Búfræðingurinn - 01.01.1948, Blaðsíða 132
130
BÚFRÆÐINGURINN
og ekki sízt búvélar o. m. fl. Mjög skiptir það miklu máli, að
bændur, og þeir, sem hjá þeim vinna, kunni að nota og hirða
þessa hluti. En óhætt er að fullyrða það, að fjöldi manna kann
enn lítið til jarðyrkju, og miklu minna en vera ætti. Og margir
eru fáfróðir um fóðurjurtir og jarðveg, sem þeir nota. Mörgum
mun ærið ótamt að dreifa áburði, sá grasfræi, rækta matjurtir,
grisja rófur, blanda kjarnfóður og þannig mætti lengi telja.
Sama er að segja um meðferð og notkun hesta og búvéla. Enn
eru margir bændur og heilar sveitir, sem ekki hafa náð tökum
á því að draga heysæti heim að hlöðu, og því síður inn í þær.
Virðist þó hér um vandalítið verk að ræða, þó það sé mikils-
vert. Er þetta sönnun jaess, sem raunar er alkunnugt, að hægt
gengur um útbreiðslu umbóta meðan fáir kunna Jiær.
Þá er vert að minnast þess, að vélanotkun, eða tækin, sem
bændur Jourfa og reyna nú mjög að taka í þjónustu sína geta
orðið tvíeggjað sverð, ef þeir kunna ekki með að fara. Af slíku
hlýtur að leiða fjárliagstjón og vanmenning. Það er gott að hafa
jietta spakmæli í huga: „Tæknin er góður jijónn en slæmur
húsbóndi". Hitt er víst, að hún verður húsbóndi yfir eignum
og ánægju þeirra manna, sem ekki kunna með hana að fara.
Guðmundur jónsson, skólastjóri á Hvanneyri, hefur fært
gild rök fyrir því, að vinnulaun séu um og yfir 80% af reksturs-
kostnaði landbúnaðarins. Hann byggir Jietta á niðurstöðum
búreikninga. Hann ber þetta saman við Jrað, sem gerist í ýms-
um öðrum löndum og landshlutum, og er kostnaður þessi
miklu hærri hér, en víðast eða alls staðar annars staðar. Þetta
stafar án efa af þrennu: Kaupgjald er hér miklu liærra en í ná-
grannalöndunum, aðstaða er slæm, vegna þess hvað umbætur
eru víða ófullkomnar, og lélegum vinnubrögðum, sem eflaust
má kenna lítilli og fábreyttri kunnáttu.
Aukin og bætt vinnuafköst eru nú án efa ein hin mesta
nauðsyn, sem nú kallar að íslenzkum landbúnaði. Þessari nauð-
syn verður þó ekki fullnægt nema miklu fleiri stundi búfræði,
en nú gerist. Með þessu er engan veginn úr því dregið, að glögg-
skyggni, alúð og samvizkusemi hefur valdið Jiví, að mörgum
hefur tekizt að leysa störf sín vel af hendi, þó að þeir hafi engr-
ar búfræðslu notið. En það verður að teljast mjög liklegt, að