Faxi - 01.02.1993, Blaðsíða 5

fremst, braut dómsmálaráðherrann
lög og gaf forsætisráðherrann þing-
inu ranga skýrslu. Ég held að íslensk-
ir stjómmálamenn geti ekki skilið
niðurstöður dómarans. Á sama veg
og Sovét-menn skildu aldrei hvers
vegna Nixon var knúinn til að segja
af sér fyrir það eitt að láta hlera
símtöl stjórnarandstæðinga sinna —
fyrirbrigði, sem sovétið taldi sjálf-
sagt og nauðsynlegt.
Ég spyr, hvenær rennur sá dagur
upp á Isalndi, að ráðherra verður að
segja af sér fyrir að brjóta lög eða
segja ósatt. Á Islandi er stjómmála-
umræða á allt öðna og miklu lægra
plani en í Danmörku. I Danmörku er
10% atvinnuleysi en tiltölulega
traustur gjaldmiðill. Á Islandi er
helmingi minna atvinnuleysi en
ntjög veik mynt. Mér fannst satt að
segja eins og ég væri kominn á
geðveikrahæli fyrst þegar við kom-
unt heint í jólafnið í vetur. Fólkið
talaði ekki, það öskraði, þegar maður
spurði hvað væri að.
Finnst þér velferðarríkið standa
sterkara í Danmörku en á Islandi?
Það efast ég um. Tökum dænti úr
heilbrigðisgeiranum. I Danmörku
eru 131 rnenn um hvert sjúkrarúm í
stað 67 manna á Islandi. I Danmörku
er lífaldur kvenna 79 ár á móti 81 á
Islandi. I Danmörku er meðalaldur
karla 72 ár en á Islandi 75 ár. Samt er
það svo samkvæmt Gallup-skoðana-
könnun að 80% Dana lfta á rfkið og
hið opinbera sem vin sinn. Mér
býður í grun að allt önnur viðhorf
byggð á upphrópunum fjölmiðlafá-
vita ráði meiru á Islandi.
I Kaupmannahöfn t.d. gerist það
yfirleitt ekki að fólk reyni að svindla
á fargjöldum í strætisvögnum eða
jámbrautum, enda viðurlög við slíku
mjög ströng og umferðarmenning
Dana er miklu betri en hjá landanum.
Meira að segja fótgangendur bíða
eftir sínu græna ljósi þótt umferð sé
engin. Enda eru slys hér miklu
fátíðari en á Islandi. Fólk hér er ekki
í þessu eilífa kapphlaupi við tímann
- miklu afslappaðra.
En bókmenntaumrœðan?
Hún er lítil. Danir gefa út fáar
bækur og þýða hlutlallslega miklu
minna en Islendingar. Mjög fáir rit-
höfundar ná fótfestu og lifa hér af rit-
störfum eins og Lis Nönegard höf-
undur Matador-myndanna. Hún gaf
út í vetur 1. bindi æviminninga sinna
og seldist sú bók í tæplega 70 þúsund
eintökum. Sárafáar bækur eru rit-
dæmdar og þá einkum þær, sem gef-
nareru úl af stórum forlögum. Átök í
menningarmálum eru nánast ekki
sjáanleg og beslu höfundarnir ílýja
land eins og Hullenberg, Daninn sem
fékk Norðurlandaverðlaunin núna.
Hann býr í Hamborg.
Haftð þiðferðast mikið?
Dálítið um Sjáland og Jótland. I
ágúst fórum við til Kristiansand og
Horten í Noregi. Eigum þar kunn-
FAXI 37
v;