Vísbending - 01.08.2008, Blaðsíða 1

upp með slík undanskot. Einnig væri
einfaldara fyrir erlend fyrirtæki að laga
sig að íslensku umhverfi. Takist vel til má
laða að fjölþjóðleg fyrirtæki til Íslands
og stórauka skatttekjur þrátt fyrir lægri
skatta. Þetta eigum við að gera án þess
að skerða upplýsingaflæði til erlendra
skattayfirvalda. Íslendingar eiga að keppa
um heiðarlegt fjármagn og laða að sér
fyrirtæki sem vilja eiga heiðarleg viðskipti
og þurfa ekki að fara í felur með sitt
fjármagn. Íslensk og erlend fyrirtæki eiga
að búa við sömu skatta, en lægri skattar
eiga ekki að gilda einungis á þau erlendu.
Þannig má vinna með öðrum þjóðum í
stað þess að fá þær uppá móti sér eins og
sumar skattaparadísir hafa lent í.
Erna Bryndís Halldórsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Hyrnu ehf. sér um erlend
fyrirtæki, sem sjá m.a. skattalegt hagræði
af því að skrá sig á Íslandi. Skattahagræði
er af allt öðrum toga en skattaundanskot
og hvorki ólöglegt né neitt athugavert
við það. Fyrirtæki fjármagna sig í þeim
löndum þar sem skattar eru lægstir. Það er
jafn eðlilegt og að þau séu með framleiðslu
þar sem vinnuafl er ódýrast. Erna Bryndís
segist ekki hafa orðið vör við skattsvik
á Íslandi og telur það vart viðgangast,
a.m.k. ekki meðal stórra fyrirtækja. Við-
skiptavinir hennar eru yfirleitt fyrirtæki
sem skrá sig hér vegna hagstæðra tvískött-
unarsamninga meðal annars við Kanada,
Bandaríkin og Sviss.
Fengið er bindandi álit frá fjármála-
ráðuneytinu og ríkisskattstjóra um hvernig
skattlagningu er háttað hér á landi
miðað við gefnar forsendur, áður en
fyrirtækin koma hingað til lands. Af
þessum fyrirtækjum fær ríkið talsverðar
skatttekjur. Hún segir að skattaumhverfi á
Íslandi sé hins vegar ekki samkeppnishæft.
Flest fyrirtækin komu hingað meðan
fyrirtækjaskattur var yfir 30%. Því var
1. ágúst 2008
28. tölublað
26. árgangur
ISSN 1021-8483
1 2 4Fólk hneykslast ef menn hafa há laun samkvæmt
skattskrá. Það ætti að
hneykslast á skattsvikum.
Fæst einhver til þess að
búa á einangraðri eyju
til þess að taka þátt í
hagfræðitilraun?
Eru Íslendingar meiri
frumkvöðlar en aðrar
þjóðir? Ef svo er, hvers
vegna?
Umbætur í landbúnaði
eru langt undan í um-
heiminum. Íslendingar
eiga enn lengra í land.
3
Vikurit um viðskipti og efnahagsmál
Skattaundanskot og fjármagnsflótti
V í s b e n d i n g • 2 8 . t b l . 2 0 0 8 1
gera sér grein fyrir umfangi skattasvika á
Íslandi. Tekjuskattur á fyrirtæki á Íslandi
er 15%, en 21-28% í Bretlandi og að
meðaltali um 30% í Þýskalandi. Þannig
ættu undanskot skatta á Íslandi að öðru
jöfnu að vera minni en í þessum löndum.
Í skýrslu sem Alþingi lét gera árið 2005
er gert ráð fyrir að skattsvik á Íslandi
sem tengjast fjármálaviðskiptum milli
landa geti numið 1,0 – 1,5% af heildar
skatttekjum hins opinbera. Þær tölur eru
þó háðar mörgum óvissuþáttum.
Það er á fleiri vígstöðum sem Íslendingar
verða af miklu fé. Í kjölfar aukinnar
alþjóðavæðingar hefur samkeppni um
fjármagn aukist. Ýmis lönd reyna að laða
til sín fyrirtæki á grundvelli lægri skatta.
Nú þegar hafa einhver íslensk fyrirtæki
flúið til landa þar sem skattaumgjörð er
hagstæðari. Á meðan aðstæður eru þannig
fara erlend fyrirtæki tæpast að flykkjast
hingað. Þannig fara Íslendingar á mis við
miklar skatttekjur.
Samkeppnishæft Ísland
Lausnin á báðum vandamálum er sú
sama. Lægri skattar og einfaldara skatt-
kerfi. Allar undanþágur á að afnema.
Þannig má bæði minnka vilja til skatt-
aundanskota og auðvelda bæði innheimtu
og eftirlit, svo erfiðara sé að komast
Í febrúar á þessu ári hófu Þjóðverjar rannsóknir á hlut banka frá Liechten- stein í skattaundanskotum Þjóðverja.
Þýsk yfirvöld keyptu gögn um viðskiptavini
LGT bankans af Heinrich Kieber, fyrrum
starfsmanni bankans, en hann hafði stolið
gögnunum. Kaupverðið var 140 milljónir
evra. LGT er rekin af konungsfjölskyldunni
í Liechtenstein. Gögnin innihéldu upplýs-
ingar um 1.400 viðskiptavini bankans.
Þar af voru um 600 Þjóðverjar og
800 útlendingar. Margir viðskiptavina
bankans hafa nýtt sér upplýsingaleynd
til þess að komast hjá því að borga skatta
í heimalandinu. Nú þegar hafa hundruð
viðskiptavina bankanna játað að hafa skotið
fé undan skatti. Bresk yfirvöld áætla að
300 breskir auðkýfingar verði annað hvort
ákærðir eða hafi sjálfir frumkvæði að því
að semja um greiðslur vegna skattsvika í
tengslum við málið. Ekki er vitað til þess að
neinir Íslendingar eigi hlut að máli.
Í kjölfarið eru skattaparadísir undir
miklum þrýstingi frá öðrum stjórnvöldum
um aukið upplýsingaflæði. Það hefur þegar
borið árangur en eyjan Mön hefur ákveðið
að auka upplýsingaflæði til Norður-
landanna.
Of háir skattar
Það er ekki nýtt af nálinni að því hærri sem
skattar eru, þeim mun líklegra eru alls kyns
skattaundanskot. Stjórnendur vega og meta
líkurnar á að þeim verði refsað, og ábatann
af skattsvikunum. Í þeim útreikningi
felast einnig huglægir þættir á borð við
réttlætiskennd og almenningsálit. Ef veginn
ábati er meiri en veginn kostnaður fara
menn útí skattsvik.
Reynsla Rússa er skýrt dæmi um
ávinning af skattalækkun. Þeir lækkuðu
tekjuskatt úr 33% jaðarskatti í 13% flatan
skatt. Skatttekjur þeirra jukust eftir það
um rúmlega 50%. Sumpart vegna þess að
neysla jókst, en líka af því að undanskotum
undan skatti snarfækkaði. Erfitt er að
framhald á bls. 4