Búfræðingurinn - 01.01.1948, Blaðsíða 138
136
BÚFRÆÐINGURINN
mun miðað við allt af sæmilega vandaðri gerð, íburðarlaust og
þó „sitt til hvers“, eins og kveðið var að orði, þ. e. að fjósinu
fylgdi geymslur fyrir hey og áburð, mjólkurhús með kælitækj-
um (vatni), sjálfbrynningu o. s. frv. — En til þessa dugir ekki
fjósið eitt. í það þurfa 16 kýr. Eins og gangverð er nú á kúnum
mun óhætt að gera ráð fyrir að sá liópur, sem til þess þyrfti að
fylla þetta fjós, mundi kosta allt að 40 þús. krónum. Fjósið
mundi því kosta hartnær 200 þús. króna. Hér eru þá ótaldar
allar þær tegundir véla, sem nútímabúskapur krefst, ef vel á
að vera, áhöld öll er þeim fylgja o. s. frv. Og trauðla myndi bú-
ið rekið án hesta. Það mundi ekki lækka stofnkostnað að
byggja þeim að fullu út úr rekstrinum. En drjúgmörgum þús-
undum mundi það nerna, sem til þessa þyrfti, ef öll kurl kæmu
til grafar.
Enn er ótalið það fjármagn, sem leggja þarf fram fyrir mold-
ina (b: jarðarverðið). Þar er að vísu um hornstein að ræða, og
enda meira en hornstein landbúnaðarins. Hún er undirstaða
alls hins siðmenntaða lífs, því að um það deilir enginn viti bor-
inn maður, að til moldar og miða verður að sækja alla næringu
mannanna barna. Moldina mætti því meta að nokkru. Á hitt
er aftur að líta, að tvísýnt mun, hver gróði það sé, að hver kyn-
slóð þurfi að rembast við það eins og rjúpa við staur, að borga
hana. Hér skal henni því sleppt, enda er hún oft að litlu metin
í reyndinni.
Enn er ótalið það fjármagn, sem til þess þarf að byggja upp
bæinn. Á allstórum upphæðum mun það lilaupa. En þess ber
að gæta, að þar er um lið að ræða, sem er sameiginlegur öllum
börnum þjóðarinnar, svo að hann verður ekki metinn til sér-
staks verðs fyrir búandlið. Hitt er annað mál, að þegar sá liður
er leystur mun mörgum fara að þyngjast fyrir fæti um útvegun
fjár til annarra hluta.
Sú fjárhæð, sem fram þarf að leggja til að stofna slíkt bú, sem
bent er til hér að framan, mundi nema allt að 250 þús. króna.
Þó sú lánsfjárútvegun, sem nú er fyrir hendi, samkvæmt gild-
andi lögum, og ein má teljast viðráðanleg — og er það þó vafa-
mál, — þ. e. lögin um landnám, nýbyggingar og endurbygging-
ar í sveitum, — væri nýtt til hins ítrasta, — mun ekki von til, að