Búfræðingurinn - 01.01.1948, Blaðsíða 139
BÚFRÆÐINGURINN
137
til þessa fengjust nema 120 þús. — ca. 75% af byggingakostnaði.
— Eftir mundi því að útvega allt að 130 þúsundum króna.
Hér mun ýmsum þykja allháar tölur á ferðinni, og er því sízt
að neita, enda hærri en almennt mun réttmætt. En sá afsláttur,
sem reynslan mun krefjast á þessu, stafar ekki af því, að ekki
mundi fyllilega réttmætt að krefjast slíks fjármagns til þessa,
heldur hinu, að „jsótt kaupmaður vilji sigla, verður byrinn að
ráða“. Og byrinn verður ekki ætíð óskabyr.
Hvað sem sagt verður um Jiéssar bollaleggingar, er víst, að
fjármagn það, sem þarf til þess að reka nútíma búskap hér á
landi ,er í reyndinni gífurlegt. Og sé aðstaða búandliða borin
í þessu efni saman við aðstöðu ýmissa annarra atvinnustétta, er
munurinn mjög mikill. Skal í því efni bent á nokkur dæmi:
Sjómenn eru þar einmitt ágætasta dæmið. Þeir eru annar
höfuðhornsteinn þjóðfélagsins, og enda oft taldir sá traustasti.
Hér skal ekki farið í meting um það. Á hitt skal bent, hver reg-
inmunur er — í þessu efni — á aðstöðu mikils hluta þeirra, er
stunda sjómennsku og þeirra, er stunda landbúnað. Allmikill
hluti íslenzkra sjómanna jrarf ekkert fjármagn að leggja frarn
til útgerðarinnar. Þeir koma að útgerðinni með tvær hendur
tómar. Fjármagnið, sem til hennar þarf, leggja aðrir aðilar
fram. Þróunin virðist enda stefna í þá átt, að fækka æ þeim að-
ilum í sjómannastéttinni, sem jafnframt sjómennskunni eiga
þátt í framlagi fjármagns jress, er til útgerðarinnar þarf. M. ö. o.
að jrví virðist stefnt öruggum skrefum, að aðskilja sjómenn-
ina og fjármagnið. Verður að telja það vafamál, hve æskileg sú
þróun er. En }>að haggar í engu þeirri staðreynd er áður getur.
Ekki kemur j^etta síður í ljós, sé aðstaða jreirra athuguð, sem
iðju stunda. Þar mun fjarmagnið og starfið enn nánara sitt á
livoru leiti, en við sjómennskuna.
Enn ljósara verður þetta þó um skrifstofulýð þjóðarinnar
yfirleitt. Um meginhluta hans má segja, að hann þurfi ekki að
leggja til atvinnu sinnar svo mikið sem pennavirði, hvað þá
meira. Sama rná segja um drjúgan hluta af embættismönnum
þjóðarinnar. Til embættisins þurfa þeir engu slíku til að kosta.
Auk þess fær talsverður hluti þeirra ýmiss konar aðstoð til þess
að fá þak yfir höfuðið.