Nýi tíminn - 01.05.1937, Qupperneq 1
NYI TIMINN
Gerið 20. júní að
sigurdegi
vinstri flokkanna!
í.tbi.
Maí 1937.
í ávarps stad.
Með þessu tölublaði hefur
Nýi Tíminn göngu sína að nýju.
Blaðið væntir hinna sömu vin-
sælda og það átti að fagna alt
frá byrjun. Peningaleysi hefir
hamlað útkomu hans að undan-
förnu — og þvi miður verður
útkoma hans i framtíðinni liáð
hinni sömu reikistjörnu sem
hingað til. Hún byggist á þvi að
hægt verði að afla honum nægi-
lega margra borgandi kaupenda
út um sveitir. Við vitum, að
þetta er tvöföldum erfiðleikum
háð: Fyrst og fremst hamlar fá-
tækt og peningaleysi alþýðu
manna i sveitum að leyfa sér
það „bilifi“ að kaupa blöð og
svo hafa liinir stjórnmálaflokk-
arnir, sérstaklega íhaldið, sem
oft skortir rök, 'en aldrei pen-
inga, sent blöð sín ókeypis út
um sveitir og vanið margan á
að liugsa sem svo: „Mér er sama
hvaðan gott kemur. Eg fæ frétt-
ir úr höfuðstaðnum og það er
mér nóg!“
Það er bara ekki nóg, því að
fréttir íhaldsins eru litaðar.
Uppistaðan i greinum þess er
öðrum þræði liatur til vinnandi
manna i landinu, hinum ást og
umhyggja fyrir velferð og yfir-
drotnun auðmannanna. fvafið
er smjaður og upplogin um-
liyggjusemi fyrir afkomumögu-
leikum bóndans, meðan Kvöld-
úlfs- og lieildsalaklíkan hrifsar
til sín arðinn af vinnu verka-
iýðsins, svo að lítill liluti verður
eftir til kaupa á framleiðsluvör-
um bænda, og veltir auk þess
með fjárglæfrum og óstjórn
miljónatöpum yfir á bændur og
alþýðuna i landinu. Nú nema ár-
legar greiðslur vegna skulda við
útlönd, sem orsakast hafa af ó-
stjórn og fjárbruðli þessara
manna, y10 af þjóðartekjunum
eða 8,6 miljónum króna.
Nýi Tíminn vill hefja rausl
sína á móti íhaldi síns tíma, sem
smjaðrar fyrir alþýðu manna
til þess að svíkja út úr henni
yfirráðin yfir peningastofnun-
uin landsins, ljúga út úr henni
stjórn á hennar eigin landi.
Nýi Tíminn vill sameina allan
almenning i landinu í sterka ó-
rjúfandi heild til baráttu iá móti
íhaldi og fasisma, Breiðfylking-
unni, sem stofnuð er eftir fyrir-
mynd barnamorðingjanna á
Spáni, að undirlagi Hitlers og
með stuðningi lians.
Nýi Tíminn er blað frjáls-
lyndra bænda, þeirra sem hefja
vilja merki frelsisbaráttu ís-
lensku þjóðarinnar. Honum er
það fullljóst, að ísland verður
aldrei frjálst í orðsins eiginlegu
merkingu, nema efnaleg vel-
megun og yfirráð alþýðunnar
yfir atvinnutækjum og menn-
ingarstofnunum landsins hald-
ist í hendur við sjálfsforræði í
utanríkismálum. Það er sundur-
þykki alþýðunnar — til sjávar
og sveita, sem hefir verið orsök
þess, að fjöregg þjóðarinnar
hefir til þessa verið í ræningja
höndum. Nokkrar auðmanna-
fjölskyldur lifa af náð alþýð-
unnar í vellystingum og leika
sér með veltufé þjóðarinnar eins
og það væri þeirra eigið! Og nú
ætlar Kveldúlfs-klíkan að lauma
'fasismanum inn á þjóðina eftir
kosningarnar, sem nú fara i
hönd. Það er nauðsynlegt fyrir
fólkið í landinu að vera vel á
verði fyrir þessum „vinum þjóð-
arinnar“, „íslenskuslu sonum
hennar“, þvi að þetta eru liættu-
legustu óvinir hennar og
,,dansklunduðustu“ synir henn-
ar, ef gull og metorð er annars
vegar.
Kveldúlfs-klikan og sú fjár-
málaspilling, sem hún er fulltrúi
fyrir og liún á sök á, liefir til
þessa lamað alla vinstri pólitík
í landinu og liindrað að þjóðin
gæti frjáls gengið til starfa í eig-
in landi. Þessvegna verður að
brjóta álirifavald hennar á ís-
lensk stjórnmál, svo að liægt sé
að stjórna landinu til hags og
sældar fyrir þjóðina. Þetta tekst,
ef alþýðan vill.
„Vinstri menn, fylkið ykkur
þéttar saman.“
Útgefendur.
Samvinna bænda og verka
manna verður að takast.
Scefna Kommúnistaflokksins í bændamálum.
i.
Samvinnufélögin.
Því hefir hvað eftir annað ver-
ið haldið fra.m, að. Kommúnista-
flokkurinn ætti ekkert erindi til
bænda, hans starfsvið væri ein-
skorðað við alþýðuna í bæjum.
Það er mjög eðlilegt að flokkur,
sem hefir unnið sér fylgi í sveit-
u.m, eins og Framsóknarflokkur-
inn, telji mönnum trú um, að
hann sé sá eini flokkur, sem eigi
rétt á sér í sveitum. Meðan sá
flokkur var í uppvexti átiti hann
margt af þeim eldlega áhuga og
framfarahug, sem einkennir
Kommúnistaflokkinn. Stofnend-
ur Framsóknarflokksins hikuðu
ekki við að kalla flokkinn sósíal-
istískan: Það voru aðeins leiðirn-
ar, sem skildu hann og verklýðs-
flokkana, lokatakmarkið var hið
sama! Framsóknarfl,okkUirinn á-
vann sér fljótt hylli bænda, sér-
staklega .hinna snauðu og jafn-
framt hinna framsýnustu úr
hópi efnaðra bænda.
Það voru, arftakar sjálfstæðis-
baráttu þjóðarinnar við Dan-
osipr tíreioiyiKinprinnar og
sipr Yinstri flotaa 20. jnní!
Bændur!
Kjósið frambjóðendur Kommúnistaflokksins í Eyja-
fjarðarsýslu, Suður-Þingeyjarsýslu, Norður-Þingeyjar-
sýslu, Suður-Múlasýslu, Gullbringu- og Kjósarsýslu,
Borgarfjarðarsýslu og Barðastrandarsýslu!
Ö^Kjósið frambjóðendur Framsóknar í Arnessýslu,
Rangárvallasýslu, Austur-Skaftafellssýslu, Norður-Múla-
sýslu, Skagafjarðarsýslu, Vestur-Húnavatssýslu og
Strandasýslu!
Kjósið frambjóðanda Alþýðuflokksins í Norður-ísa-
fjarðarsýslu!
Kjósið D-Iistann, Iandlista Kommúnistaflokksins í
öðrum kjördæmum!
Þannig sigrum við Breiðfylkinguna í sameiningu!
Sendið Nýja tímanum
greinarl
mörku, sem tóku upp baráttuna
í sveitum fyrir efnalegu sjálf-
stæði bænda. Samvinnufélögin
ruddu sér til rúms með feikna
hraða og óstöðvandi krafti. Al-
þýðan í sveitum fór með sigu,r
af hól,mi yfir kaupmannavald-
inu, arftaka erlendu kúgaranna,
eindregnustu afturhalds og t'jár-
plógsaflanna í bygðum landsins.
Glæstustu vonir bændanna
voru tengdar þessul fóstri hins
nýja »frjálsa« Islands.
En þegar fram í sótti komu í
ljós misfell.ur á rekstiri ýmsra
kaupfélaganna. Þau höfðu að
vísu lagt kaupmannavaldið að
velli í bygðum landsins, en fet-
uðu að ýmsu sjálf í fótspor kaup-
mannanna, gleymdu því alt of
oft, að þau voru stofnuð með
liagsmuni félagsmanna fyrir
augum, og að þeim bar að.
stjórna samkvæmt því. Samband
ísl. samvinnufélaga, hið glæsi-
lega verslunarfélag bænda,,. á-
netjaðisfc bankavaldinu og þar
með spill.ast ýmsir af þeim
stjórnmálamönnum, sem best og
ötulast höfðu barisfc fyrir stofn-
u,n kaupfélaganna og Sambands-
in,s. Skuldaverslunin er hinn ríkj
andi verslunarmáti. Sambandið
elur fremur á henni, heldu.r en
hitt. Það virðist hafa sókst eftir
því, að hin ýmsu kaupfélög söfn-
uðu skuldum, svo að félögin yrðu
því fjárhagslega háð. — og gætu
því ekki leitað annað um vöru-
skiffci. Sú stefna er forkastanleg
og bendir ótvíræfct. til I>ess, að
fjármálaspilling heildsalaklík-
annan í Reykjavík hafi teygt
hramm sinn yfir á Sambandið.
Hin rétta stefna hefði verið, að
S.I.S. sannaði yfirburði sína með
því að veita kaupfél.ögunum hin
greiðustu og bestu verslunar-
sambönd innan lands og utan,
enda sjá nú margir Framsóknar-
menn, ásamt, velunnurum sam-
vinnufélagsskaparins, að við svo
búið má ekki standa: S. I. S.
verður að endurnýja og bæta hin
gömlu og í mörgu úreltu versl-
unarsambönd erlendis og stefna
að því að kom,a á. fót stiaðgreiðslu,
í kaupfélögunum, eins og átti sér
stað í upphafi félagsskaparins.
Kommúnistaflokkurinn hefir
frá öndverðu, verið hlyntur sam,-
vinnufélagsskapnum, gagnrýnt
hinsvegar allar tilhneigingar
ráðamanna hans til kyrsböðu og
þjónuístu við auðvaldið.
Flokkurinn leggur til og vill
beita sér fyrir því, að ríkið
lilaupi undir bagga, a. m. k. í
svip, og geri kaupfélögunum
fært að afla sér nægilegs ódýrs
veltufjár til þess að gefca hafið
staðgreiðsluverslun og komið fé-
lagsskapnum þannig á heilbrigð-
an grujndvöll.
Kommúnistaflokkurinn hefir
þannig átt erindi til bænda, þar
sem hann hefir gagnrýnt djarft
og af fullum skilningi samvinnu-
félagsskapinn og lagt drög að
því að gera grundvöll, hans
traustan og rekstur hans sem
hagkvæmastan bændum.
Okkur er kunnugfc um.,. að
reynfc er að læða því inn hjá
bændum, að kommúnistar vilji
fjandskapast við bændur, leggja
félagsskap þeirra í rústir og
eyðileggja landbúskapinn. Þessi
málflufcningur er runnin undan
rifjum íhaldsaflanna, hinna fáu
yfirdrotnara auðlindanna, sem
eiga völd sín að þakka sundrung
alþýðunnar og lifa af hennar
náð. Kommúnistaflokkurinn hef-
ir .hinsvegar sannað í verkinu
fylgi sitt við samvinnuhreyfing-
una, þar sem honum hefir fcekist
það, sem hvorki Alþýðuflokkn-
um né Framsókn hafði tekist, að
skapa sterkt samivinnufélag hér
í Reykjavík. Það var fjokkur
okkar,. sem sló skjaldborg um
hið unga Pöntunarfélag Verka-
manna, hjálpaði því og leiðbeindi
yfir byrjunarörðugleikana cg
tókst að bægja burtu heift-
þrungnumi árásum heildsalanna
og vinna bug á vonleysi alþýð -
unnar hér í Reykjavík, sem ekki
hafði annað en vonbrigðanna að
minnast frá samiskonar tijraun-
um áður. Nú er Pöntunarfélag
verkamanna eifct voldugasta sam-
vinnufélag landsins og gefur
glæstar vonir um að verða traust
vígi í frelsisbaráttu alþýðunnar,
svo framarlega að »falanxinum«
íslenska, Breiðfyl.kingarófreskju
íhaldsins, takist ekki að jafna
það við jörðu, eins og skoðana-
bræður þeirra erlendis hafa eyði-
lagt menningar- og hagsmuna-
sfcofnanir vinnandi stétt:a. Það
má ekki takast. Alþýðan til sjáv-
ar og sveita verður að taka hÖnd-
um sam.an, til að vernda hags-
munasamtök sín og menningar-
sfcofnanir fyrir morðhendi ó-
freskjunnar!
II.
Kreppulánin.
Þegar lögin voru sett um
kreppulánasjóð, þá var til þess
ætlast, að eftír þau skuldaskil
væri bændum borgið og hægt
væri að reka búin á heilbrigð-
an háfct,. Það leynir sér ekki, þótt
enginn beri á móti því, að ýmsir