Nýi tíminn - 01.07.1932, Blaðsíða 2

NÝI TÍMINN
En það þýðir nú ekki að tala
um byltingu hér á landi. Ef til
vill segið þið, að bylting hér á
landi geti ekki komið til mála
fyrri en bylting er um garð
gengin úti í heiminum. Ekki
skal farið út i það aðþeasu sinni,
hve mikil akilyrði eru fyrir þvi,
að hér sé hægt að gera byltingu
áður en hún er um garð gengin
i löndunum í kring, eða hvort
hún geti orðið óumflýjanleg til
að forða frá almennum hungur-
dauða, en einhverntima veitist
máske tóm til að ræða þann
möguleika. En við skulum koma
okkur saman um það, að enn
sé ekki orðið það ástand hér á
landi sem er nauðsynlegur undan-
fari byltingar, — ekki enn orðin
sú neyð, Bem knýi hana fram,
og þroski alþýðunnar ekki kom-
inn á það stig, að hún taki
Binn rétt yfir framleiðslutækjun-
um, með kosningarétti sínum
eða »handafli«, fyrri en þá ef
allur fjöldinn ætti líf sitt að
verja.
En eitthvað þarf að gera.
Eitthvað þurfa bændurnir að
gera til að tryggja lif sitt. Eins
og nú standa sakir, vofir það
yfir öllum fjölda þeirra, að
jarðirnar verði teknar af þeim
og þeir reknir á mölina í hóp
atvinnuleysingjanna og fá auð-
vitað ekki nokkurn skapaðan
hlut að gera. Og þeir, sem fá
að sitja á jörðunum, fá ekki
að njóta þess sem þeir fram-
leiða, heldur er það tekið af
þeim með valdi. Má nefna sem
dæmi, þar sem Mjólkurbú Flóa-
manna lætur ekki bændurna fá
einn einasta eyri fyrir mjólk-
ina, en tekur helming andvirð-
isins og skilar því til bankanna,
en hinn helminginn getur bónd-
inn fengið vörur fyrir í ein-
hverri versluninni. En þeir hafa
ekki eyri til að kaupa fyrir
meðalaglas, þótt líf liggi við.
Gamli nafní segir, að ráðið sé
að lækka húsaleiguna í Reykja-
vík, — þá er kreppan bú-
in. En hver meðalgreindur
bóndi skilur það nokkurnveg-
inn, að ef hann er rekinn
úr sveitinni og hefir ekkert að
gera, þá er það lítil björg fyr-
ir hann, þótt hann fái kjallara-
kompu fyrir 40 kr í stað 60.
Því að sá sem engan eyri hefir
getur heldur ekki staðið í skil-
um með 40 krónurnar, og verð-
ur alveg á sama hátt rekinn út
fyr eða siðar.
Það sem bændurnir þurfa fyrst
og fremst að tryggja sér, er þetta
tvent: að þeir séu ekki flæmd-
ir frá jörðunnm, og i öðru lagi,
að þeir fái að njóta þeirra
nauðsynja, sem þeir framleiða
og þesB litla verðs, sem þeir
geta fengið fyrir þær á mark-
aðinum. Ef þeir tryggja sér það
tvent, þá forða þeir sér lengi
frá beinum hungurdauða, þótt
markaður bregðist fyrir fram-
leiðslu, eins og nú má segja að
orðið sé að miklu leyti. En
þetta er bændum ómögulegt að
tryggja, nema þeír bindist öfl-
ugum samtökum. Nýi tíminn
hefir haft sannar fregnir af þvi,
að í ýmsum héruðum landsins
er allmikill áhugi fyrir að
koma slíkum samtökum á, og
ef til vill eru þau þegar gerð i
einstökum sveitum. En á því
ríður, að félög þau, sem mynd-
uð verða í þessu augnamiði,
myndi aftur samtök sín á milli,
og að því takmarki verða þau
að stefna, að ná innan Binna vé-
banda öllum þeim smábændum
þjóðarinnar, sem skilning hafa
á nauðsyn svona samtaka og
réttmæti þeirra. Ef allir smá-
bændur landsins standa saman
um þessar kröfur, þá mun
reynzlan sýna, að eitthvað
verður undan að láta, og þeir
sjá sér fært að halda áfram
baráttunni, þar til þeir hafa
dregið úr höndum yfirstéttar-
innar réttiun yfir framleiðslu
sinni, og geta þar með trygt
8ér skilyrði til betri lífdaga en
allur þorri bænda hefir notið
til þessa tíma.
Þetta eru þau úrræði, sem
fyrst liggur fyrir að bændur
leiti til, gegn þvi ástandi, sem
nú ríkir.
Nýl timlnn.
fær nýja áskrifendur með-
hverri póstferð, og nú er upp-
lagið orðið svo stórt, að það er
orðið ógerlegt að fjölrita blaðið,
auk þess sem fjölritað blað verð-
ur aldrei eins læsilegt og prent-
að blað. En prentað blað er
miklu dýrara og eru engin tök
á að halda því úti eins og sakir
standa, þótt ráðist sje í að prenta
þetta blað. Tekjur blaðsins hafa
ekki verið aðrar en þær, sem
fengist hafa með sölu þess hjer
i Reykjavik, en þar sem það
fjallar eingöngu um málefni
bænda og búaliðs, þá hefir það
lítil skilyrði til að hljóta útbreið-
slu í bæjunum. Þó hefir salan
í Reykjavik verið svo mikil,
að fengist hefir upp kostnaður-
inn við p&ppírekaup og burðar-
gjald, enda hefir ekki verið hægt
að byrja á einu blaðinu, fyrri
en búið er að fá upp í kostnað
við það næsta á undan, því að
allir þeir, sem að blaðinu standa,.
eru eignalausir atvinnuleys-
ingjar.
Kostnaðurinn við að láta blað-
ið koma prentað einu sinni í
mánuði í þessarri stærð myndi
verða nærri þúsund krónum yf-
ir árið. En hvar á að .fá pen-
inga til þessa? — Nú viljum
við beina þeirrí spurningu til
smábænda og annarra í sveit-
um landsins, hvort þeir ÓBki
ekki, að blaðið haldi áfram að