Faxi - 01.01.1993, Blaðsíða 31

maður þar í bæ. Þorvaldur lét af emb-
ætti héraðslæknis þar vestra árið
1900. Hann var því enn í embætti er
Hannes Hafstein kom vestur 1896 til
að taka við embætti sýslumanns.
Hafi Hannes ekki þekkt fjölskyldu
Haralds Krabbe frá námsárum sínum
hefur hann án efa allað sér tengsla
við þessi ættmenni Þorvalds þegar á
þesssum árum. Hannesi var því trú-
lega kunnugt um hagi Krabbe þegar
hann var skipaður landsverkfræðing-
ur.
Landsverkfrœðingur vitamála
Starf þeirra Jóns og Krabbe var í
upphafi almenn ráðgjöf fyrir lands-
og sveitastjómir við alla mannvirkja-
gerð. En fljótlega fól Stjómarráðið
Krabbe að sjá um vitabyggingar. Jón
Þorláksson tók hins vegar að sér
vega- og brúagerð. Oljóst er hvað réð
þessari skiptingu. Enn fremur var
óljóst við upphaf starfs Krabbe hvort
bryggjugerð félli undir hans umsjá.
Um það setti Stjómarráðið ekki regl-
ur fyrr en löngu síðar. Jón Þorláksson
hafði að sönnu afskipti af bryggju-
gerð en lítið mun það hafa verið.
Fram að þssu hafði landssjóður lítið
fengist við að veita fé til bryggju-
gerða en sá alfarið um vitana. Það
var því eðlilegt að Krabbe fengist að-
allega við þá. En þetta var að breyt-
ast, einmitt er Krabbe kom til starfa.
Árið 1902 hóf fyrsti íslenski vél-
báturinn róðra frá ísafirði og á næstu
ámm fjölgaði vélbátum ntjög ört.
Kröfur um bætta hafnaraðstöðu urðu
því stöðugt háværari úr öllum lands-
fjórðungum. Vélbáta var erfiðara að
setja á land eftir hvem róður líkt og
gert var við árabáta. Nauðsynlegt var
því að gera bryggjur í verstöðvunum
er uppfylltu tvennt í senn: Veittu
nokkurt skjól til viðlegu og losunar
afla.
Fyrra atriðið varð þó víða útundan
enda aðalstríðið að fá afdrep til að
landa aflanum. 1 flestum verstöðvum
lágu bátar við bólfæri úti á höfnum á
milli róðra. Þegar útgerð togara- og
kaupskipa hófst á árunum 1907-14
varð að sjá stórum skipurn fyrir við-
legurými og losunaraðstöðu. Slíkt
var þó ekki hægt nema hafnarskilyrði
væru sérstaklega hentug. Mannvirki
fyrir slík skip urðu að vera mjög
traust. Þær framkvæmdir sem frant
undan voru kölluðu því á verkfræði-
lega þekkingu.
Fyrstn framkvœmdir Krabbe
Árið 1905 hrundi bryggja við
Torfunef á Akureyri sem Akureyrar-
bær hafði látið danskan smið gera.
Endursnríði bryggjunnar tók Krabbe
að sér 1907 og gekk svo vel frá henni
að hún stóð lítt högguð frarn undir
seinni heimsstyrjöld. Samsumars var
byrjað á hleðslu bátabryggju úr grjóti
við Stokkhellu í Vestmannaeyjum.
Var hún hlaðin eftir teikningu
Krabbe. Var þetta upphaf að hafnar-
gerð í Eyjum. En mesta framkvæmd-
in á þessunt árum var bygging nýs
vita á Reykjanesi. Var vitinn steyptur
á árunum 1907-1908 við mjög erfið-
ar aðstæður. Það var einkum fyrir
harðfylgi Krabbe og Páls Halldórs-
sonar, skólastjóra við Stýrimanna-
skólann, að byggingin tafðist ekki
vegna nristaka dönsku flotastjómar-
innar sent ekki þekkti staðhætti nógu
vel á Reykjanesi.
Krabbe teiknaði vitann ásamt
dönskum byggingamieistara. Bygg-
ing vitans, sem er 22 m hár, var
tæknilegt afrek við þær aðstæður
sem þá voru þar syðra. Hún olli á
sinn hátt tímamótum í samgöngu-
málum íslendinga. Veggþykkt neðst
í vitanum er t.d. 3,25 m en efst 1,25
m. Hann var byggður með það fyrir
augum að þola jarðskjálfta sem ekki
eru óalgengir á Reykjanesi.
Framhald í nœsta blaði
Upplýsingar um allar ferðir í
SÍMSVARA
1150
Sérieyfisbifreiðir Keflavíkur
Sími 92-15551

'i' — ZS, M -a L'i . upl SS é " as ' ' &
I Dropanum færðu
útimálninguna á sama
verði og í verksmiðjunni
r dfopinn
Sími 14790
TÍMARIT
Sókabúl Hefifartkur
DAGLEGA I LEIOINNI
Þúfcerð ríflegan
skattaafslátt og rtkulega
raunávöxtun á Sparileið 5
Sparileið 5 er tuímœlalaust ein arðuœnlegasta
sparileiðin á fjármagnsmarkaðinum.
Leið að eigirt húsnœði.
Leið að eigin varasjóði.
Leið til lœkkunar á sköttum.
Því ekki ai) líta við
itgfá nánari
upplýsingar.
ÍSLANDSBANKI
FAXI 31