Búfræðingurinn - 01.01.1951, Blaðsíða 83
BUFRÆÐINGURINN
81
hafa, munu ekki beita kúm sínum framvegis með öllu á óræktað land.
Enda er talið sjálfsagt meðal stærri mjólkurframleiðenda víða erlend-
is og óþarft um það að deila, að rétt sé og hagkvæmt að beita mjólk-
urkúm á ræktað land. Nokkur vakning virðist nú vera að skapast á
þessu sviði hér á landi, og má í því sambandi benda á samþykkt síðasta
búnaðarþings um þetta mál.
Það hefur verið venja um allt land að beita mjólkurkúm nær ein-
göngu á óræktað land, að haustbeit á há undanskilinni. Kúabeitin er
mjög misjöfn á hinum ýmsu stöðum. Sums staðar er þurrlend og sæmi-
lega góð beit, en einnig er vel þekkt fyrirbrigði, að kúm er beitt á gróð-
urrýrt land og blautar mýrar. Þó geri ég ráð fyrir, að flestir bændur
séu sammála um, að það borgi sig bezt að gefa mjólkurkúnum að vetri
til það bezta af heyjunum, t. d. túnatöðuna. Og flestir þeirra bæta þetta
fóður nú upp með kjarnfóðurgjöf. En yfir sumartímann er þessum
sömu gripum víða beitt á óræktaða móa og mýrar og án kjarnfóðurs.
Hér er því um inikið ósamræmi að ræða á milli vetrar- og sumarfóðr-
Unar mjólkurkúa, og þarf það lagfæringar við.
Ef sú nýbreytni yrði upp tekin hér á landi að rækta beitiland fyrir
sauðfé, þá er heldur ekkert því til fyrirstöðu að reka sauðfjárrækt að
einhverju leyti á býlum innan sandgræðslusvæðanna, þó aðeins á því
landi, sem hefur náð að mynda samfelldan, þéttan og öruggan gróður.
Hins vegar horfir málið svo við frá mínum bæjardyrum séð, að
uteiri þörf sé á aukinni nautgriparækt og meiri mjólkurframleiðslu,
þar sem vöntun er á mjólk og smjöri í landinu, en að auka kindakjöts-
framleiðsluna, því að fram að þessum tíma hefur oftast orðið að flytja
ut kindakjöt, stundum fyrir lágt verð.
*
Hverju nýbýli þarf að ætla 50—60 ha af landi. Er þá talið sjálfsagt
að rækta ekki aðeins land til heyskapar, heldur beitilandið líka. Þessi
stærð býla mun nægja fyrir a. m. k. um 20 kúa bú. Auk þess gæti svo
hver bóndi stundað kartöflurækt sem aðra aðal-tekjulind.
Um kartöfluræktina vil ég segja þetta: Bæði kartöfluframleiðendur
°g -neytendur hafa verið óánægðir með það fyrirkomulag, sem ríkt
hefur í þeim málum undanfarin ár hér á landi. Margir bændur telja,
‘>ð það borgi sig ekki að rækta kartöflur umfram það, sem þeir nota til
heimilis síns. Neytendur vilja flestir fá kartöflur erlendis frá. Þær eru
'æFRÆÐINCURINN
6