17. júní - 01.07.1925, Side 12
28
17. JUNÍ
við göngum götu úr götu og skoðum
bæinn.
Við staðnæmumst fyrir framan dóm-
kirkjuna, eg hef lesið einhversstaðar,
að hún sje stærst kirkjubygging á
Norðurlöndum. Lengd hennar er 118,7
m. utanmál. (dómkirkjan í Niðarósi er
101,5,) turnarnir eru 118,7 m. háir.
Hún er fögur og tignarleg. Eg get þess
við samferðakonu mína, að eg hafi
sjeð myndir af kirkjunni eins og hún
var fyrrum og að þá muni hún hafa
verið fábreyttari en tígulegri en
nú. Og þar með leiddúumst við
inná að ræða um brunann nikla 1702,
þegar mikill hluti borgarrinnar brann,
en kirkjan stórskemdist, og svo það,
að stil hennar var breytt til muna við
síðustu viðgerðina (1885—1893), sem
fremur var endurbyging en viðgerð, og
kostaði 1159857 kr.
Við yfirgefutn kirkjuna, eftir að hafa
verið inni í henni, og eftir að hafa
árangurslaust reynt að komast inn í
aðra gamla kirkju rjett hjá, og nú
göngum við gegnum trjá- og aldingarða,
skuggasæla trjáganga, en erum alt í
einu uppi á hæð nokkurri, sem okkur
virðist muni vera virkisgatður forn,
nú vaxinn grænu grasi og trjám í
kring. Hjer er hið fegursta útsýni yfir
„botaniska" trjágarðinn og bæinn með
hinum fræga gamla háskóla (frá byrjun
15. aldar) og öðrum stórhýsum, nöfnin
bendaýmsá sögulegar endurminningar,
en frá nýrri tiinum — frá dögum Karla
og Gústafa — og beint á móti okkur
blasir við hið risavaxna Uppsalaslot,
og mjer dettur þá í hug, að við
stöndum á rústum eins af gömlu
turnunum, sem eyðiiagðist við brunann
og aldrei var bygður upp aftur, „Gröna-
kullen', (Grænhóll) kallast hann nú.
En framundan okkur er slotið, að vísu
tignarlegt — en þó að eins svipur
hjá sjón þegar minst er fornrar dýrðar.
Fyrir framan það er mjög stór brjóst-
mynd á háum stalli, en myndin er af
frelsishetju Svía — þeim erlagði ekki að
eins grundvöll slotsins heldur einnig
hyrningarstein Svíaveldis seinni tíma,
Gústaf konungi Vasa. En hið skeggjaða
höfuð, er minnir á Zeus, er skreytt
lárviðarsveig.
Slotið hýsir margar endurminningar
Uppsala-slot.
fyrir Svia. — Reist sem minnisvarði
eftir að Svíar unnu aftur fult frelsi sitt
og höfðu rekið dönsku sambandskon-
ungana af höndum sjer.
Hjer sat Gústaf Vasa — yfir-
bóndi allra sænskra bænda — og hjelt
búreikninga ríkisins — endurreisti það
sem aflaga var farið á ófriðar- og
niðurlægingartímum og bygði af nýju.
— Hjer í sölunum drotnaði Eiríkur
konungur XIV. í allri sinni dýrð,
svalli og óhófi, það ómar af dansi og ,
strengjaleik frá háum sölum, en úr
dimmum afsíðis herbergjum og hvelf-
ingum hvíslar um syndir og um
grát svívirtra — dauðaópin bergmála í