17. júní - 01.07.1925, Qupperneq 11

27
17. JUNÍ
Fornar borgir.
I.
ið komum til Uppsala. Þreytt erum
við bæði af að þeysa á reiðhjólum yfir
upplensku sljetturnar, og það í barn-
ings vindi, og okkur finst að við
þurfum á hvild að halda.
Það byrjar eins og venjulega:
Maður hefur götunafn og nafn á
gistihúsi ritað inn í vasabók sína.
Þangað fer maður, talar við hæverskan
dyravörð, sem í kurteislegri auðmýkt
visar manni á dyr, öll herbergi eru
þegar leigð eða pöntuð fyrirfram. Svo
Dómkirkjan í Uppsölum.
förum við aftur af stað götu úr götu,
finnum á endanum gistihús, þar sem
við fáum að búa, en erum nú þreytt-
ari en áður og höfum auk þess eytt
af hinum stutta tíma, sem við höfðum
til þess að sjá okkur um.
En nú finst okkur alt í einu eins og
við höfum langan, langan tíma fram
undan: Kvöldið — nóttina, morgun-
daginn. — Nei, það er satt, annað
kvöld á eg að tala um ísland og ís-
lendinga á skólanámsskeiði fyrir iðn-
aðarmenn einhversstaðar norður á
Gestrikalandi.
Þó, livað ^sern öllu öðru líður, nú
-erum við í Uppsölum.
Nafnið fær mig til að hugsa um
íslenskar sögur og Snorra Sturluson.
Það er eins og vopnagnýr fornmanna
— Ynglinga og Skjöldunga — renni
saman við nyð Fyrisárinnar, sem fellur
gegnum bæinn, blandist eins og
blóðið við vatn hennar, þegar her-
sveitir Norðurlanda mættust hjer á
bökkunum, þar sem bærinn stendur
nú, og reyndu hvernig sverðin bitu
og hversu axirnar fóru í hendi.
Nafnið vekur hjá mjer hugsun um
blót og veislur í hofum og höllum,
fær nrig til að minnast sænskra
berserkja og konunga, danskra glæsi-
menna og höfðingja, norskra uppivöðslu-
manna og íslenskra skálda. . . .
En það er satt — hallir og hof Forn-
Svfa voru ekki reist hjer, en í Gömlu-
Uppsölum, sem er hjer um bil þrjá
km. hjeðan. Hjer var lendingarstaður
og kaupstefna að fornu, staðurinn hjet
þá Eystri-Arós (móts. Vestri-Arós
núv. Vasterás). En árið 1271 var það
ákveðið, að flytja hinn forna höfuð-
stað Svíalands hingað. Og eftir það
var dómkirkjan reist og erkibiskupinn
fekk hjer sæti. Nafnið fluttist með
dómkirkjunni. Nú gnæfir turninn á
elstu kirkju Svíalands einmana yfir
fornmanna-haugana, en þeir eru alt
sem eftir er af fornri dýrð, þegar
blótað var til árs og friðar í Uppsala-
lundi, eða Hrólfur konungur kraki
gerði Aðils konungi áreið með köppum
sínum. — Það eru Gömlu Uppsalir —
en þangað förum við á morgun. —
En þó eg viti þetta, viti að þessi bær
hefur ekki borið Uppsala-nafnið fyr
en eftir 1271, þá er nafnið þó nóg til
þess að allar fornar sögur, sem eg
í ungdæminu hefi heyrt frá þessum
stöðvum, svífa yfir höfði mjer á meðan