Búfræðingurinn - 01.01.1951, Page 31

Loftslag á íslandi
Ejtir Björn L. Jónsson, veðurjrœðing
Inngangur.
Þegar talað er uin veður, er átt við ástand loftsins, eins og það kem-
Ur okkur jarðarbúum fyrir sjónir á líðandi stund eða öðrum tilteknum
tíma. Með loftslagi er hins vegar átt við meðaltal þessa ástands, eða
einstakra þátta þess, yfir lengri eða skennnri tíma. Slíkar meðaltölur
er þá fyrst hægt að reikna út, þegar gerðár hafa verið reglubundnar
veðurathuganir um nokkurt skeið á sama stað.
Hér á landi eru veðurathuganir meira en 100 ára gamlar. En eftir að
Veðurstofan var sett á fót árið 1920, fjölgaði veðurathugunarstöðvum
smátt og smátt, og nú eru þær um 70 talsins. Sumar þeirra hafa þó
^yrjað veðurathuganir það nýlega, að ekki eru til nein útreiknuð með-
altöl fyrir þær. En til þess að fá sem bezta hugmynd um veðurlag og
loftslag, þar sem staðhættir eru svo breytilegir sem hér á landi, þarf
lala athugunarstöðva að vera sem hæst.
í greininni hér á eftir liefur eingöngu verið stuðzt við útreikninga,
sem gerðir hafa verið í Veðurstofunni í Reýkjavík, og flestar töflurnar,
sem hér verða tilfærðar, hafa birzt í mánaðarriti Veðurstofunnar,
•Veðrátt„nni“. Úr snmnm þp.ssnm tnflnm pt Viér, rnmsins veepa, aííeins
tekinn útdráttur. í töflum þessum er stöðvunum raðað eftir landfræði-
%ri röð sólarsinnis umhverfis landið, og fer hér á eftir skrá yfir
skammstafanir þær, sem notaðar eru á nöfnum stöðvanna.
Ekki skal eg um það dæma, hve mikið gagn bændur hafa af þessum
tölum og útskýringum, sem þeim fylgja. En hitt er ljóst, eins og drepið
er á hér á eftir, að úr athugunum þeim, sem gerðar hafa verið undan-
farin ár og áratugi hér á landi, mætti vinna ýmsan fróðleik, sem hefði
a- m. k. ekki minna hagnýtt gildi fyrir atvinnuvegi landsins, til sjávar
°g sveita, en þær meðaltölur, sem þegar eru til. Og vafalaust verður