Faxi - 01.11.1986, Blaðsíða 3

ALBERT ALBERTSSON
Nýting háhitasvæðanm
á Reykjanesi
Téngsl Hitaveitu Suðurnesja við atvinnulííið
Fundarstjóri, góðir fundarmenn.
Bestu þakkir færi ég þeim, er staðið
hafa að þessari atvinnumálaráð-
stefnu. Ég á þá heitu ósk að ráðstefn-
an verði gagnleg og veki upp almenna
umræðu um atvinnumál á Suðumesj-
um, því að á Suðumesjum er mikill
ónýttur auður og taka má undir með
Hannesi Hafstein.
Hér er nóg um björg og brauð
berirðu töfrasprotann.
Þetta land á ærinn auð,
ef menn kynnu að not’ann.
Inngangur
Helstu auðlindir Islands em orka,
gróðurlendi landsins, fiskistofnar í
hafinu umhverfis landið og fólkið í
landinu, menntun þess og þekking.
Nýting innlendrar orku er innan við
tíunda hluta þess, sem hagkvæmt er
talið að nýta og það er nokkuð ljóst að
aðalaukningin í verðmætasköpun
þjóðarinnar á næstu áratugum byggist
á frekari nýtingu innlendra orkugjafa.
Innlendar orkulindir em vatnsorka
og jarðhiti. Tkknilega vinnanlegur
jarðvarmi á íslandi er talinn
3500xl018 Joule þ.e. u.þ.b. 1 milljón
T\vh af vergri varmaorku, sem er jafn-
mikil orka og í 80 milljörðum tonna af
olíu, en það er nálægt sannreyndum
vinnanlegum olíuforða heimsins.
Ekki er enn vitað hve mikið af þessum
varma muni reynast hagkvæmt að
vinna.
I háhitasvæðum er orkan talin vera
u.þ.b. lOOxlO18 Joule, (27.800 TVvh) í
heild og sýnir mynd 1. hvemig þessi
orka er talin skiptast á milli svæða. Á
árinu 1980 nam vinnsla á vergri
varmaorku úr jarðhita 23 Pj þ.e.a.s.
6,4 TWh.
'Iklið er að tæknilega nýtanlegt
vatnsafl íslands sé 64 TWh/a
(230 Pj /a) og að þar af sé hagkvæmt að
nýta 45 T\vh/a (162 Pj/a). Buist er við
aðum30T\vh/aafþessum45(eða 108
Pj /a af 162) sé, ,ódýr“ raforka, er nýta
mætti í orkufiekum iðnaði.
Úr tæknilega nýtanlegu vatnsafli má
fá 7300 Mw úr tæknilega nýtanlegum
jarðvarma 3500 Mw.
Heildamotkun íslendinga á orku ár-
ið 1985 var 1.985.000 tonn að olíugildi
og skiptist notkunin sem hér segir.
tonn olíuigíldi Pj %
Vatnsorka 860.000 38 43
Jarðhiti 550.000 24 28
Olía 510.000 22 26
Kol 65.000 3 3
1.985.000 87 100
Heildarorkuframleiðsla í Svartsengi
var á árinu 1985 453,54 Gwh í heitu
vatni eða 6.104.897 tonn og um 41
Gwh í rafmagni þar af röskar 10 Gwh
til eigin nota.
Framleiðsla varma og raforku var
því um 495 Gwh og 2,05% af heildar-
orkunotkun.
Á árinu 1985 vom ffamleiddar 3837
Gwh af raforku í landinu þar af gaf
jarðhitinn 171 Gwh eða4,5%. Afþess-
um 171 Gwh raforku sem jarðhitinn
færði landsmönnum framleiddi
Svartsengi um 41 Gwh eða 24%.
Að lokum skal þess getið til fróðleiks
að jarðhiti sá fyrir 83% af húshitunar-
þörfinni í landinu og lætur nærri að
79% landsmanna hiti nú hús sín með
jarðvarma.
Nýtingarmöguleikar háhita
Nýtingarmöguleikar háhitasvæða
em margir. Háhitasvæðin ber fyrst að
nýta til hitaveitna síðan til iðnaðar og
síðast til raforkuvinnslu eingöngu.
Helsti kostur jarðhita ffam yfir olíu og
vatnsorku er að þegar orkan er nýtt
sem varmi er vinnslukostnaður jarð-
hitans 5-10 sinnum minni en kostn-
aður við að nota olíu eða raforku. Til
gufuframleiðslu í iðnaði er verð jarð-
hita nálægt því að vera tíundi hluti af
verði olfu eða rafmagns. Jarðgufu er
hægt að vinna allt að 200°C heita, en
meginvarmanotkun iðnríkja er innan
þess hitastigs eins og fram kemur á
mynd 2a og b. Suða, þurrkun, eim-
ing og kæling em varmaffekustu
notkunarsviðin í iðnaði, en húshitun
gnæfir yfir, sem stærsti varmanotand-
inn. Iðnaðamot falla því vel að þeim
hitastigum og varma, sem háhita-
svæði landsins geta gefið af sér. Nýt-
ingarvandamál jarðgufu em einnig
hverfandi, þar sem oftast er unnt að
nota tæki og framleiðsluferla óbreytta
þegar farið er frá ketilgufu yfir í jarð-
gufu. Það er augljóst, að heppilegasta
nýting háhita er í iðnaði með sam-
vinnslu raforku. Til þess að notkun
gufu í iðnaði geti orðið útbreidd þarf
að setja upp gufuveitu og skapa að-

+
t
MYND 1
FAXI 247