Búfræðingurinn - 01.01.1948, Blaðsíða 12
10
BÚFRÆÐINGURINN
sína og hérað. Hann var ýmist hreppstjóri, sýslunefndarmaður
eða oddviti Viðvíkurhrepps og formaður búnaðarfélags bæði í
Viðvíkur- og Hólahreppi. Hann beitti sér fyrir stofnun rjóma-
bús, er fimm hreppar í austurhluta sýslunnar stóðu að, og var
forinaður þess. Hann átti sæti í yfirskattanefnd Skagafjarðai-
sýslu í 14 ár. Má af þessu sjá, að alllengi þótti varla svo ráð
ráðið um almenn mál, að liann væri þar ekki til kvaddur.
Heima á Hólum voru þó aðalstörf hans, og fyrir verk sín
þar mun hans lengst minnst. Þar var óðal anda hans og at-
hafna.
Jósef halði hlotið skjótan frama og óvenjulegan, meðan hann
var ennþá barnungur maður. Örfáir íslendingar höfðu stund-
að búnaðarnám erlendis á undan honum, svo nokkru næmi, og
enginn þeirra mun hafa lilotið jafn glæsilegt próf frá erlendum
búnaðarskóla sem hann. Þegar hann kemur heim verður
honum brautin greið, og furðanlega fljótfarin til vegs og frama.
Þó hóf hann starf sitt í ókunnu héraði, þar sem liann átti engan
styrk vina né voldugra frænda. Rosknir og ráðsettir bændur í
Skagafirði urðu hrifnir af gáfum og dugnaði hins unga manns.
Einar Guðmundsson á Hraunum í Fljótum var þá einn af mik-
ilhæfustu búhöldum Skagfirðinga. Einar þóttist finna foringja-
efni þar sem Jósef var og brautryðjanda ýmissa framkvæmda,
sem hann hafði sjálfan dreymt um, en skorti þekkingu til að
framkvæma. Aldinn bóndi og ungur menntamaður bundust
vináttuböndum, sem ekki rofnuðu meðan þeir lifðu báðir.
Margir forystumenn Skagfirðinga og Húnvetninga hnigu að
sama ráði og Einar um álit sitt á Jósef. Svo fór um sýslunefnd
Skagfirðinga, og var þar fremstur í flokki sýslumannssonurinn
frá Reynistað, Gunnlaugur Briem, er Skagfirðingar hafa lengi
talið einn hinn mesta hugsjónamann og valmenni. Nú vildu
Skagfirðingar og Húnvetningar stofna skóla, hefja merki menn-
ingar sinnar á frægasta höfuðbóli Norðurlands, Hólum í
Hjaltadal. Jósef var aðalráðunautur þeirra um þetta mál, og
honum var falin stjórn hinnar nýju stofnunar, er verða skyldi
óskabarn Norðlendinga og raunar alþjóðar. Þá veitti sýslu-
nefnd Skagfirðinga honum allmikið fé að láni, til þess að reisa
fyrirmyndarbú á skólasetrinu. Furðanlega mikill vegur og virð-