Faxi - 01.01.1990, Side 11

SKÓLAR
SUÐUR-
NESJUM
jafnvel svo að segja enga tilsögn
geta veitt börnunum."
Skólahúsið var byggt í Norðurkoti
sumarið 1903.
Húsið var járnklætt timburhús
uteð hvítmálaða veggi, portbyggt
[Ueð svörtu þaki. Ætlunin var að
íbúð yrði uppi í risinu en kennslu-
húsnæði niðri og þannig var það fá-
e>na vetur.
Þann vetur (1903—1904) var
kennt í báðum skólunum, Norður
°8. Suðurkotsskólanum.
I Suðurkoti kenndi Þórður Er-
'endsson 28 börnum á aldrinum
7— 14 ára. Kennt var í tveimur deild-
ym. I eldri deild var kennt kver, bibl-
lusögur, lestur, skrift, reikningur,
saga, landafræði, náttúrusaga og
danska. í yngri deildinni voru
kenndar 5 fyrsttöldu greinarnar. í
Norðurkoti kenndi Sigurgeir Sig-
urðsson 19 börnum á aldrinum
8— 14 ára. Kennsla fó fram á sama
hátt og í Suðurkoti, nema hvað
Sigurgeir bauð nemendum sínum
ekki upp á dönskukennslu.
Á sumrinu 1907 er byggt nýtt
skólahús á Brunnastöðum. Ástæð-
an fyrir hinni nýju byggingu hefur
öllum líkindum verið sú að
Sarnla húsið hefur verið orðið lé-
'egt, enda kemur það fram í mats-
hréfi Guðmundar Guðmundssonar
(ódagsett) hreppstjóra í Landakoti, á
gamla húsinu, að það hafi verið rifið
pg það sem nýtilegt var úr því notað
í það nýja.
Matsverð á gamla húsinu var
3750 krónur, en nýja hússins
6043,21 krónur.
Nýja húsið var 20,5 álnir á annan
Veginn en 10 álnir á hinn. Vegghæð-
•n 5 álnir og sperruris 3 álnir. Grunn-
urinn undir húsinu hlaðinn úr
höggnu grjóti og sementaður að ut-
an- I norðurenda hússins var íbúð
fyrir kennara.
Þessi skóli, var eins og sá gamli,
ávallt kallaður Suðurkostsskóli.
Hann var tekinn í notkun þá um
haustið. Kennari var Ólafur Guð-
Jónsson og nemendur voru 21. í
Norðurkoti kenndi þann vetur séra
Árni Þorsteinsson 20 nemendum.
. Veturinn 1908—1909 voru þeir
Árni Þorsteinsson og Ólafur Guð-
Jonsson kennarar, Arni kenndi í
Norðurkoti, en Ólafur í Suðurkoti.
Olafur átti við vanheilsu að stríða
Þennan vetur, svo mjög ágerðist
Pessi sjúkdómur hans, að hann varð
að hætta allri kennslu um veturinn
°g var annar fenginn í hans stað.
vorið lést síðan Ólafur. Skólarn-
lr voru settir 1. október, en enduðu
annars vegar 31. mars (Suðurkot),
en hins vegar 3. apríl (Norðurkot). í
Suðurkoti voru alls 16 nemendur, 7
drengir og 9 stúlkur, öll á skóla-
skyldualdri, þ.e. 10—14 ára. Náms-
greinarnar sem þau lærðu voru lest-
ur (3 stundir á viku), skrift (4 st.),
réttritun (3 st.), náttúrufræði (4 st.),
kristinfræði (6 st.), landafræði (3 st.),
saga (3 st.), og reikningur (6 st.).
Eldri börnin (þ.e. 12—14 ára), sem
voru 7 lærðu allar þessar greinar, en
hin yngri (10—11 ára), ásamt tveim-
ur af eldri börnunum, lærðu móður-
málsgreinarnar, líffræði, kristin-
fræði og reikning. 1 Norðurkoti voru
nemendur 19 allir á eldra stiginu, 7
drengir og 12 stúlkur. Námsgreinar
voru hinar sömu og í hinurn skólan-
um nema Árni kenndi jafnframt
söng og leikfimi. Samsetning
stundatöflu var þó ekki hin sama.
Árni kenndi lestur (6 st.), skrift (3
st.), kristinfræði (4 st.), sögu (2 st.),
náttúrufræði (3 st.), söng (2 st.), og
leikfimi (3 st.). Aðrar greinar voru
eins og hjá Ólafi. Um söng og leik-
fimikennsluna segir Árni í athuga-
semdum við skólaskýrsluna
1908—1909 hafa hagað kennslunni
þannig að hann hafi varið Vi til 1
klukkustund tvisvar í viku til
söngkennslu ýmist með eða án
hljóðfæris. Leikfimin var einkum
stökk, glímur og ýmsar
líkamsæfingar, göngulag og fleira.
Kennsluáhöld sem til voru í skól-
anum báðum voru eftirfarandi:
1. Landabréf íslands 2
Landabréf Evrópa 2
Landabréf báðar hálfkúlur
Landabréf Norður Ameríka 1
Landabréf Suður Ameríka 1
Landabréf Afríka 1
Landabréf Asía 1
Landabréf Ástralía 1
Landabréf Palestína 1
2. Dýramyndir 50
3. Mannslíkaminn á pappa 1
4. Húsdýrin litmyndir 12
5. Kúlnagrindur fyrir reikning 2
6. Meterstika
7. Naturhistorisk Atlas for Schuler
Um skólahaldið þennan vetur
segir Ögmundur Sigurðsson próf-
dómari, í bréfi sínu til skólanefndar
og Stjórnarráðsins 3. maí 1909:
„Af þeirri kynningu er ég hefi
fengið af skólunum á Vatnsleysu-
strönd, sé ég að þeir þurfa end-
urbóta og ýmissra breytinga. Við
skólann á Þórustöðum hafa
börnin tekið góðum framförum,
kennslan hefur verið góð, og í
sumum greinum ágæt, en skóla-
húsið þar er of lítið fyrir jafn-
mörg börn, húsbúnaður og
kennsluáhöld mjög léleg. Ef
sama fyrirkomulagi yrði haldið
áfram, þyrfti að bæta úr þessum
misfellum. Brunnastaðaskóli
hefir beðið mikinn hnekki í ár,
aðalkennarinn veiktist á miðju
skólaári og gat vitanlega ekki
fylgt sér að kennslunni þann
Veturinn 1910 fór kennsla fram á bænum Stóru-Vatnsleysu, en áriö eftir uar þar byggt lítiö skólahús. I honum var fyrst kennt
til 1914 og síöan aftur tímabiliö 1924—1942.
Sumkomuhús ungmennafélagsins ImHtar, Kirkjuhvoll, var á árunum 1934—1938 notad undir kennslu yngri bama.
FAXI 11