Búfræðingurinn - 01.01.1940, Blaðsíða 23
BÚFRÆÐINGURINN
17
að svo jnikilsvert ræiktunaratriði virðist hafa farið fyrir
ofan garð og neðan hjá ræktunarmönnum yfirleitt, því áð
þótt máltækið segi, „að ekki tjái að fást um orðinn hlut“,
þá verður þvi þó ekki neitað, að vel hefði það komið sér,
í yfirvofandi áhurðarkreppu, að eiga nokkur þúsund ha
af vel ræktuðum smárasléttum í landinu. Það getur verið
lærdómsríkt og gagnlegt að gagnrýna málin og leita að
orsökunum, þegar eitthvað gengur á tréfótum, því að án
þess verður varla bent á réttar leiðir til úrhóta. Þetta
skal nú reynt, livað tómlæiti manna um hvitsmárarækt-
ina áhrærir, og má vafalaust finna margar orsakir, en mis-
jafnlega veigamiklar.
Það verður að taka á hverri meinsemd hispurslaust, og
get ég því ekki komizt hjá því að láta það álit í ljósi, að
höfuðorsökin sé rótgróin tregða íslenzkra bænda gagn-
vart flestum eða öllum rækiunarnýjungum. Ég held þáð
megi yfirleitt telja, að alltaf hafi gengið mjög treglega
að innleiða hér nýjar ræ'ktunaraðferðir, og vafalaust á
þetta rætur sínar í því, að ræktun jarðar er okkur ekki
í hlóð borin, fæstir fulltíða manna hafa alizt upp við
nokkura teljandi jarðrækt og þaðan af síður við jarð-
rækt sem fastan lið í hinum árlegu búnaðarframkvæmd-
um, og fæstir hafa haft tækifæri til, eftir að þeir náðu
fullorðinsaldri, að ganga i gegn um það ítarlega eða lang-
vinna ræktunarskólun, að þeir séu ekki ennþá meira og
minna örflientir á ræktunarstörfin og liafi ómótmælan-
lega tilhneigingu til að sneiða fram hjá allri fjölbreytni
og útbrotsemi i þeim efnum. Margir hafa af óskiljanlegri
fordild liálfgerðan ýmigust á vísindalegri ræktunarstarf-
semi og tilraunum og ganga með þá grillu í höfðinu, að
niðurstöður, sem þannig er aflað, hafi ekki „praktiskt“
giJdi, og ef til vill er höfuðástæðan lil þessa sú, að alltof
fáir ræktunarmenn hafa kynnt sér ræktunarmálin fræði-
lega og gerl sér grein fvrir hinu dásamlega samspili
hinnar dauðu og Iifandi náttúru, eins og það kemur fram
i ræktuninni og eru þar af leiðandi algerlega ófróðir um
silt eigið hlutverlc i því samspili. Ég nefni þetta sem
2