Þorkötlustaðanesi. Þegar ég
man fyrst eftir mér var útræði
þaðan þó að mestu aflagt og
venjulega róið úr Járngerðar-
staðahverfi. Einstaka sinnum,
þegar veður voru blíðust, var far-
ið á flot í lítilli skektu, sem oftast
stóð á sjávarkambinum, skammt
ofan við Hraunsvör, og hefur
það naumast verið áhlaupaverk
að setja bátinn í grýttri fjörunni.
Þar á Magnús raunar mörg spor-
in og ég hygg, að hann hafi geng-
ið fjöruna nánast hvem dag.
Áð líkindum stóð hvers kyns
veiðiskapur hug Magnúsar næst
og hann oft svo lánsamur, að
geta haft áhugamál sín sér til lífs-
viðurværis. Ég segi oft, því land-
búskapur tók auðvitað umtals-
verðan tíma og ég held, að hin
hefðbundnu sveitastörf hafi legið
síður fyrir honum. A.m.k. sinnti
hann því lítið að taka upp ný-
tískulega búskaparhætti, sló
lengst af með orfi og ljá og bar
baggana heim á sjálfum sér.
Einn þáttur í fari Magnúsar,
sem ég tók eftir, var hve orðvar
hann var og aldrei minnist ég
þess, að hann bæri sér þau orð í
munn, sem kalla mætti fullgild
blótsyrði. Tók aldrei dýpra í ár-
inni en að segja „þremilsins".
Stórviðri kallaði hann golukorn
og virtist yfirleitt heldur lítið
uppnæmur fyrir stórmerkjum.
Þá sögu heyrði ég, að þegar tund-
urdufl sprakk að næturþeli og
braut rúður, þá hafi allir rokið
upp með andfælum, nemaMagn-
ús. Hann svaf.
Síðustu æviárin dvaldi Magnús
á elliheimilinu Gmnd og hafði
þar til umráða litla en vistlega
íbúð. Þar virtist hann una sér afar
vel og mér virðist raunar, sem
lundin hafi orðið sífellt léttari
eftir því sem æviárin urðu fleiri.
Þegar Magnús flutti frá Hrauni,
hafði hann dvalið nánast alla ævi
á sama blettinum og mér finnst
það lýsa fágætri aðlögunarhæfni,
að geta sætt sig við svo algjör
umskipti án beiskju. Ég tel mig
mega fullyrða, að ævikvöld
Magnúsar hafi verið með þeim
hætti, að ekki verði á betra
kosið. Fæturnir vom farnir að
gefa sig eftir langa og dygga þ jón-
ustu, en að öðm leyti má segja,
að honum hafi varla orðið mis-
dægurt. Við því er raunar lítið að
segja, þótt kallið komi, þegar
menn eru komnir á tíræðisaldur,
því eitt sinn skal hver deyja.
Við sem yngri emm, getum
raunar margt lært af mönnum
eins og Magnúsi. Ekkert megn-
aði að teygja hann frá uppmna
sínum og eðli. Hann Iét ekki skrá
sig til keppni í lífsgæðakapp-
hlaup nútímans. Þótt nýtísku-
legt snið kunni að geta aflað
mönnum meiri auðsældar, er lík-
lega farsælla að varðveita sam-
ræmið milli upplags og athafna.
Mér finnst Magnús á Hrauni
bera því vitni.
Gísli K. Sigurkarlsson.
var að komast á skrið aftur á, kom
karlinn upp og spurði hvað eigin-
lega væri um að vera. ,,Nú líttu út
um gluggann og þá sérðu hvers
kyns er.“
Þegar við vorum búnir að forða
okkur og komast út á 5 - 6 faðma
dýpi, þá var lagst við ekkeri og
legið þarna yfir nóttina í bærileg-
asta veðri. Svo þegar tók að birta
um morguninn, þá var farið
að líta í kringum sig og kom þá í
Ijós að við vorum staddir inni í
skerjagarðinum fyrir norðan Þor-
móðssker. Það skakkaði sem sagt
töluverðu, að við hefðum verið á
réttri stefnu. Þegar við vorum
búnir að átta okkur var akkeri létt
og lagt af stað áleiðis til Reykjavík-
ur, en rétt í sömu mund skellur á
útsynnings rok og eys upp sjó í
hvelli. Á leiðinni til Reykjavíkur
hefur svo trúlega verið farið heldur
grunnt yfir grynningamar vestur af
Akranesi, því þar fengum við á
okkur brotsjó, sem meðal annars
hreinsaði í burt fiskikassann á dekk-
inu, en hann hafði verið hálffullur
af ýsu. Þegar við komum svo loks-
ins til Reykjavíkur var tómlegt og
ömurlegt yfir dekkið að líta. Eins
og til minja um það sem á undan
var gengið kom ég auga á eina ýsu
sem hékk í lensportinu og var hún
til helmina innanborðs og útbyrð-
is.
Þessi vertíðin varð svo heldur
endaslepp hjá okkur. Um páska
vom allir gengnir í land nema ég og
FAXI-43