Nýi tíminn - 01.07.1932, Qupperneq 1

„Ástand og úrræði“.
í 31. tbl. gamla Tímansstend-
ur grein með þessari fyrirsögn,
rituö af Hermanni JónasByni,
lögreglu8tjóra i Reykjavík. »Á-
stand og úrræði« er það sem allir
stjórnmálaflokkar eru nú að
ræða um, hver frá sinu sjónar-
miði, hvernig er ástandið hér hjá
okkur nú i raun og veru, af
hverju stafa þau vandræði, sem
liggja eins og mara á miklum
meiri hluti þjóðarinnar og til
hverra úrræða er hægt að grípa
til að bæta úr því? Þá vill Nýí
tíminn leggja orð í belg, lýsa
málinu frá sínum bæjardyrum
og jafnframt gera nokkrar at-
hugasemdir við ummæli gamla
nafna.
Ekki þarf að eyða mörgum
orðum til að lýsa ástandinu. —
I>að er kunnara en svo. Fyrir
miklum hluta bænda er svo
komið, að allar afurðir af búum
þeirra hrökkva ekki til að greiða
\&fborganir og vexti af lánum
þeim, sem hvíla á jörðum þeirra
og bústofni, og afurðir þeirra eru
í svo lágu verði, að þótt þeir
þyrftu ekki að svara til neinna
skulda, þá hrökkva tekjur bú-
anna varla til að fullnægja brýn-
ustu nauðþurftum heimilanna,
nema um því minni fjölskyldu
sé að ræða eða um stórbúskap,
þar sem bóndinn getur grætt á
■aðkeyptri vinnu á góðu ogvél-
tæku landi.
En hver er ástæðan að þess-
um vandræðum. í gamla nafna
er Hermann lögreglustjóri með
margþvælda vitleysu um það, að
húsaleigan í Reykjavík eigi aðal-
sökina á þessu.
öllum þeim, sem um málið
vilja hugsa og tala af nokkru viti,
er það augljóst mál, að erfið-
leikarnir hér á íslandi eiga ná-
kvæmlega sömu orsakir og þær
hörmungar, sem þjá gervallan
auðvaldsheiminn, og ennfremur,
að orsakir þessara hörmunga er
ekki skortur á því að lífsnauð-
synjar séu framleiddar, heldur
vitlaust og úrelt Bkipulag,
Um allan heim deyja þús-
undir manna á degi hverjum
hreint og beint úr hungri. Og
hungrið ágerist því meira, sem
meira er framleitt af matvörum.
iTil að ráða bót á kreppuDni eru
allar höfuðskepnur lofts, láðs og
lagar feugnar til hjálpar með
að eyðileggja þær nauðsynjar,
sem búið er að framleiða, —
hveitinu er brent, kaffinu hent
í sjóinn og bómullin látin fúna
á ökrunum. Fólkiö líður skort,
en á meðan er yfirfljótanlegt
af öllu þvi, sem fólkið vantar.
Og undirrótin er eignaréttur
örfárra einstaklinga yfir þess-
um birgðum. örfáir menn eiga
framleiðslutækin, jörðina, hrá-
efnin, skipin og síðan vöruna.
Til að framleiða þarf sáralitinn
mannafla móts við það sem áð-
ur var, og stóriðjuhöldarnir sjá
sér leik á borði að lækka fram-
leiðslukostnað, með því að segja
upp starfsfólki og lækka laun
þess. En við það fer markað-
urinn þverrandi, kaupgeta mink-
ar, vörurnar safnast fyrir og
afleiðingin verður síðan það
vitfirta ástand sem nú er: Ann-
arsvegar hungrandi alþýða, sem
engin ráð hefir til þess að afla
8ér nauðsynja sinna, og hinsveg-
ar birgðir af allskonar nauð-
synjum, sem vantar kaupendur
og verður að brenna eða eyði-
leggja á annan hátt.
Eina varanlega úrræðið gegn
þessu er vitanlega skipulags-
bylting, — afnám eignaréttar
einstakra manna á framleiðslu-
tækjunum og vörunum og um-
ráð alþýðunnar sjálfrar yfir
þeim, svo að hún geti framleitt
með þarfir sinar fyrir augum
o g notið sinnar framleiðslu.
Þetta hefir verið gert í Ráð-
Btjórnarrikjum Rússlands, og þar
vex velmegun með hverjum
mánuði samtímis þvi, að alt
gengur niður á við i auðvalds-
heiminum. Þar ræður alþýðan
og hún framleiðir fyrst og fremst
með það fyrir augum, hvers
þjóðin þarfnast og hiuu síðan
hent út á heimsmarkaðinn og selt
þvi verði, sem fyrir það er hægt
að fá, en ekki láta eyðileggjast
8vo og svo mikið til þess að
hægt sé að hækka verðið á því,
sem eftir er.
En nú segið þið, bændur góðir: